Het dode landOost-Limburg
Weekblad voor Veiirav en Omstreken
I Jaargang nu de bevrijding
No. 28
Zalerdug 2 .luni 1941
Al leit er veal verwoest
en wil daarvan nlel ijzen,
het zal met grooter glans
uit stol en as herrijzen
(Vondel)
Adm. adres i
Henseniusstr. 1, Venray
Uitgever en Verantw
redactieA.W.A.
„Waar de brede stroom der Maas statig Zeewaaits vloeil
Weeldrig sappig veldgewas kostelijk groeit en bloeit"
Van Mook tot Venlo. aan de
overzij der Maas ligt een stuk
van Limburg. Eens een land met
helder wuivende korenvelden,
met laag diepgroene weiden, met
kapelletjes en kerken in baksteen
gebouwd, eens een land waar de
stoere forse paarden hun zware
hoef sloegen in het mulle akker
land, waar bontgekleurd vee de
weiden begraasde, waar de hard
werkende boer zijn oogst met
landelijk feestviering binnenhaalde,
waar de schutters in hun kleur
rijke dracht de vendels zwaaiden
en wedijverden- in eerlijk spel om
de hoge keizerstitel, dit land, dit
stuk van Limburg, her is ver
dronken door water van de Maas.
verscheurd door granaten, ver
raderlijk door de mijnen.
Een oorlog kwam over dit
heerlijk stuk van ons dierbaar
oord, en sloeg zwaar en diep
zijn kervingen en lidtekens in dit
door God gezegende land.
In iét in eenvTaag, ineen storm
wind, maar eindeloos langzaam,
meter voor meter kwam de ver
lossing uit het lijden, kwam de
bevrijding met al haar verschrik
king als ofFer naderbij. Wij men
sen predikten een totale oorlog,
een politiek der verschroeide
aarde, maar wreed en onmense
lijk getroffen ligt het land ge
slagen en vernietigd door zulke
oorlogstactiek. Het weeldrig sap
pig veldgewas, het is enkel akelig
groeiend doornig onkruidde
groene weilanden, beroofd van
hun kostbaar vee, verdronken in
het zanderige slib der Maas, zijn
grauw en dor; het land van den
hardwerkende boer, is een doden
akker geworden, waar ieder
ogenblik een venijnige knal kan
weerklinken van een geniepige
tankmijn. Dit land. van groene
weiden en goudgele korenvelden,
het is vermoorddood is het
oord. waar eens de Maas statig
zeewaarts vloeide.
Onmenselijk is ljet lijden ge
weest van onze mensen in de
verschrikkelijke winter, toen wij
bevrijden alleen maar tijd hadden
om elkaar te „zuiveren'' en te
zorgen dat onze rantsoenen zo
hoog mogelijk waren. De stem
men van onze broeders en zusters
aan de overkant der Maas. die
letterlijk met het water aan de
lippen vochten voor het naakte
levensbehoud, zij verijlden in de
donkergrijze winternacht. Wij
kenden dat leven niet van mannen,
vrouwen en kinderen in de door
water half volgelopen kelders, in
kou en vocht bijeenhokkend,
steeds maar wachtend op het
grote uur.
Een heldenstrijd werd geleverd
tegen bezetter, water en granaten
om de mensen het hoog nodige
voedsel te verschaffen. In zwaar
mistige winternachten trokken zij,
wie de drang naar de vrijheid te
sterk geworden was, naar de
Maas, de zo vertrouwde "Maas,
die de vreselijke scheiding sloeg
tussen vrijheid en slavernij. Met
tonnen, ladders op autobanden,
met half lekke roeiboten werd de
overtocht gewaagd Een lichtkogel
doorkliefde soms de volgende
avond de lucht en de achterge
blevenen wisten dan dat hun
jongens behouden in vrijheid
waren. Soms bleef het de volgen
de avond donker en klonken in
de waterige kelders biddende
stemmen voor hen, die op weg
naar het geluk, hun graf gevon
den hadden in die zo dierbare
en vervloekte Maas. Nog was
al dat lijden niet teneinde. In
barre sneeuwkou joeg tenslotte
een barbaarse vijand deze mensen,
die zich nooit lieten overwinnen
door water en granaten, weg
over de grens, weg uit hun dier
baar land.
Tevoet moesten zij gaan langs
besneeuwde en bevroren wegen,
urenlang naar het Noorden hon-
derde kilometers ver. Mensen
stierven van uitputting, kinder
levens werden geboren op deze
vreselijke tocht. Het leven stond
niet stil en het lijden was einde
lijk voltooid. Ook dit land werd
bevrijd, verlost uit al zijn duistenis,
maar het leven was geweken.
Totale verwoesting van huis en
akker, dat was het front aan de
Maas.
_0-
-0-
....Langzaatn zijn deze bewoners
teruggekomen, clandestien of ook
al met behulp van autoriteiten,
die eindelijk iets begrepen van
wat hier geleden is. De weder
opbouw dezer streek, hoe zwaar
en moeilijk, werd door de zwaar-
getroffen bewoners, daar ons
Zuiden alleen maar Noord kon
helpen, zelf ter hand genomen.
Er kwamen twee vrachtwagens
in één grote gemeente, die moes
ten voorzien in de zo broodnodige
aanvoer van levensmiddelen,
steenkolen, dakpannen, textiel,
kachels, aardewerk, timmerhout
enz. Meisjes uit Zuid-Limburg
kwamen als Bisschoppelijke Hulp
actie de helpende hand bieden
aan hun noordelijke broeders en
zusters! Maar ach lezer het is
slechts een druppel in die grote
oceaan. De streek van Mook tot
Arcen, geplunderd en gebrand
schat, door granaten verwoest en
verscheurd. door uitgestrekte
mijnenvelden tot doodsgebied ge
schapen, is niet geholpen met
enkele transportwagens, met een
ploegje pracht Limburgse meisjes.
Er moeten goede timmermensen
komen, uitgerust met gereedschap,
er moet meer materiaal aange
voerd worden, voedsel, kleding,
huishoudelijke artikelen, glas, dak
pannen. want er is niets meer.
O zeker, wij weten er zijn zoveel
problemen, er zijn andere streken
die zwaar getroffen werden. Wij
denken aan de Betuwe; het eiland
van dood en verderf. Problemen
Wij memoreren „Schandaal om
Dachau'' het prachtig geschreven
artikel in „De Gelderlander"^
Plots werden verantwoordelijke
instanties wakker geschud, en zij
ontdekten hij het lezen dier felle
maar eerlijke regelen, dat zij te
zorgen hadden om de besten van
ons vaderland direct naar het
vaderland terug te brengen. De
autoriteiten plotseling hun blunder
inziende, gingen dus transport
middelen terugvorderen, want er
was alarm gemaakt.
Er werd geïmproviseerd, blijk
baar de meest beproefde regerings
methode van militaire ambtenaren.
En dus moest bok de gemeente
Bergen met zijn twee luttele
vrachtwagens, die brood en brood
nodig waren, er natuurlijk een
van afstaan om de grove blunder
goed te maken.
Wellicht heeft men het beproef
de heilige systeem van „bepaald
percentage" toegepast en .dies
moest volgens de koude bureau
rekening een wagen mee om het
schandaal van Dachau uit te
wissen, maar tevens om een
nieuw schandaal in het leven te
roepen
Nederland lijdt honger, Oost
Limburg smeekt om hulp, om
transport 1 Maar neen, eerst moet
dit gat weer gestopt worden en
dan zullen wij weer verder zien.
tn de gemeente Bergen liggen
ongeveer 500 ton aardappelen re
wachten op vervoer, het is zelfs
zover, dat om bederf te voor
komen (dat heet tenminste zo
al pl.m. 50 ton pootaardappelen
„uitgevoerd'' zijn naar.... Duits
land, omdat vandaar uit wel
vrachtwagens kunnen komen.
Zouden er in de niet getroffen
streken niet alle autobussen ge
vorderd kunnen zijn om naar
Dachau te gaan?
Moeten getroffen streken dan
maar steeds de dupe worden en
hun nood zelf maar zien te lenigen 1
Dat onze helden uit Dachau ge
haald worden, prachtig, nog
prachtiger zou het zijn als de
vele prachtige luxewagens van al
die door Nederland razende in
stanties ingezet waren en niet
vrachtwagens uit streken, waar
de bewoners zo arm als een luis
geworden zijn. Wij willen en
zullen geen genoegen meer nemen
met dergelijke ten hemel schreien
de maatregelen. „De Gazet van
Limburg'' noemde ons dierbaar
oord „ConcentratiekampLimbury"
best, maar gevangenen die weten
wat hun heilig recht is en fier en
frank daarvoor zullen vechten"
Onze mensen over de Maas,
zij moeten geholpen worden.
Limburgers, Zuid helpt Noord,
laat nu West Oost eens gaan
helpen, laten wij met onze hulp
comités eens naar onze eigen
mensen trekken, wellicht zullen
de heren der bureaux dan ont
dekken, dat een nieuw schandaal
uirgewist moet worden en ook
zij niet achter kunnen blijven.
W.
Stickling F onds
Oorlogsmonument
Op initiatief van de
Gemeenschap Oud Illegale
Werlrers afd. Venray is men
gekomen tot stichting van
een fonds ter oprichting van
een monument voor onze en
geallieerde gevallen strijders.
Het monument zal een. blij
vend waardig bewijs zijn
van Venray's dank aan allen,
die hun leven gaven in de
strijd voor onze bevrijding.
Als eerste gift werd van
de stichting „De Zwijger"
een som van f 250.— ont
vangen voor dit prachtige
doel.
Giften worden gaarne in
gewacht bij de G.O.I.W.
Venray, Stationsweg 41.
In de jeugdopvoeding
ook noodlierstc!
Overal kan men hooren en
lezen, dat de jeugd verwilderd,
bandeloos en zonder dicipline is
en dat de zedeloosheid bij haar
ernstige vormen aanneemt. En
wat doen wij ouderen Wij knik
ken eens bedachtzaam, leggen
met gerimpelde voorhoofden onze
krant weg en werpen ons op
de problemen en moeilijkheden
van ons „groote menscben'' en
laten de jeugd de jeugd. Hoe
lang zal dit nog duren? deze
verwaarlozing van de jeugd?
Weer zoolang, dat andere met
hun ideëen. met hun leuzen en
hun jeugdbeweging zoover zijn,
dat zij een gevaar worden voor
onze katholieke jeugd? Of zullen
wij wachten tot eenige, overigens
goed bedoelende dilettanten met
allerlei lapmiddeltjes zelf gaan
experimenteeren en de vooroor-
logsche jeugbewegingen weer her
rijzen met hun onderlinge con-
curentie en hun diverse systemen
van biljart en schaakspelende
DE ZWIJGER