Koester uw
Monument
'Ik kon de was niet
meer zelf ophangen'
'Het gaat om de zin,
niet het gewin'
Toepen op
hoog niveau
Ai.*
ClaasSon«Fransol
m
bouten): groep Verkoopplannen??
Bel voor een gratis
waardebepaling!
Deze week de voormalige Lijk-
weg tussen de Castenrayse berg
en de Vliegert. Voor 1929 beschik
te Castenray nog niet over een
eigen kerkhof. De
overledenen werden per boe
renwagen naar de Grote Kerk in
Venray gebracht en aldaar op het
kerkhof begraven. De route naar
Venray ging over het kerkpad,
dat ondermeer de boerderijen
Land schrijvershof, Wijenplats en
Vensplats (Op het Schoor) met
elkaar verbond. Dit pad was niet
meer dan een veldweggetje, waar
over de lichamen van de overlede
nen naar Leunen en verder naar
Venray vervoerd werden, vandaar
de naam Lijkweg. De kist met de
overledene stond op vier bossen
stro om schokken te voorkomen.
De voerman liep naast het hoofd
van het paard. De boerderijen
lagen vroeger met de voorkant
naar deze Lijkweg gericht. De
latere Castenrayse Straat, de hui
dige Lollebeekweg, werd achter
deze boerderijen aangelegd, zodat
ze nu met de achterkant aan deze
weg liggen. In 1922 was Castenray
rectoraat geworden en in 1929
kreeg het dorp het recht om in de
eigen kerk uitvaarten te verzorgen
en op een eigen kerkhof de over
ledenen te begraven. In 1933 werd
het dorp verheven tot zelfstandige
parochie.
Bron Stichting Heemkundig
Genootschap, de heer J. Strijbos.
Namens SVM: G. Peters-ten
Have, Jerusalem 7 in Venray, koes-
teruwmonument@kpnplanet.nl.
Ter gelegenheid van zijn het leger, abseilend naar beneden, van 280 euro zelf aan de stichting
50e verjaardag werd René van Hij zal het opgehaalde bedrag overhandigen.
Stokkem afgelopen zaterdag
door vriendengroep CV Zwerf-
vuul/De Zok verrast met een
speciale act.
Om half zes stond er bij de
jarige een gloednieuwe kraan
wagen voor de deur zodat er 'op
hoog niveau' getoept kon worden.
Tegen een kleine vergoeding kon
den mensen, boven in een bakkie
op 20 meter hoogte, het tegen
hem op nemen. De opbrengst was
voor een goed doel, de eveneens
50-jarige Stichting Avondvierdaag
se. Anderhalf uur lang konden de
mensen om de beurt op grote
hoogte genieten van het uitzicht,
in een poging hem te verslaan.
René zelf bleek uiteindelijk toch
de winnaar met 15-14.
Nadat de laatste kandidaat naar
boven was geweest, kwam de jari
ge, van beroep kliminstructeur in
Loes Arts schrijft ergotherapierichtlijn voor EDS
Venraynaar Rien van den Brand werkt veertien jaar aan boek
Loes Arts uit Leunen heeft
onlangs samen met Jolanda
Havinga en Marichelle Stelt
man de ontwikkeling van de
Ergotherapierichtlijn Ehlers-
Danlos Syndroom (EDS) vol
tooid. Zij deed dit in het kader
van een afstudeerproject van
de bacheloropleiding Ergo
therapie aan Hogeschool van
Amsterdam. Met een negen als
bekroning sloot ze haar studie
met succes af. "Belangrijker
is dat we vanuit de branche
hele positieve reacties hebben
gekregen op de richtlijn die
we hebben geschreven. Het is
een praktisch handvat gewor
den waarmee iedere ergo
therapeut uit de voeten kan",
aldus Arts.
pen zijn ondernomen om het hele
archief te digitaliseren, in nauwe
afstemming met het Landschafts-
verband Rheinland te Bonn. In het
boekwerk staat dan ook een unie
ke code, waarmee het archief via
een internetsite ontsloten wordt."
Voor Rien ligt nu het grote boek,
een enorme lijst met inventaris
nummers en korte beschrijvingen
en foto's erbij. Wat is nu de waar
de van zo'n archief, behalve voor
de historici onder ons? "Nu, de
waarde is uiteraard dat het com
plete archief hiermee toeganke
lijk wordt. Je krijgt een beeld van
de periode die het beslaat, hoe
bepaalde zaken werden afgehan
deld in de verschillende eeuwen.
Maar het heeft ook een geschied
kundige waarde: in het archief
bevinden zich brieven van Willem
II, Jan van Werth, de Duitse keizers
Karei TV en Leopold, koning Lode-
wijk XIV van Frankrijk en Voltaire,
naast documenten van hoogwaar
digheidsbekleders van lagere sta
tuur. Het archiefmateriaal betreft
inhoudelijk niet alleen Duitsland,
maar ook Nederland en België.
Deze inventaris én de digitale ont
sluiting van een dergelijk omvang
rijk en particulier archief is uniek
in Europa."
Hoewel Rien erg trots is op
het resultaat, blijft het vooral lief
dewerk voor hem. "Het geeft me
zoveel plezier ermee bezig te zijn,
dat ik mezelf wijs maak, dat ik met
iets zinvols bezig ben. Het gaat om
de zin, niet het gewin, dat geeft
me de voldoening. Ik heb wel
mijn vrouw moeten beloven niet
meer aan een boek te beginnen",
lacht Rien hartelijk. "Ze heeft me
wel vaak moeten missen als ik in
de avonduren weer met de verta
ling van de inventaris bezig was.
Ik houd het voorlopig bij artikel
tjes."
"Aanleiding tot het schrijven van
de richtlijn was de onbekendheid
en 'zeldzaamheid' van de ziekte
EDS én het geringe onderzoek dat
is uitgevoerd naar de ergothera-
peutische behandeling bij patiën
ten met EDS. Hierdoor was het
voor zowel ergotherapeuten als
EDS-patiënten onduidelijk wat zij
voor elkaar konden betekenen",
legt Arts uit waarom zij met haar
twee medestudentes de richtlijn
heeft geschreven.
'Op een gegeven moment kreeg
ik het gevoel dat ik thuis tegen
allerlei dingen aan liep. Ik kon
mijn bed niet meer opmaken, ik
kon de was niet ophangen en al
dat soort dingen. Iedere keer ging
mijn schouder weer uit de kom,
had ik pijn en wéér meer blauwe
plekken.' Woorden van iemand
die aan EDS lijdt. Loes Arts legt
uit wat EDS is en wat de gevolgen
zijn: "EDS is een chronische bind
weefselaandoening. Patiënten ver
gelijken het bindweefsel ook wel
met het 'cement van het lichaam'.
Dit betekent dat een defect van
het bindweefsel zorgt voor een
verminderde stevigheid in het
lichaam. Doordat bindweefsel in
het hele lichaam voorkomt, zijn de
uitingskenmerken bij EDS-patiën
ten zeer verschillend en complex.
Patiënten hebben hierdoor onder
andere te maken met gewrichten
die gemakkelijk uit de kom raken.
Tevens is de huid heel erg rekbaar."
De 22-jarige Arts heeft zojuist de 4-
jarige opleiding ergotherapie aan
de Hogeschool van Amsterdam
met succes afgesloten. Ze weet
hoe ingewikkeld het uitvoeren
van een simpele handeling als een
bord pakken, een lucifer aanste
ken of een boodschappentas sjou
wen, kan zijn. "Dit wordt vaak pas
gerealiseerd als het functioneren
tijdelijk of blijvend verstoord is.
De meest vanzelfsprekende han
delingen kunnen dan problemen
opleveren. De ergotherapeut is
iemand die veel kennis heeft over
het dagelijks handelen en hoe pro
blemen in het dagelijks handelen
verminderd of zelfs opgelost kun
nen worden. Dit kan door middel
van het geven van advies en trai
ning of door het leren omgaan
met eventuele hulpmiddelen en
aanpassingen. We helpen mensen
te leren hoe ze met hun lichaam
om kunnen gaan. We doen dit cli
ëntgericht, waarbij we de wensen
en behoeften van de mensen als
uitgangspunt nemen. Daarmee
gaan we aan de slag."
Bij EDS-patiënten zal de ergothe
rapeut alles in het werk stellen om
de energiebalans te (her)vinden.
Hierbij streeft de ergotherapeut
naar de meest handige manier om
activiteiten aan te pakken, zodat
het de patiënt zo min mogelijk
energie kost en zo zelfstandig
mogelijk kan functioneren. Loes
Arts: "Mensen geven vaak graag
aan wat ze willen. Koken bijvoor
beeld. Dan kijken we hoe we
door het geven van adviezen en
het gebruiken van hulpmiddelen
iemand kunnen helpen. Dat kan
door gewichtsbeperkende maat
regelen, de pan schuiven in plaats
van tillen, maar ook door aange
past bestek. De therapie wordt
dus toegespitst op wat de cliënt
wil en wat de aandoening is."
De jonge ergotherapeute uit
Leunen weet nog niet welke rich
ting ze op wil. "Met kinderen, vol
wassenen of ouderen werken, het
maakt me eigenlijk niet zoveel uit.
Ik kan heel veel kanten op. Met
cliënten bezig zijn is het aller leuk
ste. Ik heb eigenlijk geen voorkeur,
solliciteer op alles en zie wel waar
ik terechtkom." Maar eerst is het
even nog genieten. Na vier jaar
hard studeren, gaat ze binnenkort
naar Mexico om zes weken te hel
pen in een revalidatiecentrum in
Projimo. "Met enkele vrijwilligers
gaan we helpen als ergotherapeut.
Ik ben echt benieuwd hoe ze din
gen daar aanpakken. Aansluitend
ga ik drie weken reizen om het
land beter te leren kennen. Daar
verheug ik me echt op."
Loes Arts (links) schreef samen
met haar studiegenoten Jolanda
en Marichelle de Ergotherapie
richtlijn Ehlers-Danlos Syndroom
(EDS)
Tijdens het afstudeerproject
is naast de Ergotherapiericht
lijn Ehlers-Danlos Syndroom de
brochure Ergotherapie bij EDS
ontwikkeld. De Ergotherapie
richtlijn Ehlers-Danlos Syndroom
is verkrijgbaar in PDF-formaat bij
de Vereniging van Ehlers-Danlos
patiënten (www.ehlers-danlos.
nl). Daarnaast is bij deze vereni
ging een papieren versie van de
brochure 'Ergotherapie bij EDS'
verkrijgbaar, tegen een kleine ver
goeding.
Wilt u reageren op dit artikel
of heeft u vragen? Mail dan naar
ergotherapie.bij.eds@gmail.com
In het Duitse Geldern werd
onlangs een bijzonder boek
werk gepresenteerd: de inven
tarislijst van het archief van
kasteel Haag in Geldern. Liefst
877 pagina's met 5357 archief-
nummers én beschrijvingen uit
het particuliere, niet-openbare
archief van de adellijke fami
lie Von und zu Hoensbroech,
die het kasteel nog bewoont.
De Reichsgrafin Katja von und
zu Hoensbroech mocht het
eerste exemplaar ontvangen.
Bijzonder ook voor de co
auteur van het boek, Rien van
den Brand. Deze Venraynaar
werkte liefst veertien jaar aan
de totstandkoming van het
boek. "Het gaat om de zin en
niet het gewin, al heb ik mijn
vrouw moeten beloven geen
boek meer te schrijven."
De zin begon bij Rien van den
Brand (bijna 71) al in een vroeg
stadium, toen hij zich ging verdie
pen in oud-Nederlandse geschrif
ten in de jaren 60. "Door veel te
lezen en te oefenen heb ik me
dat schrift eigen gemaakt. Het is
een soort niet-besmettelijk virus",
zegt Rien met een glimlach. "Eén
van de eerste confrontaties met
oud-schrift had te maken met een
boer uit Venray, Gerlach van Ass.
Hij kwam bij me met een vodje
perkament en vroeg ik daar een
kopie van wilde maken. Ik werkte
toen voor Rank Xerox en kreeg
van de directie toestemming om
kopieën te maken van de geschrif
ten die ik tegenkwam. Dus heb ik
voor Van Ass een aantal kopieën
gemaakt en er eentje voor mezelf
gehouden: een strookje met aller
lei kriebeltjes erop, ik kon het niet
lezen. De goede man zelf echter
las het zo voor, daar was ik zo
verbaasd over, dat ik me ben gaan
verdiepen in dat schrift."
De interesse die Rien had voor
het oud-schrift, maar ook voor
de regionale geschiedenis in zijn
algemeen, leidde in 1978 tot de
oprichting van de grensoverschrij
dende Stichting Historie Peel-
Maas-Niersgebied. De oprichting
geschiedde samen met Gregor
Hövelmann, de toenmalige 'Kreis-
archivaris' van de stad Geldern.
Gregor gaf toen al als wens aan
ooit de handgeschreven inventa
rislijst van de familie Von und zu
Hoensbroech te willen vertalen.
Deze inventaris stamt uit de 19e
eeuw en is geschreven in oud
schrift. In 1994 ben ik in mijn vrije
tijd begonnen met de vertaling
ervan: oud-Middeleeuws-Neder
lands, oud-Duits, Latijn, Frans en af
en toe een stukje Spaans, ik kwam
het allemaal tegen in de oude
archiefstukken van deze ruim
700 pagina's tellende inventaris."
In nauwe samenwerking met de
stadsarchivaris van Geldern, dr.
Stefan Frankewitz, is Rien's Duits
talige manuscript door Frankewitz
uitgebreid met circa 700 zegelop
namen in kleur en een onontbeer
lijk toegangsregister; dat is nu in
één band verschenen.
OMVANGRIJK ARCHIEF
De inventaris geeft toegang tot
het omvangrijke archief van de
markiezen en graven Von und zu
Hoensbroech, een adellijke fami
lie die thans nog kasteel Haag in
Geldern bewoont. Voorheen bezat
deze familie meerdere kastelen,
ook in Nederland: kasteel Gribbe
(Grubbenvorst), kasteel Hillenraad
(S walmen), kasteel Bleienbeek
(Afferden) en kasteel Hoensbroek
in Heerlen, dat nog de familienaam
draagt. Het archief bestaat uit dui
zenden oorkonden en andere
documenten uit de periode 1220
tot 1800, vaak met de originele
zegels erbij. Toen het manuscript
van de vertaalde inventaris klaar
was, bleken Anneroos Orbons, de
directrice van kasteel Hoensbroek,
en Roelof Braad (stadshistoricus
Heerlen) zó enthousiast dat stap-
Lddt (U ZS^ SolujDZd' www.claasson.nl
i I HOLTERMANS^^t^ makelaardij
Patersstraat 33 - 5801 AT Venray
T 0478 - 51 18 00
E info@bouten-groep.nl
Honderdnegenentwintigste jaargang - week 28 - donderdag 10 juli 2008
MAAS
EL EN
TOEGESTAAN
Ebruiksaawviiims
HTS BEPERK
■schriften in 9
GEBRUIK e
Specifieke
GEN
ZONWERINGEN
Voor alle soorten binnen- en buitenzonwering
Voor meer informatie: 0478 515010 of 06 53768080
of mail ons: info@elaasson.nl
Vouwgordijnen
Rolgordijnen rsj
Shutters Z
Horsystemen
Jaloezieën
z
Lamellen Ci
Sereens
Rolluiken
Markiezen
M
Roldeuren/ o
Garagedeuren
Knikarmsehermen Qi
