Vorige week maakten we melding van Ben Wismans die in het huis in de bocht in Klein Oirlo zou
wonen. Daar woont echter zijn broer Sjaak. Ben woont in het ouderlijk huis net over het spoor.
'Mooswief en Nico van Melo' - gelezen in Peel en Maas van 20 maart 1954
We waren in Maastricht en hebben gestaan voor het laatste beeld wal die begaafde Limburgse
kunstenaar Charles Vqs heeft gemaakt: het Mooswief Midden op de Markt staat daar een beeld van
die Maastrichtse marktvrouw, een en al uitbundigheid, een en al leven.
En wandelend door Maastricht treft men overal beelden. We zien er een Servaas en een spelend
jongetje, een Anthonius, wondermooi, een fonteintje met wat stoeiende vissen, bijna iedere wijk heeft
er zijn beeld, sommige zo echt vol leven en fleur, die aan de stad een sfeer geven, waarvan ook een
vreemdeling genieten kan.
En onwillekeurig gaat men vergelijkingen maken. En dan kunnen we met trots wijzen op onze
wegkruizen en kapellen, op een standbeeld van Dr. Poels, op een bevrijdingsmonument en enkele
aardige beelden bij kloosters en inrichtingen. En toch is men dan niet tevreden. Het is allemaal zo stijf
en zo deftig. Waarom kan er in die plantsoentjes nu eens niet een eenvoudig aardig dingetje komen,
waarom nu hier niet eens een fonteintje. Och nee, dat is geen flauwekul, evenmin als dat het flauwekul
is, dat op een speelplaats van een nieuwe school wat groen komt en bomen. De laatste tien jaren is
ondanks de geweldige uitbreiding van Venray practisch geen enkele veldkapel er bij gekomen.
Veldkapellen, die zouden kunnen vervangen worden door een beeld.
Als men in Maastricht voor een marktvrouw een pracht fontein kan bouwen door een beroemd
kunstenaar, is het dan zo 'n gek voorstel om door een of ander aardig beeldje offonteintje bv. de
gedachtenis van Nico van Melo levendig te houden. Dit paard, dat tienduizenden guldens voor deze
streek heeft verdiend, Noord-Limburg een naam op paardenfokgebied heeft gegeven, die tot ver in het
buitenland bekend is, verdient meer dan een opgezette kop in de een of andere gang. (Het hoofd van
Nico van Melo hing jarenlang bij de familie Poels in Venray in de gang.)
Een mens leeft niet van brood alleen en ook op dit terrein hebben we een taak te vervullen, moeten we
wat aanduwen. Het Mooswief geeft daar een voorbeeld van.
Dat werd in 1954 geschreven. Anno 2010 heeft Venray een prachtige fontein op het Schouwburgplein,
maar wij zijn blij dat het beeld van Nico van Melo in Castenray staat. En ook het beeldje van Thei mit
d'n Trekbuül en nog andere beeldjes en monumenten. Onlangs had een familie van buiten ons dorp
familiedag. Eén groep liep de wandelroute in 't Cassels Broek en een andere groep maakte een
wandeling door ons dorp langs al deze beelden en monumenten. En hoe dikwijls stopt er niet een auto
en stapt iemand uit om het beeld van Nico van Melo te fotograferen en de tekst te lezen. Mooi toch?
We zijn dan wel een klein dorp, gespleten door een autosnelweg, maar dat neemt niet weg dat we ons
dorp niet op zouden kunnen fleuren en aantrekkelijk maken. Wij zetten ons daar in elk geval graag
voor in.
Castenrayse mensen vertellen Rachel Cohen deel 11
Er waren drie koeien op stal. Soms nam de Baas (Jacobus Heidens JS) er één mee naar de stieren van
de stierenhouderij. Dat had gevolg: een keer moest Ria (De schrijfster van dit verhaal, Rachel Cohen
JS) midden in de nacht opstaan om te helpen bij het kalveren. Ria, inmiddels 15, had nog nooit zoiets
meegemaakt. Ze kreeg een eind van een stok in haar hand met het bevel: "Als ze zucht, moetje
trekken." Het resultaat: een kalfjeIk voelde me een halve vroedvrouw. Kort daarna werd Ria weer
's nachts uit bed gehaald. Nu moest ze vuur maken en water koken. Toen ik vroeg waarom dit alles
midden in de nacht, luidde het antwoord: "De vroedvrouw is onderweg, de Vrouw (Allegonda
Heidens-Josten JS) moet bevallen. "Ketels water moest ik koken. De vroedvrouw, de enige die
vergunning had 's nachts te reizen, kwam op haar zware motorfiets aangeronkt. Na enige tijd kwam de
Baas: "Een dochter." Ik mocht even de Vrouw proficiat zeggen en meteen ging Truusje hoesten. De
Vrouw zei: "Neem de baby even op, hou haar op d'r kop, doe je vinger in haar mond en haal het vuil
eruit. "Zo gezegd, zo gedaan. Alles ging zoals het moest, maar niemand realiseerde zich dat ik nog
nooit zo'n kleine baby in mijn handen had genomen, (wordt vervolgd)
12
