'Genieten van het leven' "We hadden geen tijd om ruzie te maken" Koester uw monument Veulense Historie Herleeft Kinderbarbecue in Het Kleine Kabouterhuis Honderdzevenentwintigste jaargang - week 27 - donderdag 6 juli 2006 Mart en Nel Wismans 50 jaar getrouwd Samen met hun twee kinde ren, vijf kleinkinderen, fami lie, vrienden en bekenden vie ren Mart Wismans (76 jaar) en Nel Strijbos (73) op zondag 9 juli hun gouden huwelijksfeest met een gezellig samenzijn in feestzaal Froxx in Horst. "Ja, we beginnen al 's middags, want Jac (de zoon, red.) wil 's avonds de wk-finale zien. Het zal er niet minder gezellig om worden." Ze botsten 58 jaar geleden nog net niet tegen elkaar op de schaatsbaan van het toenmalige Casels Broek. Maar het oogcontact tussen Mart Wismans uit Klein- Oirlo en Nel Strijbos uit Castenray was destijds wel genoeg om de vonk te doen laten overspringen. Nel was pas zestien jaar en herin nert zich die ontmoeting nog als de dag van gisteren. "Als meisje moest je in die tijd op tijd thuis zijn. Maar we mochten schaatsen op de verlichte baan. Mart en ik keken elkaar aan. Toen was het gebeurd. We hebben drie jaar stie kem verkering gehad. Dat ging toen zo. We ontmoetten elkaar ook stiekem. De meiden moesten 's avonds om negen uur thuis zijn. De jongens gingen er daarna een vatten in een café. Oh nee, daar mochten wij niet komen. Dat was toen echt niet aan de orde. Mei den kwamen niet in een café." Het duurde nog een hele tijd voordat Mart en Nel bij elkaar aan huis mochten komen. Alleen op zondagmiddag. Ze waren dan ook beiden stomverbaasd dat ze samen, in 1953, drie dagen naar de kermis in Straelen mochten. Ze verbleven daar bij kennissen. Met de fiets ging het richting Duits land. Om er vervolgens drie dagen lol te maken. 'Aan andere dingen dacht je toen nog niet", lacht Nel veelbetekenend. PAARDEN In juli 1956 gingen ze uiteinde lijk trouwen. Eerst voor de wet, enkele dagen later voor de kerk. Ze gingen vervolgens wonen in het ouderlijk huis van Nel aan de Tunnelweg, de woning waar ze nu nog steeds samen gelukkig zijn. Ze woonden er samen met een broer van Nel's moeder en drie zusjes die nog niet getrouwd waren. Mart en Nel Wismans hadden een gemengd bedrijf aan huis.Varkens, kippen en koeien, maar ook asper ges, aardbeien en komkommers. Samen runden ze het bedrijf. Het was iedere dag keihard werken, van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. "Nee, een tractor hadden we toen nog niet. We deden al het werk met de hulp van paarden", aldus Mart.De ogen van de 76-jari- ge beginnen meteen te glinsteren als hij het woord paarden in de mond neemt. Paarden zijn al vanaf zijn zeventiende zijn grote pas sie. Springen, cross-country, pop- rennen, in alle disciplines deed hij mee aan wedstrijden. Hij is al zestig jaar lid van de plaatselijke paarden- en ponyvereniging De Eendracht, was zelfs een van de medeoprichters van de ponyclub. In de stal achter het huis staan nog twee pony's, Haflingers, die hij samen met zijn vrouw liefde vol verzorgt. TEXAS Mart en Nel Wismans hebben altijd midden in het plaatselijke, sociale leven gestaan. De vereni gingen werden door beiden een warm hart toegedragen, zoals De Eendracht, maar ook fanfare De Dorpsklank, waarvan Mart even eens medeoprichter is, en carna valsvereniging De Schanseknup pels. In 1973 werd Mart prins van het Venrayse kerkdorp, daarna had hij elf jaar zitting in het bestuur van de carnavalsvereniging. Bei- Mart en Nel Wismans vieren zondag hun 50-jarig huwelijk. den waren niet vies van een feestje, overigens nog steeds niet. "Als er iets te doen is, zijn we er bij in het dorp", lacht Mart voluit. 'Alleen niet meer zo lang. Nu gaan we iets vroeger naar huis", vult zijn vrouw aan. "Met carnaval waren het altijd lange dagen", geniet Mart met volle teugen, "En nu ver gaderen we nog ieder jaar met de oud-prinsen. Een uurtje, en dan wordt er getoept om hanen. Dat loopt nog wel eens uit de hand." Gek genoeg gingen beiden voor het eerst alleen op vakantie. Nel in 1972 naar haar zus Mia in Texas, Mart in 1974 naar zijn broer Bert in Nieuw-Zeeland. "We hadden de zorg over de kinderen en kon den niet samen gaan", aldus Nel. Voor beiden werden het echter onvergetelijke herinneringen. "Ik kon een heel klein beetje Engels, yes en no. Dat soort woordjes. Maar het waren drie fantastische weken in Texas", weet Nel zich nog te herinneren. "Ik ben nog op het werk geweest van mijn zus, de oliemaatschappij Gulf Sta tes, een enorm bedrijf." Ook Mart bewaart louter fijne herinnerin gen aan de acht weken die hij in 1974 in Nieuw-Zeeland verbleef. "Een fantastisch mooi land. Alleen duurde het 35 uur voordat ik bij mijn broer Bert was. Ik heb hem meteen gevraagd 'jong, waar ben je toch heen gegaan'." Beide avon turen waren ergens goed voor. Waar vakantie in de eerste twintig jaar van hun samenzijn niet aan de orde was, hadden ze nu de smaak te pakken. Ze gingen samen drie weken naar een nicht van Mart in Canada, Oostenrijk werd maar liefst 22 jaar lang bezocht en ver der waren Spanje en de Canari- sche Eilanden hun bestemming. DANSEN Mart en Nel Wismans zijn bei den nog kerngezond en genieten van het leven. Staan er nog steeds middenin. Samen fietsen ze veel, Nel heeft kaarten maken als grote hobby en een kaartje leggen doen beiden ook nog graag. Nel was verder twintig jaar actief als vrij williger van het Rode Kruis Ven- ray en acht jaar bestuurslid van de Boerinnenbond Castenray. Hun grote passie is echter dansen. Nel: 'Tedere zaterdagavond gingen we naar gehuwdenbals in de regio. Bakel, Ysselsteyn of Meerlo. Daar moest niemand aankomen. Ook de kinderen niet. De kleinkinde ren zijn altijd welkom geweest, behalve op de zaterdagavond. Die hadden we voor ons, om te dan sen. Daar genoten we echt van." Ze verheugen zich al op zondag. Op het feest met de mensen die hen het meest nabij zijn. En op zeker.de voetjes gaan van de vloer. En een en waarschijn lijk ook meerdere pilsjes worden genuttigd Diamanten bruidspaar Giel en Bets van Houdt-Kusters De basisschool Antonius in Veu len heeft eind juni haar 75-jarig bestaan gevierd. De schoolkin deren, hun leerkrachten en een groot aantal ouders kwamen in Ot en Sien-stijl naar school waar zij de hele dag aan allerlei activi teiten deelnamen, passend binnen het thema School 75 jaar oud. De kinderen gingen onder andere met een huifkar rond, leerden van enkele leden van Dansgroep De Hakkespits een dans en maak ten een foto in het decor van de school 75 jaar geleden. Ook maakten de kinderen enkele grote vogelverschrikkers aansluitend bij het thema Veulense Historie Her leeft. In het middaguur genoten zij van een 'ouderwetse' lunch ver zorgd door de ouders, 's Middags speelden ze Oud-Hollandse spel len. De afsluiting van de dag was een uitvoering van de aangeleerde dans van De Hakkespits door alle kinderen voor hun ouders. De school blijft nog even in de sfeer van 75 jaar geleden, want binnen in de school is een kleine ten toonstelling van boeken, foto's en voorwerpen uit die tijd. Op 16 juli, tijdens de dag van Veulense Historie Herleeft is de school open van 13.00 tot 15.00 uur. Vandaag (donderdag 6 juli) is het precies zestig jaar gele den dat Giel van Houdt (88) en Bets Kusters (84) elkaar het jawoord gaven in de Paters kerk. Zestig jaar nadat ze samen in het huwelijksbootje stapten, zijn de twee rasechte Venraynaren nog altijd bij een. En nog altijd gelukkig, zo blijkt al snel. Want ook al sukkelt Giel de laatste jaren met zijn gezondheid, de liefde voor elkaar is altijd gebleven. "Natuurlijk", zegt Bets, terwijl ze even door de haren van Giel strijkt. "We kunnen nog altijd niet zonder elkaar." De televisie moet aan. Giel, een echte sportfanaat, wil de Tour volgen. Want vandaag rijden de renners in de richting van Valken burg en van die etappe door het heuvelachtige Zuid-Limburgse land wil hij geen minuut mis sen. En ook het voetbal volgt hij op de voet. Het WK in Duitsland kan hem echter niet zo bekoren. "Vroeger was het voetballen veel mooier. Nu spelen ze vaak toneel. Daar kan ik niet zo goed tegen. En de scheidsrechters zijn erg slecht." Het woord toneel valt. Want hoewel Giel en Bets elkaar al van jongs af aan kennen omdat ze beiden in de Venrayse wijk Veltum opgroeiden, sprong de liefdesvonk tussen de twee pas echt over toen ze vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereld oorlog samen naar het ongetwij feld romantische toneelstuk 'De voddenraper van Parijs' gingen in het patronaat aan de Patersstraat. "We liepen na afloop arm in arm naar huis. Ik was zestien jaar en Giel twintig. Giel had van tevoren netjes aan mijn moeder gevraagd of hij me mee mocht nemen naar het toneelstuk", weet Bets nog als de dag van gisteren. De eerste stap op het liefdespad was gezet. Maar waarom viel Bets oog nu eigenlijk op Giel? "Hij had mooie, zwarte krullen en had en heeft nog altijd veel humor", zegt ze lachend. En Giel weet ook nog precies waarom hij voor Bets koos. "Ze is slim en behulpzaam. En Bets was gewoon een mooi, slank meisje. Al zei mijn moeder voor de grap nog tegen me: 'Laat die rode maar lopen'. Ik ben blij dat ik niet naar haar geluisterd heb." Een vette knipoog volgt, de pretoogjes van Giel twinkelen. Al laat zijn geheu gen hem tegenwoordig af en toe in de steek, hij weet nog goed dat Bets in die dagen prachtig kastan jebruin haar had. Samen vormden ze een mooi stel, zo blijkt uit de familiefoto's die trots uit de kast worden gehaald. Op de zwart witte trouwfoto staan de twee glunderend bijeen. Giel strak in een zwart pak en Bets in een zwarte trouwjurk. "We trouwden vlak na de oorlog", vertelt Bets. "Wit stof was toen niet te krijgen. Die jurk heb ik van de boterbon nen en het beetje geld dat we hadden gekocht." Ze trouwen op 7 juni 1946 voor de wet en op 6 juli 1946 voor de kerk. Omdat de Grote Kerk in puin lag, beloofden ze elkaar eeuwige trouw in de Paterskerk. Het jonge echtpaar ging wonen in een bovenwoning aan de Kruisstraat, waar de eer ste twee van hun in totaal vijftien kinderen (zeven meisjes, acht jongens) werden geboren. Na de Kruisstraat verhuisden ze naar de Veldstraat, maar het langst woon den ze met hun grote gezin in een woning aan de Odastraat: ruim vijftig jaar. Het moet een vrolijke boel zijn geweest in huize Van Houdt. "Dat klopt", zegt Bets, die als huismoeder de handen vol had aan de huishouding en de opvoe ding van de kinderen. "Natuurlijk was het een drukke tijd, het leven stond helemaal in het teken van werken en zorgen. Maar ik heb me nooit verveeld en geniet net als Giel nog altijd van de kinderen en de 33 kleinkinderen en 5 ach terkleinkinderen die we nu ook nog hebben. Gelukkig zijn ze alle maal gezond. Dat is toch het aller belangrijkste?" Giel werkte jarenlang als smid. Eerst in de smederij van Gradje Custers aan de Langstraat, later bij Teng Custers aan de Patersstraat en de Maasheseweg. Naast de dagelijkse smeedwerkzaamheden maakte hij onder meer ook enkele kandelaars die nu nog altijd in de Paterskerk en de Grote Kerk te bewonderen zijn. Giel was een kei in zijn vak, zo wist heel Venray. In de beginjaren zestig wilde hij echter wat anders. Hij ging aan de slag als werkmeester bij de sociale werkplaats aan de Kruisstraat, die later naar de Maasheseweg ver huisde. De laatste werkzame jaren was hij actief in de buitendienst van dat bedrijf. Naast het werk was Giel ook heel wat uurtjes te vinden bij zijn duiven. Hij was lid van De Zwaluw, maar kon ook genieten van zijn paarden, scha pen en andere hobbydieren die hij hield. Ook aan de vakanties in een grote tent -met alle kinderen- in Nederland, de reizen naar Enge land en hun familietuintje bewa ren beiden, die inmiddels ruim 1,5 jaar met veel plezier in een mooie Giel en Bets Van Houdt-Kus- ters uit Venray zijn zestig jaar getrouwd. aanleunwoning bij zorgcentrum Het Schuttersveld wonen, mooie herinneringen. Tegenwoordig geniet Giel vooral van wandelin gen door de natuur of het centrum van Venray, waarbij hij vaak wijst op de hekwerken en andere attri buten die hij jaren terug als smid maakte, en duikt Bets regelmatig met haar neus in een leesboek. Wat het geheim achter hun huwe lijk is? "We hebben geen geheim", grinnikt Bets. "We hadden gewoon geen tijd om ruzie te maken. Het was altijd gezellig en we hebben het altijd goed met elkaar kunnen vinden. Nu zijn we vooral dank baar voor de goede verzorging die we krijgen en de gezonde kinde ren, kleinkinderen en achterklein kinderen die we hebben. Het is fijn om samen met hen onze grote dag te mogen vieren." Aan de Sportlaan in Venray staat de St. Petrus windmolen, een Rijks monument, ook wel Stoksmolen genoemd. De molen ligt dicht bij de verkeersweg Deurne-Venray- Wanssum. De windmolen werd in 1856, in opdracht van de Venrayse molenaar J. Gitzeis gebouwd door de molenbouwers, de gebroeders Wijnhoven. In 1855 was de accijns komen te vervallen, een gunstig moment voor de molenaars om te bouwen. Men had toen de wind in de zeilen. Na verschillende eige naren kocht G. Stoks in 1937 deze molen en in 1938 liet Stoks de enigszins vervallen molen gron dig restaureren met onder andere nieuwe stroomlijnwieken. Helaas werd de molen zwaar bescha digd door een zeer zware storm in 1940. Op 12 julil94l werd de molen weer geopend door mr. Van Rijckevorsel van de vereni ging de Hollandsche Molen. In de oorlogsjaren heeft de molen met zijn wieken nog dienst gedaan voor de onderduikers. Als er een dreigende razzia was werden de wieken als waarschuwing in een bepaalde stand gezet. Na de bevrij ding kwam de molen korte tijd stil te liggen, Maar de moeilijke voedselsituatie maakte het nood zakelijk dat Stoksmolen weer zo spoedig mogelijk in bedrijf kwam om alle bakkers van meel te voor zien. In 1964 werd de molen met steun van de rijksmonumenten zorg en de gemeente weer eens geheel opgeknapt. Er kwamen nieuwe wieken, een koningsspil en het metselwerk werd water dicht gemaakt. De laatste restau ratie was in 1990 met financi ële bijdrage van de gemeente, de monumentenzorg,de provincie en de eigenaresse door de bekwame molenmaker Beijk uit Afferden. In 1915 telde de gemeente Ven ray zeven windmolens, nu nog slechts twee. Laten we deze in ere houden. Helaas is deze molen ingegroeid, ingeklemd in beplan ting aangelegd door de gemeente zowel als particulieren, terwijl de goede werking van een wind molen is gebaseerd op onbelem merde aan- en afvoer van de wind. Koester Uw Monument! Weet u ook zo n bijzondere plek in Venray of een van zijn kerkdorpen. Reacties graag naar het secretariaat: Stichting Venray Monumentaal, p/a Groene Hart 7, 5801 SX in Venray, e-mail venray- monumentaal@kpnplanet.nl. Kinderdagverblijf Het Kleine Kabouterhuis had vorige week met een barbecue voor kinde ren een geslaagde afsluiting voor het zomerseizoen. Het zonnetje scheen, de lucht was blauw. Het was smullen in de tuin van het kinderdagverblijf. Alle kinderen stonden of zaten aan tafels met een stukje vlees, fruit en stok brood en ze lieten het zich goed smaken. Er waren kindjes die geen genoeg kregen van de barbecue, ze wilden meer. Onder het genot van een glaasje aanmaaklimonade werd er flink gespeeld en bijge praat en iedereen was het erover eens dat dit voor herhaling vat baar is. MAAS EL EN

Peel en Maas | 2006 | | pagina 13