f Koester uw monument Molenjaar 2007 ff ff Honderdachtentwintigste jaargang - week 4 - donderdag 25 januari 2007 Loes de Fretes droomt van eigen winkel in Q4 Al langer droomde Loes de Fretes (41 jaar) uit Venray van een eigen zaak. Ze heeft nu haar zinnen gezet op een pandje in de Venlose wijk Q4, het nieuwe culturele hart van Venlo. Terug naar haar roots, om maar vooral lekker crea tief bezig te kunnen zijn. Loes de Fretes is een echte Ven lose. Pollux is haar meisjesnaam. Creatief zijn zit in het bloed van de 'Pollnxen'. Vooral de broers en neven Pollux die actief zijn bin nen de vastelaovend in het 'stedje van lol en plezeer' genieten wijd en zijd faam. Loes ontplooide haar artistieke vaardigheden op een heel andere wijze. "Toen ik twaalf jaar was, kreeg ik al naailes inTege- len. Dat kwam wel van pas, want we waren thuis met zes kinderen. Na de mavo heb ik de opleiding mode en textiel gevolgd." Ze werk te later in een atelier in Venlo. Nadat ze ging trouwen en ver huisde naar Venray bleef het bloed kruipen waar het niet kan gaan. Ze kwam in contact met Wilma Keyzers van Dizzy Jazzdance en ontpopte zich als steun en toever laat van de Venrayse danslerares als het ging om het maken van kostuums. Zo'n tien jaar lang was ze voor een groot deel medever antwoordelijk voor de fantastische kleding tijdens de wervelende dansshows van Dizzy Jazzdance. Loes kon lezen en schrijven met Wilma. "Het klikte heel goed tus sen ons. We hadden het over het thema van de show, we luisterden samen naar de muziek die daar bij kwam en dan ging ik aan de slag om de kostuums te maken. Dat was een geweldige tijd." De laat ste jubileumshow liet echter geen ontwerpen meer zien van Loes de Fretes. "De dochters dansten altijd bij Wilma, helaas zijn ze gestopt. En dan is de binding eerder weg. Maar ik heb nog wel alle patronen in de kast." Sinds drie jaar haalt ze oude spijkerbroeken uit elkaar om er kinderrokjes van te maken. "Voor familie, vrienden en bekenden. Ik versier de rokjes met vilt, maak er randjes aan, of borduur er iets op. Ja, alleen voor kinderen. Dan kan ik mijn hele fantasie uitleven. Als ik het ene rokje af heb, weet ik al hoe het volgende er uit gaat zien." Uit een spijkerbroek haalt ze twee rokjes voor kinderen. De rest gebruikt ze om bijvoorbeeld een kussentje te maken, of knik kerzakjes, ideeën genoeg. "Ik werk het liefst met spijkerstof, dat vind ik gewoon het mooiste." BLOEDNERVEUS De mensen in haar omgeving weten inmiddels wat de Venrayse in haar mars heeft. Tijd om verder te kijken en haar horizon te gaan verbreden. Loes: "Ik wilde met mijn hobby eigenlijk wat meer gaan doen. Toen ik hoorde van de plannen voor Q4 in Venlo dacht ik meteen 'dat is iets voor mij'. Een eigen zaak in een wijk waar allemaal creatieve mensen zich presenteren." De wijk Q4 wordt Sinds drie jaar haalt Loes de Fretes oude spijkerbroeken uit elkaar om er kinderrokjes van te maken. de komende tien tot twaalf jaar in Venlo ontwikkeld. Het moet het culturele, kloppende hart worden in het centrum van de stad. Inmid dels hebben de eerste onderne mers zich in de wijk gevestigd. Zo zijn er al een kunstgalerie, foto graaf, edelsmid, een muziekstudio en een multimediabedrijfje in Q4. Zij profiteren van de unieke con dities die de gemeente Venlo hen biedt. Startende kunstenaars en creatieve ondernemers kunnen in aanmerking komen voor een zogenaamde 'groeihuur'. De huur is in beginsel laag maar groeit mee met het succes van de eigen onderneming. De gemeente Venlo koopt de panden en knapt ze des gewenst op. Enige tijd geleden moest Loes de Fretes haar plan nen aan een toetsingscommissie presenteren. "Vooraf was ik bloed nerveus. Toen ik eenmaal mijn plan moest uitleggen, viel alles van me af. Ik was zo enthousiast dat ik honderduit vertelde." Haar plannen vielen in goede aarde bij de toetsingscommissie. "Het is nu afwachten tot er een geschikt pand beschikbaar komt." Hoe het winkeltje er uit moet komen te zien, heeft ze al helemaal in haar gedachten. "Niet te groot, zo'n twintig vierkante meter is genoeg. Het moet een laagdrempelig win keltje worden waar de mensen spontaan naar binnen lopen." De collectie is uiteraard nog niet klaar, maar dat is ook geen probleem. "De hoofdmoot vormt natuurlijk de zelfgemaakte kleding die ik ga verkopen, maar ook tweedehands kinderkleding en kleine meu beltjes die in de winkel komen te staan. In principe is dadelijk alles wat in het winkeltje staat te koop. Spulletjes anders dan ander. De mensen moeten strak lekker ongedwongen bij me binnenstap pen en heerlijk tussen de spulle tjes gaan snuffelen." Ze popelt om te beginnen, kan bijna niet wachten totdat er een geschikt pand vrijkomt. Ze vindt het bovendien heerlijk om straks in haar Venlo een eigen winkeltje te bezitten. "Het zou prachtig zijn als ik aan de Bolwaterstraat, de straat waar mijn vader nog heeft gewoond, een pand kan krijgen. Ik kan niet wachten voordat ik aan de slag kan. Hoe eerder, hoe liever. Ik heb er verschrikkelijk veel zin Susan Janssen werkte vier maanden in Zuid-Afrika Vier maanden verbleef Susan Janssen (20 jaar) uit Venray in Zuid-Afrika. Als vierdejaars studente fysiotherapie van de Hogeschool Arnhem-Nijme- gen (HAN) verbleef ze in Gra- bouw om zich daar in te zetten voor het Theewaterskloofpro- ject. Een onvergetelijke erva ring Ieder jaar gaan studenten van de HAN naar Zuid-Afrika om in het kader van hun stageopdracht zich in te zetten voor de kansar men in dat land. Susan Janssen koos bewust voor hetTheewaters- kloofproject, luxere alternatieven zoals stageplaatsen in Amerika of Zwitserland liet ze aan zich voor bij gaan. "Ik wilde graag in het buitenland stage lopen, maar tege lijkertijd ook iets betekenen voor de mensen in het gebied waar ik werkzaam zou zijn. Vandaar dat het Theewaterskloofproject me zo enorm aantrok. De bedoeling is om de gemeenschap daar mee op te bouwen. Ik hoop mijn steentje daar aan bijgedragen te hebben." De HAN werkt samen met de gemeente Theewaterskloof (95.000 inwoners) en de Universi ty of Western Cape (UWC) aan de opbouw van een betere samenle ving. Studenten van verschillende opleidingen van de HAN en UWC lopen er stage. Susan Janssen kwam samen met haar studiege- note Nienke Sanders terecht in de dorpjes Grabouw en Genadedal. Als fysiotherapeute in opleiding gingen beide meiden aan de slag in de primary health care in het dorpje. Het begrip fysiotherapie is in die contreien een relatief onbe kend begrip. Susan werkte onder vrij primitieve omstandigheden. "We hadden de beschikking over enkele matten en banken, meer niet. We hadden verder nog oude apparatuur uit Nederland, maar die hebben we niet gebruikt. Daar moesten we het mee doen. De patiënten die bij ons kwamen, hadden vooral rug- en knieklach ten. Allemaal werkgerelateerd. De mensen werken er tien uur per dag. Dag in, dag uit. Jaar in, jaar uit. Als ze klachten hebben, gaan ze gewoon door, want er moet brood op de plank komen. Ze hebben soms al vijf tot tien jaar rugklach ten. Zo goed als het kon hebben we de zaak geprobeerd draaiende te houden."Wennen moest ze ook aan de mentaliteit van de Zuid- Afrikaan. "Ze komen pas als ze kunnen. Als ze geld kunnen ver dienen, blijven ze gewoon weg. Ook al hebben ze een afspraak. Dat is wel eens frustrerend, van de andere kant is het ook te begrij pen." Wat haar opviel was vooral het respect van de mensen. "Je werd aangesproken met dokter. De waardering voor ons werk was enorm. En dat geeft je natuurlijk heel veel voldoening." Naast het werk in de praktijk, ging ze aan de slag in een tehuis waar achttien gehandicapte kinde ren verbleven. Verwaarloosde kin deren, of mishandeld. Vaak door alcoholmisbruik van de ouders. Kinderen in de leeftijd tot vijftien jaar. Susan: "Met vooral hersenaan- doeningen.Twee van hen konden lopen, de rest niet. Ze wisten daar heel weinig af van het behande len van gehandicapte kinderen. We hebben workshops gegeven en een protocol ontwikkeld hoe deze kinderen te behandelen. Een handleiding waar de verplegers zelf mee aan de slag kunnen." APARTHEID De 20-jarige Venrayse woonde in een zijvleugel van een bejaar dentehuis. "We hadden het niet slecht. Met een eigen keuken en badkamer en goede voorzienin gen als een supermarkt en een apotheek dicht in de buurt." Van uit het raam keek ze uit op een van de vele townships (krotten wijken). Ze heeft echter nooit het idee gehad zich onveilig te voelen. "Natuurlijk, er zijn plaatsen waar je als meid niet graag alleen in het Susan Janssen verbleef vier maanden in Zuid-Afrika. donker loopt. Maar dat is grote Nederlandse steden toch ook. Als blanke ben je nieuw en kijken ze tegen je op. Ze merken al snel dat je iets voor hen betekent en dan word je meteen geaccepteerd. Ik heb een oudere familie leren kennen waar ik een hele speci ale band mee had. Zuid-Afrikanen delen ook meer. Ook al hebben ze niet veel, je wordt toch uitgeno digd om te komen eten. Ze geven heel veel." Apartheid is officieel afgeschaft in Zuid-Afrika, maar in het dage lijkse leven blijft de kloof tussen blank en zwart, tussen rijk en arm bestaan. "De apartheid speelt nog steeds. Zo zijn de zwarte mensen nog steeds bang om te zeggen wat ze vinden. Zeker tegen blanken. Het verschil tussen de armen en rijken is ook enorm. De zwarte bevolking woont voornamelijk in de townships, vaak in hutten van een paar planken. Ze bedelen nog voor geld en eten. De tegen stelling met het rijke deel van de bevolking is enorm. Die zijn echt rijk. Nog geen 45 minuten van Grabouw lag een fantastisch mooi winkelcentrum, Summerset Mall. Maar langs de snelweg naar dit centrum lagen alleen maar town ships. Het contrast is enorm groot. De kinderen in de krottenwijken lopen op blote voeten. AIDS en tuberculose komen er heel veel voor. Ondanks de voorlichting die er door de overheid op scholen wordt gegeven. Ook worden er gratis voorbehoedsmiddelen gege ven. Maar de mensen doen er niets mee. De mannen gaan vreemd bij het leven en in het weekend gaat het salaris dat verdiend is op aan drank." Deze nieuwe ervaringen maakten in het begin enorm veel indruk op Susan. Later raakte ze gewend aan de omstandigheden in Zuid-Afrika. "In het begin wil je iedereen helpen. Dat kan niet. Na een maand, en dat klinkt mis schien best hard, wen je aan de armoede." FUNDRAISING Aan de beurs die de studenten kregen, zat een maar. Susan: "We hebben ons verplicht om twee dingen terug te doen. Zo moeten we 500 euro via fundraising opha len. Dat geld gaat naar het Thee waterskloofproject waardoor de komende jaren telkens opnieuw weer nieuwe studenten zich kun nen inzetten voor het project. Ver der moeten we mensen enthou siast maken voor het project en betrekken bij het plan. Dat kan op allerlei manieren, bijvoorbeeld door een sponsorloop te orga niseren, met een kraampje in de stad te gaan staan, of via de media het project onder de aandacht te brengen." Wie het Theewaterskloofpro ject wil ondersteunen en Susan Janssen wil helpen om de 500 euro aan fundraising bij elkaar te krijgen, kan een donatie storten op postbank 8249250 ten name van S.H.M Janssen. Een rijksmonument, boerde rij op St. Anna, Noordsingel 39 in Venray. Er stroomt heel wat water door de Maas voordat een gebouw of een landschap tot rijksmonument wordt verklaard. Als men dan bedenkt dat op Sint Anna liefst tien onderdelen als rijksmonument zijn aangewezen, dan wordt duidelijk hoe groot de monumentale betekenis van deze inrichting is. Een rijksmonument komt van rijkswege voor bescher ming in aanmerking. Een van die beschermde gebouwen is de voor malige gestichtboerderij achter op het terrein, die nog volkomen gaaf en authentiek bewaard is geble ven. Helaas wordt het gebouw thans ontsierd door dichtgetim merde en lelijk wit gekalkte ramen en deuren, zoals op de inzetfoto te zien is. Zonder enig respect voor het monumentale karakter werd de witkwast gehanteerd. Momen teel heeft zich hier tijdelijk een handelaar in schilderijen in geves tigd. De boerderij dateert van het begin van de vorige eeuw en is een ontwerp van de Belgische architect Jos Haché,de huisarchi tect van de Zusters van Liefde die zich in 1907 in Venray vestigden. De boerderij kenmerkt zich door zijn opvallende U-vorm met een middenuitbouw aan de voor- en achterzijde. Karakteristiek zijn de segmentboogvormige vensters en de gele speksteenlagen. De dakschilden, overal met overstek, zijn belegd met rode Muldenpan- nen. De gevels bevatten verschil lende laadluiken. De boerderij is cultuurhistorisch en architec- thistorisch van belang als goed bewaard gebleven voorbeeld van het St. Annagesticht en herinnert aan de eigen voedselvoorziening en is daarmee illustratief voor het zelfvoorzienend karakter van de inrichting in vroegere jaren. In de jaren zeventig werden de boerde rijwerkzaamheden geleidelijk aan afgestoten en werd de boerderij gedeeltelijk ingericht als magazijn. Koester uw monument! Kent u ook zo'n beeldbepalende plek in Venray of een van de kerkdorpen? Reacties graag naar het secretari aat van de Stichting Venray Monu mentaal, p/a groene Hart 7, 5801 SX, in Venray, email venraymonu- mentaal@kpnplanet.nl. Na een tweede succesvolle kerstbomenverkoop op 9 december heeft Lionsclub Venray Peelparel een cheque overhandigd ter waarde van 2350 euro aan Jolanda Rut ten van 't Raayke in Tienray. Jolanda was zelf aanwezig tij dens de kerstbomenverkoop en was blij verrast met deze waardevolle cheque. Op 2350 euro had ik nooit durven hopen", aldus Jolanda. Vóór de feestelijke uitreiking van de cheque vertelt Jolanda Rut ten uitgebreid over de werkzaam heden en diensten die 't Raayke verleent: 't Raayke biedt crisis opvang voor kinderen. De situatie thuis kan te zwaar zijn voor de ouders of het kind. Zij moeten zo snel mogelijk ontlast worden, een rustperiode en ondersteuning is nodig. Vervolgens kan er aan een structurele oplossingen gewerkt worden, zodat het gezin na een bepaalde periode weer met een goede basis aan de slag kan. Op de vraag waaraan het bedrag besteed zal worden, antwoordt Jolanda: Zoals vele hulpverle ningsinstellingen hebben ook wij te maken met beperkte budget ten, waardoor we steeds belang rijke wensen tegen elkaar moeten afwegen. Het bedrag zullen we besteden aan speelgoed en aan een uitstapje. Zo kunnen we de kinderen net iets extra's bieden." LC Venray Peelparel organiseert activiteiten waarbij de opbrengs ten bestemd zijn voor een goed doel. De jaarlijkse terugkerende kerstbomenverkoop is hier een voorbeeld van. Op 12 mei kunt u weer de carbootsale verwachten. Lionsclub Venray Peelparel vindt het belangrijk om lokale projec ten te steunen, en met name die Marlida Giesen en Riet van Aar van Lions Club Venray Peel parel overhandigen de cheque aan Jolanda Rutten van 't Raay ke i n Ti e n ray. waarbij vrouwen en kinderen betrokken zijn. 2007 draait om molens. Neder land met zijn wind- en watermo lens is internationaal een molen- land bij uitstek. Dankzij de molens is Nederland, 'landje aan zee' groot geworden. Zeshonderd jaar geleden, in 1407 werd de eerste poldermo len in Holland gebouwd. Daarom vindt in 2007 het jaar van de molens plaats. Er valt veel te vie ren. Denk alleen al aan de meer dan duizend molens, stuk voor stuk monumenten, de honderden vrijwillige molenaars die zich belangeloos in dienst stellen van dit unieke erfgoed en de talloze molenorganisaties die de betrok kenheid bij de molens in ons land ieder jaar vergroten. Maar er is ook een zorg om de molens. Door achterstallig onderhoud en dalende overheidssteun lopen ze het risico dat het aantal molens in de toekomst sterk gaat dalen. Van de 1000 molens zijn er 450 drin gend aan restauratie toe. Doel van het jaar van de molens is om meer vrienden, leden en geld voor de molenorganisaties te generen, die zich het lot van de molens aan trekken. Daartoe organiseert stich ting Jaar van de Molens allerlei activiteiten. Alle activiteiten zijn te vinden op www.jaarvandemo- lens.nl. In Merselo staat een ste nen beltmolen gebouwd in 1867. Al vier generaties zorgt de fami lie Michels voor het draaien van deze molen. Momenteel zijn dat Lambert en Helma Michels, zoon en dochter van de oud-molenaar Albert Michels. Helma Michels is elke tweede en vierde zaterdag middag van de maand te vinden bij de molen. Indien het weer het toelaat draait ze de molen en maalt ze graan. Degenen die een kijkje komen nemen zal ze rond leiden in en om de molen. Uiter aard kunnen ook groepen terecht op de molen voor een rondleiding. Meer informatie staat op http:// merselo.dorpenvenray.nl/demo- len. Op zaterdag 27 januari gaat het Jaar van de Molens van start en ook bij deze molen hangt dan de vlag in de top. EL EN MAAS "Ik popel om te kunnen beginnen" De mensen geven heel veel Cheque voor 't Raayke

Peel en Maas | 2007 | | pagina 15