Oirlo in Oorlog, 1940-1945 'Kern met Pit' voor Heemkunde Castenray VZO verdient predicaat 'Kern met Pit' TRANSCENDENTE MEDITATIE Rechter wijst eis tot ontruiming af Kletske Neem twee keer per dag "vakantie"... ...voor alles beter uitgerust! PEEL EN MAAS Vrijblijvende informatie-avond, aanvang 20.00 uur Venray - woensdag 22 april, Hotel De Witte Hoeve, Gasstraat 5 diepe ontspanningmeer energiebetere gezondheid heider denken, betere studieprestaties, succes zonder stress PEEL EN MAAS Donderdag 16 april 2009 - Pagina 7 Zondag 3 mei boekpresentatie In gemeenschaphuis De Linde aan de Hoofdstraat in Oirlo vindt op zondag 3 mei vanaf 14.00 uur de presentatie plaats van het boek Oirlo in Oorlog, 1940-1945, geschreven door Harrie Raaijmakers. Raaijmakers, afkomstig uit Geer- truidenberg, was directeur van de Mariaschool in Tienray van 1963 tot 1995. Nadien heeft hij een aan tal boeken over de historie van Tienray geschreven. Op verzoek van de voorzitter van de stichting Ald Oeldere heeft hij zich ver diept in de oorlogsjaren van Oirlo. Dit resulteerde in een boek van tweehonderd bladzijden en meer dan tweehonderd foto's en illu straties. Het boek, met harde kaft en in full colour, is vormgegeven door oud-Oirlonaar Joep Verstap pen, die hiervoor al zijn creatieve kwaliteiten heeft aangewend. Het boek begint met de mobilisatie. Beschreven wordt hoe de voed selvoorziening in de oorlogsjaren werd geregeld. In 1942 werden de kerkklokken gevorderd. Tot het najaar van 1944 was het betrek kelijk rustig in Oirlo. Toen brak de oorlog pas echt uit. Bij beschietin gen vielen doden en huizen raak ten zwaar beschadigd. Begin oktober 1944 werden vluchtelingen uit oostelijk Noord Brabant, Venray en Oostrum onder andere in Oirlo ondergebracht. Maar in de tweede helft van okto ber moesten de inwoners van Oirlo zelf hun heil in dorpen in de omgeving zoeken. Om al deze vluchtelingen onderdak te bren gen, te voeden en van kleding te voorzien was een goede organi satie vereist. De ervaringen van de Oirlonaren worden uitgebreid beschreven in het boek. Toen Oirlo op 23 november 1944 door de Britten bevrijd werd, begon de terugtocht naar huis. De meeste huizen, boerderijen, de kerk en de molen waren verwoest. Welk een ellende de inwoners van Oirlo toen meemaakten is te lezen aan de hand van vele ooggetuige verslagen. Maar de Britten vonden het nog niet veilig in Oirlo en evacueerden weer veel Oirlona- ren naar het oosten van Noord Brabant en zelfs naar België. In de oorlogsjaren werden onderdui kers in Oirlo opgevangen. Hier onder waren studenten, joodse kinderen en joodse volwassenen. Op 6 juli 1944 werden bij een razzia verschillende joden opge pakt. Frans en Marie Verstappen werden na de oorlog onderschei den voor hun hulp aan de joodse onderduikers. Ook de dwangar beid komt uitgebreid in het boek aan de orde. Dat culmineerde in november 1944 in razzia's waarbij zo'n vijftig mannelijke Oirlonaren werden opgepakt en naar Duits land werden gedeporteerd. Sommigen wisten tijdens die barre tocht te ontsnappen. Twee dorpsgenoten kwamen om bij de beschieting van de trein bij Brey- ell. De meeste gedeporteerden konden pas in mei 1945 terug naar huis, broodmager en zwaar onder de luizen. De dagboeken van een aantal gedeporteerden geven een levendig beeld van hun verblijf in Duitsland. Tijdens de presentatie van het boek gaat de schrijver nader in op zijn onder zoek en wordt het eerste boek overhandigd aan de voorzitter van de stichting Ald Oeldere, Nel van Rijswijck-Martens. Ook enkele Oirlonaren, die de oorlog hebben meegemaakt, verhalen over hun belevenissen. Het geheel wordt omlijst met muziek en zang van de Puur Puree Band, waar de vormgever, Joep Verstappen, deel van uitmaakt. De leden hebben voor deze gelegenheid hun reper toire aangepast, zodat een sfeer ontstaat die bij de oorlogstijd past. Voorafgaand aan de presentatie rijden een aantal voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog door het dorp en deze worden vervolgens bij De Linde geparkeerd. De boeken zijn verkrijgbaar bij Toon en Annie Steeghs aan de Gertrudisstraat 7, 5808 BH in Oirlo, telefoon (0478)571832 of bij Hanneke van Lierop aan de Hoofdstraat 27, 5808 AS in Oirlo, telefoon (0478)571172. Al sinds 1978 organiseert de Koninklijke Nederlandse Hei demaatschappij de leefbaar heidswedstrijd 'Kern met Pit'. Uit ideële overwegingen wil deze organisatie daarmee een positieve bijdrage leveren aan de kwaliteit van de leefomge ving van een dorp, een wijk of van een buurt. De achterlig gende gedachte is, dat bewo ners meer betrokken raken bij hun woonomgeving door initiatieven te ontwikkelen die het dorp, de wijk of de buurt ten goede komen. Dat bewoners daarbij de han den ineenslaan en eendrachtig het leefbaarheidsproject realise ren, verhoogt de motivatie om het gerealiseerde in stand te houden. Een project kan aangemeld wor den bij de KNHM en wanneer het toegelaten wordt voor de leefbaarheidswedstrijd en binnen bepaalde voorwaarden tot een goed einde wordt gebracht, krijgt men het predicaat 'Kern met Pit' verleend in de vorm van een oorkonde. Aan het behalen van het predicaat is een geldprijs van 1000 euro verbonden. De leefbaar heidswedstrijd is een tweejaarlijks gebeuren. De doelstelling van de KNHM is de Stichting Heemkundig Genootschap Castenray uit het hart gegrepen. Sinds de oprichting in 2001 heeft het genootschap met behulp van vrijwilligers al verschillende projecten verwe zenlijkt die facetten van de rijke dorpshistorie voor het voetlicht brachten. Zo plaatste men bij de kerk weer een H. Hartbeeld dat het in de oorlog verwoeste beeld vervangt; werden herinneringspa neeltjes geplaatst ter nagedachte nis aan gesneuvelde inzittenden van geallieerde vliegtuigen, kwam op het kerkhof een monument voor twee Castenrayse oorlogs slachtoffers, werden op het dorpsplein monumenten geplaatst voor oorlogsgedeporteerden en Indiëgangers, plaatste men twee veldkruisen en een Matthiasmonu- ment en gaf men de aanzet tot het plaatsen van bronzen beelden van 'Thei mit d'n trekbu?l' en van een 'schansemaker'. Al deze projecten droegen door hun uitvoering bij aan de saam horigheid onder de bewoners en leverden een wezenlijke bij drage aan de dorpsverfraaiing. En samen met een reconstructie van de dorpskern, de restauratie van het kerkgebouw en de renovatie en uitbreiding van het gemeen schapshuis zijn het deze elemen ten met een verwijzing naar een stuk dorpshistorie die de Casten- rayers een trots gevoel geven over hun dorp. De leefomgeving en het woongenot zijn in een tijdsbestek van acht jaar met sprongen voor uit gegaan. In 2007 meldde de Stichting Heemkundig Genootschap Cas- tenray zich bij de KNHM met het project ter herdenking van de Indiëgangers uit Castenray en Klein Oirlo. Deze laatste buurt schap hoort sinds 1960 bij Casten- ray. Het project behelsde onder meer het plaatsen van een herin neringsmonument, het beschrij ven van de lotgevallen van de Indiëgangers en het houden van een expositie over de strijd in Nederlands-Indië. Ook de basis school werd bij het project betrokken. De leerlingen van groep 5 t/m 8 hielden zich een week lang bezig met het thema Nederlands-Indië, van de koloniale periode tot de zelfstandigheid van Indonesië. De heemkundegroep richtte in de school een expositie in en Castenrayse Indiëgangers kwamen in de groepen vertel len over hun periode in dat verre land. Op 6 oktober 2007 vond er in het dorp een grote herdenking plaats. In het Castenrayse gemeen schapshuis kon de heemkunde- groep 130 genodigden ontvangen. Sjeng Ewalds uit Venray gaf een lezing over de Indiëstrijd, er werd een boek gepresenteerd en de expositie kon bezichtigd worden. Veel herinneringen werden door de Indiëgangers en hun familie leden opgehaald en men genoot van het grote aantal geëxposeerde werkstukken van de basisschool leerlingen. De aansluitende herdenkings dienst in een bomvolle kerk was zeer indrukwekkend en vervol gens begaf iedereen zich naar het dorpsplein, waar een Indi- emonument werd onthuld en ingezegend. Leerlingen van de basisschool lazen zelfgemaakte gedichten voor en plaatsten voor elke Indiëganger een roos in een vaas. Elf rode rozen en één witte voor de gesneuvelde marinier Gerrit Arts. De hoofdjury van de leefbaar heidswedstrijd 'Kern met Pit' beoordeelde het gehele project en was onder de indruk van de goede organisatie. Het juryrapport vermeldt onder meer: "De stich ting heeft een indrukwekkende hoeveelheid werk verricht. De hoofdjury vindt het een professi oneel project dat aandacht vraagt voor een oorlog waaraan weinig aandacht besteed is. Het predicaat 'Kern met Pit' is een bescheiden bijdrage aan deze waardering." Op woensdag 8 april moch ten de heemkundeleden in het Gouvernement te Maastricht bij aanwezigheid van de Venrayse wethouder Elly van Dijck de oor konde en de bijbehorende cheque in ontvangst nemen. De heem- kundegroep is zeer vereerd met de toekenning van het predicaat, waarin men een extra stimulans vindt om op de ingeslagen weg voort te gaan. Het geldbedrag van 1000 euro zal aangewend worden voor een nog dit jaar uit te voe ren project, dat de historie van de Hengstenassociatie Vooruit- Voorzitter Jan Strijbos en wet houder Elly van Dijck tonen de oorkonde 'Kern met Pit', gang Venray-Horst-Sevenum e.o. in beeld brengt. Voor dit project ontbreken nog enkele duizenden euro's en de gewonnen geldprijs is dan ook meer dan welkom. Een aantal subsidieaanvragen voor het trekpaardenproject zijn nog in behandeling en het heemkundig genootschap heeft alle vertrou wen in het rondkomen van de financiering. In totaal waren er vanuit Limburg 26 projecten bij de KNHM aangemeld, waarvan er 24 gehonoreerd werden met het zo felbegeerde predicaat 'Kern met Pit'. De Vereniging van Zelf standige Ondernemers (VZO) Heide- Leunen- Merselo- Veu len- Vredepeel-Ysselsteyn kreeg op woensdag 8 april in het provinciehuis in Maas tricht een predicaat vanwege de organisatie van Yssel- steyn Leeft op 13 en 14 sep tember 2008. Het predicaat 'Kern met Pit', uitgereikt door de Koninklijke Nederlandse Heidemaatschappij (KNHM), leverde een bedrag van 1.000 euro op. Ysselsteyn Leeft was een mani festatie waar alle bedrijven die gevestigd zijn in de dorpen, waar de VZO actief is, zich konden pre senteren. De verenigingen kregen gratis een stand om hun activitei ten te kunnen promoten. Verder waren de politie, brandweer en GGW De Peel aanwezig met een stand en of demonstraties. Op het buitenpodium waren de hele zondag middag optredens van muziek, zang en dans- gezelschap pen uit Ysselsteyn. Er waren 46 bedrijven en 26 verenigingen aan wezig in de zalen en hallen van Roelanzia, Forest, Jera en Vitelia en op het buitenterrein. De manifes tatie trok 2500 bezoekers. Met de organisatie van Kern met Pit wil de Koninklijke Nederlandse Hei demaatschappij de betrokkenheid van bewoners bij hun directe leef omgeving vergroten, zodat zij zich ook zelf verantwoordelijkheid voelen voor de kwaliteit ervan. De wedstrijd prikkelt mensen om zelf initiatieven te ontwikke len en laat zien dat men niet hoeft te wachten tot de overheid iets doet. De hoofdjury gaf in haar rapport aan dat de manifestatie Ysselsteyn Leeft een veel grotere uitstraling heeft gekregen dan aanvankelijk werd gedacht. Meer bezoekers, meer deelnemers. De betrokkenheid van de deelnemers was enorm. De hoofdjury vindt dit een prachtig voorbeeld van hoe een relatief klein dorp/ vereni ging tot grote prestatie komt en zegt met recht: deze 'Kern met Pit' leeft! 'Kernen met Pit' Uit de gemeente Venray vielen naast de Stichting Heemkundig Genootschap Castenray (project Herdenking Indiëgangers Casten- ray) en de VZO Ysselsteyn (mani festatie Ysselsteyn Leeft) Dorps raad Heide (Honingraatroute Heide) en Dorpsraad Oirlo (wan delroutes Oirlo) in de prijzen. Zij ontvingen ook het predicaat 'Kern met Pit' en het bijbehorende bedrag van 1000 euro. Dorpsraad Veulen (verplaatsing wegkruis) kreeg de aanmoedigingsprijs van 500 euro. Vernielingen in Leunen In nacht van vrijdag 3 en zater dag 4 april is door vandalen de ruit van het informatiebord wandelroute de Leunse Paes ver nield. Een week later, op 13 april, ontdekte de dorpsraad dat door onbekenden de bank op de berg in het natuurgebied de Leunse Paes in brand is gestoken.Van deze vernielingen is aangifte gedaan bij de politie Limburg-Noord Getui gen kunen zich melden bij de politie. niet ontvangen? Bel 582877! GGZ NML verliest strategisch kort geding tegen AbrahamArt De voorzieningenrechter in Roermond heeft bepaald dat kunstgalerie AbrahamArt tot nader orde in een oude boerderij in het St. Anna- park in Venray mag blijven. GGZ NML, eigenaar van het St. Annapark en de boerde rij, had een kort geding tegen eigenaar Bram Reijnders van AbrahamArt aangespannen. Inzet van de rechtbankzaak is dat GGZ NML wil dat Reijn- ders met onmiddellijke ingang uit de boerderij vertrekt GGZ NML is in onderhandeling met potentiële kopers van het Annapark en wil daarin niet worden gehinderd door ver plichtingen, zoals 'huurders' van de panden op het terrein. De rechtbank bepaalde echter dat AbrahamArt in de boer derij mag blijven, totdat GGZ NML concreet kan aangeven wie de potentiële koper(s) is en wanneer de verkoop zal plaatsvinden. Kunstgalerie AbrahamArt vestig de zich in 2004 op het terrein van GGZ NML, in de onder rijksmonu menten geplaatste grote voorma lige boerderij in het Annapark in Venray. Bram Reijnders maakt 'om niet' gebruik van het pand. Dat betekent dat hij geen huur hoeft te betalen. "Er is dus in formele zin ook geen sprake van een huur overeenkomst", geeft jurist Cor Heesmans, secretaris van de Raad van Bestuur van GGZ NML, aan. "Dat heeft de voorzieningenrech- ter in Roermond ook vastgesteld. Dat is voor ons een heel belangrij ke uitspraak. Daarmee is de huur dersbescherming niet van toepas sing. We wisten op voorhand dat de kans groot was dat de rechter ons verzoek zou afwijzen. Maar we weten nu wel hoe de rechter de situatie inschat en dat Abraha- mArt dus niet als huurder wordt gezien. Bovendien hebben we met het kort geding laten merken dat we AbrahamArt niet stilzwijgend willen gedogen in onze boerderij op onze grond. Uit de afspraak die wij met hem hebben gemaakt, mag geen gewoonterecht ont staan. We hebben Bram Reijnders al geruime tijd gesommeerd om te vertrekken, maar dat wil hij niet." Van de voorzieningenrechter hoeft AbrahamArt ook nog niet te Montessorischool in Venray In de gemeente Venray komt Montessorionderwijs. Met ingang van 1 augustus is er voor ouders de mogelijkheid om te kiezen voor Montessorionderwijs voor kinderen van nul tot dertien jaar. Aan de Sleutelbloem 22-24 in de wijk Landweert starten met ingang van het nieuwe schooljaar de groepen onderbouw- (groep 1 en 2), een middenbouw- (groep 3, 4 en 5) en een bovenbouwgroep (groep 6, 7 en 8). De oprichting van voor- en naschoolse opvang met hetzelfde Montessoriconcept hoort hier vanzelfsprekend ook bij. In een Montessoricentrum, zoals dat in Venray komt, is tevens voor-, tussen- en naschoolse kin deropvang geregeld. De stich ting MOZON, het bevoegd gezag van de Montessorischool Ven- ray, houdt in samenwerking met Korein Kinderplein, aanbieder van kinderdagopvang, en voor- tussen en naschoolse opvang, een ouder avond voor alle geïnteresseerde ouders op donderdag 23 april vanaf om 20.00 uur in Het Pel grimshuis aan de St. Jozeflaan in Venray. Deze avond wordt onder meer verzorgd door René Meijer, opleider aan een Hogeschool en werkzaam voor de Nederlands Montessorivereniging. Op deze avond krijgt men de kans om op een praktische manier kennis te maken met het Montessorionder- wijs. Ook kan men een kind aan- melden.Wie deze informatieavond wil bezoeken, kan zich aanmelden via info@mozon.nl. Zie ook www. montessorischoolvenray.nl. vertrekken. Volgens de rechtbank in Roermond is er geen spoedei sende reden dat hij met onmid dellijke ingang de boerderij moet verlaten. Cor Heesmans: "Zolang wij niet concreet aangeven wie de potentiële koper is en wanneer de verkoop naar verwachting zal plaatsvinden, mag hij van de rech ter in de boerderij blijven.Wij kun nen op dit moment nog niet con creet zijn, omdat we enerzijds in onderhandeling zijn met meerde re partijen en we anderzijds eerst het Globaal Stedenbouwkundig Plan (GSP) voor het St. Annater- rein willen afwachten. Het GSP zal in mei in de gemeenteraad wor den besproken. Pas als het plan is vastgesteld, weten we wat de bestemmingsmogelijkheden zijn. Dat is cruciaal in de onderhande lingen met potentiële kopers. Zij willen ook weten wat er straks mag en niet mag." GGZ NML zal AbrahamArt moe ten gedogen in zijn boerderij in het Annapark totdat er meer dui delijkheid over de verkoop is. Of GGZ NML dan opnieuw naar de rechter stapt om Bram Reijnders te dwingen om te vetrekken, is de vraag. "Als we weten wat het bestemmingsplan is en wie de koper wordt, gaan we eerst met de koper en met AbrahamArt in gesprek. Mogelijk dat de koper het prima vindt dat de kunstgale rie er blijft zitten. Dan is het onze zaak niet meer. Wil de koper dat niet, dan zal AbrahamArt moeten vertrekken. Pas als het niet lukt om daar in onderling overleg uit te komen, zullen we een nieuw kort geding aanspannen." AbrahamArt ligt niet alleen met GGZ NML in de clinch. Ook Amba Kunsthandel wil een juridische procedure starten, omdat onder nemer Jan Maessen vindt dat de kunstgalerie oneerlijke concurren tie bedrijft. De gemeente Venray liet eerder bij monde van wethou der Lei Heldens van Economische Zaken weten dat AbrahamArt uit stekend zou passen in het Globaal Stedenbouwkundig Plan. "Het is jammer om een mooie onderne ming te laten vertrekken die uit stekend op die plek past", stelde wethouder Heldens. "Binnen het GSP passen verschillende func ties op het terrein, ook de functie van een kunstgalerie. Daarom wil de gemeente meewerken aan het huidige gebruik. Enerzijds door het vaststellen van het GSP, ander zijds door dit gebruik door middel van een bestemmingsplanherzie ning ook daadwerkelijk mogelijk te maken." In mei vertrekt een groep uit onze parochies naar Isra el: land van de bijbel, land van Jezus. Met het Paasfeest net achter ons en wetend dat Israël ook dit jaar zeker weer in het nieuws zal zijn, ga ik in gedachten een paar jaar terug. Terug naar een bezoek aan de kerk van het H.Graf in Jeruzalem. Wie overdag in de kerk komt, komt in een allesbehalve rustige sfeer. Het is een drukte van belang en gidsen geven rondleidingen alsof ze standwerkers op een markt zijn. "Hoog tijd dat Jezus eens terugkomt en zijn actie van het tempelplein nog eens her haalt", mompelde ik. Triest, dat rumoer. Kun je daar dan nooit rustig bidden? Ja, op een moment wel en dat is 's morgens heel vroeg. We hadden als groepje van acht personen het voorrecht dat we de mis mochten lezen op de plek van het graf van Jezus, in het hart van de kerk, om zes uur in de morgen. Zo heel vroeg in de ochtend kun je de rust van het lege graf daar vinden, voordat het rumoer van de bezoekers ontwaakt. Heel vroeg in de morgen, zoals de vrou wen 2000 jaar geleden op diezelf de plaats heel vroeg in de morgen aankwamen en daar de boodschap hoorden: "Wat zoeken jullie, de levenden toch bij de doden? Hij is niet hier, Hij is verrezen. "Woorden waarvoor je stilte nodig hebt om de betekenis te laten doordringen. Woorden waarvan de consequen tie is dat lijden en verdriet, waar we allemaal tegen aanlopen in ons leven, niet het laatste woord hebben. Zelfs de dood, die ons allemaal wacht, zal niet het laatste woord hebben. Het leven heeft het laatste woord. Wie de boodschap van Pasen in alle rust tot zich laat doordringen, zal zijn levensdag aankunnen. Alle rumoer om ons heen, alle ruzie die gemaakt wordt, alle lijden dat over ons komt, alle verdriet dat ons treft en aan het einde van de levensdag de onontkoombare dood. We zul len het aankunnen en overleven, als we de boodschap van de Ver rijzenis in alle rust en eenvoudig geloof laten doordringen tot op de bodem van een onrustig hart, tot in het hart van een onrustige wereld. Alles komt goed. Deken Smeets, Venray. www.rienvanmierlotuinen.nl vrijdag tussen 9.00-17.00 uur WWW.TMLIMBURG.nl - ROERMOND@TM.NL - 0475-331639 0641931008 www.rienvanmierlotuinen.nl Helmondseweg 111 Deurne Tel.0493 31 4593

Peel en Maas | 2009 | | pagina 7