Stichting Heemkundig Genootschap
Castenray
ticfttmg fjeemftunSig «Benootscfa
Castenray
-6-
T/m 16 mei 2004: Tentoonstelling 'Sjerfkes' in museum't Freulekeshuus Venray.
Open: woensdag, zaterdag, zondag van 14.00 - 17.00 uur. Volw. 1,50.
Woensdag 3 maart: Vergadering bij Jan Strijbos. Aanvang 19.30 uur.
Maandag 15 maart: Lezing over 10 jaar onderzoek in het gemeentearchief 1815-1941 door
dhr. P.van Meegeren in zaal 't Trefpunt Beukenrode. Aanvang 19.30 uur.
Vrijdag 19 maart: Bezoek met partner aan het Peelmuseum te IJsselsteyn met aansluitend een
etentje (volledig voor eigen kosten) in Het Maasdal te Horst. Vertrek 17.45 uur.
Boerengezegden
9 Enne kél zonder vrow is as 'n paerd zonder lejs.
9 Daor is de kar öpgeslage. (Werd gezegd bij een miskraam.)
9 Vreej van gewaer zien. (Afgekeurd of vrijgesteld zijn voor de toenmalige dienstplicht.)
9 Dén smaert öw stroeëp um de moond en stroont d'r ien! (Iemand vleien en vervolgens bedriegen.)
9 Waor 't vaerke engel an de zaolder hingt, dugt 't nie. (Bij zuinige mensen gaat 't er schraal aan
24 februari - Sint Matthias
Sint Matthias is de patroonheilige van onze parochie. In de naar hem vernoemde kerk staat een klein
houten beeldje uit de 16e eeuw, de gouden eeuw van het hertogdom Gelre, waartoe wij toen
behoorden. Uit een schriftstuk uit 1711 weten we dat op 23 januari 1423 'in het dorp Casterloe van de
parochie van Venraede in het Luikse Diocees' een gewijd altaar gesticht werd 'ter ere en tot lof van
God, de Almachtige, en de Zalige Apostel Matthias, in eerder aangewezen, onlangs gewijde Kapel...'
Al eeuwenlang wordt de H.Matthias dus in Castenray vereerd en bekend is, dat voor de Tweede
Wereldoorlog honderden landbouwers uit Noord-Limburg naar onze kerk kwamen. En dat terwijl
St.Matthias in feite niets van doen heeft met de landbouw. Hij was meer de patroon van de metselaars
en de slagers, omdat hij afgebeeld werd met een bijl, een zwaard, of een hellebaard, het wapen
waardoor hij de marteldood stierf. Dat hij toch in Castenray door de landbouwers vereerd werd, heeft
hij naar alle waarschijnlijkheid te danken aan de H.Brigida, die hier op 1 februari vereerd werd. Zij
was de patrones van het vee, het pluimvee en de paarden. En ze werd ook aangeroepen voor
oogziekten. Wellicht hebben de geestelijken in vroeger eeuwen aan de veel onbekendere Matthias
dezelfde geneeskrachten toegeschreven en kwamen daarom op 24 februari en op de laatste zondag in
augustus (Matthiaskermis) zoveel landbouwers naar Castenray toe. En bedenk wel, dat een volle kerk
veel inkomsten binnenbracht, wat in een tijd zonder gezinsbijdrage zeer welkom was.
Over het leven van Matthias zijn slechts weinig historische feiten bekend. Door loting werd hij tot
apostel aangewezen. Hij nam de plaats in van Judas Iscariot, de apostel die Jezus verraadde. Al het
overige dat van hem bekend is, berust in feite op legende. Zo zou hij het geloof verkondigd hebben in
Jerusalem en Judea en omstreeks het jaar 63 in Jerusalem aangeklaagd, gestenigd en onthoofd zijn.
De Matthias in onze kerk heeft in de rechterhand een bijl vast, ten teken dat hij door de bijl om het
leven gekomen is.
Volgens de legende zou Helena, de moeder van de eerste Romeinse christenkeizer Constantijn, het
lichaam van Matthias in 330 naar Rome hebben laten overbrengen en vandaar naar Trier, waar in die
tijd de Romeinse keizers vaak verbleven. In Trier bouwde men boven zijn graf een kerk, die
uitgroeide tot een druk pelgrimsoord. Onlangs was ik nog in deze oudste stad van Duitsland en
uiteraard heb ik het graf van St.Matthias bezocht en enkele foto's gemaakt.
toe.)
