'We benaderen mensen
met ons hart'
Koester uw
Monument
Schaatsbaan
in Castenray
Gewapende
overval
D'Arc
Geboortehuis van Jeanne
Honderdeenendertigste jaargang - week 2 - donderdag 14 januari 2010
Het waardevolle werk van de Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg
De Vrijwillige Palliatieve Ter
minale Zorg (VPTZ) Noorde
lijk Noord-Limburg bestond in
2009 12,5 jaar. Palliatieve zorg
is gericht op het verlenen van
lichamelijke, psychische en
sociale zorg aan zieke, uitbe-
handelde mensen in hun laat
ste levensfase. Terminale zorg
is het laatste deel van de pallia-
tieve fase en gaat meestal over
de laatste drie maanden voor
het overlijden. Landelijk staan
7000 vrijwilligers van de VPTZ
klaar om in de thuissituatie
van een cliënt de mantelzor-
gers te ontlasten. VPTZ wordt
op dit moment gefinancierd
vanuit de Algemene Wet Bij
zondere Ziektekosten (AWBZ).
VPTZ Noordelijk Noord-Lim
burg, dat actief is in Horst aan de
Maas, Venray, Gennep en Bergen,
heeft zes bestuursleden. Dit zijn
mensen uit de regio, die vaker zelf
werken of hebben gewerkt in de
zorg. Voorzitter Jan Marcellis is
zelf jarenlang werkzaam geweest
bij VieCuri. De stichting heeft drie
coördinatoren die veertig vrijwilli
gers, veelal vrouwen, aansturen en
begeleiden. Zij doen de intake van
cliënten en zetten de vrijwilligers
in waar dat nodig is. Ook hebben
ze contact met andere mensen die
aan het bed komen van een cliënt,
zoals mantelzorgers, thuiszorg en
artsen. De coördinatoren hebben
in het verleden zelf ook als vrijwil
liger aan het bed gestaan.
WISSELING
VPTZ Noordelijk Noord-Lim
burg maakt zich op voor een
personele wisseling. Coördinator
Bep Brugman geeft deze week het
stokje door aan Bella Treffers.
Bep Brugman legt uit waarom
het werk van de vrijwilligers van
de VPTZ zo waardevol is. "De thuis
zorg verzorgt en verpleegt een
cliënt en gaat dan weer weg. Daar
door komt er veel op het bordje
te liggen van mantelzorgers. Wij
hebben meer tijd voor een cliënt.
Wij nemen op verzoek het werk
uit handen van de mantelzorgers.
Hierdoor hebben zij meer tijd voor
de stervende. Of het nu drie maan
den is of één week maakt niet uit.
We werken overdag, maar ook
's avonds of 's nachts. Ons werk
reikt van wandelingen, als het nog
wat beter gaat, tot aan het bed
iemands hand vasthouden. Vaak
fungeren we als klankbord en ver
trouwenspersoon. Alles naar wens
van de cliënt. Iedereen is daarin
anders. Het is heel puur werk, je
benadert mensen met je hart."
SAMEN STERVEN
De dood is voor veel mensen
een beladen onderwerp. "Steeds
meer neemt de tijdsinvestering
van professionele zorgverleners
rondom de cliënt af!" Coördinator
Jan Visser vertelt dat de vrijwil
ligers van de VPTZ er wel goed
mee kunnen omgaan. Ze worden
ook geschoold in hun werk. Het
brengt een zekere intimiteit met
zich mee. Soms zijn er laatste ver
zoeken die we, met toestemming
van de familie, proberen in te wil
ligen. Maar niet alles is in de laat
ste levensfase nog te repareren. Je
krijgt te maken met de dagelijkse
problematiek in een familie. Als
iemand van buitenaf moet jij je
hierop aanpassen. Wij gaan ook
naar verzorgingstehuizen, waar
demente ouderen in hun laatste
fase vaak apart worden gelegd. Zij
worden hier heel onrustig van. ik
zie het zo: sterven doe je samen,
doodgaan alleen. Wij zijn er voor
deze mensen. Na het overlijden
van de cliënt houdt onze zorg op."
Coördinator Bep Brugman is al
sinds haar 20e, naast haar profes
sionele werk, een betrokken vrij
williger. Inmiddels is ze twaalf jaar
in dienst geweest van de stichting,
waarvan tien jaar als coördinator.
"Ik zoek telkens nieuwe dingen.
Ik ben voor mijn gevoel klaar bij
Coördinator Bep Brugman (l)
geeft het stokje door aan Bella
Treffers.
VPTZ Noordelijk Noord-Limburg.
Het heeft me gevormd."
De andere bestuursleden von
den het belangrijk dat er weer een
vrouwelijke coördinator zou aan
treden, om de balans te behouden.
Bella Treffers bleek een geschikte
opvolger.
"Ik heb bijna zeven jaar als vrij
williger gewerkt. Ik reageerde met
een positief toen ik werd gevraagd.
Het coördinatorschap is voor mij
een nieuwe uitdaging. Van het bed
naar de organisatie erachter."
Eén of meerdere coördinatoren
van VPTZ Noordelijk Noord-Lim
burg houden iedere maandag
ochtend van 10.00 tot 12.00 uur
en iedere donderdagmiddag van
13.30 tot 15.00 uur in De Kemp
haan in Venray spreekuur voor
potentiële klanten en vrijwilligers.
De H. Antonius Abt was onder
de boerenstand bijzonder popu
lair als beschermer van mens en
dier tegen gevreesde ziekten. In
de gemeente Venray staan een
aantal kapellen die hem zijn toege
wijd of mede hem zijn toegewijd.
Daaronder ook Rijksmonumenten
en Gemeentelijke monumenten.
De feestdag van de H. Antonius
Abt, oftewel St. Tunnis mit 't ver-
reke is 17 januari. Antonius Abt
was de oorspronkelijke patroon
heilige van de Veltumse kapel
(Rijksmonument) aan de Hoebert-
weg in Venray, zie de foto linksbo
ven. Het oudste gedeelte van dat
kerkgebouw dateert uit 1625. Het
oorspronkelijke Antoniusbeeld
van de kapel bevindt zich in het
museum Het Freulekeshuus. De
H. Anna-, H. Maria- en H. Antonius
Abtkapel (Rijksmonument) aan de
Scheiweg in Leunen, zie de foto
rechtsboven, moet tussen 1875
en 1900 zijn gebouwd. In 1982
zijn de oorspronkelijke beelden
door nieuwe keramische beelden
vervangen. Met de kapel aan de
Scheiweg zijn qua afmetingen te
vergelijken: de omstreeks 1920
in neogotische stijl gebouwde
H. Antonius Abt- en H. Alfonsus-
kapel aan de Deurneseweg in
Heide en de naar klassiek model
gebouwde H. Antonius Abt- en H.
Barbarakapel aan de Veulenseweg
in Leunen. De H. Antonius Abtka
pel (Gemeentelijk monument)
aan de Hiept in Venray, zie de foto
midden links, is een 19e eeuwse
muurkapel gebouwd aan een
18e eeuws bakhuisje. Het hou
ten Antoniusbeeld werd in 1986
als nieuw beeld geplaatst. De H.
Antonius Abtkapel (Gemeentelijk
monument) in een nis boven het
Schelpörtje, toegangspoort naar
het voormalige klooster Jerusalem
aan het Kerkpad in Venray-Cen-
trum, heeft de Tweede Wereldoor
log overleefd, zie de foto midden
rechts. In de nis stond oorspronke
lijk een Antoniusbeeld uit de 15e
eeuw. Het huidige beeld dateert
uit 1984. De H. Antonius Abtkapel
op het snijpunt Antoniusstraat -
Langstraat in Blitterswijck is een
jonge kapel. Kapel en beeld date
ren uit 1958 en zijn geplaatst door
het eeuwenoude St. Antonius Abt
Gilde Blitterswijck. Van de kapel
wordt veel gebruik gemaakt voor
het aanroepen van of bedanken
voor een gunst. De onderste foto's
zijn gemaakt in Blitterswijck op
de Teerdag 2009. Linksonder een
opname in de Onze Lieve Vrouw
Geboorte Kerk (Rijksmonument)
tijdens de Gildemis, waarin pas
toor Hub van Horne als Gilde-
priester werd geïnstalleerd. Na
de H. Mis volgde een optocht van
het Gilde naar de Antoniuskapel
voor een kort gebed. Een indruk
wekkende mars met vliegende
vaandels en slaande trom van een
vijftigtal mannen en vrouwen in
kleurrijk ornaat. Rechtsonder een
opname voor de Antoniuskapel.
Teerdag 2010 met optocht wordt
gehouden op dinsdag 19 janu
ari. Foto en tekst Frans de Roos.
Bronnen: Monumentenregister,
Veltheijm Veltum, Monumentjes
van Devotie, St. Antonius Abt Gilde
Blitterswijck. Stichting Venray
Monumentaal (SVM), secretariaat
Vliezenweg 1 5801 JC in Venray, e
mail venraymonumentaal@live.nl.
Op initiatief van buurtvereni
ging Casele Vur-Uut is zaterdag in
Castenray weer een schaatsbaan
geopend.
Enkele enthousiaste vrijwilli
gers van de buurtvereniging zijn
ruim een week eerder begon
nen met het aanleggen van een
333 m2 meter grote ijsbaan. Dit
werd mede mogelijk gemaakt
door financiële ondersteuning
van de gemeente en de plaatse
lijke dorpsraad, en beschikbaar
gestelde middelen van loonbedrijf
Hendrix-Smits uit Castenray. Zater
dagmorgen om 10.00 uur was het
dan eindelijk zover, de schaats
baan werd door de voorzitter van
Casele Vur-Uut geopend. Ondanks
de gure wind waren Willy Sassen
van de gemeente en enkele leden
van de dorpsraad aanwezig. Om
drie uur 's middags werd de jeugd
voorzien van warme chocolade
melk en wafels en voor de volwas
senen was er glühwein. Er kan
dagelijks geschaatst worden van
9.00 tot 21.30 uur, daarna komen
de vrijwilligers weer in actie om
te zorgen dat de baan weer in
goede conditie komt voor de vol-
Vrijdagmorgen omstreeks 11.40
uur hebben twee gewapende
mannen een overval gepleegd op
recreatiepark De Witte Vennen aan
de Sparrendreef in Oostrum. Zij
gingen er te voet vandoor met een
onbekend geldbedrag. De twee
daders, vermoedelijk van Noord-
Afrikaanse afkomst en gemaskerd
met mutsen en sjaals, bedreigden
de aanwezige medewerkers van
het bedrijf met een vuurwapen
en namen geld mee uit de kassa.
Er raakte niemand gewond. De
daders gingen er vervolgens te
gende dag. Een impressie van de
ijsbaan is te zien op de website
van de buurtvereniging; castenray.
dorpenvenray.nl/caselevur-uut.
voet vandoor in de richting van de
Deurneseweg. De politie schakel
de meteen meerdere patrouilles
in en zette tevens een speurhond
in.
Het onderzoek naar de daders is
gestart en de politie vraagt even
tuele getuigen, of mensen die iets
van de overval of de daders heb
ben gezien of gehoord, contact
met haar op te nemen via tele
foonnummer 0900-8844. Dit kan
ook anoniem via Meld Misdaad
Anoniem, telefoonnummer 0800
7000 (gratis).
een dorpsaanzicht is afgebeeld en
een boer die de regionale produc
ten van zijn land aanprijst.
BASILIEK
Enkele kilometers verderop
rijden we over de rechter Maas-
over en zien links op een berg de
grote basiliek Sainte Jeanne D'Arc
in de zon schitteren. Domremy
la Puchelle, staat op het plaats
naambord als we de brug over
steken. De rivier is hier al dertig
meter breed maar nog ondiep.
Het krioelt er van vissen. Op een
steenworp van de brug staat het
geboortehuis (6 januari 1412) van
de Franse heldin en maagd Jeanne
D'Arc. Ze is een nationaal sym
bool van Frankrijk en werd begin
van de vorige eeuw heilig ver
klaard. In de 17e eeuw werd aan
de plaatnaam Domremy, de titel La
Puchelle, toegevoegd: de Maagd.
Deze plek aan de Maas is dankzij
haar beroemde dorpeling al meer
dan vijf eeuwen onderwerp van
een belangrijke devotie en van
heuse bedevaarten. Wij zijn niet
de enige bezoekers uit Limburg.
In het gastenboek van de basiliek
heeft twee dagen voor ons bezoek
Bart, Anja en Diekje uit Horst aan
de Maas een boodschap geschre
ven met onder andere de tekst:
Wat een bijzondere plek!
In het dorp zijn het geboorte
huis en de kerk, waar deze strijd
lustige vrouw werd gedoopt,
dagelijks te bezichtigen. De Con-
seil General des Vosges heeft ach
ter het geboortehuis een centrum
neergezet als herinnering aan
Jeanne D'Arc met animaties en
projecties.
De oorsprong van Mooder Maas (2)
De gemeente van Venray ligt
vanaf 1 januari 2010 aan de
Maas. Dankzij de herindeling
met de drie Maasdorpen Blit-
terswijck, Wanssum en Geijs-
teren. Voor journalist René
Poels aanleiding om de bron
van de Maas op te zoeken.
Een reportage van het Franse
dorpje Pouilly en Bassigny tot
Geijsteren, de parel van Ven-
ray aan de Maas. Vandaag deel
2: de Maas en Jeanne D'Arc.
Door René Poels
Om echt contact te krijgen met
de bron van de Maas nemen we
een voetbad in het frisse bron
water en maken onze handen en
gezicht vochtig met het kristal
heldere water dat hier voor het
eerst daglicht ziet. Een bijzonder
gevoel maakt van mij meester als
ik mij realiseer dat het water, dat
langs mijn voeten stroomt straks,
over enkele weken, het veerpont
bij Broekhuizen-Arcen van veer
man Ton de Boer, passeert!
BRON
Maar dit is niet de enige bron
van de Maas. Zo liet Douwe ons
eerder weten. Aan de andere kant
van het dorpje is een tweede bron.
Die vinden we midden in een
immens groot met stevige prikkel
draad omheind weiland. Daar staat
een betonnen paal met de tekst La
Meuse, Fontaine de Val. Onder het
hoge onkruid komt het water uit
de bron en stroomt het richting
dorp. Enkele kilometers verderop,
aan de rand van het dorpje, voegt
deze bron zich bij de stroming
van de eerste bron en komt de
Maas aan bij het dorpje La Meuse.
Een typisch Frans dorpje zonder
neringdoende, alleen een restau
rant aan de boorden van La Meuse.
Vlak bij de rivier is een oude
openbare wasplaats waar enkele
creatieve dorpelingen vijf in tradi
tionele kleding gestoken poppen
hebben geplaatst, suggererend dat
zij hier de was doen. Dan galmt
een hoorn in de buurt van de
wasplaats. De rijdende kruidenier
doet La Meuse aan. Van alle kanten
komen vrouwen aanhollen om
hun etenswaren voor de komende
dagen te kopen. Ondertussen ver
tellen ze dat verderop de rivier
stroomt waar ze als kind mee zijn
opgegroeid. Deze vrouwen zijn
met La Meuse groot gebracht.
Wij volgen de Maas door het
departement Vogezen. De rivier
kronkelt vriendelijk door het dal
van een wijds heuvelachtig land
schap. Uitgestrekte weilanden en
veel immens grote korenvelden -
hier is de graanschuur van Europa-
De opvallende muurschilde
ring in het dorpje Bazoilles sur
Meuse.
en opvallend veel bossen. Vijftig
kilometer van de bron naderen we
het dorpje Bazoilles sur Meuse en
valt een enorm grote muurschil
dering (veertig bij acht meter) op.
Volgens een van de dorpsbewoon
sters heeft een lokale kunstenaar
dit kunstwerk gemaakt. De blau
we rivier La Meuse vormt het hart
van het schilderij waarop verder
EN
MAAS
L
TOCffl