De Bongerd danst en zingt... Koester uw Monument Bianca Bussers Venraynaar van het jaar -atleten horen er bij" "Onze G gewoon Honderdeenendertigste jaargang - week 1 - donderdag 7 januari 2010 Lisette Custers (32) schrijft loyaliteit met hoofdletters. Ze is op weg naar het 25-jarig lidmaat schap van ATV Venray en ze geeft al ruim een decennium lang trai ning bij de atletiekvereniging. Ze begon in de jaren negentig als trainster van de pupillen en nam daarna de begeleiding van de G- atleten op zich. Eerst als assistent van André en Ans Veugen - de oprichtsters van de groep -, later zelfstandig. Het leven van de in Oirlo geboren en getogen train- ster staat voor een belangrijk deel in het teken van mensen met een verstandelijke beperking. Lisette Custers, opgeleid bewegingsagoog en psychomotorisch therapeut, is als bewegingsagoog werkzaam bij Daelzicht. Daarnaast is ze in de weekeinden begeleidster bij Dichterbij. En in haar spaarzame vrije tijd geeft ze training aan de G-atleten van ATV Venray. "Ik geef een uur per week training, maar de tijdsinvestering is groter. Trai ningsschema's maken, trainingen voorbereiden, wedstrijdbegelei ding en nog meer regelwerk. Als we wedstrijd hebben, zijn we doorgaans de hele dag op pad. Dat is intensief, omdat de atleten meer begeleiding nodig hebben dan leeftijdsgenoten. Ja, na een wedstrijd ben ik doodop. Maar de lol die de atleten hebben en het plezier dat ik eraan beleef, Limburg werd opgedeeld in een Belgisch en Nederlands deel. In de 19e eeuw domineerden de Venrayse schaapscompagnieën de Europese schaapshandel. In 1809 gingen de eerste boeren al met een kudde van Venray naar Parijs. Onderwijs in Venray stond op een hoog peil dankzij de komst van de zusters Ursulinen (1838) en de Minderbroeders Franciscanen (1844). Belangrijke Venrayers uit de 19e eeuw waren o.a. Mgr. Poels en Herman Maas (onderwijzer/ schrijver/journalist) beiden zeer betrokken bij sociale wantoestan den die ook het gevolg waren van 'de vooruitgang'. De 19e eeuw heeft een bonte verzameling gebouwen opgeleverd. Dankzij de bloei van industrie (nieuwe tech nische mogelijkheden) en een grote belangstelling voor kunstge schiedenis ontstonden er allerlei nieuwe typen gebouwen. Er werd daarbij teruggegrepen op verschil lende historische bouwstijlen die door elkaar gebruikt werden. Er wordt dan ook gesproken van stij len als neoclassicisme, neogotiek, neorenaissance of eclecticisme. De uit Roermond afkomstige archi tect PJ.H. Cuypers (1827-1921) (beroemd door de bouw van tal rijke kerken en in Amsterdam het Rijksmuseum en Centraal Station) was van internationale beteke nis voor de ontwikkeling van de bouwkunst. In Venray bouwt hij een pastorie (1850), klooster Jeru zalem (1855/1863/1888/1917) en Eindstraat 8 (thans Museum 't Freulekeshuus) In 1867 vindt onder zijn leiding een grondige restauratie van de Grote Kerk plaats. Wegens brand en oorlogs geweld zijn deze sporen uitge wist, alleen Eindstraat 8 staat nog overeind. Een voorbeeld van 19e eeuwse retrospectieve (terugblik kende) architectuur treffen we aan bij het gemeentelijk monu ment Grotestraat 16, 20 en 26 (zie foto). Venray heeft meerdere gemeentelijke- en rijksmonumen ten uit de 19e eeuw. In de loop van dit jaar zullen we in deze rubriek extra aandacht besteden aan deze panden. Foto Frans de Roos. Tekst Leonie Cals. Stich ting Venray Monumentaal (SVM): secretariaat Vliezenweg 1 5801 JC Venray, e-mail: venraymonumen- taal@live.nl. maakt alles goed." Sporten en bewegen is voor iedereen goed, dus ook voor men sen met een verstandelijke beper king. "De positieve effecten van bewegen gelden net zo goed voor G-sporters. Ook mensen met een verstandelijke beperking hebben de neiging om in gewicht toe te nemen, ook zij hebben behoefte aan sociale contacten, ook zij wil len hun eigen prestaties verbete ren, ook zij hebben hun emoties van vreugde en verdriet op een wedstrijd. Ze verschillen daarin niets van 'gewone' sporters. Het enige verschil is dat ze een ver standelijke beperking hebben en daardoor extra aandacht en bege leiding nodig hebben. Want dat is wel belangrijk: om ze te kunnen trainen en begeleiden, moet je affi- niteit met de doelgroep hebben. Ik heb die affiniteit beroepshalve, maar ik vind het ook leuk om met ze op te trekken. De dankbaar heid is groot en het is een leuke groep." INTEGRATIE De groep G-atleten is de voor bije jaren flink gegroeid: van zes naar zestien atleten, allen afkom stig uit de regio Venray, tot aan Oploo toe. "Ik geef de trainingen nu met Ton Vervoort. Van zorgin stelling Bronlaak uit Oploo komt Niels, een vrijwilliger, met de atle ten mee. Hij is de chauffeur van de bus en hij helpt mee bij de trainin gen. Met ons drieën kunnen we de groep goed begeleiden, zodat iedereen zijn of haar aandacht krijgt." Lisette Custers is er ook in geslaagd om de integratie met de andere leden van ATV Venray vorm te geven. "Daar zijn André en Ans Veugen al mee begon nen: G-atleten zijn volwaardige leden. Dat is nu ook zo: ze horen er gewoon bij. In de winter is de integratie minder, omdat we dan in een zaal trainen. Maar vanaf het voorjaar sporten we weer op de atletiekbaan, temidden van andere groepen. Dat gaat uitstekend. Ik merk dat de meeste leden sym pathie hebben voor de G-atleten. Dat dwingen ze vaak ook met hun enthousiasme af. De lol straalt van ze af. Dat zie je bijvoorbeeld ook tijdens de Vlakwatercross in Venray. Deze cross kent een extra loop voor G-atleten. De toeschou wers reageren heel positief als de G-atleten voorbij stuiven." De groep G-atleten van ATV Ven- gedialiseerd worden, maar werd desondanks steeds zieker. Aanvan kelijk kon haar nier niet gebruikt worden omdat de bloedgroep van Bianca afwijkt van die van haar broer. Uiteindelijk is de bloed groep van haar broer gewijzigd, waardoor het mogelijk werd om een nier af te staan aan haar broer. Bianca heeft daar geen moment aan getwijfeld. Bianca was aan genaam verrast toen locoburge meester Van der Broeck bij haar op de stoep stond. "Dit had ik niet verwacht", was haar reactie. Zelf dacht ze dat Freek Thoone meer kans zou maken. Ze was echter niet minder blij. Uit handen van de wethouder mocht zij het beeld de Evenwichtige, vervaardigd door Liesbeth Peters-Rutten, in Bianca Bussers kreeg de prij zen overhandigd door Christ van den Munckhof (l) en locoburge meester Patrick van der Broeck. ontvangst nemen. Daarnaast kreeg Bianca uit handen van Christ van den Munckhof, directeur van Van den Munckhof BV een reischeque van 250 euro. Naast de publiek- stem speelde dit jaar ook nog de stem van een jury mee in de einduitslag. Die jury bestond uit Patrick van der Broeck, Esther Thomassen, centrummanager van Venray, en Christ van den Munck- hof. In totaal werden door het publiek ruim 500 stemmen via de website en sms uitgebracht. Een grote meerderheid, inclusief de jury, stemde voor Bianca. Het nieuwe jaar startte swin gend op De Bongerd in Venray. De populaire groep Djumbo bracht maandagmorgen een bezoek aan de basisschool en in het bijzonder aan de zesjarige Iris Burger, die de Look-O-Look-actie bij Jumbo won. Iris won een optreden van Djum- bo en kon maandag samen met haar schoolmaatjes swingen op de Djumbo-liedjes en de meiden per soonlijk ontmoeten tijdens een Meet Greet! De Djumbo-meiden gaven een concert voor ongeveer 155 leerlingen. Trainster Lisette Custers ontvangt waarderingsprijs ATV Venray In 2010 is het thema voor de Open Monumentendag (tweede weekend van september): De smaak van de 19e eeuw. Een roe rige eeuw en naast oorlogen en ontdekkingen drukt de industriële revolutie een belangrijke stempel op dit tijdperk. De eerste trein (in 1804 - 4 km per uur); de grond wetsherziening van J.R. Thor- becke in 1848; straatverlichting (na kaarsen, petroleumlampen en gaslantaarns wordt in 1878 de gloeilamp uitgevonden.); waterlei ding en riolen; toilet met water spoeling (wc); Napoleon Bona parte, Koning Victoria, Ludwig van Beethoven, Charles Darwin, David Livingstone, Vincent van Goch, het zijn slechts enkele voorbeelden van mensen en gebeurtenissen die mede vorm en inhoud hebben gegeven aan Europa tussen 1800 en 1900. Venray wisselde enkele malen van nationaliteit. Het dorp behoorde tot 1815 bij het Pruisi sche Opper-Gelre, werd daarna ingedeeld bij de nieuw gevormde provincie Limburg (Koninkrijk der Nederlanden). De provincie sloot zich in 1830 aan bij de Bel gische Opstand totdat in 1839 Lisette Custers ontving de waarderingsprijs van ATV Ven- ray. ray zal op 4, 5 en 6 juni ook haar opwachting maken tijdens de Spe cial Olympics. Het onderdeel atle tiek wordt in Venray afgewerkt: op zaterdag 5 juni de voorrondes, op zondag 6 juni de finales. "Preste ren is voor onze sporters belang rijk. Uiteraard op hun niveau, maar ook zij willen hun beste tijd ver beteren of verder of hoger sprin gen dan ooit. En geloof me: daar kunnen ze heel erg zenuwachtig voor zijn. Hoewel het nog een half jaar duurt, leeft de Special Olym pics nu al bij de G-atleten. Ze wil len zeker voor eigen publiek een goede prestatie neerzetten. Daar gaan we de komende maanden hard voor trainen." Bianca Bussers-Arts is uitge roepen tot Venraynaar van het jaar 2009. Dat maakte loco burgemeester Patrick van der Broeck vorige week bekend op Peel en Maas TV. De lezers van Peel en Maas én de jury kozen unaniem voor Bianca, die samen met Freek Thoone en Hugo Stappers voor de titel was voorgedragen door de redactie van Peel en Maas. Bianca Bussers is 40 jaar en woont in Venray. Haar hobby's zijn computeren en vooral wan delen, spelen en trainen met de hond. Daarnaast doet ze ook nog aan steppen. Bianca stond in 2009 een nier af aan haar broer Ronald. Ronald moest drie keer per week De timing was uitstekend. In het jaar dat Venray zich opmaakt voor de Special Olym pics is trainster Lisette Custers door ATV Venray gehuldigd voor het werk dat ze de voor bije jaren in de groep G-atle- ten heeft gestoken. De Venray- se ontving afgelopen zaterdag in het clubgebouw van ATV Venray uit handen van Wiel Michiels de naar hem genoem de waarderingsprijs. Een wis seltrofee voor leden die zich op een bijzondere manier hebben ingezet voor de ver eniging. De toekenning van het kleinood aan Lisette Cus- ters kon op veel bijval reke nen. De groep atleten met een verstandelijke beperking is de voorbije jaren sterk gegroeid én ze zijn geïntegreerd met de andere leden van ATV Ven- ray. "Onze G-atleten horen er gewoon bij." EN MAAS L

Peel en Maas | 2010 | | pagina 13