V o etb al w e dstrij d
l'Janutt de Stratosfeer!
Richtlijnen van den Gemachtigde van het M.G. Venraij
2
„DE ZWIJGER"
11.
In spanning wachtte men. De onderduikers in hun
schuilplaats wachtten vol ongeduld. De Peel echter met
sfjn defensie-kanaal en rijn verraderlijke moerassen leek
een onoverkomelijke hinderpaal te zijn voor de bevrij-
dinga. Men wachtte dagen, de dagen werden weken.
Het defensie-kanaai werd een Duitse verdedigingslinie
en ljsseisteyn kwam onder artillerievuur te liggen. Met
donderend geweld ploften de granaten uit elkaar op
huizen en straten op de akkers en in de weiden ver
toonde zich trechter naast trechter. De bevolking ver
borg zich angstig in de kelders.
Na drie weken kwam eindelijk de bevrijding. Na een
hevig artilleriebombardement drongen de tanks der ge
allieerden langzaam IJsselstevn binnen langs puinho
pen en brandende boerderijen. ljsseisteyn was bevrijd.
Doch de bevrijding had ons zware offers gekost. Velen
vat: onze dierbaren, door allen geacht en geëerd, waren
op tragische wijze om hef leven gekomen en lieten fa
milie en vrienden in droefheid achter.
Ook materieel had ljsseisteyn veel geleden. Onge
veer vijfentwintig boerderijen znnnnherstelhnnr ver
woest. Heel veel andere boerderijen en woonhuizen zijn
ernstig beschadigd. Veel kostbaar vee ging verloren. En
onze mooie kerk stond daar. stukgeschoten, en het
prachtige, nieuwe orgel vernield en verbrijzeld.
Enkele dagen na de bevrijding kwam de evacuatie.
Het grootste gedeelte van ljsseisteyn werd geëvacu
eerd naar andere plaatsen. Ook hierdoor heeft ljssei
steyn materieel zeer veel geleden. Toen de mensen
eindelijk weer naar hun dorp terug mochten keren, brak
voor hen een tijd van armoede en ontbering aan, Velen,
wier woonhuis verwoest of afgebrand was. gingen in
kippenhokken of stallen wonen. Aan alles was gebrek,
velen hadden geen kachel of fornuis meer, De aller
noodzakelijkste huishoudelijke artikelen ontbraken, liet
gebrek aan kleding en beddegocd was groot. Velen
hadden bijna hun gehele veestapel of een groot gedeelte
ervan verloren. Vele veldvruchten had men niet kunnen
oogsten, en de akkers lagen daar braak en ongeploegd,
doorkorven van tank- en wagensporen, bezaaid met
granaactrechters en stellinggaten. Dit alles had tot ge
volg. dar de landbouwende bevolking, waarvan velen
op zware lasten zitten totaal yeen inkomen meer heeft.
Niettegenstaande al deze verju»-ïe_n_ en moeilijkheden
en de voor velen uiterst moeilijke toekomst is de be
volking van ljsseisteyn niet ontmoedigd of terneerge
slagen, de mensen blijven moedig en opgewekt.
En ook nu weer bleken gelukkig velen bereid om el
kander te helpen. De mensen hielpen elkaar met de
weinige dingen, die ze nog over hadden. Ze leenden
en gaven elkaar huishoudelijke artikelen, klederen,
kachels, foruizen. Ze hielpen elkaar bij het herstellen
va ui de huizen. Zij. d:e een motor met electrische licht
installatie hadden, legden leidingen aan. en hielpen hun
buren aan licht. Bij de smid worden niet zeer gebrekkige
middelen landbouwwerktuigen gerepareerd en potten
en pannen opgelapt. Zulk een dorpsmid die van oude
kapotte en reeds eenmaal afgedankte prullen weer
nieuwe bruikbare gebruiksvoorwerpen weet te maken,
is tegenwoordig van onschatbare waarde.
Er waren boeren, die gezamenlijk een vernielde weg
in orde maakren.
Er werd een café Ingericht als kerk. Dicht op elkaar
JONGE MIDDENSTAND
A.s. Maandag 19 Maart -al er een bijeenkomst ge
houden worden van de Jonge Middenstand. Hier wor
den niet alleen verwacht diegene die voor de oorlog bij
de Jonge Middenstand waren, doch ook diegene die nu
in aanmerking komen om als lid toe te treden.
Het initiatief tot deze bijeenkomst gaat uit van en
kele Jonge Middenstanders, die meenden dat in de Ven-
rnijse Jonge Middenstand weer voldoende termen aan
wezig waren, om ook hier weer de volle aandacht aan
te besteden.
Jonge Middenstanders, overal klinkt de roep tot een
heid. Zeer zeker is die nodig voor Venraij. Ook voor
ons |onye Middenstanders i,s een taak weggelegd om tot
die eenheid te komen, nu en zeker voor de toekomst.
De agenda is als volgt 1. Opening: 2. Notulen (dit
is een kort verslag over de laatste vergaderingen, en
tevens over de laatste beschikkingen die liet bestuur
getroffen heeft, omdat de Jonge Middenstand door de
Duitse overheid ontbonden werd): 3. Verkiezing voor
lopig bestuur; 4. Bedevaart Smakt; 5. 40 jarig Priester-
leest Van onze Hoog Eerw. Heer Deken; (i. Actuele
punten door de vergadering naar voren gebracht; 7.
Vaststelling contributie: 8. Rondvraag.
Vergadering 19 Maart, 7.30 uur Zaal Verheugen.
En nu de daad aan al onze Venraijse Jonge Midden
standers. Wij verwachten U allen.
Een Groen Jonge Middenstanders.
gepakt wonen de mensen daar 's Zondags de gods
dienstoefeningen bij. De II. Mis wordt gelezen op een
klein noodaIranidat op de. beugelbaan staat. Momen
teel wordt het dak van het toneel achter de café gere
pareerd. Het altaar komt dan op het toneel te staan,
hetgeen een grote verbetering zal zijn. het uitzicht op
liet altaar wordt beter eu tueu wint plaatsruimte.
Verder is er in ljsseisteyn een Commissie voor ï.and-
bouwherstel opgericht- Maandag 12 Februari werd van
wege deze commissie ee:t lezing over landhouwliersfel
gegeven in' de koude, tochtige kapotgeschoten kerk
De beide, sprekers, A. Willems en M. Jenneskens ga
ver, een uiteenzetting over het doel der commissie en
achtereenvolgens werden cle verschillende mogelijkhe
den tol hulpverlening aan en het op gang hrengen der
landbouwbedrijven besproken. Onder meer werd de
aanvoer van varkens en rundvee uit minder getroffen
gedeelten van het bevrijdde gebied in het vooruitzicht
gesteld, Voorts werd er bekend gemaakt, dal begonnen
zou worden met de bouw van noodwoningen en nood
stallen, waarmee men voor het begin van de winter
klaar denkt te zijn.
Wij juichen de oprichting van deze commissie, wier
arbeid geheel gelangeloos is, van harte toe; en hopen
dat zij met veel vrucht zullen werken aan hel herstel
en de heropbloei van dc landbouwbedrijven in ljssei
steyn. Laten rij hun best doen om te zorgen, dat er voor
dit doel hulp verleend wordt aan de getroffen land
bouwers, voor zover voorlopig althans hulpverlening
mogelijk is, want hier moet geholpen worden de nood
is groot. T Te* zal echter zeer zeker wel van het aller
grootste belang zijn, dat de boeren elkander voorlopig
onderling zoveel mogelijk helpen. Laten de boeren op
hun beurt de arbeid van de Commissie voor Landbouw-
herslel ten volle waarderen en nauw met hen samen
werken om ons Peeldorp te maken tot een bloeiend en
welvarend landbouwdorp. H. v, L.
ZONDAG 18 MAART
Combinatie-elftal Venraij I Helmond
I
Terrein Leunscweg - Aanvang 2,30 uur - Entree 30 ct
Repatriëring.
Voor geëvacueerde inwoners van Venraij geldt het
volgende
Men geve naam, voornamen, geboortedatum, cc res
in Venraij en evacuatieadres (dit voor personen boven
15 jaar) op ten gemeentebureati Henseniusplein Ven
raij, mei her verzoek geplaatst te worden op de wacht
lijst. De personen, die op deze lijst ingeschreven wor
den, moeten eerst politioneel en politiek onderzocht
worden en krijgen daarna een plaats op de lijst van
binnenkomende personen.
Hierbij genieten voorrang 1) zij, die sedert de eerste
Lijd in Venraij werkzaam waren en ronder bun gezin
thans nog werken in het algemeen belang; 2) onmis
bare offciele instanties: 3) landarbeiders; 4) arbeiders
en zaken de landbouw en voedselvoorziening betreffen
de; 5) bouwvakarbeiders, zakenlieden in algemene zin.
1 Lierbij moet worden op ,cmerkt dat teder die." in hef
arbeidsproces wil ingeschakeld worden zien steeds In
verbinding moet stellen juet den Leider van het Ar
beidsbureau, Marktstraat 10).
Indien nu mei toestemming van de Geallieerde auto
riteiten een bepaald aantal mensen definitief in Veuraii
terug mogen komen, krijgen deze een oproep. In de tijd,
die ligt tussen de aanmelding en de oproeping kan men
zijn woning in orde maken eu aan Gemeentewerken
verzoeken het huis te keuren. Wanneer men zich na de
oproeping meldt, ontvangt men een bewoonbaarheids
verklaring en een stempel op het persoonsbewijs. Daar
mee gaat men naar de Kazerne, waar het aantal binnen
gekomen personen geregistreerd worden en nogmaals
de persoonsbewijzen afgestempeld worden Met de be-
woonbanrheidsverklaringen gewapend gaat men naar
het stadhuis, alwaar dit papier afgestempeld wordt, ver
volgens stapt U naar de Town Major op de Grote
Markt en na accoordverklaring mag U dan gaan wo
nen in her huis op de bewoonbaarheidsverklaring aan
geven.
Dit alles geldt dus voor mensen, die in Venraij weer
willen gaan wonen.
Ver blij rpassen voor korten duur.
Wil uien gedurende een korte tijd b.v. voor het op
bergen van zijn goederen in Venraij komen, dan wen
de men zich tot de Opperwachtmeester of gemeente
huis voor een dag of weekpas. Deze gelden uitsluitend
voor overdag en men moei dus builen de gemeentekom
slapen. Nogmaals wordt er met nadruk op gewezen
dat dc kom van Venraij nog steeds niet open is voor
vreemdelingen.
Huur van huizen eet.
Er zijn natuurlijk mensen, die geen huis meer hebben.
Ook hiervoor is een regeling getroffen. Er zal zeer
streng oja gelet worden dat alleen hij een woning krijgt,
die er hel meeste recht op heeft, dat ontleend wordt
aan de belangrijkheid van het werk dat men in Venrail
verricht. Indien men er dus al in geslaagd is een woon
gelegenheid, dank zij onvermoeid werken te krijgen,
dan geeft dit LI. ook al hebt LI contact met de eigenaar
of hoofdbewoner, absoluut niet het recht deze woon
ruimte te betrekken. II moet dan wederom op Lang
straat 60a een bewijs afschrift, uittreksel van deze over
eenkomst inleveren en indien mogelijk wordt met Uw
verzoek rekening gehouden. Voorop wordt dus echter
gesteld dat I slechts hij een woning krijgt, die daar
krachtens zijn werk het meeste recht op heeft; 2) alleen
met volledige medewerking van allen en opoffering van
alle goedwillende inwoners een herbevolking mogelijk
is.
ONS PEELVOLK
iiimiiiiiiiiilniiiiiiii.iimiii iiiiiuitiiiiimiiiiiitiii'iimiiiiiiiiinu iiiiiiii inmiiiiiiiiiiii i
li iiiiin: iiiiim: ii
iiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiii
Waar ik deze week. jeaweeli! beu
Tiet mijn strntcwfeernetmchietleze-', tk
weer n-. r nier r.i.i d? rr-.cs-andeu u'nm
blijken de bevrijde mens naar de depu
te trekken.
En of het cu eer. intuïtieve greep is
geweest, feit is het in ieder geval. dar
:k op een pegeven moment vol spanning
i:i r.e kiEKy lie deren van Jeremia zat te
lezen II weet wel die profeet, die be"
har slecht: volk van IsraïJ de onder
gang van Jeruzalem voorspelde en die
achteraf zijn treurnis Uitzingt over de
troosteloze puinhopen van cle irotse
Stad
Wo een xtxhliqe beschrijving van
menselijke vuilheid en ellende, wat een
treffende gelijkenis met de woestenij
waarin wij leven.
Be profeet zweept zrji: touni lel. uit
repen de veroorzaker s var deze oi.der-
flantj„een puntige pijl is hun tong, wat
zij spreken i.. lengen, met de :i:und wenst
men een ander vrede, naar innerlijk legt
ra en hem lagen' er. zo gaal hij verder
te keer tegen de ontuchr, de zwarte lum-
del. de rechteloosheid, en de laster,
Deze litanie van pessimisme, lezers,
zo; de mens. dip lerir m deze van
God cu alle goedheid schijnbaar ver-
Iarcr oorlogsgebieden, -rr dc donker Ie
en vertw';felste dagen van zijn leven
brengen, zo jzreima nier eindigde in een
hoopvol vrager. Waarom r.o.tdi G j
ons dati voor eeuwig vergeten, wanton
ons voor lang verlaten
r.ezer ik ben t:u eenmaal geer. kerk-
nis, zoals men bet wel eens war on
eerbiedig uitdrukt, en ik voel mij er ook
bek-uuial niet tor gedrongen om hier van-
ul L re stratosfeer eens gauw Uw preek
voor „io:i:,[ri;.u:de Zondag klaar te maken,
maar dil is hel waarnaar wii zochten
w.ierr w j lil de kelders o:j ieder granaat
Iluiten maar weer aan een nieuwe rozen
krans begonnen.
Eureka i lk heb lier gevonden Wij
hebben ons suf gepeinsd over de beste
nieuwe regering, ever ren corporatieve
ordening, over wip eigenlijk gezuiverd
moest worden, en inmiddels rookten wij
players in tnussn om onze prgenis ut te
kun.r.eii blazen.
Eureka Want wat helpt ons illeen
eet sterk Militair Gezag, of tien ,,Boiul
van Goede Vaderlanders' pl hoe al die
nieuwe gezelschappen van goor.e en
vechtende mensen mogen heten
War eigenlijk is de zin van de weder
opbouw van er-i' sir d of dorp waarin
dc mens alleen slc-elils zoekt de door God
omverworpen rorer v.m Ouzel weer op
te zetten
Is he: lasten naar een juiste regerings
vorm in het groot of tl hel klein in een
kring vtui alleen zich zelf zoekenden cc
zierden niet iets byper-bespott?t ks
Wat willen wij kleinzielige mensjes
kort geleden nog in elkaar kruipend bi;
l-et non-suizen der bommen, nu denkend,
dat wij het alleen voor ons zelf en tegen
elkander kunnen klaren 1
D. - onmisbare hit'p van Boven ol
dat klinkt II ah; eer gemeenplaats zat
hens n,el kennen onder dit IJdele en ge
mene r i i-nseti ge w urm.
Onze bes's eenheidsbeweging, onze
doeltreffendste zuiveringsactie, ons snel
ste opbouw-urgentie-pluu, ons Hoogste
Gezag, dit alles knnit bijeen in een
woordje „God" in ons werken en ploe
teren. Zonder deze diep doorgedrongen
"gedachte bij iedere getroffene, bij iedere
zuiveraar, bij iedere adviesmar is alle
wederopbouw nutteloos, ieder wijs re
geren zot.
Jeretr.ia. lezer, was een vpnviflig pro
feel en Jeruzalem werd opgebouwd,
maar niet in de geest waarin wij onze
wederopbouw vvrfru.Traelen.
„Picard"
""uil
iiiiiiniii1"7