Pietersen
xposeert in Odapark
Kunst Cultuur
De teloorgang
van een monument
VENRODS
IKruudwis maken
let verhaal van
-^Martin v.d. Heuvel
Ppf"'-. V
k.Q
VI
Proef de streek
in Venray
De Verborgen
Glimlach
MAAK een mooie VAKANTIETEKENING
en maak kans op Geen klecirboek/
Inbraak in
Overloon
Petran of Djezly
Omroep
Venray
PEEL EN MAAS
Wil jij 4tztt,<ïm tr> 4e iMrirt testten
Niets!
PEEL EN MAAS
Jambo Afrika
Een tennisarm is er debet aan
dat E. Pietersen (Arnhem) oftewel
Piet op zijn expo in het Odapark
mets nieuws kan laten zien.
Anders maak ik altijd bij elke
expo een nieuw groot werk. Nu is
iel teren op oud werk." Daardoor
is Piet in Venray terug met twee
•erken, die eerder - zo'n tien jaar
geleden - in het Odapark te zien
waren.
Zo heeft St. Oda's Fetisch,
gemaakt voor Geheimen 93,
weer een plek in de beeldentuin
gekregen. Terug is ook Little Red
Bastard, die tijdens Illusies 95 al in
de parkbomen hing. Het hondje
met enorm bot is helemaal uit
Groningen gekomen, tijdelijk
afgestaan door het Groninger
museum. Dat geldt ook voor
Oppression, een uit eikenhout
gekapt gezicht, onder- of verdrukt
door een voet. "Serieuze kunst wil
bij mij niet zo. Er moet een laagje
onder zitten, het moet altijd een
beetje leuk zijn.
Beelden met een ironische,
komische of tragikomische
inslag", vertelt Pietersen. Geboren
(1962) en getogen in Den Haag
maar via de Kunstacademie in
In de traditie van Veldeke Ven-
i ray wordt op vrijdag 15 augustus
aandacht gegeven aan opmaak en
zegening van de kruudwis. Naar
goed gebruik worden de kruud-
wisse bij het kerkelijk feest van
Maria Hemelvaart gecreëerd en
gezegend. Op die vrijdag worden
de kruudwisse door een werk
groep uit Veldeke samengesteld;
de fam. Claessens. Servatiusweg
6. verleent alle gastvrijheid, ruim
te en diverse materialen bij het
maken van de kruudwisse. Na de
ipmaak ervan worden de kruud-
'isse naar de Grote Kerk
jebracht voor de zegening.
:ken J. Coenen zal in de avond
lis van 1915 uur iets vertellen
rer de kruudwis en deze vervol
gens zegenen. Het bestuur van
Teldeke zou het aardig vinden
[wanneer belangstellenden zelf
■en kruudwis maken en deze in
Ie avonddienst bij het altaar leg
gen voor de zegening. Een kruud
wis omvat de volgende ingrediën
ten: rogge, haver, gerst, weit; een
blad van kool, biet; alsemkruid,
saliekruid; wortel; boerenworm-
kruid, duizendblad (hazegaerf),
appel, peer. Het boeket wordt
omwonden met touw. Na zege
ning werden in het verleden
delen van de kruudwis aan het
vee gegeven om ziektes te voor
komen. Appel en peer werden
door de mensen geconsumeerd;
Thee, gemaakt van alsemkruid,
diende om het bloed te zuiveren.
De hazegaerf werd verbrand, de
as ervan diende bij onweer om
blikseminslag te voorkomen. Van
uit deze mooie traditie heeft Vel-
deke-Venray zijn eigen tijdschrift
Hazegaerf genoemd naar een van
de onderdelen van de kruudwis.
De inzegening is op vrijdag 15
augustus om 19-15 uur in de Pet-
rus'Bandenkerk Venrav.
vc Veldeke Venray presenteert
Een Limburger die nooit een Hol
lander werd', het verhaal van Mar-
v.d. Heuvel. Op dinsdag 19
^augustus komt Martin v.d. Heuvel
naar Venray om in De Witte
lloevc zijn verhaal te vertellen,
vanaf 20.00 uur. Peter Joseph vd.
Heuvel, 1891-1969, was inwoner
van Mcrselo. Hij heeft een boek
jeschreven over zijn leven op de
xderij, over de gebruiken en
tradities van deze regio. Over het
leven van de mensen op het
Noord-Limburgse platteland.
Veldeke Venray heeft de zoon
van Peter, Martin, gevraagd, om te
komen vertellen over zijn vader,
over het boek, over de gebruiken
gesc
boei
en tradities zoals die eind 19e en
begin 20e eeuw hier in de streek
leefden. Martin verluchtigt zijn
verhaal met dia's. Naast het ver
haal van Martin presenteren zij
twee meer ludieke voordrachten:
Toos vd. Heuvel en Henny Kop
pens maken als twee Venrayse
nonnen een muzikale wandeling
door Venray. Floor vd. Giesen
brengt, op verzoek van veel men
sen, enkele Venrayse dialectlied
jes ten gehore. De instrumentale
begeleiding is in handen van Ad
Haans. Wie belangstelling heeft
voor deze boeiende Veldeke
avond, is van harte welkom op
dinsdag 19 augustus om 20.00 uur
in De Witte Hoeve in Venray.
Onbekenden hebben maandag
nacht een inbraak gepleegd in
een tankstation aan de Lrenestraat
in Overloon.
Ze zijn vermoedelijk met een
donkere stationwagen tegen de
toegangsdeur gereden.
Dit is door een getuige gezien.
Een kast met daarin diverse rook
artikelen is weggenomen.
Er staan nog 2 delen op stapel! Deze zijn binnenkort ook
verkrijgbaar in boekhandel en warenhuis.
Geen kleurboek-
Sprookjes diep in het bos
(verschijnt in september)
ISBN: 90.213.3362.7
Prijs 5,98
Geen kleurboek-
Winter en feestdagenboek
(verschijnt in oktober)
ISBN: 90.213.3415.1
Prijs 5,98
wrfe."- en
feeyWcgerfaoek
jpEEL EN MAAS Donderdag 14 augustus 2003 - Pagina
Beelden van Servaas (1)
Stien, Ties, Petran, Twan, Teun, Toeën, Door...
(name van Venrodse meense);
Djezly, Zjennie, Kimberly, Jinna, Yanoux, Jurre
(gebooriename geziën fen Dagblad de Limburger,
dezember 2002).
Zóas "t huuert: ok ien naamgaeving zit 'n ont
wikkeling. Hiërbaove ziede markante verschille
ien 't gaeve van name. Waoröp beraöste die ver-
schille aegelek?
Volges mij zitte 'r ien de boweste reej name.
zeg mar ien de tradisionele naamgaeving, driej
illemente die ien de medeme reej öntbraeke:
"aide" name zien maestal gebowd öp name
van heilege; zoeë zal Toeën zienen oeërspröng
viende ien "Antonius". Vur alle hcllcghejd wicre
daor maestal nog 'n paar heilege an toegevuügd:
Antonius, Gerardus, Maria.
Waorum wiëre name van heilege gehantieërd
ien vroegere jaore? We wieëte, dat dén tied
durdrónge was van os katteliek geloeëf. Önget-
wiefcld ware r mieër argumente. Zeuj bevur-
v beeld dén heilege 't kiend beschutte en beschaer-
me óp ziene laevesweg?
ien die aide naamgaeving kende vervolges 't
^verschil tusse doeëpnaam en roepnaam: "Antoni
us" wier 'Toeën".
"aide" name beraöste duk öp
d'n naam van de vuralders. "Toeën"
het högstwarschicnlek enne grótva-
der gehad dén ok Toeën hietle.
Ien de metlerne naamgaeving
ziede die driej illemente nawweleks
of nie hiér terug, 't Zeuj ienteres-
sant zien um 's nao te gaon öp
groond waorvan alders van 2003
eur kiend ennen naam gaeve... Ik
heb daor wat bange vermoedes
aover!
Ien özzen tied waorien relegiosi-
tejt mit name bij de jeugd toch öp
'n legger pitje stöt, kan ik me vur-
stelle, dat de ginnerasie van now nie
metieën an ennen heilege daenkt bij
de naamgaeving van 't pasgebore
kiend.
Dat de biending mit de aldere gin
nerasie ok nie mér terugkumt ien de
mederne naamgaeving is te betreu-
re. De hiestoric van n femilie kumt
ummers zó moj tot uutdrukking ien
't herhale van name. Ien dat hemu-
me van name viende de basis van de
en tegeliekertied de köntinuïtejt!
Wim Baken, Veldeke-Venroj
Uut d'n Hazegaerf, nr.35
m
femilie terug
Kom proeven van de streek op
het Schouwburgplein in Venray.
In dit 'agrarische dorp' ontdekt u
hoe u al het lekkers uit de streek
in uw eigen keuken kunt gebrui
ken.
Een chef-kok laat u bijzondere
streekproducten zien en proeven.
Wat dacht u van verse meerval,
appels, venkel of paddestoelen?
Leer ook de kaas, het Livarvar-
kensvlees, de blauwbessen en het
boerderij-ijs kennen. Er valt
zoveel te smullen, u moet er
gewoon bij zijn. En u steekt er
nog wat van op ook. Want hoe
worden al die producten gepro
duceerd? Vraag het op het
Schouwburgplein. Terwijl u rond
scharrelt, spelen uw kinderen op
een luchtkussen of in de dieren-
hoek. Ook kunnen ze meedoen
aan een kleurwedstrijd die op
elke basisschool in de omgeving
is uitgedeeld. De hoofdprijs is een
dagje kijken op de boerderij voor
de hele klas. De actiedag Proef de
streek is op vrijdag 12 september
op het Schouwburgplein in Ven
ray.
Op zondag 17 augustus gaat het
programma Klojo Radio letterlijk
de lucht in tussen 19-00 -21.00
uur. De programmamakers Nico
Paul maken een vlucht met een
luchtballon van Altocumulus Bal-
loning. Zorg ervoor dat Nico en
Paul je zien vanaf de lucht, en
maak kans op een leuke prijs.
Nieuwe programmering
Dinsdagavond: The Classic Rock
Experience wordt 19 00-20.00
uur(i.p.v. 21.00 uur).
Donderdagavond: Volksmusik mit
swung 19.00 uur) nieuwe naam
voor AJs het maar Duits klinkt.
Vrijdagavond: Heartbeat FM tus
sen 20.00-21.00 uur. Venrayse
Top 10 tussen 21.00-22.00 uur.
Zaterdagavond: Stars on 45 tussen
18.00-19.00 uur (nieuw program
ma). Alternative Pop tussen 19.00-
20.00.
een abonnement waard
Geen kleurboek is een b|/zonder boek
voor kinderen (vanaf 6 jaar), geschreven
door Dorine de Vos.
Dit boek stimuleert kinderen om niet binnen de
strakke l[jnen te kleuren, maar juist om grenze
loos te tekenen en hun fantasie te gebruiken.
Een kans voor ieder kind om de artiest
in zichzelf te ontdekken.'
Zo doe je mee!
Arnhem blijven hangen in de
kraakscène. Fraai voorbeeld van
zijn kunst met een knipoog - "de
B-kant van de gevestigde cultuur"
- is Mama's Juicebar. In de trant
van een knikengel zorgt de
inworp van een muntstuk ervoor
dat uit vrouwentepels een drankje
spuit. "Op feestjes bijvoorbeeld
wijn." Pietersen maakt ook dank
baar gebruik van verhalen, legen
des en symbolen. Het Oda-verhaal
over blindheid resulteerde in een
oog met vleugels. In The divine
relic is een relikwieschrijn opge
borgen in een (gouden) voet.
Knip de kleurplaat uit (of maak een kopie, dat tekent fijner). Als
de tekening af is, zet je je naam, je leeftijd en je adres op de ach
terkant. Stuur de tekening uiterlijk 5 september 2003 naar:
Tirion Uitgevers, Tekenwedstrijd Geen kleurboek.
Postbus 309, 3740 AH Baarn.
De winnaars krijgen hun prijs thuis gestuurd.
Over de uitslag is geen correspondentie mogelijk.
En dit zijn de prijzen:
I Ox Geen kleurboek
ISBN: 90.213.3283.3
t.w.v. 5,98
15x Geen kleurboek-
Cadeauboek
ISBN: 90.213.3329.5
t.w.v, 3,98
15x Geen
Ik ben jarig
ISBN: 90.213.3328.7
t.w.v. 3,98
Langs het Spaanse gedeelte van de
pelgrimsroute naar Santiago de
Compostela hakte hij neo-heiden-
se symbolen in zestien stenen, op
dagafstand van elkaar.
Het werk van E. Pietersen is
nog te zien tot zondag 7 septem
ber. Tevens vindt u in het Thee
huis schilderijen van de kunstena
res Elka Oudenampsen (Arnhem).
Openingstijden van het Odapark
zijn dinsdag t/m zondag van 11.00
tot 17.00 uur. Voor meer informa
tie kunt u bellen met ons: 0478-
513690. Merseloseweg 117 te
Venray.
De oude psychiatrische inrich
tingen van ons land vormen een
belangrijk cultureel erfgoed.
Zowel vanwege de eigen histori
sche en maatschappelijke beteke
nis, alsook vanwege de monu
mentale en bijzondere
architectuur. In de gebouwen en
de architectonische vormgeving
weerspiegelt zich de houding van
onze maatschappij ten opzichte
van de psychiatrische patiënt. De
psychiatrie is thans aangekomen
op een keerpunt in haar geschie
denis. De traditionele inrichtings-
psychiatrie heeft afgedaan en de
grote massale instituten van wel
eer worden ingekrompen of hele
maal gesloten. Zoals bijvoorbeeld
Sint Anna waarvan binnenkort de
poort voorgoed op slot gaat. Ook
op de andere Venrayse inrichting,
Sint Servatius, zijn de veranderin
gen groot en ingrijpend. Van het
oorspronkelijke gesticht is nog
maar weinig over. Van de twintig
gebouwen, die begin vorige eeuw
werden gebouwd, resteren er nog
slechts zeven. Niet gehinderd
door overheid of monumenten
zorg werd de slopershamer ijverig
gehanteerd. Veel monumentale
waarde ging daarmee voorgoed
verloren en het lijkt wel alsof men
met dit slopen ook de sporen van
het verleden heeft willen uitwis
sen. De oude gebouwen vertellen
ons de geschiedenis van weleer.
In een serie artikelen blikt Twan
Wat gebeurt er als U
niet adverteert
Op vrijdag 22 augustus houdt
Jambo (hallo) Afrika een dansw-
orkshop met live muziek bij De
Schakel, Kapelweg 4 in Leunen.
Docente Mirjam Koenen is vele
malen naar verschillende landen
in West Afrika geweest en combi
neert de stijlen die zij daar geleerd
heeft op geheel eigen wijze. Alf
red Kossilaté, chef d'orchestre
van de Voodoo Brass band, bege
leidt haar op de bekende djembé
én met waterdrums. De works
hop is van 19-30 tot 21.30, en het
belooft een dynamisch geheel te
worden waar ook bij gezongen
wordt. De prijs is 12,50, voor
informatie of opgave kan men tot
22 augustus bellen met het vol
gende nummer: 024-3541161.
van Els terug in de bouwgeschie
denis van de inrichting onder de
naam 'Beelden van Servaas'. Het is
tevens een schets van de teloor
gang van een monument.
GESLOTEN GESTICHT
Toen de Broeders van Liefde uit
het Belgische Gent begin vorige
eeuw begonnen met de bouw
van een krankzinnigengesticht
voor mannen, keken de Venrayse
dorpelingen met verbazing toe
hoe daar, aan de oostkant van het
dorp in het Venrayse veld, in
korte tijd het ene grote gebouw
na het andere uit de grond ver
rees. Ze deden denken aan Itali
aanse palazzi, rijk en voornaam.
Het voorfront van het gesticht
werd gevormd door het hoofdge
bouw temidden van vier statige
en rijk gedecoreerde gebouwen.
Ze straalden aanzien en gezag uit,
weldaad en welvaart.
Van deze gebouwen heeft
alleen paviljoen G de storm van
de sloperij overleefd. Het mooie
gebouw, met zijn kenmerkende
barokke torentjes, werd vrij
recent tot rijksmonument ver
klaard. In totaal omvatte het
gesticht twintig losstaande gebou
wen: het hoofdgebouw met de
kapel, de centrale keuken met de
refters voor de broeders en de
verplegers, elf woonpaviljoenen
voor de patiënten, het ziekenhuis
voor opname en ziekenverpleging
en tenslotte zes bijgebouwen
waaronder de boerderij, de werk
plaatsen en de watertoren. Alle
gebouwen waren strikt symme
trisch gerangschikt, wat in fysieke
zin de doelstelling van het oude
gesticht duidelijk onderstreepte,
namelijk scheppen van orde en
structuur, overzicht en veiligheid.
Toezicht en bewaking waren in
het oude krankzinnigengesticht
de sleutelwoorden en de inrich
ting kenmerkte zich vooral door
haar geslotenheid en isolement.
Bezoekers werden niet zonder
meer toegelaten en in de vergade
ring van maart 1908 bepaalde het
bestuur: "de waschvrouw en
Het hoofdgebouiv van St. Ser
vaas.
andere vreemdelingen die voor
zaken naar het klooster komen,
zullen niet verder worden toege
laten, dan tot aan de poort van het
gesticht"
Twan van Els
boekrecensie in Peel en Maas
De Verborgen Glimlach is
het nieuwste boek van Nicci
French. Achter de naam Nicci
French gaat het Britse echt
paar Nicci Gerard en Sean
French schuil. Dit wereldbe
roemde duo schreef eerder zes
bestsellers en twee korte ver
halen met opvallende literaire
kwaliteiten, heuse pagetur
ners met een strakke plot en
boeiende karakters.
Als Miranda van haar werk
thuiskomt treft ze haar nieuwe
liefde Brendan lezend in haar dag
boek aan op de bank. Ze is woest,
ze verbreekt de relatie en zet hem
de deur uit. Maar Brendan uit haar
leven bannen lijkt makkelijker
gezegd dan gedaan. Twee weken
later spreekt Miranda haar zusje
Kerry, die er fantastisch uitziet en
verliefd blijkt te zijn. Er is een
nieuwe man in haar leven, hij
heet Brendan...
Dus Brendan is terug, vol
wraak. Maar waarom? En wat wil
hij van Miranda? Wat als een onge
makkelijke situatie begint, wordt
al snel een kwelling- uiteindelijk
zelfs nog angstaanjagender dan
haar ergste nachtmerrie....
De Verborgen Glimlach, een
verhaal over onbeantwoorde lief
de, obsessie en wraak, is de adem
benemende triller van Nicci Fren
ch.
Dit boek is ook te koop in boek
handel Van den Munckhof in Ven
ray. Prijs: 18.90 euro.
