Ik verbeeld mijn emoties in
nijn werk
)e Glorie van de Sint Petrus'
tandenkerk van Venray (3)
Kunst brengt boer
en stad bij elkaar
Unicef bridgedrive
levert 900 euro op
Britt wint
regionale
voorleeswedstrijd
Jubileumfestival
Opanka
nicnsT
v,\ 0
Lezing
Jean Le Gac
Honderdvierentwintigste jaargang - week 13 - donderdag 27 maart 2003
EEL EN MAAS
jzondere installatie van kunstenares Ans Houben
argeloze voorbijganger
sinds vorige week don-
|ag onwillekeurig even
a voor kunsthandel Amba
de Patersstraat in Venray.
wel heel bijzondere instal-
ivan de Venrayse kunste
ts Ans Houben is tot en
Pasen de blikvanger in de
ge van de lijstenmakerij.
kleurrijk tafereel met pop-
5,schalen met foetussen, een
foto's en een groot laken
op bezoekers van de grote
fivse kunstmanifestatie De
neen naam hebben gegeven
bun onvervulde verlangen of
indere boodschap hebben
schreven.
cma is 'kinderloos blijven'.
Houben blijft waarschijnlijk
jnderloos, een gegeven waar
eertigjarige Venrayse kunste-
shet heel moeilijk mee heeft,
xmijn emoties te verbeelden
jnwerk als kunstenaar kan ik
ich afstand van nemen." Het
ste van haar werk staat dan
voor een groot deel in het
van de relatie tussen moe
kind.
idere thema's in haar werk
joder andere de groei en het
i] in het leven. Zij kiest
iwerpen steeds vanuit een
persoonlijke betrokken-
Ik bedenk mijn schilderijen
stallaties niet. Voor mij is het
oon een kwestie van laten
aan", zegt Ans Houben. Zij
rich verder beïnvloeden door
kleur en dramatiek. Vaak
zij op basis van foto's die
startpunt voor een schilderij
(allatie betekenen,
liet uiteindelijke werk is daar
rnog alleen de essentie van
elen. Houben hanteert geen
sproken techniek of materi-
'Je kunt rustig stellen dat ik
gemengde technieken gebruik",
zegt de kunstenares, "Ik werk met
onder andere krijt, inkt, acryl en
waterverf." Ze vindt het wel ont
zettend belangrijk dat een werk
'moet vloeien'.
Houben gebruikt dan ook veel
water. "Juist dat ongrijpbare, dat
vloeiende in een werk ervaar ik
als zeer prettig. Ik geef de elemen
ten dan ook zo veel mogelijk vrij
spel. Onbewust stuur ik het pro
ces uiteraard toch. Je komt steeds
weer verschillende lagen in het
werk tegen."
Ans Houben is een gevoels
mens. Ze probeert haar emoties
in haar werk te verbeelden. Het
werk krijgt daardoor een intiem
karakter en een grote geladen
heid. Van haar doeken straalt een
soort spanning af die je moeilijk
kunt plaatsen. "Op een onver
wachte manier raakt het niet
alleen mezelf, maar ook de toe
schouwer."
Kinderloos
Het tere leven willen koeste
rendat er bij iedereen een ver
langen is ow scheppend bezig te
zijn, soms boven de meer alle
daagse vormen van creativiteit
uit.
Het zal niet altijd kunnen lei
den tot de geboorte van nieuw
leven. Zachte konijntjes, jonge
poesjes, jonge hondjes, lamme
tjes en baby's.
Allemaal dingen die bij de
mooie maar soms ook boze
Moeder Aarde boren.
Gaia bedeelt niet iedereen met
dezelfde babage, soms teveel van
het een, dan minder van het
andere.
Toch is (mag) dat voor men
sen nooit de reden zijn om men
senverlangens te negeren, of
dood te zwijgen.
Ans Houben
verband met de terugkeer
het beeld van Petrus Paus,
p zaterdag 5 april op fees
wij ze in zijn nieuwe
npracht aan de
yse bevolking zal wor-
resenteerd, zal Peel en
een viertal artikelen wij
de Sint Petrus'Banden
haar beeldenschat in het
een en aan het grote
van Petrus Paus in het
der. Deel 1 en 2 zijn op
20 maart verschenen
beeldenschat telt momen
kleine 90 beelden en
voorwerpen waarvan er
de Middeleeuwen stam
pt unieke van deze verzame-
isdat deze beelden praktisch
voor zover is na te gaan, in
ncht voor deze kerk zijn
nkt en vooral dat ze nog
in deze kerk fungeren als
werp van devotie en ter
wering van het Huis van de
rhoogste.
m vindt ontelbare, misschien
Kte. heiligenbeelden en
herpen voor devotie of litur-
h gebruik in rijke musea als
fotharijneconvent te Utrecht,
tyksmuseum te Amsterdam of
Religieus Museum te Uden,
daar staan ze figuurlijk en
"ijls letterlijk onthand, losge-
hun oorspronkelijke
l^ing en dus uit hun verband
■h. Het zijn daar zielloze voor
in, ontdaan van hun oor-
gelijke wijding, alleen
fnul ter bezichtiging "om aan-
"tyt te worden door ongelovi-
ter bestudering voor de
™schap, zonder dat ze daarbij
'flens van devotie opwekken.
®an daar, om het heel ordi-
tezeggen: als katten in een
®d pakhuis"!
ce' veel beelden in de musea
m de tijd dat kunstkenners de
[en afstroopten (vooral in de
ecuw), ook ontdaan van hun
jpronkelijke polychromie,
®nien toen vond dat bij afge-
beelden de beeldsnijkunst
*tot zijn recht kwam, wat op
'ook waar is. Maar daarmee-
zo n beeld in wezen wel
'8 verminkt. In de
«leeuwen was een beeld het
van twee disciplines:
'osnijkunst én schilderkunst.
Hier staan onze heiligen nog
waar ze thuis horen en in hun
oorspronkelijke vorm en functie:
ter verering, ter inspiratie van de
gelovigen, als hemelse bescher
mers en voorsprekers en ter
opluistering van het Hemels
Jeruzalem.
En ze staan daarnaast ook nog
mooi te zijn voor een ieder die
alleen de schoonheid van de
kunst zoekt, wat aardig meegeno
men is.
Er zijn kerken in Nederland die
momenteel over veel meer beel
den beschikken, ik hoef in dit ver
band alleen maar de naam te noe
men van de St. Jan van Den
Bosch, waar zo n 130 heiligen
staan. Maar dat zijn 'slechts"
neogotische producten, die, qua
originaliteit en expressieve
schoonheid in de verste verte niet
te vergelijken zijn met die uit
onze kerk. Vergelijkt u maar eens
de gelaatsuitdrukking van het
beeld van de H. Lucia, van de
hand van meester Arnt (ca 1475)
met dat van de H. Anna in het St.
Anna altaar, uit het atelier van
Stoltzenberg (1906). Beide beel
den staan in onze kerk naast
elkaar. Dan zult u zien dat de
oude beelden schoonheid, verhe
venheid, originaliteit uitstralen.
Het zijn stuk voor stuk unicaten
en producten van kunstenaars die
hun diepe vroomheid en devotie
hebben uitgedrukt in deze beel
den. De beelden echter, afkom
stig-uit neogotische ateliers als die
van Stoltzenberg of van Gelder,
hoe knap soms ook technisch,
zijn heel vaak massaproducten.
Hoe komen wij aan zoveel beel
den? Ook op deze vraag kunnen
we antwoord geven door te wij
zen op de middeleeuwse vroom
heid van onze voorouders. Het zat
bij wijze van spreken in de lucht,
de tijd was rijp, zo zou men het
ook kunnen zeggen.
De bouw en meubilering van
de St. Petrus' Banden vond plaats
in de tijd van de Gouden Eeuw
van het hertogdom Gelre, waar
Venray en omgeving toen deel
van uit maakte. Het was de tijd
ook van de Bourgondische herto
gen, toen deze streken bezaaid
werden met prachtige kerken en
rijke kloosters. Denk alleen maar
aan de kerken van Xanten en
Kalkar en de kloosters Jerusalem
en Bethlehem. Ook mag de St.
Lambertuskerk van Horst in dit
verband genoemd worden.
In de Middeleeuwen werd er
slechts één keer in de week, op
zondag, een H. Mis gevierd. Meer
vonden de pastoors toen niet
nodig. Zij hadden het veel te druk
met andere bezigheden. De gewo
ne dorpspriesters oefenden
immers meestal nog een zelfstan
dig beroep uit. Deze priesters
waren ook niet de vroomsten van
het dorp. We hebben gezien dat
Pastoor van der Gaet, de eigenlij
ke pastoor, heel druk bezet moet
zijn geweest met zijn "preben
den". Hij had hier in Venray een
eenvoudig opgeleide priester als
zijn plaatsvervanger, een soort
zetbaasje, aangesteld tegen een
karig hongerloontje. Welnu de
gelovigen wensten vaker naar de
mis te gaan en daarom sloten
allerlei belangengroepen zich aan
een in broederschappen of gilden
om hun belangen te verdedigen
tegen kwade dingen zoals armoe
de, ziekten, concurrentie en
andere gevaren. Hun geloof speel
de daarbij de hoofdrol en daarom
streefde elke broederschap en
gilde naar een eigen plek in de
kerk: een altaar, dat werd toege
wijd aan hun specifieke
beschermheilige. Ze verbonden
daar vaste inkomsten aan door er
de opbrengsten van een stuk land
of van een boerderij aan te verbin
den. waar ze een eenvoudige
priester van konden betalen, die
dan door de week, speciaal voor
de groep, een H. Mis moest lezen
en/of een stichtelijk woord moest
zeggen.
Venrayse voorbeelden waren
de bijenhouders, de veehouders,
de smeden, de schutterijen maar
ook groepen die een broeder
schap vormden om zich samen
extra te "verzekeren" van een zali
ge dood en niet te vergeten de
broederschap van die op bede
vaart waren geweest of nog wil
den gaan naar St. Jacques de
Compostella of naar Rome of naar
Jeruzalem.
Soms stichtten meerdere groe
pen samen een altaar en zo kwa
men er dan meerder beelden op
één altaar te staan. In totaal zijn
hier 16 altaren geweest, waar in
de loop der eeuwen, afhankelijk
van de tijdsgeest, regelmatig ver
anderingen in werden aange
bracht zowel in aantal als in
bestemming.
Door een wonderbare loop van
de geschiedenis zijn Xanten,
Kalkar, Venray en Horst aan de
verwoestingen van de beruchte
Beeldenstorm van 1566 ontsnapt.
De Franse Revolutie heeft in
Venray vreselijk huisgehouden:
de kloosters Jerusalem,
Bethlehem en het ondertussen
gestichte klooster van de
Franciscanen zijn toen opgehe
ven. En in onze kerk is de Adelaar
verminkt en het 16 m hoge goti
sche sacramentshuisje afgebro
ken De grootste "beeldenstorm"
heeft echter gewoed in de 19e
eeuw. Toen zijn twee grote unie
ke vleugelaltaren verkwanseld:
dat van St. Petrus in 1834 door
pastoor van Elsberg (het bevindt
zich nu in Aken) en dat van
O.L.Vrouw in 1844 door pastoor
Verheggen (dit staat nu in
Tongeren).
En dé grote opruimer is Dr. PJH
Cuypers geweest. Hij heeft de
laatste vijf (ondertussen barok
aangeklede) altaren afgebroken.
In de tachtiger jaren van de vorige
eeuw is door toevallige omstan
digheden een heel fraai altaarluik
teruggevonden in het
Rijksmuseum dat aan een van
deze altaren zal hebben toebe
hoord en dat zich nu als bruikleen
van de kerk in het Freulekeshuus
bevindt.
De beelden heeft hij gelukkig
niet weggegooid. Die heeft hij aan
de wanden en tegen de pilaren
geplaatst, waar ze nu nog steeds
staan: de mannelijke heiligen
tegen de "warme" zuidwand, de
vrouwelijke heiligen tegen de
"koude" noordwand.
Ook het mooie barokke hoofd
altaar, waar in de top het kolossa
le beeld van Petrus Paus troonde,
heeft toen helaas plaats moeten
maken voor het neogotische pro
duct van Cuypers.
Maar daarover in de volgende
aflevering meer.
Ramen Deuren Serres
Horsterweg 10A - Leunen - Tel. 0478-531144 - info@alcast.nl
Jenniskens
installatie
verwarming elektra
ventilatie sanitair
airconditioning
Ouda Kerkstraat 3 5861 BM Wonssum
a» 0478-532645
installatie@Jcwa.nl
De gemeente Venray heeft een
uitgestrekt platteland. Het cen
trum zelf heeft stadse allures.
Venray is een plaats van boeren
en stadsen. De stichting
Innovatief Platteland Venray en
omstreken wil die tegenstelling
doorbreken. Hoe?
Met kunst bijvoorbeeld.
Agrarische ondernemers die een
hoekje beschikbaar stellen voor
een kunstwerk, kunnen zich mel
den. En ze krijgen nog een ver
goeding ook. Een agrarisch onder
nemer die samen met enkele
recreanten rond een kunstwerk
op het platteland staan te discus
siëren. Dat wil Mooiland bereiken
met het Kunstrouteproject. De
stichting Innovatief Platteland
Venrav en omstreken wil met het
initiatief Mooiland het imago van
het platteland opkrikken. Venray
is een kunstminnende gemeente.
Een drukbezocht Odapark en de
succesvolle kunstmanifestatie De
Waan bewijzen genoeg. Het pro
ject Mooiland wil daarop in spe
len door kunst en platteland bij
elkaar te brengen. Er moet een
eind komen aan het wij-zij denken
tussen stad en platteland. De
bedoeling is dat de kunstroute
aansluit bij de bestaande fietsrou
tes in Noord-Limburg. Het project
richt zich daarom in beginsel op
agrarische ondernemers die langs
deze zogenoemde knooppunten
route wonen. Het streven is dertig
kunstwerken in het buitengebied
te plaatsen. Mooiland wil op die
plekken een expositieruimte bie
den voor kunstenaars. Eind 2003
zullen de eerste werken worden
geplaatst. Agrarische onderne
mers worden nauwe bij het pro
ject betrokken. Een kunstwerk
wordt zo dicht mogelijk bij het erf
geplaatst. De ondernemer die een
ruimte beschikbaar stelt, krijgt
niet alleen een vergoeding, maar
ook inspraak in het kunstwerk.
Het project krijgt aanvankelijk
een looptijd van zes jaar.
Agrarische ondernemers in de
gemeenten Venray of Meerlo-
Wanssum die bereid zijn zo'n 25
vierkante meter beschikbaar te
stellen voor een kunstwerk kun
nen zich aanmelden
via tel. 0478-578189 of e-mail:
secretariaat@innovatiefplattelaiid-
venrav.nl
In partycentrum De Witte
Hoeve in Venray werd afgelopen
zondag voor de eerste keer de
Unicef Halfvasten Bridgedrive
gehouden. De bridgedrive leverde
900 euro op voor het goede doel:
de Venrayse afdeling van Unicef.
De zalen waren door de vrijwilli
gers van het Regionaal Unicef
Comité op een sfeervolle manier
aangekleed met vlaggen, posters
en ander Unicef materiaal. Er
waren 78 personen die een kaart
je kwamen leggen. Personen die
in een niet-rokers ruimte wilden
bridgen hadden dit vooraf aan de
leiding kenbaar kunnen maken. Er
werd op een gezellige wijze
gebridged en de wedstrijdleider
kon volstaan met het verwerken
van de scores. Naast het bridgen
werd er door de organisatie
gezorgd voor een hapje en een
drankje. "Het was een voortreffe
lijke middag waar de werkgroep
trots op mag terug zien. Als de
komende jaren de opkomst gaat
groeien kan de werkgroep nog
meer geld overmaken naar
Unieer, kijkt Ann Peetjens van
Unicef Venray tevreden terug op
de eerste Unicef Bridgedrive.
"Met dank aan alle sponsors en
vrijwillige medewerkers. Venray
heeft er een activiteit bij waar het
trots op mag zijn", aldus Peetjens.
Vooraf was met de bridgers
afgesproken dat de prijzen niet
alleen naar de beste spelers zou
den gaan, maar dat de verdeling
werd beslist door het scoreper
centage van: 60%, 52%. 45% en
40%. De eerste drie paren in de
verschillende groepen warén:
In geel, heren den Rrok-Teuns
64.17%, EP. Crooymans 60.83%
en dames Blok-Philipsen 56.25%.
In groen, EP. Keizers 65.97%,
EP Verheven 62.15% en dames
Gorree-Tacken 60.76%
In rood, mevr. v. Tiel en dhr.
Corzilius 64.58%, dames Gielen-
Lommen 57.08% en EP. Gielen
55.00%.
De internationale damvereni
ging Opanka uit Venray viert dit
jaar haar 25 jarig jubileum. Na een
reuze gezellige reünie en een suc
cesvolle instuif organiseert
Opanka tot slot een kleurrijk
dansfestival op zaterdag 21 juni
2003 in de schouwburg van
Venray. Het programma is werve
lend en zeer gevarieerd. Er zijn
diverse dansgroepen uitgenodigd,
die dansen laten zien uit:
Polen - dansgroep Sarna uit
Utrecht, Zuid-Amerika - dans
groep De Marije uit Boxmeer,
Israël - dansgroep Marije uit
Deurne. Nederland - dansgroep
De Hakkespits uit Venray,
Bulgarije - dansgroep Opanka uit
Venray en verder nog enkele
dansgroepen van Opanka.
Aanvang: 20.00 uur. Entree
tien euro en in de voorverkoop
7,50 euro t/m 14 jimi.
Voorverkoopadressen: Jolanda
Jaspers, Walstro 21 (Landweert),
Venray, tel. 0478-510995 e-mail:
info@opanka.nl (zie ook de web
site van Opanka: www.opanka.nl)
of bij Reisbureau TUI (voor
heen Holland International)
Grotestraat 10, Venray.
Tuincentrum Leurs
De beste graszoden
voor de allerlaagste prijs!!
tel. 077-32160
Straelseweg 370, Venlo -
Het Odapark in Venray verzorgt
een lezing over het werk van Jean
Le Gac. Zijn werk zal in het kader
van De wereld volgens Frankrijk
deel III vanaf 30 maart in het
Theehuis tentoongesteld worden.
Jean Le Gac (Parijs, 1936) wordt
wel 'de schilder zonder schilderij
en genoemd'. Zijn kunstwerken
bestaan vooral uit collages en
foto's. Hij stelt zichzelf voortdu
rend de vraag: 'Hoe gaat dat. de
dood van de kunst?'. Het persona
ge» dat hij creëert, de schilder,
voert hem vervolgens mee naar
een wereld van fictie en werke
lijkheid. In aanloop tot de exposi
tie van het werk van Le Gac zal
Daan van Speybroek een lezing
geven over deze franse kunste
naar. De lezing vindt plaats op 3
april in het Theehuis en begint
om 20.00 uur. Telefonisch reser
veren via 0478-513690.
Britt Houwen en Simone Hermans gaan door naar de provinciale voononde op 8 april in Roermond
Britt Houwen van basisschool uit Horst kwamen tijdens de voor- ronde op 8 april in De Oranjerie
De Bongerd is winnaar geworden ronde in Sevenum als beste uit de in Roermond. Britt en Simone
van de regionale voorronde van bus. Mariëlle van Tilburg van De gaan dan strijden om een finale-
de Nationale Voorleeswedstrijd. Kruudwis wist zich niet te kwalifi- plaats op 14 mei tijdens de
Britt Houwen en Simone Hermans ceren voor de provinciale voor- Nationale Voorleesdag in Utrecht,
