mers geen tijd meer om half werk te doen
en er zogenaamd de kantjes van af te lopen.
Wij Katholieken begrijpen dat nog beter,
omdat wij de juistheid van deze redenering
ook nog bevestigd vinden in ons geloof,
dat toch een vuur moet zijn om andere te
verwarmen. Dat zuurdeeg en licht moet zijn
om anderen re doordesemen en voor lich
ten. Een prachtige opdracht, die heel spe
ciaal voor ons is weggelegd. En zal de mas
sa ook niet zoo diep doordrongen kunnen
worden, laat dan alweer de besten onder
ons die verantwoordelijke taak goed begrij
pen en leiding geven, zoals daar straks
weer gelegenheid voor bestaat in een ge
zond verenigingsleven en in Katholieken
Actie-verband of jeugdvereniging.
Het ideaal is groot en verheven, alleszins
waard om er zich ten volle aan te geven.
Dat ideaal ligt zo hoog. dat wij er om moe
ten bidden om het te kunnen uitvoeren,
zoals wij dat trouwens doen in dit herhaalde
gebed: „Uw Wil geschiede op aarde, zoals
in den Hemel". Daar hebben we de maat
staf. Hemels hoog en goddelijk schoon. Maar
wij hebben ook-en vergeten wij dat toch
niet-de hemglse' middelen om het uit te voe
ren. Wij kennen het grote gebed van de
LIEb'DE en de grote krachtbron daartoe de
Heilige Mis en de Heilige Communie.
Daar geven We ons totaal, olféren ons
volledig aan God en binden dé band met
elkaar. „Daaraan zult gij ze kennen, dat ze
elkander liefhebben". Zonder dat komen we
er weer niet.
Geachte lezer. Dit artikel is ten slotte ge
ëindigd in een godsdienstige beschouwing.
Eenvoudig om deze reden, dat heel ons
leven op die basis moet rusten en omdat
dit ook het enige vaste punt is, waat alles
naar opgetrokken moec worden. Elk leven,
elke samenleving, die niet opgebouwd is op
deze goddelijke grondwetten en de toets
der cri'tiek daarmede niet kan doorstaan, zal
op een falicante mislukking uitlopen. Eerst
als wij de weg naar een volledig en con
sequent beleefd Christendom gevonden heb
ben. zullen wij het geluk voor nu en later
!n dc armen lopen. In die geest moeten wij
de nieuwe tijd intreden, afleggend de oude
kleinzieligheid en afbrekerlj. maar bouwend
en helpen in veel OPOFFERENDE NAAS
TENLIEFDE aan ons eigen en andermans
geluk. Nieuwe mensen moeten we worden,
met nieuwe geest bezield en gezuiverd, die
het aanschijn der aarde, onder leiding van
Gods Geest zullen veranderen. Dat wij dit
niet zouden willen, daar is deze les van de
oorlog te zwaar voor geweest.
Maar vergeet bet niet, te beginnen bij het
begin. VERBETER DE WERELD. BEGIN
BI] U ZELF. Vic.
PROFESSOR GERBRANDY'S REDE
De hoop der Katholieken
Minister-president Prof. Dr. P. S. Ger-
'orandy is op 25 November 1.1., vergezeld
van enige andere ministers, in bevrijd
Nederland aangekomen.
Voor de bewoners van onze Zuidelijke
provinciën was het een aangename tijding,
te vernemen, dat enige leden van onze. re
gering naar het bevrijde deel van ons land
zouden overkomen.
Eerlijk gezegd, we hadden dit reeds eer
der verwacht en een zekere teleurstelling
viel hier en daar reeds op te merken. Wij.
van onze leant, kunnen en willen aannemen,
dat er oorzaken aanwezig geweest zijn, die
een vroeger bezoek onmogelijk maakten.
Daags na zijn aankomst heeft de Minis
ter-president voor de microfoon van „Her
rijzend Nederland" een toespraak tot het
Nederlandse volk gehouden. Z. Exc. be
gon met een uiteenzetting van het doel van
zijn komst. Hij wil zich hier ter plaatse op
de hocgle stellen van de toestand en dan
maatregelen treffen, die voor het landsbe
lang noodzakelijk zijn.
Wat ons bijzonder getroffen heeft in
deze rede zijn de christelijke geest en de
buiten verwachting ;grote loyale houding
ten opzichte van de Katholieken;
„Alleen een christelijke geest kan voor
ons yaderland de redding zijn", deze
woorden waren ons katholieken uit het hart
gegrepen.
Met zeer grote voldoening hoorden we, dat
de spreker zich waarderend inliet over onze
bisschoppen en zelfs een lange aanhaling
deed uit een herderlijk schrijven.
Het blijkt, dat wij katholieken opnieuw
duidelijk bewezen hebben", dat mén katho
liek kan zijn en tegelijkertijd goed Neder
lander. ja, Nederlander voor de volteilOO^t
We zijn er trots op. dat onze bisschoppen
en met hen onze priesters, de leiders, waren
van het Verzet en dat zij geen duimbreed
hebben toegegeven,' ondanks alle dreige
menten en dwangmaatregelen. We zijn
trots op de herderlijke brieven, die in het
openbaar in onze katholieke kerken tijdens
de bezetting werden voorgelezen en waarin
in het openbaar, zonder schroom, de handel
wijzen van onze verdrukkers veroordeeld
werden. In deze historische documenten
werden richtlijnen gegeven voor het hele
gelovige deel van ons vaderland. Onze
bisschoppen hebben geprotesteerd en zijn
blijven protesterenen het bleek, dat hun
woord een machtig woord was. want het
verzet bleef. ja. groeide zelfs en de bezet
tende macht waagde het niet zich te ver
grijpen aan deze eminente mannen, wetende,
dat zulks niet kon gebeuren, zonder open
lijk verzet op'grote schaal uit te lokken.
Dit alles was voor de katholieken een
morele steun van de hoogste waarde, want
als goede kinderen van de Kerk. volgden zij
hun Herders en stelden hun vaak gedurfde
en gewaagde nationale daden-
Wij weten, hoe in andersdenkende krin
gen, deze herderlijke brieven op prijs gesteld
werden, hoe ze op gevaar van lange gevan
genisstraf verspreid werden en hoe. speciaal
in -protestantse kringen, gehunkerd werd
naar deze opwekkende, stalende woorden.
Het bleef echter niet bij woorden. Door
onze geestelijken en gelovigen werden ook
daden gesteld, die ontzaglijk veel bijdroegen
voor de nationale zaak. Hoeveel priesters
zijn er naar gevangenkampen gevoerd
Hoevelen zijn de marteldood gestorven
Wat is in het Zuiden des lands gepresteerd
voor de onderduikers? Teveel, om op t©
noemen.
Nog eens, we mogen trots zijn, Katholiek
te heten. Het katholieke volksdeel heeft pal
gestaan in de strijd tegen de tyranie er.
heeft de Nederlandse zaak ten koste van
alles hoog gehouden. De katholieken hebben
opnieuw bewezen, dat vorstin en regering
op deze onderdanen ten allen tijde kunnen
rekenen.
In 1918 waren het de katholieken sol
daten uit het - Zuiden, idie de revolutie ver
hinderden. Thans hebben wij, onder leiding
van onze geestelijken, een nog grotere eata-
trophe voorkomen we hebben de Chris
telijke beschaving gered.
Vergun me. in verband met het boven
staande, een blik te werpen in onze ge
schiedenis.
Bij het pinde, ypn de 80-jarige oorlog wer
den dé Zuidelijke provinciën bij'de Noorde
lijke gevoegd bet waren de z.g. Generali
teitslanden. Ze werden rechtstreeks bestuurd
door de Generale Staten. Onder zeer moei
lijke omstandigheden heeft het Zuiden toch
zijn g.eloof bewaard. Eerst in de. Frapse
tijd kregen deze provinciën hun eigen be
stuur. Het is jammer, dat we moeten vast
stellen, dat het Zuiden des lands in feite toch
niet gelijk gesteld werd. We herinneren ;hier
aan de geweldige emancipatie-strijd, die de
katholieken in de vorige eeuw te voeren
hadden. Men vraagt zich afHoe was dat
mogelijk 1 En het antwoord luidt In het
Noorden des lands heerste de verkeerde
gedachte, vooral uitgesproken door den
leider van het Protestantse Reveil, den
dichter Bilderdijk: Nederland is een protes-
tans land. Deze opvatting kunnen en willen
wij niet delen. Zeker, een aanmerkelijk deel
van het Nederlandse volk is protestant, maar
een even aanmerkelijk deel is katholiek. Om
iets te noemen: het mag voortaan nooit
meer voorkomen, dat een katholiek sollici
tant niet benoemd wordt op grond van zijn
geloof. En het zou aan te raden zijn, dat het
ambtenarenkorps op de departementen, dus
daar waar Neerland geregeerd wordt, meer
katholieken telde.
In de nieuwe tijd moeten protestanten en
katholieken niet tegenover elkaar staan,
maar ze moeten, die punten bij elkaar zoe
ken,, waarin ze overeenkomen en dan niet af
brekend, maar opbouwend te werk gaan.
Dit heeft onze grote Schaepman destijds
getracht, en wij zuilen daarmee voortgaan,
omdat we ervan overtuigd zijn, dat het heil
van ons land zo het beste gediend is.
Bevooroordeelde staatslieden als Ds.
Lingbeek en Ds. Kérsten deden ontzettend
veel afbreuk.aan de nationale zaak, zij ver
wijderen de christenen van elkaar én maak
ten de tegenstanders sterker.
2
,DE ZWIJGER"