Bedrijf aan overkant mag uitbreiden in Heide wél 90.000 euro voor De Wis Historische grenspalen keren terug Onderzoek naar haalbaarheid moedercentrum I Garderj Castenrayer schrijft boek over onderwijshistorie Oirlo V J* 20% KORTING Laat u inspireren door onze keukens en badkamers mm. j PEEL EN MAAS Donderdag 1 juni 2006 - Pagina 5 Een woonwinkel uit Heide probeert al jarenlang vergeefs toestemming te krijgen van de gemeente Venray voor het ver groten van het bedrijfspand. De voornaamste reden lijkt te zijn, dat de gemeente vindt dat dergelijke bedrijven eigenlijk niet thuishoren in een kerk dorp. Volgens de eigenaar van de woonwinkel is de gemeen te daar echter niet erg conse quent in. F. Gielens drijft al geruime tijd een handel in keukens en sani tair aan de Heidseweg. Toen hij een kantoorverdieping met trap- penhal op het bedrijfspand wilde bouwen, kreeg hij bij de gemeen te nul op het rekest. Na een aantal eerdere rechtszaken belandde de kwestie maandag bij de Raad van State in Den Haag. Volgens Gie lens' advocaat is de opstelling van de gemeente niet bepaald conse quent. Aanvankelijk leek het erop dat de goothoogte en de dakcon structie ten grondslag lagen aan het gemeentelijke veto. De laatste tijd is het zwaartepunt echter ver schoven naar het detailhandelsbe- leid. De gemeente wil de non-food- sector kennelijk zoveel mogelijk uit de kerkdorpen weren. Daarom worden de vestiging van nieuwe bedrijven en de uitbreiding van bestaande tegengewerkt. Maar ook hierin zou de gemeen te niet consequent zijn, aldus Gielens' advocaat. Het bedrijf van zijn cliënt was indertijd met veel tamtam geopend door een toen malige wethouder, en verder had de gemeente de uitbreiding van een steenhandel aan de overzijde van de weg wél door de vingers gezien. De gemeente houdt vol dat het in het laatste geval een groot handel betreft, waarvoor andere regels gelden. Bovendien was bij de steenhandel een fout gemaakt, zodat er geen beroep op het gelijkheidsbeginsel kan worden gedaan. Wat de bouwkundige struikelblokken betreft, gaat het niet zozeer om de details als wel om het 'totaalplaatje'. Verder is er geen sprake van dat de woon winkel wordt 'wegbestemd', maar uitbreiding zit er inderdaad niet in. Ook indien het, zoals hier, geen extra winkelruimte betreft maar kantoorruimte. De Raad van State, die Gie lens eerder in een geschil met de gemeente over het nieuwe bestemmingsplan 'Kerkdorp Heide' in het gelijk stelde, bepaalt binnen enkele maanden of het bouwplan terecht is afgekeurd. De instandhouding van gemeen schapshuis De Wis vormt een belangrijke pijler voor de leefbaar heid in Castenray. Reden voor het college van de gemeente Venray de raad voor te stellen het bestuur van De Wis te steunen door een malig een budget van 90.000 euro vrij te maken. Met de blik op de toekomst en de wens om de leefbaarheid in Castenray in stand te houden wil het college van B en W een eenmalige subsi die verstrekken aan het bestuur van jeugd- en gemeenschapshuis De Wis. Het verenigingsleven van Castenray speelt zich grotendeels af in het gemeenschapshuis. Het gemeenschapshuis biedt ruimte voor ontmoeting aan jong en oud. Zowel in de strategische visie als in het ontwikkelingsperspectief van Venray zijn het juist deze zaken die genoemd worden als kracht van de dorpen. Zij leveren een grote bijdrage aan de sociale cohesie en de leefbaarheid. Doel is dat deze kracht van de dorpen behouden blijft. De problemen met betrekking tot het groot onderhoud aan het gebouw zijn al langere tijd bekend. Het gebouw dat een publieke functie vervult voldoet niet meer aan de wet telijke eisen. Het bestuur heeft aangegeven de noodzakelijke investeringen niet volledig zelf te kunnen betalen. Om het gebouw en de functie die het voor Cas tenray heeft te behouden, hebben bestuur en vrijwilligers zich inge zet voor renovatie en verbouw. Door fondsenwerving en de nodi ge zelfwerkzaamheid denkt het bestuur weer een accommodatie te kunnen bieden die een bijdrage levert aan de leefbaarheid en vol doet aan alle wettelijk eisen. De historische grenspalen op de provinciegrens van Brabant en Limburg keren terug. Het Venrayse Statenlid Martinet Roling (D66) diende tijdens het voorjaarsdebat met succes een motie in. De oorspronkelijke palen zijn geplaatst in 1716 als afschei ding van Brabant en Gelre, de huidige provinciegrens. "De motie is unaniem aange nomen en ik ben erg blij dat het culturele erfgoed in onze streek daarmee een mooie opsteker krijgt", zegt Roling. Een werk groep, bestaande uit lokaalhisto- rische verenigingen en heemkun dekringen uit de Peelgemeenten, heeft een projectvoorstel inge diend. Ook het Lokaal Historisch Platform Venray maakt er deel van uit. Slechts enkele van de oude grenspalen blijken nog gedeelte lijk te bestaan. Ze zijn in de loop der tijd in de vergetelheid geraakt. De werkgroep wil replica's van de oude vorm terugplaatsen. Daarbij komen er flets- en wandelroutes en informatieborden over de wor dingsgeschiedenis van de Peel met zijn vele grensconflicten. Martinet Roling: "Het wordt een mooie combinatie van cultuurhis torie met toerisme." D66 vindt dat dit project het toerisme bevordert en een belangrijke impuls is voor instandhouding van het culturele erfgoed. De provincie Brabant heeft al een subsidie van 37.000 euro toe gezegd. Met het aannemen van de D66-motie wordt het Limburgse provinciebestuur opgedragen in overleg met de initiatiefnemers eveneens een financiële bijdrage te leveren. De stichting Moedercentrum Venray onderzoekt de haal baarheid om in Venray een moedercentrum op te zetten. De stichting heeft hiervoor een eenmalige financiële bij drage van 9000 euro van de gemeente Venray gekregen. De stichting is van mening dat in Venray behoefte is aan een plek die vrouwen mogelijkheden biedt om zorgtaken te combineren met initiatieven om tot zelfontplooiing te komen. De activiteiten vinden naar verwachting plaats in het pand Paterstraat 12. Geruime tijd geleden is door de raad gevraagd medewerking te verlenen aan een onderzoek naar de haalbaarheid van een moeder- Alcoholcontroles Bij alcoholcontroles in Venray zijn twee automobilisten staande gehouden en geverbaliseerd voor rijden onder invloed. De eerste, een 21-jarige man uit Blerick, werd gecontroleerd op de Poststraat. Hij reed daar tegen het verkeer in en moest blazen. Hij bleek l,15%o, ruim vijf keer teveel, alcohol in zijn bloed te hebben. Hij is begin nend bestuurder en valt onder de 0,2%0-regel. De jongeman kreeg een rijverbod van negen uur. De tweede alcoholovertreder werd op de Noordsingel gesignaleerd. De 27-jarige man blies l,4%o en kreeg een rijverbod van acht uur. Ook bleek bij controle van zijn persoonsgegevens dat hij nog een openstaande boete van 612 euro had. Met hem werd de afspraak gemaakt die voor komende dins dag te komen betalen, omdat hij anders tien dagen hechtenis krijgt opgelegd. centrum. Dit naar het voorbeeld van soortgelijke centra in Roer mond en Sittard. Het initiatief om tot dit centrum te komen ligt vol ledig bij de hiervoor opgezette stichting Moedercentrum Venray. Volgens het college moet een moedercentrum beleidsmatig een plek krijgen in de Wet Maatschap pelijke Ondersteuning die vanaf 2007 in werking treedt. Een moedercentrum is gericht op het vergroten van de zelfred zaamheid van vrouwen. Activi teiten zijn onder meer gericht op emancipatie, vergroting van deelname aan de samenleving, hulp bij opvoeding van kinderen, scholing, het vinden van werk en inburgering. Daarnaast is het ook een ontmoetingsplaats voor vrou wen en waar informatie en advies wordt verstrekt.Via de activiteiten van een moedercentrum krijgen vrouwen ruimere mogelijkheden om actief deel te nemen aan de samenleving. Vervolg VP 'Vermisten niet meer in leven' Fouad Bendella Tijdens de werkzaamheden zijn de twee waarschijnlijk gestoord door de kwekers. De vriend sloeg op de vlucht toen de eigenaren met een auto kwamen aanrijden. De volgende dag informeerde hij een broer van Fouad Bendella, die in de loods bloed aantrof en de politie waarschuwde. De politie werd bij het onderzoek geassi- Karim Fourkour steerd door specialisten uit ande re regio's. In en om het pand werd onder meer naar vingerafdrukken en DNA-materiaal gezocht. De politie is nog steeds bezig met het onderzoek en vraagt getuigen zich te melden via het telefoon nummer 0800-6070. De twee zijn van Marokkaanse afkomst en verblijven vermoedelijk in eikaars gezelschap. Ze zijn voor het laatst gezien in Venray en worden ver mist sinds 11 mei. teakhouten tuinmeubelen showroommodellen Van Deursen B loemencentum Vervolg VP Art.Com op De Hulst Volgens de wethouder is de komst van Art.Com goed voor de werkgelegenheid in Venray. Hei dens hoopt ook dat de komst van dit bedrijf ook effect zal hebben op de woningmarkt doordat men sen van elders zich in Venray gaan vestigen. Over de komst van een van ori gine Braziliaans bedrijf dat han delt in luxe artikelen wil Rogier Krebbekx van Maessen Bedrijven geen uitspraken doen. "Wij zijn dagelijks met meerdere bedrijven in onderhandeling, maar zolang er nog geen handtekening onder een contact staat, doen wij daar geen mededelingen over.Volgens een verslag van de laatste welstands commissievergadering bestaan er plannen om op De Hulst 2 een grote hal te bouwen voor een bedrijf waar 480 mensen aan de slag zouden kunnen. PEEL EN MAAS niet ontvangen? Bel 582877! Mooi Futictioneel High-t( ïch Comfortabel bijzonder vervangend vervoer gratis 4 jaar Focwa garantie door verzekeraars geselecteerd geen eigen risico (tot max. €l 50,-) FÖCWA EUROGARANTBEDRIJF a Op 1 september van dit jaar is Jan Strijbos uit Castenray veertig jaar als leerkracht ver bonden aan de basisschool in Oirlo. Tevens maakt hij per 1 oktober gebruik van de fpu, de vervroegd pensioenregeling in het onderwijs. Ter gelegen heid van zijn onderwijsjubi- leum en het afscheid van de school in Oirlo heeft hij de geschiedenis van het onder wijs in Oirlo bestudeerd en op papier gezet. uit eigen zak betalen. "Sommigen in Oirlo menen dat de familie De Ponti in 1798 met de Fransen ons land is binnenge komen, maar dat klopt niet", zegt Jan Strijbos. "Daarom heb ik in het boek een hoofdstuk gewijd aan deze onderwijsfamilie. De familie De Ponti is namelijk via Casten ray in Oirlo beland De vroegst bekende voorvader is Edmundus Franciscus de Ponti. Zijn geboorte datum en -plaats zijn niet bekend, maar hij heeft gewoond in Hel den, waar hij onder meer chirur gijn, koster en onderwijzer was. In 1682 trouwde hij met Elisabeth Claessens en vanaf dan zet de lijn zich door tot Bernardus Leonard de Ponti. Deze vertrok rond 1780 met zijn gezin naar Castenray. Zijn zoon Peter werd daar koster en begon een privéschooltje. Deze Peter de Ponti trouwde en kreeg zes kinderen. Een van hen, Gerard, volgde zijn vader op als koster van de kapel in Castenray en hij wordt vermeld als hoofd van de school in Castenray. Zijn zoon Ber nard was de 'ondermeester' van Hendrik Heidens. Bernard werd in I860 benoemd tot hoofd van de school in Oirlo. Saillant detail is dat de Castenrayse school van zijn vader werd opgeheven en dat de Castenrayse kinderen vanaf 1 januari 1861 in Oirlo naar school moesten. Voor een aantal bete kende dit een voettocht van bijna zes kilometer. En ze moesten in de namiddag ook weer naar huis en dat door weer en wind op de klompen. Pas in 1922 kreeg Cas tenray weer een eigen school." PRESENTATIE BOEK Dit alles en nog veel meer heeft Jan Strijbos uitvoerig in zijn boek beschreven. In ruim twintig hoofdstukken worden de verschil lende facetten van de Oirlose onderwijshistorie beschreven. Uiteraard komen de schoolge bouwen en de verschillende leer krachten aan bod. Maar ook het schoolverzuim, de leerlingaantal len, het herhalingsonderwijs, het schoolbestuur, de ouderparticipa tie en de jaarwedden en maand salarissen krijgen ruime aandacht. De inkomsten van de onderwij zers bleken vroeger een wel heel heet hangijzer te zijn en volgens Jan in het geheel niet onterecht. "Bernard de Ponti had in 1872 als hoofd van de school een jaar wedde van f 400,- en van dat karige inkomen kon hij zijn gezin nauwelijks onderhouden. Her man Vollebergh, die in 1909 een aanstelling kreeg als onderwijzer in Oirlo, verdiende 600 gulden per jaar. Het was dan ook geen wonder dat onderwijzers vroeger allerlei nevenbaantjes hadden. Het was zelfs zo dat vóór 1850 het onderwijzersambt meestal slechts een bijbaan was en een ambt als koster voor het hoofdinkomen moest zorgen. Er zijn in die jaren dan ook heel wat brieven met een smeekbede om verhoging van de traktementen naar het gemeente bestuur gegaan." Ook zijn eigen schooltijd van veertig jaar in Oirlo heeft Jan in notendop beschreven. Vooral de beginjaren waren totaal verschil lend van nu. Wat bijvoorbeeld te denken van het feit dat de school reis de enige gelegenheid was, dat de meisjes in een lange broek naar school kwamen. De rest van het jaar werd een jurk of rok met blouse gedragen. En wat te den ken van het feit dat het hoofd van de school bij de schoolverlaters- dagen sigaretten meegaf om de kinderen 's avonds op te trakteren. Ze hoorden dan immers bij de 'groten'. En zo levert het boek nog tal van wetenswaardigheden op die het lezen, ook voor niet-Oirlo- naren, meer dan waard maakt. Het boek geeft een interessant tijdbeeld van het lager onderwijs hoe het in vroeger jaren in onze gemeente was. In bijna 200 pagina's, verluch tigd met ruim 100 foto's waarvan enkele tientallen in kleur, wordt het schoolverleden door Jan Strij bos 'achternagezeten'. Deze zoek tocht heeft ook de titel van het boek voortgebracht: 'Een school verleden achterna' met als subtitel 'De onderwijshistorie van Oirlo'. Op 23 september viert Jan zijn onderwijsjubileum en zijn afscheid in Oirlo. Tijdens een reü nie voor iedereen die ooit in Oirlo op school gezeten heeft en waar uiteraard ook alle oud-leerkrach ten van harte welkom zijn, wordt het boek op die dag gepresen teerd. Om zoveel mogelijk Oirlo- naren en andere geïnteresseerden de mogelijkheid te bieden het boek te kopen, is de prijs extreem laag gehouden. Het boek is te bestellen door overmaking van slechts 10 euro (of een veelvoud voor meerdere boeken) op reke ning 1281.39.196 t.n.v. Stg. SPOV inz. Bs. Maria onder vermelding van 'boek' en uw adres. Voorlopig zit Jan nog niet ver legen om werk. Momenteel is hij druk bezig met het voorberei den van een foto-expositie die in het weekend van 23 september in de Oirlose school gehouden wordt. "In mei is gestart met een grootscheepse verbouwing van de school en reünisten en andere belangstellenden kunnen in het weekend van 23 september behal ve de honderden foto's eveneens het vernieuwde gebouw bezichti gen", aldus Jan Strijbos. Meer informatie over de reünie en de bestelwijze van het boek is te vinden op www.dorpenvenray. nl. Via Oirlo 'verenigingen/orga nisaties' komt men terecht op de site van de school en kan men zich aanmelden voor de reünie. ren Klara Hennemann, behoort evenals zuster Aniëla tot de aller- sterksten, want op het moment van het interview was ze 99 jaar oud en inmiddels heeft ze de geze gende leeftijd van honderd jaar reeds bereikt. Ze hoopt minstens net zo oud te worden als zuster Aniëla. In een apart hoofdstuk is het interview met zuster Agatha in het boek opgenomen. Ook verschillende oud-leerlin gen van de Oirlose school zijn door Jan Strijbos om informa tie gevraagd. "Op een gegeven moment vernam ik dat in Gras- hoek een zekereTinus Spreeuwen- berg woonde. Met stip de oudste persoon die in Oirlo de school doorlopen heeft, die ik kon vin den. Toen ik op 31 mei 2005 naar Grashoek toog, was Tinus de leef tijd van 100 jaar reeds gepasseerd. Ook zijn verhaal, want hij was nog buitengewoon helder van geest, heb ik in het boek opgenomen. Tinus is op 17 februari van dit jaar op 101-jarige leeftijd overleden." HENDRIK HEL PENS Een andere oud-leerling die door Jan benaderd werd, is Henri- ette Poels-Peters, in Venray onder meer bekend als oud-raadslid en oud-wethouder. Haar vader was van 1914 tot 1946 hoofd van de school in Oirlo. Later werd hij lid van de Gedeputeerde Staten in Limburg en naar hem is in Oirlo de Deputé Petersstraat genoemd. Ook van Henriëtte Poels-Peters is een boeiend relaas in het boek opgenomen. Als de dag van giste ren weet ze te vertellen over haar schooltijd in Oirlo, die ze vooral doorbracht bij de toen nog zeer gebrekkig Nederlands sprekende zusters. "Van een inburgeringscur- sus was toen nog geen sprake", lacht Jan Strijbos, "maar de zusters waren wel degelijk asielzoekers. De Duitse Kulturkampf onder Bismarck dreef hen in 1876 naar Nederland." Lang heeft Jan gedacht dat hij de eerste inwoner uit Casten ray was, die in Oirlo aan school terecht kwam, maar dit bleek toch een misvatting te zijn. En hij is ook niet degene die met zijn veer tig jaar het langst aan de school in Oirlo verbonden is geweest. Uit zijn onderzoek is gebleken dat op 1 oktober 1815 Hendrik Heidens uit Castenray als onderwijzer te Oirlo benoemd werd. En pas op 15 januari 1859, hij was toen 66 jaar oud, vroeg hij ontslag bij het gemeentebestuur na ruim 43 jaar in Oirlo onderwijs gegeven te hebben.Tot 16 januari 1852 stond Hendrik Heidens er in Oirlo alleen voor. Er was weliswaar nog geen leerplicht, maar het schooltje telde in die tijd op bepaalde dagen toch zo'n 75 leerlingen. In 1852 werd Bernard de Ponti aangesteld om Hendrik Heidens wat te ontlasten. Heidens moest De Ponti daarvoor "Toen ik me zo'n twee jaar jaren geleden realiseerde dat mijn fpu-leeftijd erg dichtbij kwam, begon ik na te denken over hoe ik de Oirlose gemeenschap kon bedanken voor die vele fijne jaren aan school. Daarbij ontstond het idee de historie van het Oirlose onderwijs te beschrijven.Als voor zitter van de Stichting Heemkun dig Genootschap Castenray had ik een nauw contact met de Stich ting Aid Oeldere en was ik vrij goed op de hoogte van de rijke Oirlose geschiedenis.Veel facetten van de dorpsgeschiedenis staan wel ergens beschreven, maar aan de historie van het onderwijs had zich nog niemand gewaagd. Met de beschrijving hiervan zou ik wellicht veel Oirlonaren een plezier kunnen doen", aldus Jan Strijbos. Ruim anderhalf jaar geleden begon hij met zijn geschiedkun dig onderzoek. Behalve een aantal oude foto's viel er bij Aid Oeldere niet zoveel informatie te halen, maar het gemeentearchief zou ongetwijfeld uitkomst kunnen bieden. Vóór de financiële gelijk stelling in 1917 van het openbaar en het bijzonder onderwijs waren de scholen in onze gemeente immers openbare scholen en vie len ze bestuurlijk derhalve onder het gemeentebestuur. Met behulp van gemeentearchivaris drs. Paul van Meegeren werden tal van oude onderwijsstukken uit het gemeentearchief te voorschijn gehaald en alle relevante infor matie werd genoteerd. Alleen al het vergaren van deze informatie kostte vele dagen van speurwerk en vervolgens moest een en ander thuis geordend en in de computer verwerkt worden. "Naast mijn werk aan school viel dat niet altijd mee", laat Jan dan ook weten. "Ongeveer anderhalf jaar lang ging er vrijwel geen dag voorbij, dat ik niet met het boek bezig ben geweest en het slokte dan ook bijna elke minuut vrije tijd op. Vooral in de vakanties kon ik lekker opschieten. Mijn vrouw en mijn tuin zijn dan ook veel te kort gekomen, maar dat hoop ik na 1 oktober dubbel en dwars in te halen." OEI DERSHOF Niet alleen het gemeentear chief verschafte veel informatie, ook het archief van de Zusters van de Goddelijke Voorzienig heid inTegelen werd bezocht. Van 1931 tot 1959 waren het name lijk Duitse en Poolse zusters van deze orde, die het onderwijs aan de meisjes en de kleuters in Oirlo verzorgden. De zusters waren in 1931 door de toenmalige pas toor Gerards naar Oirlo gehaald en behalve hun onderwijstaken hadden ze ook een belangrijke rol in het geestelijke leven van het dorp. Zo leverden ze samen met de leerlingen van de meisjes school een wezenlijk aandeel aan de verschillende processies die er elk jaar gehouden werden. Ook hadden ze een aparte naaischool en beheerden ze de afdeling van het Groene Kruis in hun klooster, dat in 1934 naast de nieuwe meis jesschool in Oirlo gebouwd werd. Het klooster werd na het vertrek van de zusters uit Oirlo verkocht aan het Psychiatrisch Centrum Venray en kreeg vervolgens naam als 'Oeldershof', een huisvesting voor bejaarde patiënten van Huize Sint Servatius. Heel bijzonder is wel, dat Jan Strijbos in het kloosterarchief een drietal schoolschriftjes aantrof, waarin zuster Verona, toenmalig hoofd van de meisjesschool, de oorlogsperiode in Oirlo van sep tember 1944 tot de bevrijding in mei 1945 beschrijft. De schriftjes vormen samen een dagboek van deze periode, waarbij zuster Ver ona tot in detail haar belevenis sen in de laatste oorlogsmaanden beschrijft. Het dagboek gaf zeer interessante informatie over het onderwijs in deze roerige peri ode, maar ook over de angst en de misère die de mensen doormaak ten. Uiteraard ging Jan Strijbos ook op zoek naar nog in leven zijnde zusters van de Oirlose meisjes school. Zuster Aniëla, het eerste hoofd van de meisjesschool, was helaas vlak voor hij met het onder zoek begon op 102-jarige leeftijd in Arnhem overleden. Maar geluk kig was er nog een andere zuster in leven en deze bezocht hij in het kloosterverzorgingshuis St. Anna in Boxmeer. Zuster Agatha, gebo- veldstraat 5. Deurne, 0493-312102 www.bloemendeurne.nl vrijdag tussen 9.00-17.00 uur Bezoek onze showroom: ,J_ Heidseweg 33, Venray-Heide 1 T 0478 533000 a 3 1 de COMFORTABEL www.comfortabel-wonen.com WONENonnpok Schootsveld 2, Vierlingsbeek tel: 0478 - 63 40 20 MMEr <W:. www.fransenautoschade.nl K"5*13 a Een juweeltje onder de tuinmeubelen van Rien van Mierlo. De uitgebreide serie Ninix is letterlijk niet niks. Het maximale als het gaat om materiaalkeuze, comfort en verfijning. Nauwkeurig geslepen roestvrijstalen frames, zorgvuldig geselecteerd teakhout en ergonomische vormgeving. Het minimale als we het lijnenspel bekijken. Een strakke continue staalstructuur waarin het houtwerk of Batyline perfect is geïntegreerd. Bijna zonde om enkel buiten te gebruiken! VAN MIERLO Rien van Mierlo geeft uw tuin een eigen signatuur Helmondseweg 111 Deurne Tel.0493 314593 www.rienvanmierlotuinen.nl (Royal W Botania)

Peel en Maas | 2006 | | pagina 5