Venrayse biografieën (6)
i
Midwintervuur
in Mariakapel
Dansvoorstelling
Spirit in Venray
Haïdée Henry
in Odapark
Tentoonstelling
in Jerusalem
The Tannahill
Weavers
Concert Parels
uit Spanje
Concert koren
Jointoo en Knus
1
r -. fl-.
PEEL EN MAAS
Donderdag 18 november 2010 - Pagina 21
In de Venrayse geschiede
nis kom je veel Venraynaren
tegen die op een of andere
wijze een rol hebben gespeeld
in de lokale geschiedenis. Zij
genieten nu nog steeds lokale,
maar soms ook landelijke en
internationale bekendheid.
Het Historisch Platform Ven-
ray heeft het initiatief geno
men om van deze plaatsge
noten biografieën samen te
stellen. Maandelijks zal in
Peel en Maas een biografie
verschijnen. Deze biografie zal
vervolgens ook op Rooynet.nl
na te lezen zijn. In deel 6 Karel
Wijnen.
Karel Jacobus Wijnen, geboren
11 maart 1898 in Bergen aan de
Maas en overleden op 12 februari
1970 in Venray. Karel Wijnen was
tweede kind van een akkerman;
zo werd zijn vader genoemd in
een oude acte.
Het boerenbedrijfje stond op
de Geitenberg in Bergen, Limburg
dus. Bij een bakker in Boxmeer
leerde hij het bakkersvak. Vroeg
op was geen probleem, zijn hele
leven niet; maar almaar binnen
zitten beviel hem niet. Hij werkte
zich op tot vertegenwoordiger in
bakkerijartikelen en levensmidde
len. Een baan op zijn lijf geschre
ven: veel onder de mensen, vrolijk,
goedbespraakt en ondernemend;
vitaal en energiek, met een groot
sociaal gevoel. Als hij binnen
kwam, kwam er iemand binnen!
Toen zijn eerste vrouw stierf, bleef
hij met zoon Chris, toen negen
jaar, alleen achter in Vierlingsbeek.
Als vertegenwoordiger leerde hij
in Venray Ger Wijnhoven kennen
in de kruidenierszaak van haar
moeder, haar vader was architect
en aannemer, onder andere van
het oude postkantoor. Het klikte
tussen die twee en in 1934 trouw
den zij. Ze kregen vijf kinderen,
een dochter en vier zoons. Ook
zakelijk klikte het: ze bouwden
samen een grossierderij op, Karel
op de baan en Ger op kantoor.
Karel Wijnen, in Levensmiddelen,
Koloniale waren, Borstelwerk,
Tabak en Suikerwerk.
Tijdens de oorlog van '40-'45
werd met paard-en-wagen of een
auto met houtgas-generator en
een met kogelgaten doorzeefd
wagentje heel Noord-Limburg
bestreken. Na de oorlog met
twee oude legerwagens. Eerst
vanuit de Henseniusstraat, waar
ook nog de winkel was; later van
uit een nieuw, onder eigen regie
gebouwd, kantoor met magazijn
aan de Wilhelminastraat.
Op een gegeven moment werk
te er ruim dertig-man personeel
in administratie, verkoop en dis
tributie. Met collega's uit het hele
land werd eind veertiger jaren een
samenwerkingsverband opgezet:
De Kroon. Het eigen merk: Moe
der wil geen ander was een voor
loper van de huidige huismerken.
In zijn vrije tijd werd met
vrienden van de VVV (Vereni
ging Venray Vooruit) en het Ven-
ray's Mannenkoor in 1938 plan
nen gesmeed voor een carnaval
in Venray. Want Karel wilde ook
wat bereiken voor de Venrayse
gemeenschap. Carnavalsvereni
ging De Piëlhaas werd opgericht
en Karel werd benoemd tot voor
zitter en tot vorst. In 1939 ging
carnaval in Venray van start. Met
Vorst Karel met burgemeester
Janssen.
grote inzet en de hele familie
werd erbij betrokken. Zijn vrouw
Ger, stille kracht op de achter
grond en Grootvorstin in de Orde
van De Piëlhaas, schreef de mees
te speeches; schoonzus Marie
streek de moeilijke plooikra
gen en naaide de medailles vast;
schoonzus Truce kookte de Haze-
paeper. Ook drie van de zoons
waren actief: Chris als lid van
de Hofhouding, Lo en Karel als
adjudant. 'Het was knal' was vaak
zijn uitspraak. De aanbieding van
het beeldje De Pielhaas (Piet van
Dongen) in 1964 was voor hem
een emotionele gebeurtenis. Het
beeldje stond, met een Ode aan
Vorst Karel, bij de Schouwburg
en is op 11 november 2009 ver
plaatst naar de Grote Markt nabij
het oude raadhuis. In 1969 startte
de Ald Prinsen Kompeneej met
de APK plak en werd de eerste
Plak uitgereikt aan Karel Wijnen,
25 jaar vorst van de Piëlhaas. Op
aswoensdag vastelaovend 1970,
overleed de oud-vorst.
In de Mariakapel in Holthees
start op zondag 28 november de
inmiddels elfde serie december-
concerten. Dit ter voorbereiding
op het kerstfeest, om stil te staan
bij de midwinterzonnewende, en
gewoon om zich in de donkere
dagen te laten verwarmen door
prachtige muziek.
Iedere zondag van de advent
kan het publiek in de Mariaka
pel terecht voor een gevarieerd
muzikaal programma, dat aansluit
bij deze tijd, en dat bijdraagt aan
het creëren van de goede sfeer
voor Kerstmis. Het eerste con
cert wordt verzorgd door het
Trio d'affaire, die het programma
Midwintervuur brengt. Het con
cert begint om 15.30 uur. Het
trio bestaat uit Caroline Erkelens,
zangeres, whistle en percussie,
Renate Jörg, accordeon, zang en
percussie, en Anne Koene, harp en
zang. Al meer dan 10.000 jaar viert
en vreest de mensheid de winter
zonnewende.
Trio d'affaire brengt liederen
uit alle windstreken rond dit
thema ten gehore: een afwisse
lend programma, dat de balans
weet te vinden tussen volks, folk
en klassieke muziek, tussen ver
halen over heksen en goden. Het
programma baseert zich voor een
deel op Keltische rituelen rond
midwinter. Rond mythische verha
len zijn in het verleden diverse lie
deren en muziekstukken ontstaan,
en het is uit deze verzameling
volkse, soms ook klassieke muziek
dat het trio het programma Mid-
wintervuur heeft samengesteld.
Kaarten voor dit concert kunnen
besteld en gereserveerd worden
bij de bekende voorverkoop
adressen in Holthees: de familie
Ermers, Kapelstraat 3, telefoon
(0478)636480, en bij de familie
Wijenberg, Gildestraat 6, telefoon
(0478)636390. Kaarten kunnen
ook besteld worden via www.
mariakapel.nl en bij de ingang
van de kapel, vanaf een half uur
voor aanvang van het concert. De
overige decemberconcerten in de
Mariakapel: 5 december treedt op
het Anemos Arts Ensemble, een
kwintet van houtblazers, op 12
december is het kerstconcert in
orthodox-byzantijnse stijl van het
Arnhems Slavisch Koor en op 19
december vindt het concert van
fanfare OLV Holthees-Smakt in de
kapel plaats.
Voor deze concerten kunnen
nu al kaarten besteld worden bij
bovenvermelde verkoopadressen.
Leerlingen van de afdeling dans
en theater van Kunstencentrum
Jerusalem in Venray verzorgen op
vrijdag 3 december vanaf 19.00
uur en op zaterdag 4 december
vanaf 14.00 uur in Schouwburg
Venray de dansvoorstelling Spirit.
De voorbereidingen zijn al
vanaf maart in volle gang, maar in
september begonnen de dansers
daadwerkelijk met de eerste repe
tities voor Spirit. Het zijn inten
sieve maanden geweest en zo net
voor sinterklaasavond presenteert
Kunstencentrum Jerusalem zich
aan belangstellenden. Frank van
den Berg regisseert het dansver-
haal en de algehele leiding is in
handen van Myrna van Rens: "Ik
ben heel blij dat we in een tijd
als deze een voorstelling kunnen
doen en dat we kunnen laten zien
hoe belangrijk en hoe mooi het is
samen kunst te maken." Iedereen
kan komen kijken, het is een voor
stelling voor de hele familie.
In de voorstelling komen dro
men tot leven en waan je je in
een andere wereld. De voorstel
ling laat zien en voelen hoe ritu
elen en denkbeelden van mensen
kunnen verschillen of op elkaar
lijken. Allerlei dansstijlen, muziek
en culturen van ver weg en dicht
bij komen samen in deze afwisse
lende en kleurrijke voorstelling.
Deze voorstelling heeft een bij
zondere samenwerking gebracht.
Het Venray-Helmonds symfonie
orkest begeleidt een gedeelte van
de voorstelling; het orkest wordt
gedirigeerd door Jacco Nefs. Aan
de voorstelling doen ruim twee
honderd leerlingen mee vanaf vier
jaar. De choreografieën, gemaakt
door Lonneke van der Meijs, Karin
Lucassen, Malou Linders en Myrna
van Rens, worden samengebracht
in een dansverhaal.
De Locht
In streekmuseum De Locht in
Melderslo wordt in het weekein
de van 20 en 21 november bieten-
stroop gemaakt.
De suikerbieten zijn inmiddels
gerooid en worden in deze peri
ode vervoerd naar de grote sui
kerfabrieken. Een klein deel van
deze bieten wordt bij De Locht
afgeleverd voor de verwerking tot
de eigen beroemde bietenstroop.
De medewerkers laten in de eigen
stroopmakerij zien hoe een meng
sel van 90 procent suikerbie
ten en 10 procent appels wordt
gekookt in de authentieke kook
potten, die nog met hout worden
gestookt. Vervolgens wordt deze
prut uitgeperst en ingekookt
tot een dikke stroop. Dergelijke
stroopmakerijen stonden vroeger
in vele dorpen.
De Locht brengt het verleden
weer tot leven. De bezoekers
kunnen deze stroop kopen. Op
de zolder in de ruimte voor de
wisseltentoonstellingen is een
tentoonstelling ingericht over de
emigratie vanuit deze regio naar
Noord-Amerika in de periode van
1870 tot 1935. In die periode ver
trokken tenminste 600 mensen
uit deze regio en deze tentoon
stelling geeft een beeld van deze
emigratie.
Venrodsen Aovend
Veldeke Venray houdt op dins
dag 23 november voor het 21e
achtereenvolgende jaar de Ven-
rodsen Aovend. De avond begint
om 19.30 uur en wordt gehouden
in De Witte Hoeve in Venray. De
inmiddels traditionele Venrodsen
Aovend mag zich steeds weer ver
heugen in een grote belangstelling
in Venray en wijde omgeving. Ook
voor dit jaar heeft Veldeke Venray
een uitgebreid programma kun
nen samenstellen met verschil
lende nieuwe elementen. Hierbij
zijn optredens uit de nieuwe kerk
dorpen Geijsteren en Blitterswijk.
Zang, voordracht, kijken, luisteren
en lachen zijn de ingrediënten van
deze avond. In een gemoedelijke
sfeer en met een spontaan karak
ter worden een elftal optredens
gegeven met een recordaantal
deelnemers. De gezongen teksten
en voordrachten zijn allemaal in
de eigen streektaal, waarbij meer
dere artiesten speciaal voor deze
Venrodsen Aovend, eigen of aan
gepaste teksten geschreven heb
ben. De presentatie is in de ver
trouwde handen van Frits Basten,
waarbij Ad Haans de deelnemers
muzikaal gaat ondersteunen en
begeleiden. De finale van het uit
gebreide programma is voor 23.00
uur gepland. De avond begint om
19.30 uur.
3
Nog tot en met 5 december
2010 presenteert Odapark Venray
de indringende solotentoonstel
ling Coquelicot (klaproos) van de
Franse kunstenares Haïdée Henry.
Voor deze tentoonstelling maakte
Henry de betoverende enscene
ring Dortoir des Filles (de meis
jesslaapzaal), geïnspireerd op het
pensionaat van de zusters Ursuli-
nen die in de vorige eeuw in Ven-
ray het eerste meisjesgymnasium
stichtten.
Daarnaast worden vier nieu
we sculpturen en tekeningen
getoond. Het is de eerste keer dat
de Franqaise in Nederland een
solotentoonstelling heeft. Oda-
park en de tentoonstelling zijn
gratis toegankelijk. In Coqueli-
cot creëert Henry een mythische
droomwereld, vol erotiek, angst
en geweld, waarin de vraagstel
ling over de vrouwelijke identiteit
centraal staat. Dortoir des Filles,
de installatie die Henry speciaal
voor deze tentoonstelling heeft
gemaakt, verbeeldt moeiteloos de
emotionele gesteldheid van de
meisjes in het pensionaat. Zelden
smelten beeld, geluid en lokaliteit
zo geruisloos samen tot één bele
ving. Tegenover deze indringende
beleving van kostschoolmeisjes,
speelt zich het geraffineerde spel
af van vrouwelijke verleidings
kracht en agressieve mannelijke
dreiging, waarin de tegenstelling
tussen de seksen centraal staat.
Het uitblijven van enige hiërar
chische rangschikking, erotiseert,
inspireert en dwingt de kijker tot
het loslaten van conventionele
denkbeelden. Provocerend en
paradoxaal, vaak schrijnend en
verontrustend maar altijd vol van
psychologische betekenislagen.
Op die manier lukt het Haïdée
Henry als geen ander, binnen haar
ogenschijnlijk lieflijke universum
de personages te ontdoen van het
aura van de kinderlijke onschuld.
Haïdée Henry (1978, Nïmes)
woont en werkt in Parijs en Nor-
mandië. Zij studeerde aan de Riet
veld Academie in Amsterdam en
bij Annette Messager aan de École
Nationale Supérieure des Beaux
Arts in Paris. Daar studeerde ze
2006 af als beste student van dat
jaar. In 2008 ontving Henry het
Kaiserring-Stipendium in Goslar,
Duitsland.
Het werk van Henry was eer
der te zien bij Figge von Rosen
Galerie en de Artothek in Keulen
en bij Hiscox Art Projects in Lon
den. Coquelicot kwam tot stand in
nauwe samenwerking met Figge
von Rosen Galerie in Keulen.
Deze tentoonstelling is te bezich
tigen van dinsdag tot en met zon
dag van 11.00 tot 17.00 uur.
Het Odapark is te vinden aan de
Merseloseweg in Venray. Zie ook
www.odapark.nl.
In de aula van Kunstencen
trum Jerusalem in Venray zijn
tot en met 10 december zeven
grote schilderijen te zien van
kunstenaar en docent Roel
Sanders. De tentoonstelling
is te bezichtigen op vrijdag
van 9.00 tot 13.00 uur en op
afspraak.
Docent Sanders geeft onder
andere de cursus modeltekenen
en schilderen. Deze cursus start
weer op 10 januari 2011 en er zijn
nog enkele plaatsen beschikbaar.
De werken van Sanders zijn zon
der omwegen duidelijk. Men ziet
een centrale menselijke figuur,
een keer ten voeten uit, of alleen
maar het bovenlichaam. Het kleur
gebruik is sober gehouden. De
figuren zijn bevroren in een her
kenbare houding. Soms bakent
een opvallende lijn de figuur of
alleen het hoofd af tegenover de
achtergrond. Het decor waarin
geposeerd wordt, varieert maar
is ook sober gehouden en bestaat
telkens uit een schijnbaar egale
kleur. Wie van dichtbij kijkt, merkt
echter wel dat dit effect bereikt is
door veelvuldig overschilderen.
Ook de ruimte waarin de figu
ren tot leven komen, is telkens
dezelfde. Sanders vertrekt uit
sluitend vanuit een leeg vierkant.
"Een vierkant geeft je vrijheid",
zegt hij, "het dwingt je niet in
een of andere richting, het is neu
traal." Deze kunstenaar is dus heel
bewust met alle aspecten van zijn
werk bezig. Hij dwingt zichzelf
in een bepaald keurslijf, beperkt
zijn middelen, zijn vormtaal, zodat
niets de toeschouwer kan afleiden
en alle aandacht naar de essentie
van het werk gaat. En wat toont
hij dan? Portretten! Maar wat voor
portretten. Geen enkel gezicht is
ingevuld, alleen de uiterlijke vorm
blijft over met soms een suggestie
van een oor. De gezichten van de
mensen die model voor hem ston
den, heeft Sanders overgeschil
derd. Soms kun je de lijnen nog
door de zwarte kleur heen zien.
"Je moet altijd van een levend
model vertrekken", zegt hij, "want
anders kloppen de verhoudingen
van het gezicht niet." Het lichaam
is herleid tot zijn contouren. Enkel
armen en vooral de handen zijn
gedetailleerd weergegeven.
Wat het werk van deze kun
stenaar zo boeiend en intri
gerend maakt, is precies het
subtiele samenspel tussen rea
listisch getekende ledematen
of gedetailleerd uitgewerkte
kleding en het abstracte, lege
hoofd. Voor nadere informatie zie
www.kunstencentrumjerusalem.
nl.
Inschrijven
peuterspeelzalen
Men kan op donderdag 25
november peuters inschrijven
voor de peuterspeelzalen in Ven-
ray, Oostrum en Leunen. Men kan
zijn kind komen aanmelden op het
kantoor aan de Eindstraat, in het
Sint Josephklooster, op de tweede
verdieping. Men is welkom tussen
9.00 tot 16.30 uur. De inschrijving
is voor de peuterspeelzalen: Blok
kendoos (Kruidenlaan 161), 't
Ukkenest (Kapelweg 4, Leunen),
Hummeltjeshoek (Bachstraat 14a),
Sam Sam (bij basisschool Esta
fette, Mierenhoop (bij basisschool
Coninxhof), Kleurdoos (bij basis
school De Toverbal), Paddestoel
(Wilgenlaan 10), Rommelhöfke
(Valkenkampstraat 2, Oostrum)
en Pinkeltje (Veulenseweg 57 in
Veulen). Inschrijfformulieren kan
men ook aanvragen via telefoon
(0478)586498.
Cambrinus in Horst ontvangt
op zondag 21 november Schot-
lands beroemdste folkgroep The
Tannahill Weavers, genoemd naar
de Schotse weefindustrie. Al sinds
de jaren '70 pakken deze muzikan
ten uit met een combinatie van
traditionele Schotse melodieën
op fluit, doedelzak en fiddle met
gedreven ritmes op gitaar en bou-
zouki, ondersteund door drie- of
vierstemmige vocale harmonieën.
Het gaat bij de Weavers om tra
ditionele muziek, maar dan wel
pittig en ruig onder het stof van
daan gehaald. Zanger en frontman
Roy Gullane tekent voor feno
menaal slaggitaar, Colin Melville
hanteert de doedelzak. Fiddler
John Martin en fluitspeler Phil
Smilly weven vervolgens er hun
eigen stukje tapijt onder. Leslie
Wilson tot slot speelt behalve
keyboards ook de bouzouki. Het
concert begint om 16.00 uur.
Meer informatie is verkrijgbaar via
telefoon (077)3983009. Zie ook
www.cambrinusconcerten.nl.
Het Symfonieorkest Helmond-
Venray, onder leiding van Jacco
Nefs, verzorgt op zaterdag 20 en
zondag 21 november het concert
Parels uit Spanje. Hoogtepunt
vormt het beroemde Concierto
de Aranjuez met gitaarsolist Aart
Strootman. Dit werk voor gitaar
en orkest van Joaquin Rodrigo,
is het bekendste werk van deze
componist.
In 1940 werd het voor het eerst
opgevoerd en vele uitvoeringen
volgden. De titel verwijst naar
Aranjuez, ooit de zomerresidentie
van het Spaanse hof. Strootman
treedt met het SOHV op als solist.
Strootman (1987) werkt al vanaf
jonge leeftijd samen met profes
sionele musici. Zo volgde hij mas-
terclasses bij de bekende Engelse
gitaristen David Russell en Gary
Ryan. Hij heeft recent cum laude
zijn master behaald aan het Fon-
tys conservatorium in Tilburg. Hij
doceert muziekgeschiedenis aan
hetzelfde conservatorium. Ook
is hij gitarist bij ensemble Luna
park en programmeert hij de
jaarlijkse concertserie De Link.
Minder bekend is het stil Sinfo-
nia a gran orquesta van compo
nist Juan Crisóstomo Arriaga (De
Spaanse Mozart). Zo jong als hij
was, hij overleed op negentien
jarige leeftijd, heeft hij een com
pleet en elegant werk nagelaten.
Dat hij tijdgenoot was van Mozart
is goed te horen. La Leyenda del
Beso betekent de legende van
de kus en werd gecomponeerd
door Reveriano Soutullo en Juan
Vert. Het intermezzo bevat warme
gloedvolle Spaanse melodieën.
Tot slot staat Suite Espanola
van de componist Isaac Albéniz
op het programma. Het orkest
speelt hieruit de delen Granada
en Sevilla, in een bewerking voor
orkest van dirigent Jacco Nefs.
Op 20 november vanaf 20.15 uur
wordt het concert gegeven in
ontmoetingscentrum TOV aan de
Azalealaan in Helmond en op 21
november vanaf 15.00 uur in de
Paterskerk aan de Leunseweg in
Venray. Kaarten zijn te reserveren
via info@sohv.nl of te koop in zaal
of kerk. Zie ook www.sohv.nl.
r-, Jt Si "i - -'4
Shopkoor Jointoo Meerlo-
Wanssum e.o. en jonge mei
denkoor Knus uit Swolgen
treden op zondag 28 novem
ber gezamenlijk op in het Oda-
park in Venray onder leiding
van dirigent Marco Mariën uit
Wanssum.
Jointoo bestaat uit 35 zangers
en zangeressen die vaak niet in
een bestaand koor zingen, maar
telkens aan een nieuw project
werken. Ieder project duurt twaalf
weken en daarin lukt het altijd
weer een stuk muziek neer te zet
ten. Knus bestaat uit tien jongeda-
Het shopkoor JOINTOO tij
dens het Wereldkerstival van SOS
Meerlo-Wanssum in The Zenith.
mes uit Swolgen die een vrolijk
muziekprogramma laten horen.
Het concert begint om 11.30 uur.
Tijdens en na het concert zijn er
vrijwilligers van het Odapark aan
wezig die uitleg kunnen geven
over de vele kunstwerken die te
bewonderen zijn. Jointoo treedt
vaak op voor een goed doel. Deze
keer is een vrijwillige donatie
voor het schoolbusproject van
SOS Meerlo-Wanssum welkom.