Overïoon het. tweede Caen Weekblad voor Venray en Omstreken Aan mu menden Ie Jaargang na de bevrijding No. 43 Zaterdag 15 September 1945 gaan rerun naar September van bet vorig jaar en voor ons ligt een tijd vol rampspoed, oorlogsellende, vernieling, bevrijding, evacuatie, u'ooi den die herinneringen in ons oproepen, die ivij nooit meer zullen vergeren.... liet begon met de strijd bij Overïoon. het Pceldorpje, vaar wij' de Typhoons zagen duiken op de bossen, waar de Tigertanks een zware barrière vormden en de toegang versperden tot de sleutelpositie van bet frontVenray Daarom is dit artikel gewijd aait de geschiedenis van Overïoon, dat na de bevrijding door Engelse correspon denten beschreven werd als het 2e Caen" En toen oorlog kwam. Aan den rand van het Limburgs Deelgebied, op de grens van Brabant, ligt het dorpje Overïoon. De mensen hier hoorden van de opmatche.erende bevrijdingslegers door Frankrijk, België en ver langend zagen ook zij uit naar de komst der bevrijders Het zon nog maar enkele dagen duren en dan weer vrij 1 Ivlaar de S.S. nep het 2de Britse leger bij Leopolds kanaal een tijdelijk halt toe. de Britten moesten zich hergroeperen tot dat 17 Septerftbëï deBritse stoomwals weer in beweging kwam. Ln weer gaat het in snel treinvaart: Valkenswaard. Eind hoven, Grave, dwars door Brabant een corridor snijdend naar de Europese sleutelposities de brug gen van Nijmegen en Arnhem. Tegelijkertijd werd de corridor in oostelijke richting uitgebreid en reeds verneemt de bevolking dat de Geallieerden vlak voor Overïoon staan. Helmond, Deur- ne, Oploo, St. Anthonis, de men sen in Overïoon wachten... komen ze nou nog niet Overïoon is vol van schreeuwen de S.S.-eis. met de beruchte 88 m.m. kanonnen, dehuilende nevel werpers, de razende en kletteren de zware Tiger-tanks. Trekken tie moffen terug Stellingen worden gegraven, er komen steeds meer tanks en ge vechtswagens en dan opeens dringt de harde werkelijkheid tot de mensen door: wij zi|n front geworden 1 De strijd begint... Na de rumoerige Zondag van 24 September volgt 's nachts om 12 uur de eerste artillerie-beschie ting op Overïoon, waar Duitse eenheden in de uitgestrekte om liggende bossen in stelling liggen. Voor het eerst moet de bevol king 's nachts in de kelder slapen. Er wordt verteld, dat in Vier lingsbeek de eerste burgerslacht offers gevallen zijn door aanvallen van Typhoons. Maar de Engelsen zullen toch de bevolking wel sparen Het drong nog niet tol de mensen door, dat de bevrij ders hier alle strijdmiddelen zou den moeten gebruiken, om de niets ontziende vijand eruit te „rnokeren" 1 En zo werd Overïoon bet toneel van brullende nevel - werpers, van donderende 88 m.m. kanonnen, van keffende anti-tanks, gierende duikbommenwerpers, regens granaten van allerlei ka liber daalden neer op huizen en landerijen, de toestand werd on houdbaar 1 Zo kwam op 27 Sep tember liet bevel der Moffen „Evacueren, in zwei stunden heraus" Evacuatie, de zwaarste lijdens yang begon; opgejaagd' a's fdltJ, zwervend van de ene plaats naar de andere, slechts enkele koffers meeslepend, terwijl ginds in het vuur je huis en goed ten onder gaat, deels door vernieling, deels door plundering. De tocht ging naar Holchees, waar een aanval van Typhoc-ns tien slachtoffers eiste, verder naar Maashees, tot ook deze dorpen leeggedreven werden door tierende en roof lustige S.S.-ers. De weg naar Venray en de. Maasdorpen was zwart van mensen, trekkend met. handkarren, kruiwagens en andere voertuigen, beladen met dekens, kieren en dikwijls de meest on zinnige dingen, toe zelfs een vo gelkooi toe Vluchtelingen trokken voort onder voortdurend gevaar be schoten te worden door patrouil lerende „Lighrnings", de sierlijke dubbelsfaarters, of de venijnig duikende Typhoons I Maar men moest, gevaar of geen gevaar, en met bloedend hart zagen zij in de verte terug naar Overïoon, Vierlfnysbeek, Ilolfhees, waarde torens gelukkig nog stonden, maar waar reeds rode vuurhaar den de hemel rekenden Daar gingen hun huizen ten onder, alles war ~o dierbaar was ver loren, en nu verder, waarheen?. O, hoe dankbaar waren ze de mensen van Venray, die, zich misschien ook al bewust van-de komende gevaren, hen zo gastvrij hun huizen openstelden Gelukkig vonden in het kloos ter Jerusalem velen een gastvrij onthaal. En thans op verhaal gekomen, begonnen de angsten, de onzekerheid, hoe zou het in Het is bijna een jaar geleden, dat Venray eindelijk, nadagen- lange strijd, de day van de bevrijding mocht begroeten. Onvergetelijk liggen de herinneringen aan de oorlogsgebeurte nissen van September en October 1944 in ons har: gegrift, herinneringen van droefheid, smart en pijnlijk innig geluk' Het was in deze dagen vooral, dat „De Zwijger," door zijn dagelijkse uitgave van nieuws en andere belangrijke mede delingen, in het V'enrayse leven een voorname rol vervulde. I ter was in deze dagen vooral, dat wij de redactie ons bewust waren, een plicht en verantwoordelijkheid te bezitten tegenover ons Vemayse volk. Dat was ook de reden, waarom na de bevrijding „De Zwijger", ondanks het feit dat Venray eigenlijk niet meer bestond, tóch is blijven verschijnen, wij wisten dat het eenvoudig onze plicht wasWij beseften dat, ook al waren alle Venrayers verstrooid over talrijke plaatsen, het nodig was voor het begin van een herrijzenis, de band tussen alle Venrayers levendig te houden I „De Zwijger" werd zodoende hes. blad voor Venray! liet bracht echter vanzelf zijn eigen moeilijkheden mee: immers „De Zwijger", geboren uit het verzet, bezield met de vaderlandse verzetsgeest, die ln zich bezien meer negatief dan positief was, moest voortaan zijn negatieve koers wijzigen om positief opbouwend mee te werken voor het belang van Venray. Dat bij dit werk, de verzetsgeest en vooral het verzet tegen onrecht, bedrog, dom egoisme, laksheid, bureaucratie In zich bleel uiten, het kon niet anders. En zo is dan gegroeid het weekblad „De Zwijger" met zijn eigen karakteristieke inhoud, met ziju vrienden, die waar dering voor ons werk toonden, met zijn vijanden, die meestal, innerlijk zich bewust niet vrij te zijn van collaborateurschap of zwarte markt praktijken, alles af trachtten Ce breken, nooit inet open vizier, o neen, op hun eigen manier; achterbaks! Tot teleurstelling van onze vrienden en tot enige blijdschap van de andere categorie zullen wij thans echter ons werk moeten beëindigen. Zo langzamerhand heeft het leven weer zijn gewone loop genomen en zijn de mogelijkheden geopend dat andere weekbladen weer kunnen verschijnen. Het is dus natuurlijk, dat „De Zwijger", omdat zijn doel slechts beperkt was tot dc noodtoestand (de bezetting en de overgangstijd daarna), deze realiteit erkennend, afscheid neemt. Dit is dan ons laatste wekelijkse nummer, het is echter niet rle laatste „Zwijger". Ons slotnummer hopen wij binnenkort bij een speciale gelegenheid uit te geven, waarin dan eer, volledig overzicht over ons work wordt gegeven gedurende de bezetting en het jaar van wederopbouw, waarin De Zwijger' een bescheiden aandeel heeft gehad. Bij dit laatste weeknummer danken wij vqprai onze (rouwe medewerkers, onze échte vrienden van de bezetting en daarna, onze trouwe lezers, die steeds waardering toonden voor deze arbeid. Tot hen allen zeggen wij„De Zwijger" neemt afscheid, maar mocht eens onverhoopt een nieuwe vijand ons volk gaan knechten, dan vinden wij elkaar weer in gezamenlijke verzets strijd voor Koningin en Vaderland. A. W. A. Overïoon zijn 7 Want in de verte bulderden nog steeds de kanon nen en reeds waren ook in Ven ray granaten gevallen 1 De strijd bij verloot?, Men heeft hei hen later ver teld na de bevrijding, er waren moedige kerels geweest, die ge bleven waren, de Tommy's ver telden hun lotgevallen en dc Engelse kranten, waarin dagen lang de strijd bij Overïoon de „headlines" vormde, maakte het beeld volledig. F.n zo weien de mensen van het Overloonse ge bied je dan te vertellen van op cu neer gaande tankgevechcen, van gesneuvelde Tommys en Moffen bij honderdtallen, van uit gebrande ranks en vernielde stuk ken geschut. Op 1 Cciober pro beren twee Amerikaanse tank divisies. uit de sector Aken, over gebracht naar liet Peelfront, een bres te slaan in de muur der Tigers. 5 dagen lang hameren zij erop los, tevergeefs.... De Britten zullen het beter doen en inderdaad gelukt het de derde Britse Infanterie-divisie zich een weg te banen door de Duitsche stellingen en mijnen velden rot vlak voor her dorp. Maar weer was het halt, „geen stap verder", donderden de SS'ets AI Irlt f-r vee: ver woest e.n m il daarvan nlft ij-En, liet za! nier grcioter glans uit as e:i stof herrfjscn. (Vondel) ziiiir Administratieadres Henser.iesstraac I VENRAY Uitqevei en Verant woorde) ij ke redactie A.W.A. Prijs per nummer 10 cent

De Zwijger | 1945 | | pagina 1