2 „DE ZWIJGER 'Iel juiste aantal weggevoerden uit dit kleine stukje Nederland i.s nog niet bekend, maar de cijfers in aanmerking nemende van de verschillende dorpen afzonderlijk moeten vele duizenden naar Duitsland zijn wegge voerd. Hun familieleden hebben niet het minste idee waar deze mannen heen zijn gegaan ze hebben zelfs geen corresponden tie adressen en de onzekerheid over hun lot maakt de ellende van de oorlog nog groter RECHT EN PLICHT VOOR IEDEREEN Volgens ..Linhurgs Dagblad was de eerste gilt voor .Hulpactie Venraij", de plaats die zet omzettend zwaar getroffen is door het oorlogsgeweld, afkomstig van een Zuid-Limburgse mijnwerker. Wij kunnen hierin een symbool zien van de goedheid en het medeleven, die vooral onder de gewone eenvoudige mensen bijna vanzelfsprekend geworden zijn. Spreekt het soms mei boek delen dat verreweg het grootste gedeelte der evacuees ondergebracht is bij eenvou dige middenstanders en arbeiders I In ver band hiermede is het een droevig verschijn sel dat de beter gesifurerder, die toch over iPllflljv iUuuLc opschikken voor cru in deze hulpactie vóór hun getroffen land genoten ver achteraan komen 1 Niet dat deze heren niet aan liefdadigheid doen en niet de naastenliefde zouden beoefenen. Want vele van hen zitten met brede horst in allerlei belangrijke commissies pii comités, houden belangrijke vergaderingen, laten zich desnoods interviewen over het prachtige doel en het \berk wat door het comité ver richt is, spoeden zich echter na gedane ar beid diep gehuld in een dikke winterjas naar huis. waar de vleespotten van Egypte in rijtjes opgesteld staan in de opgepropte kelders. En toch was ook Brutus een ach tenswaardig man Maar in een arbei dersgezin. waar reeds een zestal kinderen dagelijks moeders Huizende zorgen uïtir.a ken, vindt ook nog een evacueésgezin plaats voor onderdak en deelt de arbeider samen met hen het sobere war hij nog heeft1 Op gevaar af te generaliseren (want ook bij beter .gezeten" landgenoten vinden wij voorbeelden van begrip en besef voor de hoge noden van ons volk) durven wij deze aanklacht uitspreken. De volksmond heeft het werkelijk niet zo heel erg mis, als- men eruit hoort dat ,Jan met de pet" weer aan het kortste eind trekt en ,.Jan met de hoed" in een schijnheilig vragen ..Ben ik dan mijn broeders hoeder zich weer isoleert in zijn egoïstisch Lucullusleven 1 Ons zijn gevallen bekend dat rijke, slinkrijke boeren in het toch zo over katho lieke Oost-Brabant evacuees op stal lieten slapen, de vrouwen bij de gratie Gods een plaats konden krijgen op een winderige zol der I Hoe vindt LI een prijsje van f 1.25 per ei. dat een evacué mocht kopen, omdat hij dan (och getroffen was? Is dat een nieuw begin in een herrezen Nederland In herhaling getreden, wij vinden tegen woordig onder het gewone volk dc klacht dat Jan boezeroen" altijd de zwaarste prijs betaalt. Verre van in te stemmen met deze banale gemeenplaats, voelen wij dat er een grond van waarheid in dit gezegde schuilt. Het gewone volk is open en eerlijk, ziet ae dingen gewoonlijk wel wat eenzijdig, maar heeft een sterk gevoel voor recht en onrecht. Nemen wij mnar eens het onder werp ter hand. dat zo langzamerhand wel enigszins hernrht geworden is ,.de zuive ring". Men moet toch wel iets met de be kende struisvogel gemeen hebben, wanneer iemand durft te beweren, dat het volk nog veel vertrouwen stelt èn in de rechtvaar dige wijze waarop én in de energieke door lastendheid. waarmede, naar men ons her haaldeHkbelpoJ^^eefi, dezgzou gesclue- ten I Ook hier kennen wij voorbeelden van schuchterheid en vrees om de zo keurig op gebouwde ..heiligenhuisjes in elkaar te trappen Hoe is het mogelijk dat ergens in Oost-Brabant enkel op aanwijzing van een paar getuigen de directe arrestatie ge schiedde van een doodarme, eenvoudige beklaagde, ..een Moffenmeid' maar dat de commissie eer. andere zaak. die tegelijker tijd aanhangig was gemaakt, zo lang mo gelijk gerekt heeft1 Weid deze bewuste juffrouw, die jaren iang tic bevolking van Venraij geergerd had door haar uitdagende omgang niet Duitse officieren, misschien omdat haar Papa in de oorlog het geluk mocht smaken tot een, zekere welstand te geraken, zoveel mogelijk gespaard Zeker hei is tenslotte er van gekomen dat ook deze ..dame" haar verdiende loon niet ont gaan is. maar het kwaad was reeds ge schied Waren de lieren der Commissie mis schien bang voor opspraak, lieten -:i: zich niet enigszins leiden door menselijk op- -icht Wij willen de onpartijdigheid dezer heren niet in discrcdiet brengen, maar dat wij ens rechtgevoel gekrenkt meenden, wie zal het ons kwalijk nemen Waar toch een menigte van getuigen zich bereid verklaar de om te bevestigen, waarvan in de aan klacht sprake was luid men hier onverwijld en zonder pardon in moeten grijpen I Nogeens wij mogen uit zo n geval niet overgaan tor een generaliserend oordeel, maar een dergelijke onrechtvaardigheid tast hef toch reeds zo geschokte volksvertrouwen in ernstige mate aan De roep on rechtvaardigheid is in deze roerige tijd sterker clan ooit. Onze toch zo overspannen zenuwen kunnen met veel meer verdragen Moge daarom de overheid in haar beleid steeds de stelregel voor ogen houden èn toepassen ..gelijke monniken, gelijke kappen Iedereen, zonder aanzien des persoons. moet de last van deze zware tijd naar evenredige draagkracht op de schouders gelegd krijgen. Dit geldt vóór alles nu. waar het gemeenschapsbelang of fers vraagt van onze Nederlanders, niet ai- leen bij de opbouw, maar ook bij dar werk. wat een gezond herstel moet voorafgaan- een radicale zuivering. Het herrijzend Ne derland mag geen vriendjespolitiek meer kennen, geen achterbakse kanalen, waar langs men aan allerlei geoieenachapsplichl- ten kan ontkomen, geen slinkse kuiperijen, geen angst om ..Het kind bij den ware naam te noemen", geen stroop en hielen likker); Neen, strijd met open vizier, recht door zee radicaal zonder ontzag voor de flgv-frrgS.-mtinr karakterloosheid, egoïsme en schijnheiligheid welig tieren, daarin moeten wij de voor waarde en het fundament zien voor een nieuwe bouw van ons vaderlands Tehuis. Om dit te verwezenlijken hebben wij man nen nodig, sterk en eerlijk van karakter, in staat om ons volk te bezielen voor het prachtige ideaal ons land waarlijk te doei: herrijzen. Mannen met ongelooflijk idealis me. met een sterk geloof in de kracht van ons volk, mannen die niet zullen aarzelen om iedere verderfelijke egoiïstische „sabo teur' aan de kaak te stellen, wie hij ook zij. Krachtige figuren, die aan iedere Nederlan der zijn passende Laak weten te geven, die aan iedereen zijn rechten zullen verzekeren, maar ook ieder zullen wijzen op zijn plich ten, waar net gemeenschapsbelang dit ver eist 1 Rechten en plichten voor iedereen, dan zal onze gemeenschap een waarachtige zijn. P.W. lllllltlllllllllHlllllllllllllllllllllllllliill Wij vestigen Uw aandacht op onze adres wijziging. Ons kantoor en redactiebureau is thans: Houtse Parallelweg 13, Helmond.

De Zwijger | 1944 | | pagina 2