Prominente Peelschrijvers
op Kiwanis boekenmarkt
Adelbertvereniging
Venray 50 jaar
Harold ISL
LENSSEN
""Wachttijd bouwaanvragen onacceptabel
Honderd alleraardigste kavels
Stichting
Deportatie naar
Salzgitter
'Bouw 250 betaalbare
woningen binnen vier jaar'
Uniek logboek van De Waan
Niets!
EEL en maas
Donderdag 19 september 2002 - Pagina 9
^VD eist maatregelen
ff
jouwaanvragen in het bui-
jgebied blijken niet meer
gehandeld te worden op het
{Deentehuis. Dat bracht de
D aan het licht. "Burgers
rijgen te horen dat er geen
Hjwvergunningen kunnen
orden verleend voordat het
estemmingsplan buitenge-
ed is vastgesteld", stelde
oé Francken in de commis-
Stedelijk Ontwikkeling.
Het bestemmingsplan buitenge
bied doorloopt momenteel de
wettelijke procedures en ligt nu
ter goedkeuring bij de provincie.
De WD spreekt van een onaccep
tabele situatie. "Burgers en onder
nemers in het buitengebied kun
nen en mogen geen jaren
wachten voordat ze kunnen bou
wen", oordeelde Francken die bij
wethouder Ruyten van Stedelijke
Ontwikkeling aandrong op spoe
dige maatregelen. Frits Ruyten
sprak eveneens van 'een onhoud
bare situatie'. "Er is een stuwmeer
van bouwaanvragen ontstaan dat
onacceptabel is. En dit is al een
jaar aan de gang", moest de wet
houder bekennen. Hij had afgelo
pen donderdag spoedoverleg met
de hoofden van de afdelingen
Bouwen en Milieu en Ruimtelijke
Ontwikkeling. Ruyten heeft voor
begin oktober ambtenaren van de
provincie uitgenodigd. "Om een
oplossing te zoeken voor deze
knelpunten." De bouwaffaire in
Merselo werpt een grote schaduw
over alles wat met bouwen te
maken heeft op het gemeente
huis. De provincie trok de korte
vrijstellingsprocedure voor Ven-
ray in. Dat betekent dat alle bouw
aanvragen, die niet passen binnen
het bestemmingsplan, via de
lange procedure langs Maastricht
moeten gaan. Dit betekent een
vertraging van zeker een half jaar.
Bovendien staat Venray ook nog
onder verscherpt toezicht van het
ministerie van VROM. Wethouder
Ruyten hoopt de provincie te
bewegen om de strafmaatregel
tegen Venray te versoepelen.
Zodat de eenvoudige bouwaan
vragen weer snel afgehandeld
kunnen worden via de korte pro
cedure van artikel 19. René Franc
ken kon instemmen met de voor
genomen acties. Wel vroeg de
WD'er om alle betrokkenen hier
van op de hoogte te stellen. Die
toezegging deed Ruyten.
Ze zullen er zijn, zes prominen-
Peelschrijvers op de boeken-
arkt in Venray. Ook dit jaar
judt de Kiwanisclub Venray een
ote boekenmarkt op zondag 22
ptember op het Schouwburg-
pin. De Kiwanis hebben zes
jominente Peelschrijvers van
gleer vanachter de Peelhorizon
indaan gehaald. Ze vertellen hun
froiste verhalen uit hun leven
jals deze werden opgetekend
ir Theo Janssen in het boek:
azen door de oude Peel. Zij
|en afwisselend het podium op
plein met een saxofoonorkest.
Boeken die bij antiquarische
jekwinkels prijzige kasstukken
ja zitten bij de Kiwanis dikwijls
irscholen tussen de 45 kramen
et boeken die deze club hier bij
jaar bracht. Voor een habbe-
7b verwisselen ze van eigenaar,
iar het boek van Theo Janssen
[Sevenum Reizen door de oude
pel. hoeft u in hun kramen niet
zoeken, het restant van de eer-
cdruk ligt overzichtelijk in hun
imen. Het is nog niet antiquai-
(ch, maar dat zal niet lang meer
iren. De winstmarge van het
rek is voor het goede doel.
Jhr mr. Paulus de la Court
1760-1840), landdrost van Bra-
liit zal u een blik gunnen in het
lidschap van de Peel in de 19e
mw. De la Court werd in 1807
jor koning Lodewijk Napoleon
aoemd tot landdrost van het
partement Brabant. Hij werd
lor Napoleon geprezen en in de
clstand verheven. Hij schreef
eerste boek over de kolonisa-
Jvan de Peel. Wij volstaan met
ikele citaten die hij in Venray
jker ten gehore zal brengen: in
fi Peelstreek liggen gunstige
Bruitzichten voor de ontgin-
ng. De vele uren ver, liggen
oeste gronden te midden van
Bkenrijke vlekken en dorpen,
ct zijn waarborgen dat deze zich
Bchtelijke woestijn in een bloei-
nd landschap herschapen kan
worden'.
'Als het aan mijn vader en zijn
«verwanten had gelegen
iren de meest interessante
'bieden van de Peel nooit ont-
innen geworden'. Aan het
oord is Huub van Baar, zoon van
[Frans van Baar die in 1905 de bier-
luwerij van zijn schoonvader
Keizer in Venray ging runnen,
familie van Baar en hun vrien-
De zes schrijvers: l.Jhr. mr. Paulus Emanuel de la Court. 2. Huub van Baar. J. Herman Maas. 4. Gerard temmens. 5. Leo Kluytmans en 6.
Theo Janssen.
den waren de laatste paradijsmen
sen, dwaalgasten in de Peel. Huub
van Baar vertelt zijn verhalen over
zijn herinneringen. Het oerland-
schap in de Peel. De schaapskooi
en, broedende goudplevieren.
Een fata morgana dat hij met zijn
op 22 april 1911 zag en tekende.
Met pijn in het hart sluit hij zijn
verhaal af: 'Ze hebben een para
dijs verwoest, alles is opgeofferd
aan materie en welzijn en dat is
de dood in de pot'.
Een tijdgenoot en vriend van
Huub van Baar was Herman Maas,
geboren in Oostrum (1877) en
overleden in Eindhoven (1958).
De meest bekende van Peelro-
mans als De Verstotelingen en Het
Goud van de Peel. Herman Maas
zal u in zijn verhalen meenemen
naar de plaats waar hij het Goud
van de Peel vond. Hij vertelt over
zijn vele tochten door de Peel en
zijn bezoeken aan herberg De
Crayenhut onder Deurne.
In 1994, in het zevende jaar na
de dood van Leo Kluytmans, de
ziener van de Peel, ging een voor
spelling in vervulling. Bij zijn
overlijden in 1988, verklaarde
Leo: 'Óver zeven jaar zal ik terug
komen'. Zijn profetie ging in ver
vulling. Leo Kluytmans leeft voort
in de mystieke wereld van de
Peel. Leo zal vertellen hoe de
Romein hem op een zwoele
zomernacht bezocht en aan hem
zijn naam bekend maakte.
Gerard Lemmens 1897-1962)
was de zoon van de veldwachter
van Venray. Door zijn grote ken
nis van de Venrayse Peel t.w. de
historie, bodemkundige gesteld
heid, bewogenheid en liefde voor
de streek werd Gerards vader
rond 1920 werkvoorbereider
voor de op gang gekomen ontgin-
nigen in de Verayse Peel. Evenals
Huub van Baar was de liefde voor
alles wat met de Peel te maken
had door hun vaders met de pap
lepel ingegeven. De grote ver
dienste van Gerard is, dat hij hon
derden verhalen optekende van
sagen en legenden. Hij gaf verkla
ring voor de herkomst van aloude
plaatsnamen in de Verraysepeel.
Gerard zal er zijn met zijn verha
len over de Peelreuzen. Op de
Paardenkop leefden de tillen en
de aerdmenkes. Hier stonden
eens twee eikenbomen aangeduid
met Hennoch en Elia. Deze profe
ten zijn volgens de herders van de
Schiëperspiël met hun vurige
paarden hier ten hemel opgeste
gen.
Tot slot vertelt Theo Janssen,
de auteur van Reizen door de
oude Peel over zijn tochten langs
erven, velden en beemden. Als
veertienjarig jongetje reed hij mee
op de melkkar van Huls Lei, Leo
Dorssers. Hij hielp hem om de
melktuiten van 33 Vosbergse boe
ren in Panningen langs de weg te
zetten. Iedere boer kreeg zijn ver
haal. Theo vertelt over die 'grutse'
boeren die de melkkannen maar
half vol maakten om indruk te
maken. Het paard van Leo kende
de route en stopte zonder com
mando, bij de zuinigste-, gierigste,
luiste, de geruste- de nieuwerwet
se en de boer waar pas kort hek
sen en weerwolven waren verdre
ven. Tussen de bedrijven door zal
Theo Janssen alom in de kramen
van de Kiwanis aanwezig zijn om,
zo u wenst het boek Reizen door
de Oude Peel te signeren
Kiwanis dienstenveiling op 26 oktober
Tijdens de dienstenveiling
die Kiwanisclub Schieëpers-
land staan maar liefst 100
kavels op het programma. Aan
Willy (Voesten) en Rob (van
lieshout) de eer om deze
kavels tegen een goede prijs
aan de man (of vrouw) te
brengen. Zoals u wellicht
weet, is de opbrengst voor het
medisch kinderdagverblijf De
Kleuterhof, waarvoor speel-
karren worden vervaardigd.
Honderd kavels, en niet zomaar
minste kavels. Er is voor elk
wat wils, voor jong en oud, voor
muziekliefhebbers, sportliefheb
bers, lekkerbekken, trouwlusti
gen, noem maar op.
Muzikaal gezien hebben we een
aantal aardige kavels in de aanbie
ding. Wat dacht U van een serena
de door het harmonie-orkest van
Euterpe, een optreden van de Lie-
derentafel op een feestje of een
optreden van de vermaarde Tren-
nesetters, die voor deze gelegen
heid graag uit de mottenballen
komen. Muzikanten die graag
eens naar buiten willen treden,
kunnen een optreden kopen bij
de lokale omroep Venray of zelfs
hun muziek op cd laten zetten.
De fijnproevers onder u komen
ook aan hun trekken. Zo zijn
kiwanisleden bereid om bij u
thuis te komen koken. Andersom
kan ook, twee kiwanisleden zijn
bereid gevonden om u bij hen
nair hoogstandje. De kookclub
Bourgogne is bereid om een diner
voor minstens zestien en maxi
maal 40 personen te verzorgen.
Ook restaurants kunnen bieden.
De Kiwanis zijn bereid om met 30
mensen bij de hoogste bieder te
gaan eten. Een minder culinair
hoogstandje maar toch ook lekker
is een maaltijdsoep voor acht per
sonen. De komende weken meer
informatie over alle kavels die op
26 oktober de revue zullen passe
ren. U bent er dan ook? De Bubs
(Jack van Els, Cor v.d. Cruijsen,
Wilco Lucassen en John van Els)
in ieder geval wel voor een gezel
lige muzikale noot.
Voor de vierde maal organiseert
de Stichting Deportatie oktober
1944 Noord- en Midden-Limburg
een reis naar Salzgitter in Neders-
aksen. Tijdens de oorlog werkten
daar vele duizenden dwangarbei
ders in de staalindustrie van de
Hermann Goring Werke. Ook een
groot deel van de Noord-Limburg-
se mannen die tijdens de razzia's
in oktober 1944 werd opgepakt,
kwam daar terecht. Voorgaande
reizen werkten steeds louterend,
zowel voor de slachtoffers zelf als
voor hun familie die mee op reis
ging. Ook al zijn er nog maar wei
nig tastbare herinneringen aan de
ellende van de hoogovens en slak-
kenbergen, toch biedt de reis tel
kens weer ruimte aan het verwer
ken van de vaak jarenlang
opgekropte pijn. Dat gebeurt met
name ook door de hartelijke ont
vangst door de mensen van de
Stadtgeschichte in Salzgitter, die
een oprechte betrokkenheid
tonen ten opzichte van de ex-
dwangarbeiders. De reis die dit
jaar georganiseerd wordt, heeft
een bijzonder- karakter. Het is dit
jaar namelijk zestig jaar geleden
dat het concentratiekamp in Drüt-
te, een Aussenlager van Neuen-
gamme, geopend werd. 'Drütte'
was het eerste werkkamp van
dwangarbeiders voor de Hermann
Göring Werke; veel andere zou
den volgen. Om dit te herdenken
organiseert de Stadtgeschichte in
Salzgitter in oktober een aantal
manifestaties, waaronder een her
denkingsbijeenkomst bij het voor
malige kamp Drütte en een rond
leiding door de stad door Duitse
jeugd. Ze zullen het programma
echter ook afstemmen op de
behoeften van de deelnemers en
op de positieve ervaringen van
eerdere reizen. De reis vindt
plaats van vrijdag 18 tot en met
zondag 20 oktober. Voor een
bedrag van maximaal 200 krijgt
u een geheel verzorgde reis aan
geboden. De stad Salzgitter wil
het verblijf van vier ex-dwangar
beiders en vier van hun
(klein)kinderen vergoeden. Zij
willen deze bijdrage in de kosten
gaan verdelen over alle deelne
mers, zodat op dit moment nog
geen zicht is op de exacte kosten
voor de reis. Bent u geïnteres
seerd in deze reis of wilt u meer
informatie, dan kunt u contact
opnemen met Els Verhaegh, tele
foon (07*03078034. De inschrij
ving sluit op 1 oktober.
PEEL EN MAAS
een abonnement waard
De gemeente heeft het plan
om binnen deze collegeperio
de (van 2002 tot 2006) 250
sociale huurwoningen te bou
wen. Tweehonderd in Venray-
centrum en vijftig op de kerk
dorpen. Die toezegging deed
wethouder Ruyten woensdag
in de commissie Stedelijke
Ontwikkeling naar aanleiding
van vragen van Tom van den
Hoek (fractie Van de Vorle).
"Wonen Venray heeft direct te
realiseren bouwplannen kant en
klaar liggen opperde Van den
Hoek. De lokale partij pleit al lan
ger voor meer betaalbare wonin
gen om de doorstroming op de
woningmarkt weer vlot te trek
ken. Zodat ook starters weer aan
bod kunnen komen. Frits Ruyten
somde de problemen op. sterk
gestegen prijzen in de koopsec
tor, te weinig seniorenwoningen
en vertragende procedures.
"Doorstroming is belangrijk. Het
college zal er alles aan doen om
dit tot stand te brengen", beloof
de Ruyten die enkele concrete
projecten noemde. In nieuw
bouwwijk De Brabander komen
tachtig tot honderd sociale huur
woningen en op het St. Annater-
rein zijn er zestig gepland. Er wor
den in het centrum ruim vijftig
appartementen gebouwd voor de
doelgroep ouderen en zorg. Op
het KTS-terrein aan de St. Jozef-
weg komen twintig tot dertig
huurwoningen voor het goedko
pe segment. "In juli 2003 gaat de
schop de grond in en een jaar
later hopen we de eerste sleutels
te overhandigen aan de nieuwe
bewoners", aldus wethouder Ruy
ten. Het voormalige gezinsvervan
gend tehuis De Laterij aan de Heu
velstraat is onlangs gesloopt. Er
komen veertien woningen voor
terug. Waarvan twee appartemen
ten voor bewoners van De Wen-
del. Op de plek van het afgebro
ken schoolgebouw Contrast, in
het plan Jerusalem, worden veer
tien appartementen gebouwd
waarvan één voor De Wendel.
Deze bouw start in juli 2003-
Jubileumviering in schouwburg van St. Anna
De Adelbertvereniging in
Venray viert op vrijdag 20 sep
tember van 20.00 tot 23.00 uur
haar vijftigjarig bestaan in de
schouwburg van St. Anna.
Tijdens deze feestelijke bijeen
komst zal oud-Venraynaar drs
A.L.M. Nelissen, lid van het
Nederlands Olympisch Comité,
een voordracht houden over hoe
een official de Olympische Spelen
beleeft Tevens zal Robert van der
Vooren, de aanstaande schoon
zoon van bestuurslid Sjef Martens,
uitleggen hoe een topsporter dit
sportieve wereldevenement
ondergaat. Na deze voordrachten
wil de jubilerende vereniging de
informele bijeenkomst afronden
met een hapje en een drankje.
De landelijke Sint Adelbertver
eniging zag het levenslicht op 10
december 1934, maar de Venray
se afdeling werd in 1952 vanuit
de afdeling Venlo opgericht. Het
aantal leden van Adelbertvereni
ging Venray was in die beginjaren
nog erg beperkt: circa vijftien per
sonen. Het was in die tijd nog zoe
ken naar de juiste identiteit. De
leden startten met een maande
lijkse namiddagborrel, die werd
gevolgd door een wekelijkse
kegelavond.
Maar er stonden ook al voor
drachten op het programma,
zoals van dr. Mr. F.M. Havermans
met als veelzeggende titel 'Over
criminaliteit onder katholieken'.
Verder discusieerden de leden
ook in Venray over landelijke the
ma's, zoals gehoorzaamheid en
vrijheid. In deze periode speelde
ook nog mee dat Adelbert een
standsorganisatie was, die in
samenwerking met andere stands
organisaties actief meehielp in de
opbouw van de samenleving in
Venray.
De Adelbertvereniging stak
onder andere de handen uit de
mouwen bij de realisatie van een
bejaardenhuis, sportparkplan en
sportraad, muziekschool,
gemeenschapshuis en cultureel
centrum. Tevens was er in die tijd
een bijzondere relatie met de Car-
melieten in Smakt, waar jaarlijks
enkele bijeenkomsten werden
gehouden.
Door het steeds meer betrek
ken van de echtgenotes bij de
activiteiten verdween geleidelijk
het mannenkarakter van de ver
eniging. De onderlinge band werd
hechter en in 1959 werd gestart
met de feestelijke sluitingsavon
den.
Ook de Adelbertvereniging ont
kwam in de loop der jaren niet
aan de opkomst van nieuwe
inzichten en emancipatie. Er
waren felle discussies over de toe
latingscriteria, waarbij de definitie
'intellectueel' van belang was.
Intellectueel werd in die jaren
vertaald met academisch. De
Adelbertvereniging was toen ken
nelijk nog een heel eind verwij
derd van het huidige motto 'Ieder
een is welkom, die graag naar
onze voordrachten komt'..
In 1968 volgde de opheffing en
de omzetting van de plaatselijke
afdelingen tot zelfstandige vereni
gingen. Van de 32 afdelingen die
in Nederland op dat moment
bestonden, bleven er uiteindelijk
acht, waaronder Venray, over.
De duidelijke teruggang werd
verder versterkt door de opkomst
van de zogenaamde serviceclubs.
In 1970 werd door het bestuur en
de leden besloten met de Adel
bertvereniging door te gaan als
informatiecentrum voor eigentijd
se problemen, discussiecentrum,
groepering van vrienden en inte
gratiekanaal voor nieuwelingen in
de Venrayse gemeenschap.
De ontwikkeling van het aantal
leden en het grote aantal leden
dat de voordrachten bezoekt,
bewijst volgens de Adelbertver
eniging dat de beslissing om door
te gaan de juiste was en dat Adel
bert in een behoefte voorziet. In
het seizoen 1970-1971 had de ver
eniging 115 leden, in 1992 waren
dat er 125 en in 2002 zijn dat er
175 (paren worden voor één
geteld, red.).
Adelbert is in de loop der jaren
van een strikt gesloten vereniging
geëvolueerd naar een geheel
open vereniging, waarbij meer
dan de helft van de deelnemers
aan een bijeenkomst vrouw is.
De vereniging moet waken
voor een verdere vergrijzing en
ontplooit om die reden op dit
moment nogal wat activiteiten
om een jongere generatie aan zich
te binden. Het belangrijkste argu
ment om lid te worden van de
Adelbertvereniging is het pro
gramma. Zo was de Adelbert-wijn-
cursus met circa 25 deelnemers
een succes. De leden leveren een
belangrijke bijdrage aan het pro
gramma, maar ook worden er pro
gramma's met collega-verenigin
gen uitgewisseld zodat er jaarlijks
een grote variatie aan onderwer
pen (muziek, wetenschap,
medisch, religie, kunst, lokaal) de
revue passeert.
De beelden en verhalen van
De Waan worden nu vastge
legd in een logboek onder de
titel: Durf de gekte te beleven.
De manifestatie over kunst en
psychiatrie heeft de afgelopen
maanden veel indruk
gemaakt.
Met een indrukwekkende inter
nationale tentoonstelling, een
brede programmering regio-activi
teiten en spraakmakende kunst
op rotondes is De Waan een eer
betoon aan 100 jaar psychiatrie in
Venray. Kunstenaars stellen vra
gen als 'wat is gek' en 'wie is gek'
opnieuw ter discussie en dagen
bezoekers uit de gekte te beleven.
In het logboek kan iedereen in
woord en beeld ervaren hoe
Nederlands' meest spraakmaken
de manifestatie over kunst en psy
chiatrie ontstaan is, wat de achter
gronden zijn en hoe ideeën
uitgroeiden tot veelbesproken
kunstwerken. Het biedt de lezer,
voorzien van boeiende schetsen,
persoonlijke reacties en beelden
van de opbouwfase van dichtbij
inzicht in het hart van De Waan.
Verder wordt er ruim aandacht
geschonken aan de brede pro
grammering regio-activiteiten en
de spraakmakende kunst voor op
de rotondes. De vele foto's wor
den begeleid door opvallende
citaten en reacties.
Het logboek van De Waan is
een zorgzaam samengesteld aan
denken aan de unieke manifesta
tie die Venray op de landelijke
kaart van kunst en cultuur zette.
Maar je kunt het boek ook lezen
Showroombezoek
uitsluitend
op afspraak
KEUKENINRICHTING
(0478)539020
advies aan huis,
ook 's avonds
Stayerhofweg 2b
Wanssum
als een catalogus met een eenma
lig overzicht van een uitzonderlij
ke verzameling kunstwerken. De
internationale expositie staat met
recht centraal in het logboek.
Het logboek van De Waan ver
schijnt begin december 2002 in
een beperkte oplage, maar het is
nu al te bestellen, li machtigt een
malig De Waan per boek 25,- af
te schrijven van uw rekening. Het
boek wordt dan, als de betaling in
orde is, automatisch naar u opge
stuurd. Na 1 december is het
boek onder dezelfde voorwaar
den verkrijgbaar voor de normale
prijs van 30,- inclusief verzend
kosten. Voor meer informatie
kunt u bellen met projectbureau
De Waan, te bereiken via 0478-
569126. Bestelformulieren zijn
verkrijgbaar op het infocentrum
van De Waan, St. Annaterrein, aan
de Noordsingel 39 in Venray, of
via Postbus 40, 5800 AA Venray
Ook kunt u een bestelformulier
aanvragen via info@dewaan.nl
Wat gebeurt er ais U
niet adverteert
PEEL EN MAAS