A
-2-
Stichting Heemkundig Genootschap
§ticf)tlng fjeemfiun8tg $ettootscfiaj| G&StCIïniy
Casttwra?
Thuisfrontbulletin
Vorige week hebben we u geïnformeerd over de Oirlose en Castenrayse Thuisfrontbulletins Toen
de beide dorpen samenwerkten heette het blad "Oelderse Post mit Kasselse Kóst". In plaats van het
woordje "mit" vermeldden we vorige week abusievelijk een komma.
Vandaag publiceren we een brief uit dit blad uit 1949, geschreven door Antoon Volleberg, een
zoon van meester Herman Volleberg, die woonde vaar Hay en Nellie Arts nu wonen.
Maar eerst ever een stukje Castenrayse schoolgeschiedenis.
Vóór 1922 gingen alle kinderen uit Castenray in O rlo naar school. Twee keer per dag, in zomerse
hitte en winterse kou, legden ze met hun broodtrommeltje onder de arm de lange weg naar Oirlo
af. Dat was de ouders uiteraard een doorn in het oog en rond 1920 werd er dan ook regelmatig bij
de gemeente aan de bei getrokken. Op 3 decembei 1919 werd een officieel verzoek gericht aan de
gemeente, om een eigen school te mogen oprichte» i. Achter de schermen werd hard gewerkt om dit
verzoek te kunnen honoreren en op 4 oktober 1920 besloot de gemeenteraad tot de bouw van een
vierklassige openbare lagere school in Castenray. Voor f701,25 werd grond aangekocht aan de
Horsterweg, toen nog grindweg, en voor f28.786 bouwde aannemersbedrijf Smits-Hermans uit
Horst een mooie school Deze werd op 1 april 1922 officieel geopend en meester Volleberg, die
onderwijzer in Oirlo was, werd tot hoofd van de school benoemd. Al spoedig werd ook juffrouw
Derksen aangesteld en een jaar na haar volgde mee ster van de Voort. Deze drie bestierden onze
vooroorlogse sc hooi met grote inzet.
in 1944 werd het schoolgebouw aan de Horsterweg door het oorlogsgeweld verwoest en n< de
bevrijding werd op de speelplaats voor het verwoeste gebouw een houten barak geplaatst, die als
noodschool fungeerde. In 1949 werd op de huidige: locatie aan de Matthiasstraat een nieuwe,
lirieklassige school gebouwd, die in 1950 in gebruik genomen werd. Meester Volleberg was van
1922-1954 hoofd van de Castenrayse school.
En dan nu de brief van zijn zoen Antoon.
Deze schrijft over zijn reis naai Indië, waar Nederlandse militairen onze koloniën moesten
verdedigen tegen nationalisten, die streefden naar zelfstandigheid.
U moet zich dat voorstellen. Castenrayse jonge mannen, die nog nauwelijks buiten het eigen dorp
waren geweest, totaal wereldvreemd dus, maakten plotseling een verre reis per schip naar
exotische oorden. Naar plaatsen waar ze hoogstens iets van gelezen hadden, want televisie l ende
men nog niet. Antoon schrijft over de bootreis, die deels over zware zee werd afgelegd. Bepaald
lyrisch wordt hij, als hij het Poitugese bloemeneiland Madeira, voor de westkust van Noord
Afrika, met veel oog voor detail beschrijft. Een we reld gaat plotseling voor onze jongens open,
maar eveneens wacht hen het onbekende, de gevaarlijke strijd tegen de rebellen.
"Zojuist in de wasbarak brulden we uit volle borst; Naar Oost-Indië en de West
Dit zinnetje trof me en ik dacht; Laten we daarmee beginnen. De reis naar de Oost hebben de
meesten in gedachten met 'n zoon, verloofde of vriend al eens mee geleefd. Op 23 decembei
gingen we scheep te Amsterdam en nauwelijks buiten de pier van IJmuiden begon het al: op
neer,op-neer. Hoe dichter we Dover s witte, hoge kalkrotsen met hei en brem begroeid, naderden V
hoe erger het werd.
s Middags om 4 uur lagen we voor Dover, maar we mochten de haven niet binnen. Aan de wal
ivaren ze bang cat de Stuyvesant op de pier geworpen zou worden. Dat was geen onmogelijkheid,
e