Overïoon het. tweede Caen
Weekblad voor Venray en Omstreken
Aan mu menden
Ie Jaargang na de bevrijding
No. 43
Zaterdag 15 September 1945
gaan rerun naar September van bet vorig jaar en
voor ons ligt een tijd vol rampspoed, oorlogsellende,
vernieling, bevrijding, evacuatie, u'ooi den die herinneringen
in ons oproepen, die ivij nooit meer zullen vergeren....
liet begon met de strijd bij Overïoon. het Pceldorpje,
vaar wij' de Typhoons zagen duiken op de bossen, waar
de Tigertanks een zware barrière vormden en de toegang
versperden tot de sleutelpositie van bet frontVenray
Daarom is dit artikel gewijd aait de geschiedenis van
Overïoon, dat na de bevrijding door Engelse correspon
denten beschreven werd als het 2e Caen"
En toen oorlog kwam.
Aan den rand van het Limburgs
Deelgebied, op de grens van
Brabant, ligt het dorpje Overïoon.
De mensen hier hoorden van de
opmatche.erende bevrijdingslegers
door Frankrijk, België en ver
langend zagen ook zij uit naar
de komst der bevrijders Het zon
nog maar enkele dagen duren en
dan weer vrij 1
Ivlaar de S.S. nep het 2de
Britse leger bij Leopolds kanaal
een tijdelijk halt toe. de Britten
moesten zich hergroeperen tot
dat 17 Septerftbëï deBritse
stoomwals weer in beweging
kwam. Ln weer gaat het in snel
treinvaart: Valkenswaard. Eind
hoven, Grave, dwars door Brabant
een corridor snijdend naar de
Europese sleutelposities de brug
gen van Nijmegen en Arnhem.
Tegelijkertijd werd de corridor
in oostelijke richting uitgebreid
en reeds verneemt de bevolking
dat de Geallieerden vlak voor
Overïoon staan. Helmond, Deur-
ne, Oploo, St. Anthonis, de men
sen in Overïoon wachten... komen
ze nou nog niet
Overïoon is vol van schreeuwen
de S.S.-eis. met de beruchte 88
m.m. kanonnen, dehuilende nevel
werpers, de razende en kletteren
de zware Tiger-tanks. Trekken
tie moffen terug
Stellingen worden gegraven, er
komen steeds meer tanks en ge
vechtswagens en dan opeens
dringt de harde werkelijkheid tot
de mensen door: wij zi|n front
geworden 1
De strijd begint...
Na de rumoerige Zondag van
24 September volgt 's nachts om
12 uur de eerste artillerie-beschie
ting op Overïoon, waar Duitse
eenheden in de uitgestrekte om
liggende bossen in stelling liggen.
Voor het eerst moet de bevol
king 's nachts in de kelder slapen.
Er wordt verteld, dat in Vier
lingsbeek de eerste burgerslacht
offers gevallen zijn door aanvallen
van Typhoons. Maar de Engelsen
zullen toch de bevolking wel
sparen Het drong nog niet tol
de mensen door, dat de bevrij
ders hier alle strijdmiddelen zou
den moeten gebruiken, om de
niets ontziende vijand eruit te
„rnokeren" 1 En zo werd Overïoon
bet toneel van brullende nevel -
werpers, van donderende 88 m.m.
kanonnen, van keffende anti-tanks,
gierende duikbommenwerpers,
regens granaten van allerlei ka
liber daalden neer op huizen en
landerijen, de toestand werd on
houdbaar 1 Zo kwam op 27 Sep
tember liet bevel der Moffen
„Evacueren,
in zwei stunden heraus"
Evacuatie, de zwaarste lijdens
yang begon; opgejaagd' a's fdltJ,
zwervend van de ene plaats naar
de andere, slechts enkele koffers
meeslepend, terwijl ginds in het
vuur je huis en goed ten onder
gaat, deels door vernieling, deels
door plundering. De tocht ging
naar Holchees, waar een aanval
van Typhoc-ns tien slachtoffers
eiste, verder naar Maashees, tot
ook deze dorpen leeggedreven
werden door tierende en roof
lustige S.S.-ers. De weg naar
Venray en de. Maasdorpen was
zwart van mensen, trekkend met.
handkarren, kruiwagens en andere
voertuigen, beladen met dekens,
kieren en dikwijls de meest on
zinnige dingen, toe zelfs een vo
gelkooi toe
Vluchtelingen trokken voort
onder voortdurend gevaar be
schoten te worden door patrouil
lerende „Lighrnings", de sierlijke
dubbelsfaarters, of de venijnig
duikende Typhoons I Maar men
moest, gevaar of geen gevaar, en
met bloedend hart zagen zij in
de verte terug naar Overïoon,
Vierlfnysbeek, Ilolfhees, waarde
torens gelukkig nog stonden,
maar waar reeds rode vuurhaar
den de hemel rekenden Daar
gingen hun huizen ten onder,
alles war ~o dierbaar was ver
loren, en nu verder, waarheen?.
O, hoe dankbaar waren ze de
mensen van Venray, die, zich
misschien ook al bewust van-de
komende gevaren, hen zo gastvrij
hun huizen openstelden
Gelukkig vonden in het kloos
ter Jerusalem velen een gastvrij
onthaal. En thans op verhaal
gekomen, begonnen de angsten,
de onzekerheid, hoe zou het in
Het is bijna een jaar geleden, dat Venray eindelijk, nadagen-
lange strijd, de day van de bevrijding mocht begroeten.
Onvergetelijk liggen de herinneringen aan de oorlogsgebeurte
nissen van September en October 1944 in ons har: gegrift,
herinneringen van droefheid, smart en pijnlijk innig geluk'
Het was in deze dagen vooral, dat „De Zwijger," door zijn
dagelijkse uitgave van nieuws en andere belangrijke mede
delingen, in het V'enrayse leven een voorname rol vervulde.
I ter was in deze dagen vooral, dat wij de redactie ons bewust
waren, een plicht en verantwoordelijkheid te bezitten tegenover
ons Vemayse volk. Dat was ook de reden, waarom na de
bevrijding „De Zwijger", ondanks het feit dat Venray eigenlijk
niet meer bestond, tóch is blijven verschijnen, wij wisten dat
het eenvoudig onze plicht wasWij beseften dat, ook al
waren alle Venrayers verstrooid over talrijke plaatsen, het
nodig was voor het begin van een herrijzenis, de band tussen
alle Venrayers levendig te houden I „De Zwijger" werd
zodoende hes. blad voor Venray! liet bracht echter vanzelf
zijn eigen moeilijkheden mee: immers „De Zwijger", geboren
uit het verzet, bezield met de vaderlandse verzetsgeest, die ln
zich bezien meer negatief dan positief was, moest voortaan
zijn negatieve koers wijzigen om positief opbouwend mee te
werken voor het belang van Venray. Dat bij dit werk, de
verzetsgeest en vooral het verzet tegen onrecht, bedrog, dom
egoisme, laksheid, bureaucratie In zich bleel uiten, het kon niet
anders. En zo is dan gegroeid het weekblad „De Zwijger" met
zijn eigen karakteristieke inhoud, met ziju vrienden, die waar
dering voor ons werk toonden, met zijn vijanden, die meestal,
innerlijk zich bewust niet vrij te zijn van collaborateurschap of
zwarte markt praktijken, alles af trachtten Ce breken, nooit inet
open vizier, o neen, op hun eigen manier; achterbaks!
Tot teleurstelling van onze vrienden en tot enige blijdschap
van de andere categorie zullen wij thans echter ons werk
moeten beëindigen. Zo langzamerhand heeft het leven weer
zijn gewone loop genomen en zijn de mogelijkheden geopend
dat andere weekbladen weer kunnen verschijnen. Het is dus
natuurlijk, dat „De Zwijger", omdat zijn doel slechts beperkt
was tot dc noodtoestand (de bezetting en de overgangstijd
daarna), deze realiteit erkennend, afscheid neemt.
Dit is dan ons laatste wekelijkse nummer, het is echter niet
rle laatste „Zwijger". Ons slotnummer hopen wij binnenkort
bij een speciale gelegenheid uit te geven, waarin dan eer,
volledig overzicht over ons work wordt gegeven gedurende
de bezetting en het jaar van wederopbouw, waarin De Zwijger'
een bescheiden aandeel heeft gehad.
Bij dit laatste weeknummer danken wij vqprai onze (rouwe
medewerkers, onze échte vrienden van de bezetting en daarna,
onze trouwe lezers, die steeds waardering toonden voor deze
arbeid. Tot hen allen zeggen wij„De Zwijger" neemt afscheid,
maar mocht eens onverhoopt een nieuwe vijand ons volk gaan
knechten, dan vinden wij elkaar weer in gezamenlijke verzets
strijd voor Koningin en Vaderland.
A. W. A.
Overïoon zijn 7 Want in de verte
bulderden nog steeds de kanon
nen en reeds waren ook in Ven
ray granaten gevallen 1
De strijd bij verloot?,
Men heeft hei hen later ver
teld na de bevrijding, er waren
moedige kerels geweest, die ge
bleven waren, de Tommy's ver
telden hun lotgevallen en dc
Engelse kranten, waarin dagen
lang de strijd bij Overïoon de
„headlines" vormde, maakte het
beeld volledig. F.n zo weien de
mensen van het Overloonse ge
bied je dan te vertellen van op
cu neer gaande tankgevechcen,
van gesneuvelde Tommys en
Moffen bij honderdtallen, van uit
gebrande ranks en vernielde stuk
ken geschut. Op 1 Cciober pro
beren twee Amerikaanse tank
divisies. uit de sector Aken, over
gebracht naar liet Peelfront, een
bres te slaan in de muur der
Tigers. 5 dagen lang hameren zij
erop los, tevergeefs....
De Britten zullen het beter
doen en inderdaad gelukt het
de derde Britse Infanterie-divisie
zich een weg te banen door de
Duitsche stellingen en mijnen
velden rot vlak voor her dorp.
Maar weer was het halt, „geen
stap verder", donderden de SS'ets
AI Irlt f-r vee: ver
woest e.n m il daarvan
nlft ij-En, liet za! nier
grcioter glans uit as
e:i stof herrfjscn.
(Vondel)
ziiiir
Administratieadres
Henser.iesstraac I
VENRAY
Uitqevei en Verant
woorde) ij ke redactie
A.W.A.
Prijs per nummer
10 cent
