Als mens eu zielzorger
Trouwe bewaker en hersteller
van Vcnray's monumentale
kerk en haar ongeëvenaarde
kunstschatten
Herder der jeugd
floor zijn voorbeeld, floor zijn ieder opvallen
den ijver voor den luister van Marin's
heiligdom meer pelgrims trok dan kleurrijke
reclameplaten en opwekkende krantenartikelen
konden aanvoeren: zoo was bij als pastoor
in Ulestraten en in Roermond zoo zou bij
ook zijn daaraan twijfelde niemand
als pastoor van Vcnray.
Daarom was bet blijde welkom hem bier
toegeroepen ten volle bewust en van harte
gemeend.
Dat de parochianen van Venray in bun
booge verwachtingen niet werden teleurgesteld,
dat bewijst de algemeene. spontane deelname
aan deze leesten. Men is blijde in bet
veertigjarig priesterjttbiïé een gelegenheid Ie
hebben gevonden om den bemiridrn pastoor
te huldigen als priester, zielzorger en herder,
als voder en beschermer dei jeugd, als
trouwe bewaker en hersteller van Venray s
monumentale kerk en baar ongeëvenaarde
kunstschatten.
De priester geniet t aanvechtbare ..voor
recht van ongenaakbaar te zijn t voorrecht,
dat aan hem ullijd verzwegen wordt, hoe
„men' over hem denkt, bewondert, waardeert,
eventueel afkeurt. Een feestnummer als dit
geelt daartoe een welkome gelegenheid om in
enige penceelstreken, den jubilaris zo getrouw
mogelijk uit te tekenen.
I .os en ontdaan van zijn veelzijdige werk
kring en dudenuiling is hij, wat hij is als
persoon; kortweg gezegd: een goed mens en
hoogslaand priester. Wie met hem in aan
raking komt, zal telkens ondervinden zijn
eenvoud van omgang, die huivert voor alle
officieel gedoe, wat gemaakt is. Deze. echt
Limburgse trek, wordt nog ruimer en breder,
omdat hij spontaan en sjoviaal is. vrijgevig
en gul (in de goede oude lijd was 't mins
tens een goede sigaar, een glaasje wijn voor
zijn prieslercollegu s en ook nu nog een
sigaretje van 't niei te missen rantsoen en
een zich thuis-voelend zitje.) Hij is open en
blij, goedig en allen vertrouwend, zoals hijzelf
vertrouwd Is. Lr komt dan iets vaderlijks
(.ver hem; Zon dat men zich kinderlijk hij hem
kan voelen om met ulles. grote en kleine
geestelijke en stoffelijke problemen voor den
dag te komen. Voor alles heelt hij dan open
oog, als of t herïlzclf aangaat, zacht en bli|
voor t goede en de zorgen van zijn parochie
kinderen. maar ook principieel en waardig
streng tegenover het kwnde. In één woord
een ull-rouml muil, een goed mens.
Dit alles ondersleunt hem in zijn priester
schap, dat God hem vóór 40 jaar als een
eeuwigdurend inerkteekcn in de ziel ingrifte.
Zijn menszijn en priesterzijn is zo in elknar
gestrengeld, dal hij nu idles beziel cn be
handelt rnel priesterlijke verantwoordelijkheid,
die hij in de juiste zwaarte aanvoelt. Uil
dat verantwoordelijkheidsbesef is hij streng
voor zichzelf, waardoor hij zichzelf vrijwillig
gebonden ui lil in een strenge regelmaat van
dagorde streng ook In opvattingen en vast
houdend aan standpunten, wat de algemene
letding van de parochie aangaat (getuige zijn
ernstig maandelijks woord) al weet hij die ook
te pareu aun mildheid cn l menselijk-zwakke
begrijpend wanneer hij slant voor den enkeling.
In zijn herdelijke leiding acht hij zicli ook niet
te groot om adviezen van deskundigen en
redelijke wensen van goedwillrnden te accep
teren voor het welzijn van de parochie. Zijn
meeleven is zo gevoelig en spontnan, dat het
hem al te zien is als hem iets pijn doel. wanneer
hij kennis heeft moeten nemen van gebeurtenis
sen, die liet zielleheil in gevaar brengt. En ul
mag bij in zijn priesterlijk woord wel eens
langdradig zijn, herhalend om duidelijk de
puntjes op de i Ie zetten het is immers
een slecht vader, dte de roede spaart wij
proeven toch in en achter ulles. dut hij 't goed
meent en t Leste met ons vóór heeft. Dit is
de éne grote gedachte, rlie in «Iles overheerst:
alsik mijn toevertrouwde kinderen manr allemaal
in den hemel krijg. Laat hem ul houwer zijn
van stenen godshuizen, die kunnen verdwijnen,
zijn wtl en roeping is het houwer le zijn vun
geestelijke, onverwoestbare godshuizen in uwe
zielen. Daar haalt hij U. groot en klein, ja
vooral dc jeugd de toekomst van de nieuwe
tijd n.iar de sterke burcht van de kerk,
nuur de grazige weide, van sucramenlele zuive
ring en Eucharistie.
In deze geest wil de jubilaris zich ook laten
hcfeesten, om de hele parochie in de gelegen
heid te stellen om God in zijn priesterschap
le eren en te danken. Maar Iuut ons
dan ook in onze dankbetuiging onszelf neer
leggen. om door éénheid en volgzame levens
houding van allen achter den Deken te blijven
staan. Dat is het mooiste parochiegeschenk,
wal wij aan onzen Herder kunnen geven.
En Gods garantie voor volk en priester, dat
ztcli één weel: ,,lk zal de ziel van den priester
dronken maken door volheid van genade en
mijn volk zul zwelgen van rniju goede gaven
Het pronkjuweel van dc koningin der
Peeldorpen was haar majestueus Godshuis
versierd met een rijkdom van kuuslschuttcn.
waarop menig goed voorzien museum nog
jaloerscb kon zijn. Ruim 60 jaren waren aan
dii tempelgebouw niet meer dan de hoogst
noodige herstellingen aangebracht en dat niel
altijd even vakkundig en kunstzinnig. Een
grondige restauratie onder alleszins bekwame
lieding was dnaroni hoogs! gewenscht.
Muar waar die vertrouwde leiding te
vinden lloe de hooge kosten, die zulk ecu
restauratie zou vorderen te bestrijden?
Al spoedig zag pastoor Herden in welke
richting het antwoord op deze vragen moest
gezocht worden. Het was aan geen twijfel
onderhevig of de Venraysche kerk behoorde
én om haar oudheid én om de schoonheid
harer architectonische lijnen onder de voor
naamste monumenten voor Geschiedenis en
kunst. Waar zou men dus heler kunnen
aankloppen én om voorlichting voor een juiste
restauratie én Ier verkrijging van een ruime
rijkssubsidie dnn bij de Rijkscommissie voor
Monumentenzorg. Weldra stond de nieuwe
pastoor dan ook met deze Commissie in ver
binding en wij allen hebben den gestndigen
vooruitgang der restauratie met eigen oogen
aanschouwd. Achtereenvolgens werden ver
nieuwd of hersteld de daken van midden-
en zijbeuken, het daktorentje, de goten cn
afvoerpijpen, de sacristie, de doopvont, noor
der en zuiderportaal, verschillende ramen, het
lorenportaal met gewell, orgel cn zangkoor.
De toren stond reeds voor een goed deel ju
de stijgers toen hel voortschrijdend oorlogs
geweld de verdere werkzaamheden kwam
verhinderen
Onderwijl liadden verschtllende andere
herstellingen en vernieuwingen plauts gehad,
die niet zoo direkt ~de algemeene aandacht
trokken. Het rijke kerkarchief was opnieuw
geordend en zooveel mogelijk in zijn oor-
spronkelijken toestand herstel. Op zolders en
bergplaatsen was een 1 grondig onderzoek
Ingesteld. Behalve enkele oude beelden en
ornamenten werd daaruit een praclitcollcctic
oude koperen en tinnen kandelaars Ir voor.
schijn gebracht. De beelden werden in een
kunstatelier gerestaureerd, de kandelaars ge
classificeerd en als collectie in een afzonder
lijken kast bij elknar gebracht. Voegt men
hier nog bij. dat ook de altaar- en misge wu
den grootendeels werden hersteld en vernieuwd,
dan krijgt men nog wel geen volledige tot in
bijzonderheden uldolenden lijst van hetgeen
pastoor Berden in zijn tienjarig pastoraat voor
Venray s kerk deed. maar meer dan vuldoendc
is dan toch bewezen de waarheid der woorden,
die wij hierboven schrevenonze feestvierende
herder heeft zich betoond een trouwe be
waker en hersteller van Venray's monumentale
kerk en haar ongeëvenaarde kunstschatten.
t Is triest, dat wij. hij het denken aan dit
heerlijk opbouwend werk stëcds ook weer
moeten denken aan bet schendend oorlogs
geweld, dal bijna ulles vernietigde. Doch dan
komt ons in de gedachte een oude legende,
halt waarheid, hall verdichttng, die ons ver
haalt over de wijze waarop deze kerk werd
gebouwd. Op de grens der gemeente, lusschen
de Smakt en de Muashcesche weg werden
de "steenen voor de kerk gebakken. Vandaar
uit tot aan de kerk -zouden de inwoners van
Venray zich in rijen hebben opgesteld, de
ren den ander de steenen overgevend om ze
van dc veldovera op de bouwplaats le bren
gen. Zoo werkten allen samen om liet grool-
sche bouwwerk tc voltooien. Aldus verhaalt
de legende. Waarheid zal wel zijn, dat men
iiand aan hand dc stccnen overgaf van de
vi'hlovens tot den verkeersweg die van de
Maas naar Venray voerde, vandaar werden
jbc per wagen verder gevoerd naar bet bouw
terrein en eenmaal daar aangebracht werden
ze weer Imiid utm hand overgegeven tot op
dc bovenste stijgecs. Maar wat die oude
Tegende ons leer! Is. hoe wij onze kerk kun
nen en moeten herstellen door onderlinge
samenwerking. Dat is een eereplirht, die wij
hébben ten opzichte onzer voorvudereii. Dal
is liet schoonste geschenk dat wij onzen herder
op zijn feestdag kunnen aanbieden,
„Gods Zon breekt lichtend door de priesters
heen!" zingt het koor in zijn cantate. Trek
lende, dichterlijke woorden, vol waarachtig
heid en realiteit, als wij vandaag dankbaar
het werk van onzen jubilaris voor dc jeugd
gedenken. Zijn opofferend Ijveren en zijn
grote liefde zijn een afstraling van den
groten Goddclijkcii Kindervriend, wien wij
vandaag bijzonder dankbaar zijn voor Zijn
heerlijke guve in den persoon van onzen
Deken.
Bij zijn huisbezoek hebben onze Icinder-
kens zijn belangstelling en hartelijkheid op
de eerste plaats. ..I.aat de kleinen tot Mij
komen zei eens onze Heiland, moe en
afgetobd van grote-mensenproblemcri en bij
alles, wat onze Deken als hoofd vun onze
parochie te verwerken krijgt gaan onze kinde
ren vóór en hebben zijn interesse en zorgen.
I loe dikwijls zngen wij hein intens-gelukktg
als hij zijn communicantjes in plechtige stoet
door Venrays oude stralen leidde naar de
plaats, waar hel I lart van den Vriend der
kleinen zich opent om hen voor heel hun
leven zo onschuldig, liet en rein te houden
als de bruidjes die ben vergezellen. Dit ts
altijd een triomfdag voor hem en liet doet
ons, nuchtere, zwoegende mensen vol materiële
zorgen en noden ullijd weer zo goed den
Deken dan gelukkig te zien. „Wie de jeugd
heelt, heelt de toekomst 1
Pul staal onze Deken, vvaur het I onderwijs
ann de jeugd geldt. 1 rouw bezoekt hij zijn
scholen, geelt jong en Iris zijn katechismus.
ii een stimulans voor zijn onderwijzend
personeel