Actie voor SOS-project Zomer... barbecue! vanaf 7,45 p.p. Emma en Michelle in actie tij dens de grote kindermarkt. geweldig naar hun zin gehad. Nog voordat ze zich goed en wel had den geïnstalleerd, waren de eerste spulletjes al verkocht. Bovendien deelden ze folders uit van SOS en rode SOS-ballonnen. Aan het einde van de kindermarkt werd het geld geteld. In totaal hebben Michelle en Emma 77,43 euro ingezameld voor het goede doel. Ouderen en B en W in debat In ouderencentrum De Kemphaan vindt dinsdag 21 september een debat plaats tussen leden van het college van B en W en Venrayse oude ren. De bijeenkomst begint om 15.00 uur. De Seniorenraad heeft het debat op touw gezet, naar aanleiding van de eind vorig jaar gehouden gemeenteraadsverkiezingen en de daarna door de gemeente doorge voerde bezuinigingen en verlaging van de subsidies. Volgens de Senio renraad is daarvan ook het oude renbeleid de dupe geworden. De voorgenomen bezuinigingen zijn in de ogen van de ouderenver enigingen niet allemaal gelukkig gekozen en staan soms zelfs haaks op het eigen gemeentelijke beleid. Alle ouderen zijn welkom. Tijd voor een boek? hofstraat 6 - venray Beleef de barbecue! Honderdeenendertigste jaargang - week - donderdag 9 september 2010 www.HenkAarts.com Reportage op www.peelenmaastv.nl Het nieuwe schooljaar voor de basisscholen is ook in de regio Venray weer begonnen. Na zes weken vakantie moes ten de leerlingen zich maan dagmorgen weer melden bij hun juf of meester. Natuurlijk werd het nieuwe schooljaar ingeluid met het ken nismaken met de nieuwe leer lingen en het vertellen over de vakantie. Maar daarna doken veel leerlingen meteen met hun neus in de schoolboeken. Het is over met het luizenleventje, er moet weer gewerkt worden! Ach, over een paar weken is het alweer herfstvakantie. Peel en Maas TV besteedde in de afgelopen week aandacht aan het begin van het nieuwe school jaar op basisschool De Meulebeek in Oostrum. Heeft u de uitzending van Peel en Maas TV gemist? Kijk dan op www.peelenmaastv.nl. Het was na zes weken weer druk in de schoolklassen van De Meulebeek in Oostrum. Hoenderstraat 10 12, circa 1880 gebouwd geheel naar de 'smaak van de 19e eeuw' in de Gelderse stijl. Deze stijl is verwant aan de Neo Renaissance, maar dan wat minder uitbundig uitgevoerd. De voornaamste kenmerken zijn afwisselend gekleurde lagen in het metselwerk (speklagen), het gebruik natuursteen, van geblokte bogen voor de vensters en deu ren, versieringen met ornamenten zoals vazen en rolwerk (zie detail foto). Waar de ornamenten niet in natuursteen konden worden uit gevoerd werden ze in stuc geboet seerd om te contrasteren met de baksteen van het metselwerk. De oorspronkelijke raam- en deuropeningen in de voorgevel zijn nog aanwezig, net als de hard stenen traptreden, de muurankers en de rijk versierde topgevel. De vazen en de dubbele bol versie ring van de top, zoals te zien op de oude foto links boven, zijn helaas verdwenen. De Venrayse huisarts Dr. A.W.A. Ellerbeck (1836 - 1911) liet het bouwen als woon huis (no. 10) met praktijk (nr. 12) en tevens een koetshuis met stal ling voor het paard. De dokter kreeg op het moment dat hij zich in Venray vestigde (1871) een uit gestrekt werkgebied, waar ca 5000 mensen woonden. De patiënten in het buitengebied werden bezocht met de "sjees". Van de zeven kin deren in het gezin Ellerbeck wer den twee zonen Pater Franciscaan en traden drie dochters in bij de Zusters Ursulinen van 'Jeruzalem'. In 1914 werden woonhuis en praktijk aangekocht door de fami lie Messemaeckers. De heer Mes- semaeckers was onderwijzer en de praktijkruimte werd gebruikt voor het geven van bijlessen. De tweede generatie Messemaeckers startte er in 1936 een drukkerij - die begin jaren 60 van de vori ge eeuw verhuisde naar de Gro testraat. Deze verhuizing had alles te maken met de plannen van de gemeente om een weg aan te leg gen van de ambachtschool naar een kruispunt in de Langeweg, waar dan ook de nieuwe Noord- tanget zou uitkomen. Hoender straat 10 12 zou ervoor gesloopt moeten worden, net als de Witte Huizen van no. 6 en 8, die op dat moment zelfs geregistreerd Rijksmonument waren. Vanwege diverse omstandigheden én niet in de laatste plaats door een suc cesvolle handtekeningenactie van uit de Venrayse bevolking zijn de wegen er nooit gekomen. In het inmiddels door de gemeente aan gekochte pand werd een jeugd- sociëteit opgericht: SR 65 - later OJC Dingus. In 1987 werd het op de gemeentelijke monumenten lijst geplaatst. Na de verfraaiing van het centrum, wordt het nu hoog tijd om ook in deze karakte ristieke hoek van Venray de oude luister te herstellen, koester uw monument(en)! Foto: Frans de Roos. Tekst: Leo- nie Cals. Bron: E. Messemaeckers, SVM archief, Stichting Venray Monumentaal (SVM): secretariaat Vliezenweg 1 5801 JC Venray, e mail: venraymonumentaal@live.nl ven kwamen er bijzondere feiten aan het licht. Zo werd in 1888 de allereerste Sinterklaasintocht van Nederland georganiseerd in Ven- ray. In 1925 werd in het geheim een aanvraag gedaan voor het pre- dicaat Koninklijke, maar dit werd afgewezen. De aanvragers hebben dit 'koninklijke geheim' meegeno men in het graf. Pas in 1960 werd het erepredicaat door Hare Majes teit verleend. In de oorlog had de harmonie geweigerd zich aan te sluiten bij de Kulturkammer van de Duitsers en daar werd ze voor beloond. En de harmonie is twee keer landskampioen geworden, in 1967 en 1972." BEKENDE FAMILIES Paul Spronken was vooral verbaasd over de vele Venrayse namen die je terug ziet in de geschiedenis. "Bijvoorbeeld de bekende banketbakkersfamilie Verheugen. Generaties van fami lies die muzikaal actief zijn. Maar ook de familie van Twan van Els. Op een gegeven moment hadden zij 27 muzikanten in de familie. Ik woon vanaf 1980 in de regio en was eerst voorzitter van de carna valsvereniging. Het frappeerde me hoeveel joekskapellen verbonden zijn aan de harmonie. De bete kenis van de harmonie is sterk verankerd in Venray. Het boek is leuk voor alle Venraynaren, ook als je niet van muziek houdt. De muziekhistorie in Venray loopt parallel aan de stadshistorie." Door historisch onderzoek wor den ook hardnekkige geruchten uit de wereld geholpen. Twan van Els vertelt het verhaal van de fami lie Welting. "Henry Welting was een muziekpedagoog die na de oorlog zonder opgaaf van reden werd ontslagen. Gezegd werd dat het gezin had gecollaboreerd met de Duitsers. Drie dochters hebben zelfmoord gepleegd. Na onder zoek blijkt dat mevrouw Welting was toegetreden tot de Jehova's getuigen. Waarschijnlijk was dat de oorzaak van de lastercampagne en niet een nooit bewezen nazi sympathie. Het is tijd voor rehabi litatie van deze familie." De Koninklijke Harmonie Euter pe heeft door de jaren heen op verschillende plaatsen onderdak gehad. Euterpe bouwde in 1895 de eerste schouwburg in Venray, aan de Schoolstraat. De gemeen te gaf gratis een stuk grond en de fanfare zorgde zelf voor de bouw. Tijdens het galaconcert met Laura Fygi op 19 november in de schouwburg zal een herinnering aan de schouwburg worden aan geboden. Het boek 'Van toeten en blazen' wordt op 18 september in de Ven- rayse schouwburg gepresenteerd. Op die avond treedt het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht op in de schouwburg. Het concert is gratis toegankelijk. Aansluitend is er een receptie in de foyer. Boek over 150-jarig jubileum Koninklijke Harmonie Euterpe De Koninklijke Harmo nie Euterpe heeft sinds haar oprichting in 1860 een belang rijke rol gespeeld in het Ven- rayse culturele leven. Toch blijft er een prangende vraag bij amateurhistoricus Twan van Els hangen: hoe oud is de harmonie werkelijk? Docu menten tonen aan dat er al veel eerder een harmonie in Ven- ray was en dat Euterpe hieruit is ontstaan. Dit en meer komt terug in het jubileumboek 'Van toeten en blazen'. Winnen bij Bijenpop Bijenpop gaat, behalve de meet greet met MakeBelieve, nog meer muzikale prijzen weggeven. Het gaat om een T-shirt van Make- Believe, een T-shirt van Circle J en twee cd's van Mark Foggo. Om kans te maken op deze prijzen, kunnen belangstellen hun naam en het genre van hun keuze mai len naar Annemarie@poppodium- venray.nl. De winnaars nemen de prijs op de dag zelf in ontvangst. Meedoen kan tot en met donder dag 16 september. Euterpe begon in oktober 2009 aan een jubileumjaar. Tal van acti viteiten zijn georganiseerd, waar onder 'Venray jubelt' met het man nenkoor en activiteiten van de vereniging tijdens carnaval. Een kroon op het jubileum is het ver schijnen van het jubileumboek, inclusief dvd, met beelden uit de oude doos van het Venrayse cul turele leven. Deze presentatie is tijdens de gratis theatershow van het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht op 18 september. Op 24 september wordt een exposi tie geopend in 't Freulekeshuus over het muziekleven in Venray. In samenwerking met Muzima Tilburg worden oude muziekin strumenten tentoongesteld. En er zijn oude documenten van de har monie te zien uit de beginperiode van de blaasmuziek. Pastoor Janssen van Meerlo sprak 150 jaar geleden over de 'wederoprichting' van Euterpe. Een oprichtingsdocument is ech ter nooit gevonden. Twan van Els, die zelf bijna 50 jaar lid is geweest, heeft hier een verklaring voor. "In 1853 werd de wet op vereniging van kracht. Veel oude gezelschappen zijn toen omgezet in een vereniging.Al veel eerder, in 1838, werd in Venray het Philhar- monisch Gezelschap opgericht. Documenten waaruit deze oprich ting blijkt, hebben we in diverse archieven gevonden. Onder meer in het Koninklijk Huisarchief, waaronder een zogenaamd Com missoriaal met persoonlijke aan tekeningen van Koning Willem II. De harmonie was tevens een muziekschool die al in 1836 van start is gegaan. BOURGEOISIE In de eerste helft van de 19e eeuw was het spelen in een har monie bepaald niet 'volks.' "Alleen de middenstand en de bovenklas se konden het zich permitteren om in een harmonie te spelen", vertelt Twan van Els. "Je moet je bedenken dat in 1820 nog veel mensen in Venray in plaggenhut ten woonden. Een dagloner ver diende 40 cent per dag, mits hij werk had. De bourgeoisie maakte de dienst uit. In het begin van de tweede helft van de 19e eeuw kwamen er nieuwe instrumenten zoals saxofoons en ventielinstru- Een foto van het jubileumboek 'Van toeten en blazen'. menten. Dat maakte de harmo nie toegankelijker. Leuk is om te weten dat toen het Philharmo- nisch Gezelschap werd opgericht, Venray nog Belgisch was." In 1860 werd Euterpe een fan fare, met alleen koperinstrumen ten. "Dat was voor die tijd heel modern. In 1911 fuseert de fan fare met Sint Ceacilia, de andere fanfare in Venray. Dit had nog heel wat voeten in de aarde. De belang rijkste notabelen van beide partij en vochten elkaar het café uit. In 1934 wordt de Venrayse Fanfare weer omgezet in een harmonie en in 1955 nam de vereniging de oude naam Euterpe weer aan. Bij het eeuwfeest in 1960 werd daar het predicaat koninklijke aan toegevoegd. Overigens was het niet eerder dan in 1977 dat vrou wen lid mochten worden. Want een vrouw als muzikant, zo werd gezegd, was geen gezicht." INVESTEREN IN JEUGD "Tegenwoordig hebben we in de jeugd meer meisjes dan jon gens", vertelt Paul Spronken, voor zitter van Euterpe. "Aandacht voor de jeugd is in onze harmonie heel belangrijk. We hebben een eigen opleiding en een samenwerking met het cultureel centrum. Wij hebben ook een opleidingsorkest. Er zijn wat volwassenen vertrok ken en meer jeugdleden erbij gekomen. Investeren in die bin ding met kinderen is belangrijk. Kinderen hebben zoveel keuze wat betreft hobby's." Twan van Els heeft veel histo risch onderzoek verricht in Venray. Zijn liefde voor historie heeft hij meegekregen van zijn grootmoe der. Zo'n tien jaar geleden begon hij aan het onderzoek naar de har monie. Dozen vol archiefmateriaal heeft hij inmiddels verzameld. In zijn ontdekkingstocht langs archie- Michelle (13) en Emma (9) Mooren uit Meerlo hebben zon dagmiddag een fantastische actie gehouden voor het schoolbuspro ject van SOS Meerlo-Wanssum. Ze hoorden van de grote kindermarkt in Horst, waar kinderen en ouders overbodig geworden speelgoed verkopen. Veel kinderen mogen de opbrengst houden, gaan er ander speelgoed voor kopen of trakteren zichzelf op een frietje of ijsje. Andere kinderen depone ren het geld in het spaarpotje. De twee zusjes uit Meerlo hadden onmiddellijk een ander plan. 'We nemen zoveel mogelijk speel goed mee en verkopen dit op de markt'. De opbrengst geven we honderd procent aan het nieuwe SOS Meerlo-Wanssum-project in India. Daar gaat SOS samen met pappa Steven Vidyaakar van de organisatie Udavum Karangal een grote schoolbus inrichten om straatkinderen en kinderen van arme rondtrekkende bouwvak families onderwijs te geven. De twee zusjes hebben het zondag op Culirooj van denrmmiHTiriibv EN MAAS Wouterstraat 36 America 077 464 04 20 06 53 18 45 34 info@henkaarts.com Dag meester, dag juf Koester uw monument Muziek met koninklijke toestemming patersstraat 5 115801 at venrajl t 0478 588 198 Iff

Peel en Maas | 2010 | | pagina 15