JÉ Waals: "Film Wilders is giga mediastunt Autorijschool Ven-Rij ff SCHEIDEN DAT DOE JE SAMEN PEEL EN MAAS Deken Berden kreeg in februari 1945 officiële berisping van majoor Miles Op 25 oktober 1994 besluit de Engelse majoor Miles, hoofd van Civil Affairs, dat Venray-centrum geheel ont ruimd moet worden. Dit is zeer tegen de zin van burge meester Janssen en deken Ber den. Zij protesteren dan ook fel tegen de evacuatie, slechts een week na de bevrijding. De Engelse legerautoriteiten zet ten hun zin door. Binnen vijf dagen is Venray een spookstad geworden. Waar de geëvacu- eerden uit de kerkdorpen na een of hooguit twee maan den weer naar huis kunnen terugkeren, daar moeten veel Venraynaren wachten tot het voorjaar van 1945. Telkens ste ken de Engelsen er een stokje voor. Deken Berden verzet zich opnieuw heftig. Dit komt hem in februari 1945 op een officiële berisping van majoor Miles te staan. Over de bevrijding en de evacu atie zijn al veel verhalen en versla gen van ooggetuigen opgeschre ven. Historicus Paul van Meegeren belicht maandag in een bomvolle zaal van Beukenrode het vanuit een ander perspectief. De vreugde om de bevrijding op 18 oktober 1944 is slechts van korte duur. Ven ray ligt in puin en de onverwachte evacuatie trekt een dikke streep door een snelle wederopbouw. Sterker nog, tijdens de evacuatie worden de huizen geplunderd en leeg geroofd voor Engelse mili tairen. De legerautoriteiten wil len vrij spel hebben in Venray en kunnen het niet gebruiken dat burgers hen voor de voeten lopen. Alhoewel het front steeds verder opschuift in de richting van de Maas, wordt de terugkeer telkens uitgesteld. Pas in april en mei 1945 kunnen de meeste Venraynaren weer terug naar huis. Daar treffen ze een veel grotere ravage aan dan toen ze een halfjaar eerder huis en haard verlieten. Van Meegeren heeft onderzoek gedaan en interviews afgenomen. "Er zijn steeds minder mensen die het uit eigen ervaring kunnen vertellen." De bevrijding van Ven ray verloopt allesbehalve geweld loos. De Peelstad krijgt het flink te verduren en wordt door bombar dementen op het centrum zwaar getroffen. Liefst 38 procent van de huizen is verwoest of zwaar beschadigd. Direct na de bevrijding loopt de frontlinie van Vierlingsbeek, via Lull (tussen Venray en Oostrum) naar Veulen. De geallieerden sta ken de verdere opmars naar de Maas. Want voor gevechten bij Antwerpen en de Schelde zijn meer militairen nodig. Dit krijgt de hoogste prioriteit. Zo blijft het front voorlopig vlakbij Venray lig gen. Majoor Miles, die het hier voor het zeggen heeft, besluit dat er ontruimd moet worden. "Hij vindt de situatie in Venray te gevaarlijk", vertelt Van Meegeren. "Het is herfst en de winter staat voor de deur. Er is gebrek aan voedsel en brandstof. Bovendien kan Venray toch niet herbouwd worden vanwege de schaarste aan bouwmaterialen en transportmid delen." Maar het allerbelangrijkste is dat Venray de uitvalsbasis is voor de oorlogsoperatie van de gealli eerden. Daarbij kunnen ze de zorg over de ontheemde burgers niet gebruiken. Met slechts wat handba gage moeten de Venrayna ren zich verzamelen bij het St.Elisabethziekenhuis. Door Engelse legertrucs worden ze naar kamp Vreekwijk in Deurne gebracht. Van daaruit verspreiden ze zich over Oost-Brabant. Heide en Merselo hebben het geluk dat ze op veilige afstand van de front linie liggen. Deze dorpen hoe ven niet geëvacueerd te worden. Deken Berden vindt onderdak in Merselo. De kapelaans Kupers en Van Wijngaarden gaan ook naar Brabant en proberen zo contact te houden met hun kudde in bal lingschap. "Het is een chaos in oktober en november. Lang niet alles is goed geregeld. De Venraynaren komen vaak bij grote gezinnen terecht die het zelf ook niet breed heb ben", aldus Van Meegeren. Venray is een niemandsland. De achtergebleven politie en orde dienst moeten waken voor dief stal. Daar komt weinig van terecht. "Venray heeft pech gehad", vindt Van Meegeren. "Ruim een maand hebben de Engelse soldaten vrij spel. Plundering van onbeheerde dorpen komt in iedere oorlog voor." Deken Berden is verbitterd: 'De geallieerden hebben meer schade en last veroorzaakt dan de Duitsers tijdens de bezettingstijd', zegt hij. "Dit zijn harde woorden", aldus Van Meegeren. "De schade aan de huizen en de inboedels is enorm. Bijna alle kluizen, kasten en bureaus zijn opengebroken. Zelfs de vloeren waaronder men sen vaak nog spullen hadden ver stopt. Kleding, keukeninventaris en andere huisraad, proviand uit de kelder en gereedschappen ver dwijnen." Ook de woning van oud burgemeester Van der Loo aan de Stationsweg is geplunderd. Zelfs zijn ambtskostuum en alle familie portretten zijn verdwenen. In december komt het gemeen tebestuur weer voorzichtig op gang. In het patronaatsgebouw van Merselo wordt een secretarie ingericht. Ondertussen neemt de onrust bij de Venraynaren toe. Ze horen de geruchten over de plun deringen thuis en ze willen daar om zo snel mogelijk terug. Dat kan alleen met schriftelijke toestem ming. "Het is een enorme bureau cratie met een heel omslachtige procedure", weet Van Meegeren. "Bewoners die illegaal terugkeren worden door de ordedienst Ven ray weer uitgezet. De ordedienst maakt zich daardoor gehaat." Aanvankelijk mogen alleen vol wassen mannen terugkeren. Ze worden ingezet voor de weder opbouw. De omstandigheden zijn slecht. Er is geen elektriciteit, de middenstand is volledig uitge schakeld, al het vee is weggevoerd door de Duisters en er liggen overal mijnen terwijl de medische voorziening nihil is. Onder leiding van Van Schen- del, directeur gemeentewerken, worden aannemers aan het werk gezet. "Het lijkt wel een centraal geleide Sovjet-economie."Ondanks aandringen van burgemeester Janssen en deken Berden mogen de gezinnen nog niet herenigd worden. "Het is een verwarrende periode. Er is zijn grote spannin gen tussen de plaatselijke en mili taire autoriteiten. De mensen zijn verbitterd over de plunderingen." Vanaf maart komt de terugkeer dan toch op gang. De bevolking is verdeeld, er wordt veel 'gekna- oid'. NSB'ers en Venraynaren die heulden met de vijand belanden in kamp Vught."Het was in die tijd erg zwart-wit", zegt Van Meegeren, die eigenaar Kleuskens van film zaal Luxor als voorbeeld aanhaalt. "Hij draait in 1944 een antisemi tische propagandafilm. Daar is hij op afgerekend. Maar de meesten weten niet dat hij die film onder dwang vertoonde. Hij vraagt men sen zelfs om niet te komen kijken. De verhalen zijn genuanceerder, zoals later vaak zal blijken." Nadat half maart de geallieer den Duitsland binnenvallen, wor den de Engelsen soepeler. "Venray is dan van minder strategische betekenis. Als de meeste mensen terugkeren slaat de stemming om. Met Pasen 1945 viert deken Berden groots zijn veertigjarig priesterfeest. En in mei wordt op de puinhopen van Jerusalem zelfs een toneelstuk opgevoerd. De wederopbouw kan beginnen maar dat is een heel ander ver haal", besluit Van Meegeren. Deken Smeets: "Democratie niet de ideale staatsvorm, wel de meest bruikbare" Kunnen religie en democra tie samengaan? Dat was vrij dag het thema van de discussie in de moskee van Brukske. De stichting Islamitisch Centrum Venray organiseerde samen met de Nederlandse en de Lim burgse Moslimraad de bijeen komst. Voor de Nederlandse Moslimraad was het de vijfde discussieavond in het land na drie bijeenkomsten in Amster dam en een in Leiderdorp. Zo'n zestig belangstellenden waren naar de Marokkaanse moskee gekomen. Het doel van de organisatie was om met een dialoog begrip voor elkaar te kweken. "Het is onze verantwoordelijkheid is iets te doen aan de onprettige discus sies over de islam." "Dialoog kan de verharding van de samenleving verminderen", zei dagvoorzitter Yassine Efrorkani, die imam is in Slotervaart.Volgens Bouchaid Sadaane, voorzitter van de Limburgse Islamitische Raad, is er bij moslims veel behoefte aan een dialoog met de Nederlandse samenleving. Deken Harrie Smeets meent dat religie en democratie samen kun nen gaan. "Alhoewel het niet het zelfde is. De westerse democratie is ontstaan uit het christendom dat al eeuwenoud is. En hoe oud is onze democratie? Als je de Grond wet neemt is het 160 jaar. Het is een jonkie. En sinds honderd jaar is er kiesrecht, zij het aanvankelijk alleen voor mannen." De Nederlandse samenleving werd tot enkele decennia gele den beheerst door christenen, de katholieken en de protestanten. Zij kozen de volksvertegenwoor digers waardoor veel christelijke waarden werden verankerd in wetten, vertelde Smeets. "Zie christendom en democratie als broer en zus. En niet als man en vrouw.Als kerk en staat met elkaar trouwen, dan is er altijd knallende ruzie." ABORTUS De deken legde uit dat het geloof zijn kracht 'van boven' haalt. Terwijl de democratie zijn basis juist 'beneden' vindt. "Toch hoeven God en het volk elkaar niet te bijten", aldus Smeets, die de legalisering van abortus als voorbeeld aanhaalde. Volgens het christendom is het een taboe. "Het lag tot midden jaren zeven tig zo ook vast in onze wet. Door de secularisering gingen er steeds meer stemmen op voor legalise ring. En het gebeurde uiteindelijk ook. Zij het met de kleinst moge lijke democratische meerderheid. Het christendom moet steeds meer gas terugnemen in onze democratie. Omdat niet meer het hele volk christen is." Deken Smeets vindt dat de democratie niet altijd even geluk kige beslissingen neemt. Hij haal de Simon Carmiggelt aan. "Die zei: twee hoeraatjes voor onze democratie. En dus geen drie. Democratie is niet de meest ide ale staatsvorm, maar wel de meest bruikbare. De normen van een land vinden hun weerslag in de wetgeving." Bouchaid Sadaane vertelde dat moslims zich baseren op de Koran en op profeet Mohammed. Hij trok parallellen tussen de Koran en de democratie.Volgens Sadaane is de Koran deels onbespreekbaar, maar ook deels bespreekbaar. "Ook de Koran gaat uit van raadpleging van het volk. Discriminatie is verbo den, mannen en vrouwen hebben veel dezelfde rechten. Vrouwen hebben het recht om te werken en een opleiding te volgen. Ze mogen de politiek in. En vrouwen mogen hun rijkdom voor zichzelf houden. Ze hoeven het niet af te staan aan hun man", aldus Sadaane die zei dat respect en zorg voor ouderen een belangrijk punt is."Elkaar steu nen en samen delen staan voorop. De Koran predikt ook vrede. Dat hoeft geen bedreiging te zijn voor de gehoorzaamheid aan het gezag. De islam voldoet als democratisch geloof", meent hij. Raadslid Ton Teeuwen (CDA) ziet hoe groepen moslims zich fel afzetten tegen ongelovigen. Ter wijl voor het christendom ieder een gelijk is. Sadaane reageert: "Dit zijn radicalisten die zichzelf het beste volk vinden. Wij als moslims hebben daar problemen mee. Wij keuren dit af." Yassine Efrorkani vertelde dat hij tevergeefs heeft geprobeerd lid te worden van de ChistenUnie. Bij het CDA kan dit wel. Dominee Op den Brouw gaf toe dat het CDA er ruimer mee omgaat. "Christenen en moslims spreken niet dezelfde geloofstaal." Deken Smeets vertelde dat de vrijheid van het woord voor kerk en staat een andere dimensie heb ben. "Je mag iemand niet kwetsen. Als je het bewust doet, dan ben je als christen honderd procent fout. Al zou het wel mogen van de rechter." EERBIED Sadaane kreeg de vraag waarom in de moskee mannen en vrouwen in gescheiden ruimtes bidden. "Dat is omwille van de concen tratie. Als je gaat bidden moet je zo goed mogelijk geconcentreerd zijn", reageerde hij. Iemand haalde aan dat het nog niet zo lang gele den is dat mannen en vrouwen ook apart in de kerkbanken zaten. In strenge geloofsgemeenschap pen in de Veluwe lopen 's zondags de vrouwen gesluierd in lange kle den. "Dat doen ze uit eerbied voor Zo'n zestig belangstellenden woonden de discussie over reli gie en democratie bij. God", zei de dominee. "Dat halen ze uit de Bijbel. Enkele passages nemen ze heel letterlijk. En hoe kleiner de gemeenschap, hoe gro ter de druk." En zo kon iemand de conclusie trekken dat er niet eens zoveel verschil is met de islam of het jodendom. Tegengeluid CDA voor Wilders Een Meerlo-Wanssums en Ven- rays tegengeluid voor Geert Wil ders. Dat willen de afdelingen van het CDA in Meerlo-Wanssum en Venray op tweede paasdag 24 maart laten horen tijdens een ont moeting met de Turkse gemeen schap. De actie is een initiatief van het CDA Meerlo-Wanssum, dat het hoog tijd vindt om een tegengeluid te laten horen na alle commotie over de film Fitna van Geert Wilders. Zoals bekend werkt de PW-leider aan een tv- film over kritiek op de Koran. De CDA-leden willen op tweede paas dag in de Turkse moskee aan de Eindstraat tijdens een broodmaal tijd met de Turkse gemeenschap ongedwongen praten over onder meer de Turkse cultuur, hobby's en integratie. Burgemeester verwacht rellen na vertoning anti-Koranfilm Burgemeester Waals ver moedt dat er na de vertoning van dé film van Geert Wilders rellen uitbreken. "Jonge mos lims zullen de straat opgaan. Ze grijpen de film aan voor rel len." Waals vindt dat Wilders de film gerust mag maken. Bouchaid Sadaane, voorzitter van de Limburgse Islamiti sche Raad, is het met de bur gemeester eens. "Wilders mag wel duizend films maken. We zijn er in Nederland klaar voor. Laat maar komen", zegt hij strijdvaardig. Vrijdag vond in de moskee van Brukske een discussie plaats over religie en democratie. De bijeen komst was vijftig minuten bezig toen de naam Geert Wilders nog niet eens was gevallen. Deken Smeets haalde in het begin het Kamerlid uit Venlo wel even aan. "Ik zal zijn naam niet noemen. Iedereen weet toch over wie heel Nederland praat." Gespreksleider Yassine Efror kani brak uiteindelijk de ban. "Moslims vinden dat Wilders die film niet mag vertonen", stelde hij. Sadaane vindt dat Wilders die vrijheid heeft. "En waar eindigt vrijheid? Als iemand anders wordt gekwetst." Burgemeester Waals meent dat andere landen premier Balkenen de niet onder druk kunnen zetten de film te verbieden. "Want dat kan niet als je de film niet hebt gezien. Je kunt er vooraf ook geen oordeel over uitspreken", meent Waals, die alle commotie afdoet als 'een giga mediastunt'. "Het doel is Wilders te isoleren en te de-escaleren. Na vertoning zal heel Nederland die film afkeu ren." Rijbewijs nodig? Kijk voor speciale aanbieding op: www.ven-rij.nl of tel.: 0478-584340 Venray in het gelijk gesteld De Hoge Raad heeft de gemeen te Venray in het gelijk gesteld inza ke de onteigening van de gronden van de familie Dercxk. Deze gron den zijn gelegen in het bestem mingsplan Brabander, Laagheide. De gronden van de familie zijn nodig voor de aanleg van de Nieu we Overloonseweg en de bouw van 23 woningen in particulier opdrachtgeverschap.In de onteige ningsprocedure beriep de familie Derckx zich op zelfrealisatie. Het geschil tussen de gemeente Ven ray en de familie Derckx speelt al sinds mei 2004 toen de Kroon bij Koninklijk Besluit de onteigening van de gronden goedgekeurde en het beroep van Derckx op zelfrea lisatie afwees. Ditzelfde deden de rechtbanken in Roermond en Den Bosch in hoger beroep. Door de uitspraak van de Hoge Raad is rea lisatie van Laagheide volgens het bestemmingsplan, zowel op het gebied van woningbouw als op het gebied van een zorgvuldige verkeersafwikkeling, mogelijk. Waals: 'lokale inspiratie geloof' Burgemeester Jos Waals is naar eigen zeggen een gelovige katho liek. Vrijdag tijdens een discussie over religie en democratie pleitte Waals voor 'lokale inspiratie van het geloof'. "Ik hoor en lees de woorden van de paus in Rome. Of wat de bisschop ervan vindt. Dat is leuk. Maar de preek op zon dagochtend in de Grote Kerk van deken Smeets, daar neem ik echt wat van mee." Deken en dominee oneens over abortus De Venrayse deken Harrie Smeets en dominee Rien Op den Brouw, van de protestantse kerk het Zonnelied, zijn het oneens over abortus. Dat bleek vrijdag tij dens een discussie over religie en democratie in de moskee in Bruks ke. Deken Smeets zei het 'betreu renswaardig' te vinden dat mid den jaren zeventig het recht op abortus wettelijk werd toegestaan. "Abortus is taboe in de christelijke samenleving"zei Smeets, die vindt dat de mens niet mag ingrijpen in leven en dood. "Sindsdien heeft de mens zich echter meester gemaakt over het leven." Dominee Op den Brouw vindt dat er uitzonderin gen zijn waarbij abortus mogelijk moet zijn. "Het leven is heilig. Het is een geschenk van God. Maar een vrouw kan ongewenst zwan ger raken of de gezondheid staat de zwangerschap niet toe. In zo'n gevallen kan - op verzoek - abor tus worden toegestaan." Geen subsidie 2007 Turkse gemeenschap De gemeente blijft bij zijn weigering de stichting Turkse Gemeenschap Venray subsidie te verstrekken voor het jaar 2007. De Turkse stichting had vorig jaar de aanvraag te laat ingediend. Voor 2008 heeft de gemeente wel een subsidie van 17.600 euro gegeven. De Turkse Gemeenschap Ven ray heeft een advocaat in de arm genomen om alsnog de gemiste subsidie binnen te halen. Het col lege blijft achter zijn eerdere afwij zing staan. In de algemene subsi dieverordening (ASV) staat dat de aanvraag jaarlijks voor 1 mei moet zijn ingediend. Op 20 juni 2007 kwam de aanvraag van de Turkse gemeenschap binnen. Op grond van de ASV werd daarom de subsidie geweigerd. De stichting ging tevergeefs in beroep bij de commissie Bezwaarschriften. Het college nam dit negatieve advies over. Begin 2008 ontving de stichting wel een subsidie. Dit komt omdat er dit jaar een overgangsregeling geldt. Er is een nieuwe subsidieop- zet in de maak. In de overgangsre geling staat dat alle aanvragen van 2007 ook automatisch gelden voor 2008. Ongeacht of die aanvraag op tijd of te laat was ingediend. De stichting Turkse Gemeen schap Venray meent nu alsnog recht te hebben op de subsidie van 2007. Op 30 januari 2008 is hiervoor een verzoek ingediend. Het college wil zijn besluit niet heroverwegen. Want de toeken ning van 2008 staat helemaal los van de afwijzing in 2007, aldus de gemeente. Blokkades bij circuit De Peel De gemeente Venray heeft dins dagochtend containers geplaatst voor circuit De Peel. De gemeente wil hiermee voorkomen dat er met Pasen races plaatsvinden. Ook houdt de politie het circuit de komende weken extra in de gaten. Op het circuit werd zondag een illegale kartrace gehouden. Burgemeester Jos Waals heeft hier van aangifte gedaan bij de politie. Waals sprak al eerder de vrees uit dat autoliefhebbers met Pasen en Pinksteren illegaal races zouden houden uit boosheid over de slui ting van het circuit. Circuit De Peel werd vorig jaar gesloten na ruim dertig jaar te zijn gedoogd. Volgend jaar opent eigenaar Harry Maessen een nieuwe racebaan aan de overkant van de oude plek aan de Bakelsedijk. Geen uurtarief, maar vooraf vaste prijs Gratis intakegesprek MiMtTTnilllilïïtfWlI De ScheidingsWeg Vervolg voorpagina 'Splitsing biedt geen enkele meerwaarde" Het CDA bleef het echter jam mer vinden dat PK, PvdA en GP'94 zich nu al zo duidelijk uitspraken over het schrappen van de optie splitsing. "Geef de burgers eerst de kans hun mening te ventileren. Waarom zouden wij die optie van avond al wegstrepen?", zo vroeg CDA-raadslid Ger Verstraelen zich af. "Dan kun je nu net zo goed een van de partners al wegstrepen, dan is het verhaal nog duidelijker voor de burger." Maar Francken (PK) vond die opmerking ner gens op slaan. "Ik heb geen enkel goed argument gehoord waarom we voor splitsing zouden moeten kiezen. Met alle kennis die we nu hebben, is splitsing gewoon de slechtste optie." Zoals bekend spreekt de gemeenteraad van Meerlo-Wanssum zich op maan dag 21 april definitief uit over de toekomst van de gemeente Meerlo-Wanssum. Voorafgaand aan de definitieve besluitvorming worden op dinsdag 1 april en woensdag 2 april in 't Brugeind in Meerlo burgeravonden gehouden over de fusie. Tijdens die avonden wil de raad van de burgers horen welke optie hun voorkeur geniet. Dat moet leiden tot een nieuwe raadsdiscussie op maandag 14 april, als tevens het raadsvoorstel van het college aan de orde komt. Dief (18) aangehouden De politie heeft vorige week woensdagavond omstreeks 23:30 uur een 18-jarige man uit Venray op de Kastanjestraat aangehou den op verdenking van diefstal. De politie kreeg een melding dat er een inbraak had plaatsgevon den in een sportcomplex aan de Sportlaan. Toen een patrouille ter plaatse poolshoogte ging nemen, ontdekten de agenten een auto met twee inzittenden. Bij het zien van de politie gingen de twee er in hun auto vandoor. Daarop zette de politie meteen de achtervolging in. Op de Eikenlaan verlieten de verdachten de auto en vluchtten te voet verder. Uiteindelijk werd de 18-jarige man op de Kastanjestraat aangehouden. In de achtergeble ven auto bleek audioapparatuur te liggen die bij de inbraak was ontvreemd. De verdachten heb ben vermoedelijk toegang tot het sportcomplex gekregen door een deur te forceren. De man zit vast. PEEL EN MAAS Nieuwsblad voor Venray en omstreken Keizersveld 19 5803 AM Venray Postbus 1 5800 AA Venray Tel. 0478-582727 Fax 0478-510916 Redactie Ron Koenen Henk Lammen Christ van den Munckhof Henk Willemssen redactie@vandenmunckhof.nl Advertenties: Arie Snellen e-mail: asnellen@ vandenmunckhof.nl telefoon: 0478-58 27 27 Tarieven op aanvraag e-mail: advertentie@ vandenmunckhof.nl Aanleveren advertenties: Uiterlijk dinsdag 18.00 uur. Bezorging D onderdagmiddag/avond Bezorgklachten Verspreidingsbureau Periodiek - Tel. 0478-582877 uitsluitend tot vrijdag 17.00 uur. Nabezorging gebeurt tot uiterlijk dit tijdstip. Aanleveren kopij: Sport- en verenigingsnieuws tot uiterlijk dinsdag 10.00 uur. Abonnementen: 20,40 (postcode 58..) 36,00 (overige binnenland) Donderdag 20 maart 2008 - Pagina 3 Engelsen frustreerden terugkeer Venraynaren Kerk en staat staan op gespannen voet fc stPltHS Multimate Doemarkt Stevens Oude Oostrumseweg 12 5802 CC Venray, Tel: 0478 588223 www.doemarktstevens.nl x>ejuiste weg in de goede richting Hans Peeters i.s.m. Ria Oomen 077 3523359 of 06 53264978 Praktijk voor kindercoaching

Peel en Maas | 2008 | | pagina 3