pastoor van Home 's morgens een privémis lezen aan het voortaan geheten Brigida-altaar, waar tot voor kort het houten beeld van St. Jozef stond, 's Avonds vindt om 19.00 uur tijdens een korte plechtigheid de intronisatie van het St. Brigidabeeld plaats. Iedereen is hierbij van harte welkom. De geschiedenis van Castenray als bedevaartplaats van St. Brigida In de tweede helft van de 18e eeuw is voor het eerst sprake van Castenray als bedevaartoord van St. Brigida. Een grote veesterfte bracht in de herfst van 1774 pelgrims 'van den kant van de Wael, van den Rijn en andere verschijde plaetsennaar de Castenrayse kapel om de voorspraak van de heilige in te roepen. De bedevaartgangers waren gul. In nog geen drie maanden tijd ontving de kapel 2000 gulden aan offergeld en stipendia voor missen. Over het beheer van dit geld ontstond een conflict tussen de pastoor van Venray en de kapelmeesters. De kerkinventaris van 1836 maakt ook melding van 'zeven koijen van zilver'. Deze votiefgeschenken zijn verloren gegaan. Op 19 oktober 1863 werd aan de Castenrayse kapel een Brigidareliek geschonken. De anoniem gebleven gever ontving uit dankbaarheid een bedrag van vijf frank. Uit een document van onze parochie uit 1943 lezen we over de Brigidareliek het volgende: Wilhelmus Door de goedertierenheid van God en de genade van de Apostolische Stoel Bisschop van Roermond aan allen die dit zien heil in de Heer. Bij deze betuigen en verklaren wij, dat wij, met in achtneming van al die zaken die in acht genomen moeten worden, naar de voorschriften van het H. Conc. van Trente, de Relikwieën uit de botten van de H. Maagd Brigida moeten erkennen en goedkeuren en dat wij ze met eerbied hebben doen plaatsen in een ronde reliekhouder van aurichalcum en aan de voorkant versierd met glas, welke reliekhouder wij goed hebben laten dichtmaken en met een rood zijden koord verbonden aan ons zegel gedrukt in rode Spaanse was, en wij geven toestemming voornoemde Relikwieën in ons Diocees in het openbaar ter verering van de gelovigen ten toon te stellen, echter niet te verheffen. D. van Roermond, 30 jan. 1943 Het document is getekend door secr. M. Moonen en de Bisschop van Roermond. In een kerkinventaris uit 1836 is sprake van een - nu verdwenen - ouder beeld van St. Brigida, waarvoor in 1845 een nieuw zijden kleed werd aangekocht en in 1866 een houten kroontje. Dit beeld werd vervangen door een nieuw beeld dat in augustus 1899 met geldelijke steun van de broederschap van St. Brigida door het kerkbestuur werd aangekocht. Over de herkomst van dit beeld is verder niets bekend. Wel is de aanschafprijs geregistreerd: f 63,88. Dit Brigidabeeld stond tot 1944 op een console ter linkerzijde op het priesterkoor. Het is niet helemaal duidelijk of het huidige, houten, neogotische Brigidabeeld hetzelfde beeld is als dat van 1899, maar waarschijnlijk wel. Nergens staat dat er na de verwoesting van de kerk een nieuw Brigidabeeld is aangeschaft. Uit het oudst bewaard gebleven kasboek van de Castenrayse kapel (1844-1874) blijkt dat het feest van St. Brigida (soms wordt de heilige ook abusievelijk aangeduid als St. Birgitta) werd gevierd op de tweede zondag na 9 oktober. Op deze dag viel ook de kermis van Castenray. Vanaf 1896 werden er incidenteel missen gelezen op 1 februari, de eigenlijke feestdag van de heilige. Na 1926 kwam het accent geheel te liggen op de februariviering. De verering van St. Brigida kreeg een krachtige stimulans met de oprichting van een broederschap in de kapel. Op verzoek van kapelaan P. Coolen was bisschop Boermans van Roermond op 25 januari 1893 overgegaan tot de oprichting van de broederschap van St. Brigida. De leden namen de verplichting op zich dagelijks een Weesgegroet te bidden met het gebed 'St. Brigida bidt voor ons' en woonden jaarlijks twee leesmissen bij: één voor de levende en één voor de overleden broederschaps leden. De contributie bedroeg een dubbeltje per jaar of een bedrag ineens van f 2,50. Extra inkomsten kwamen ten goede aan de restauratie en verfraaiing van de kapel. Op de feestdag van St. Brigida kwamen in die jaren honderden mensen uit de omliggende dorpen naar Castenray. Oud-rector J.Th. Kuipers wist zich in 1980 nog te herinneren dat tijdens zijn rectoraat (1927-1932) op 1 februari de vereerders tot buiten de kerkdeuren en tot op het priesterkoor stonden. Na afloop van de hoogmis vond er zegening van water en brood plaats en was er gelegenheid tot verering van de reliek. In 1927, toen de veestapel getroffen werd door mond- en klauwzeer, kreeg Brigida een eigen altaar in de kerk van Castenray. Na de Tweede Wereldoorlog is de verering van St. Brigida langzaam maar zeker verdwenen. Tot 1965 was de feestdag van Brigida nog opgenomen in de parochieliturgie. Driejaar eerder was men 15

Castenrays dorpsblad De Schans | 2010 | | pagina 15