"Onvoldoende
communicatie over kunst
Extra verhoging
OZB op komst
"Maxima vroeg hoe
het paard heette"
Ontbijt met Bill en Hillary in New York
3E
"Ik wil het wel honderd
keer uitleggen"
KEIJSERS'MANDERS
Wethouder Emonts wil organisatie De Waan niets verbieden
ff
Tibetproject Venraynaar Paul Kronenberg (2)
Joop Wismans ergert zich aan discussie over kruisen
wtéVeis
PEEL EN MAAS
Donderdag 11 juli 2002 - Pagina 3
Het onderwerp 'kunst op
rotondes' stond vorige week
op de agenda van de commis
sie Maatschappelijke Dien
sten. Dat het kunstwerk met
de honderd geknakte kruisen,
onderdeel van manifestatie De
Waan, op een rotonde wordt
geplaatst heeft voor veel com
motie gezorgd. Het CDA ging
het verste in zijn kritiek en
dreigde met een motie te
komen.
Projectbureau De Waan heeft
destijds de vrije hand gekregen
om negen rotondes met kunst in
te vullen. Het moesten samenhan
gende kunstwerken worden die
het thema 'honderd jaar psychia
trie in Venray uitbeelden. Het
kunstwerk 'kruisen' van Reinier
Kurpershoek zou zeker een plek
krijgen en wel op de rotonde
Noordsingel-Raadhuisstraat. Mar
tin Leenders (CDA) vroeg aan
Emonts om de organisatie van De
Waan te 'overrulen' om van plaat
sing af te zien. "Dat kan ik niet.
Dag mag u niet van mij verlan
gen", antwoordde de wethouder
van cultuur. Mathieu Emonts
vindt dat de politiek hierover niet
moet beslissen. Hij gaf wel toe dat
het kunstbeleid onvoldoende
gecommuniceerd is. "Ik wil de
opdracht aan de organisatie van
De Waan intact laten. Maar zij
moeten wel hun boodschap aan
de burgers overbrengen. Het is
jammer dat de discussie zich toe
spitst op de kruisen. Ik zou het
graag in een breder perspectief
zien. Ik zal uw meningen over
brengen en de organisatie in deze
commissie vragen. We moeten
niet te snel ingrijpen. Een beslis
sing wil ik naar achter schuiven
nadat er er meer voorlichting is
geweest."
GEEN DRAAGVLAK
GDA'er Leenders meende dat er
geen draagvlak voor het kunst
werk is. Volgens het masterplan
Beeldende Kunst is dat wel een
voorwaarde. "De rotondes moe
ten een visitekaartje worden en
de positie van het centrum ver
sterken. Daaraan voldoet dit niet
De kruisen roepen een negatief
gevoel op dat niet bij Venray
past." Bovendien meent het CDA
dat de verkeersveiligheid door het
kunstwerk in het gedrang komt.
"En er zijn ook mensen die dierba
ren in het verkeer verloren heb
ben. Dit kunstwerk hoort niet op
een rotonde thuis. Er moet elders
een locatie voor gezocht wor
den."
Elly van Dijck (PvdA) vond dat
de kruisen op het grasveld voor
het hoofdgebouw van St. Anna
'precies op de juiste plek staan'.
"Daar heeft het een directe relatie
met waar het kunstwerk voor
staat." Van Dijck wees erop dat
langs de beoogde rotonde veel
begrafenisstoeten trekken. "Het
kan dus beter niet op die locatie.
Maar de beslissing daarover ligt en
blijft bij De Waan."
Ook Tom van den Hoek (fractie
Van de Vorle) vond dat het kunst
werk van Kurpershoek op de hui
dige plek mag blijven staan. "Het
past er prima, in de sfeer van de
omgeving. Het verhaal achter de
kruisen, daar kan ik achterstaan.
Maar ze horen niet in de tuin van
Venray thuis." Na een inspectie
kwam Van den Hoek tot de con
clusie dat de kruisen niet duur
zaam zijn. Want het betonijzer is
nu al aan het roesten. "Ik geef het
nog geen jaar. Want dan vallen de
kopjes er al vanaf. Er komt beton
rot in. Fractie Van de Vorle mag
dan geen verstand hebben van
kunst maar we hebben dat wel
van beton..."
Ook Wim Buijs (WD) oordeel
de dat het kunstwerk niet op een
rotonde hoort. "De relatie tussen
de rotonde en het kunstwerk ont
gaat ons. Nu staan de kruisen er
indrukwekkend bij. Straks op een
rotonde wordt het weerzinwek
kend. Een groot deel van de
bevolking moppert."
Cor Vervoort (Samenwerking)
wees op het belang van maat
schappelijk draagvlak en betrok
kenheid. "Ongewild en noodge
dwongen worden de mensen er
straks mee geconfronteerd. Het
kunstwerk kan kwetsen en shoc
keren. Er heerst onvrede bij een
groot deel van de bevolking. Dat
bewijst de kunst geen dienst. Ven
ray zit niet te wachten op deze
kunstwerken op rotondes", meen
de Vervoort, die zich afvroeg
waarom geen eisen worden
gesteld aan kunst in de openbare
ruimte.
Mathieu Emonts zei de discus
sies van de afgelopen tijd met
spanning gevolgd te hebben.
"Kunst roept reacties op en dat is
positief. Het maakt ook emoties
los. Kunst is er niet alleen om te
vermaken of om mooi gevonden
te worden. Het moet iets doen en
aanspreken."
Emonts verklaarde dat draag
vlak een belangrijk aspect is, "Het
mag geen heel grote weerstanden
oproepen." Maar de wethouder
wil niet tornen aan de opdracht
die aan de organisatie van De
Waan verstrekt is om negen
rotondes met kunst in te vullen.
Het CDA zei met een motie of een
initiatiefvoorstel te komen om de
kruisen te weren uit het Venrayse
straatbeeld.
Venraynaar Paul Kronen
berg en zijn blinde vriendin
Sabriye Terberken hebben in
het verre Tibet, geheel op
eigen kracht, een blindeninsti
tuut gesticht, dat inmiddels
onderdak en scholing biedt
aan enkele tientallen blinde
kinderen. Een voor Tibet
uniek project dat kon slagen
door het enorme doorzettings
vermogen van deze twee jonge
mensen. In de komende
weken sfeerimpressies van
hun verblijf en hun werk in
het laatste half jaar, opgete
kend door Paul Kronenberg.
In deel 2: ontbijt met Bill en
Hillary in New York City
"In februari 2002 werden
i Sabriye en ik uitgenodigd om deel
I te nemen aan het Wereld Econo
misch Forum, deze keer niet zoals
gewoonlijk in Davos, maar uit
solidariteit in New York City. We
hadden lang getwijfeld of we de
uitnodiging aan zouden nemen
omdat we ons met veel zaken die
op dit forum worden besproken
i niet kunnen identificeren. De
organisatie beloofde ons echter
dat we een kans kregen ons werk
en verdere toekomstplannen te
presenteren. We hadden natuur
lijk niets te verliezen en omdat we
bij een Zwitserse vriend, die als
kunstenaar in New York werkt,
konden overnachten, hebben we
toch besloten om te gaan.
De onderwerpen die tijdens het
forum door de 'wereldleiders'
I bediscussieerd werden gingen
een beetje aan onze ideeën voor
bij. Één van de hoofdthema's was
Leadership in fragile time' en
How to remain our leadership-
positions?' Vier blokken rondom
het Waldorf Astoria hotel, waar
het forum plaats had, waren her
metisch van de buitenwereld
afgesloten om de veiligheid van
de 'leiders' te waarborgen. 10.000
agenten werden ingezet om de
vele demonstranten op een veili
ge afstand te houden Elke deelne
mer ontving een futuristische
chip-pas die voor ware magie
zorgde. Zodra de pas door enkele
van de veiligheidsmensen werd
gesignaleerd opende het blauwe
gordijn zich waardoor we onge
hinderd de weg naar het Waldorf
Astoria konden vervolgen. Het
hotel leek tijdens het forum meer
op een vliegveld waar aan alle
in/uitgangen metaaldetectors
waren geïnstalleerd. Omdat de
chip-pas waarschijnlijk ook een
magische aantrekkingskracht had
op de tomaten van de demonstr
anten die tegen het forum protes
teerden, zorgden we ervoor dat
niemand buiten de veiligheidszo
ne ons kon herkennen als deelne
mers.
De discussierondes die ons inte
resse wekten waren schaars.
Omdat de ruimtes waarin gedis
cussieerd werd klein waren en je
je enkele dagen van te voren had
moeten inschrijven bleven de
meeste deuren voor ons gesloten.
In een meeting voor 'Global
leaders for Tomorrow' waartoe
ook Sabriye behoort, ging het
over de voordelen van netwerken
tussen de deelnemers. Voor ons is
dat niet zo gemakkelijk omdat de
meeste GLT's mensen zijn uit de
businesswereld en geen idee heb
ben wat het werk wat wij doen
voorstelt. Vorig jaar in Davos
hield een GLT (businesswoman)
een toespraak waarin ze liet
weten: 'dat het opzetten van een
ontwikkelingsproject een leuke
hobby is, het voelt lekker wat
goeds te doen'. Dat is natuurlijk
gemakkelijk gezegd als je een
grote zak met geld hebt en alles
wat je nodig hebt eenvoudig weg
direct aan kunt schaffen.
Wij werken minimaal dertien
uur per dag, zeven dagen in de
week met verantwoording voor
alle leerlingen, medewerkers.
budgetten etc. Daarnaast hebben
we te maken met bureaucratie en
vele vele ingewikkelde regels en
zijn we drie maanden per jaar
onderweg om aan fondsenwer
ving te werken. Om het opzetten
van een ontwikkelingsproject te
zien als een 'leuke hobby' is echt
overdreven. Natuurlijk geeft het
resultaat een bevredigend gevoel,
maar het is verder een baan waar
in keihard gewerkt moet worden.
Wij hadden een beetje het gevoel
dat we op het forum als 'tentoon-
stellingsvoorwerp' werden
gebruikt. Iedereen scheen ons te
kennen, klopte ons vaderlijk,
kameraadschappelijk op de
schouder, maar als het om net
werken ging of om financiering
van het project bleven de deuren
gesloten. Dit werd nog eens dui
delijk nadat Sabriye een vijftien
minuten durende toespraak hield,
waarin ze ook het netwerken en
financieringshoofdstuk aansprak.
Een langdurig luid applaus volgde
op de toespraak, maar niemand
van de zeer invloed(en)rijke 'lei
ders' kwam om hulp aan te bie
den. Pas een half uurtje later kwa
men er enkele leiders en zakenlui
uit ontwikkelingslanden om te
vragen of we ook in hun land iets
voor blinden kunnen betekenen.
Op een zondagmorgen werden
we uitgenodigd om met de GLT's
een ontbijt bij te wonen in de
Yale Club. De speciale gasten
voor dit ontbijt waren Bill en Hil
lary Clinton. Hillary, geheel in ver
kiezingscampagnestijl, bekriti
seerde, zonder namen te noemen,
de huidige regering en Bill die wat
relaxter werkte (hij hoeft niet
meer) had zelfs tijd voor wat grap
pen en grollen. Na zijn toespraak
werden we persoonlijk aan hem
voorgesteld als de projectleiders
van het eerste rehabilitatie en trai
ningscentrum voor blinden in
Tibet. Ik geloof niet, dat hij zich
nog enigszins aan dit korte
gesprek kan herinneren, maar op
zijn minst heeft dit treffen bij
onze counterpart in China een
geweldige indruk^gpmaakt. Het
verblijf in New York werd ook
gebruikt om de eerste contacten
te leggen met de uitgever van
Sabriyes boek. Het boek wordt in
het begin van 2003 ook in het
Engels gepubliceerd. Verder heb
ben we een zeer interessante
lunch gehad met de schrijver en
neuroloog Oliver Sacks."
De sanitair - specialist
Thuis in elke woning
Kijk uw ogen uit in onze
Sanidrome showroom
Keijsers - Manders zorgt
voor water, licht en warmte
in één handomdraai.
ELEKTRO
Keijsers-Manders Sanidrome
Keizersveld Venray
Installatiebedrijf Keijsers-Manders
Agrobaan 9 5813 EB Ysselsteyn
Tel.: 0478 - 54 42 00 info@keijsersmanders.nl
"Wat me verrekte stoort is
dat we honderd jaar lang psy
chiatrische patiënten hebben
weggestopt in mooie parken.
En nu zouden de kruisen op
de rotonde weer niet kunnen.
Ik vind dit verdomme echt
ongelooflijk."
Joop Wismans ten voeten uit.
De Venrayse kunstenaar en lid
van projectgroep De Waan kan de
Venraynaren niet meer volgen.
Het kunstwerk van de honderd
geknakte kruisen van Reinier Kur
pershoek blijft de gemoederen
bezig houden. Tegenstanders vin
den dat het niet op een rotonde
past. Mensen kunnen er niet naar
toe lopen en een infobordje heeft
ook geen zin. Wismans vindt dit
geen argument. "Als ik in een
plaats kom en ik zie een kunst
werk, dan wil ik ook weten wat
het voorstelt. Dan ga ik een kroeg
of een winkel binnen en dan
vraag ik om informatie. En zo zou
het in Venray ook moeten. Dat er
informatie over de kunstwerken
in de winkels ligt. En dat ook de
Venraynaren zelf de moeite
nemen om het verhaal aan ande
ren te vertellen."
Voor Wismans, Erik Peters en
Marijke Cieraad staat het als een
paal boven water. De kruisen zul
len straks één van de negen Ven
rayse rotondes sieren. Samen ver
tellen ze het verhaal van honderd
jaar psychiatrie in Venray. Met
stukken uit gesloopte gebouwen
maar ook interieur als een slaap
kamer en een bad. Elders in Peel
en Maas geeft het projectbureau
De Waan in een paginagrote
advertentie tekst en uitleg over de
inrichting van de rotondes.
"We willen breken met het tra
ditionele 'beeld op een rotonde'.
Een gesloten instituut van hon
derd jaar gaan we nu binnenste
buiten keren. Het wordt als een
monument bewaard op de roton
des", verduidelijkt Wismans.
De honderd kruisen symbolise
ren de mensen die vaak in grote
anonimiteit bijna hun hele leven
in het Venrayse gesticht door
brachten. "De kruisen zijn de ziel
uit het concept. Het is een essen
tieel onderdeel dat in de openba
re ruimte thuishoort. De rotondes
worden het visitekaartje van Ven
ray. Het is belangrijk om te weten
waar je bent. We kunnen ons
onderscheiden met iets waar we
een sterke binding mee hebben
Want 'Enkeltje Venray' is toch
wereldberoemd in Nederland."
Erik Peters zegt dat er ook veel
positieve reacties zijn. "De men
sen vinden de kruisen gedurfd
Marijke Cieraad is met Wismans
eens. "We mogen de kruisen niet
wegstoppen. Dat hebben we al
bijna honderd jaar met mensen
gedaan."
Joop Wismans zegt nog geen
enkel sterk argument gehoord te
hebben waarom de kruisen niet in
het Venrayse straatbeeld thuisho
ren. "We staan er vierkant achter.
Want dit is fantastisch werk en
uniek in Nederland. Het verhaal
moet verteld worden. Ik ben
bereid het wel honderd keer uit
te leggen..."
Ook in 2002 worden door de
gemeente Venray weer veel
budgetten overschreden. Het
gevolg is dat halverwege het
jaar de post 'onvoorzien' al
vrijwel is uitgeput. Bovendien
is er al voor ruim 900.000 euro
onttrokken aan reserves en
voorzieningen. Dat maakt de
toch al wankele financiële
positie er niet sterker op.
Hoofd financiën Arnold van
Kraay verklapte alvast dat bij de
begroting 2003 een extra verho
ging van de OZB-tarieven wordt
voorgesteld. Door de vele
bezwaarschriften vallen de
inkomsten uit de OZB dit jaar
140.000 euro lager uit dan ver
wacht. Dat blijkt uit de eerste
begrotingsaanpassing van dit jaar.
Andere tegenvallers zijn de ver
hoogde vergoedingen aan raadsle
den (60.000 euro), frictiegelden
voor vertrekkend personeel
(133 000 euro) en de pensioenuit
kering van 78.000 euro aan drie
ex-wethouders die na de verkie
zingen niet terugkeerden.
Twan Jansen, directeur Algeme
ne Zaken, zei in de commissie
Middelen dat er nog een forse
kostenpost zit aan te komen voor
pensioenen van voormalige wet
houders. Door een nieuwe wet
Gerard Luykx rijdt Alexander en Maxima rond in huifkar
"Ik was er helemaal kapot
van", vertelt Gerard Luykx. De
inwoner van Castenrayer reed
vorige week zaterdag in Geys-
teren bruiloftsgasten rond bij
het huwelijk van zoon Joost
van baron Weichs de Wenne.
Daar waren tot zijn grote ver
bazing en verrassing ook
prins Willem-Alexander en
prinses Maxima bij. Luykx
reed ze vanaf de Willibrordus-
kapel in de Geysterse bossen
naar de woning van de baron.
"Een ritje van zo'n twintig
minuten schat de Castenrayer.
"Ik had twaalf mensen in de huif
kar. Maar ze praatten bijna alle
maal Engels en dat versta ik niet
zo goed. Ik heb Alexander en
Maxima een hand gegeven voor
dat ze bij mij instapten. Maxima
vroeg nog hoe het paard heette
en ook Willem-Alexander toonde
veel belangstelling."
Luykx rijdt regelmatig bruilofts
gasten rond. Zo werd hij onlangs
weer gebeld door baron Weichs
de Wenne. Want eerder was hij
met paard en huifkar al uitgerukt
bij de huwelijken van de twee
dochters van de baron. "Ik ken
hem goed maar hij had me niets
verteld over wie de gasten
waren.
Gerard Luykx meldde zich
zaterdag keurig op tijd bij de
woning van de baron aan de Maas-
heseweg. "De baron inspecteerde
eerst nog mijn huifkar en zei dat
alles er goed uitzag." Op de heen
reis naar de Willibrorduskapel had
hij nog geen enkel vermoeden
van de aanwezigheid van het aan
staande koningspaar. Aangeko
men bij de kapel zag hij Willem-
Alexander en Maxima temidden
van de tweehonderd bruiloftsgas
ten. "In kon het eerst niet gelo
ven. Zij waren te voet naar de
kapel gegaan. Het was strikt
geheim gehouden. Er waren wel
zeven bewakers bij. Het prinselijk
paar was blijkbaar bevriend met
de bruid en bruidegom."
Op de heenreis naar de kapel
had de Luyckx een zus van de
bruidegom vervoerd. "Ik heb toen
aan haar gevraagd of zij aan Wil
lem-Alexander en Maxima wilde
voorstellen om met mijn huifkar
terug te rijden. Nou, en dat
gebeurde ook. Ik was er helemaal
kapot van. Ik heb even met ze
gepraat. Maar ik moest tijdens de
rit goed opletten en zorgen dat
alles goed verliep. Het was een
heel leuke ervaring. Dit maak in
mijn leven nooit meer mee."
moeten de lopende verplichtin
gen als verlies worden geboekt.
"En dit is een aanzienlijk bedrag.
Daarmee voldoen we wel in één
klap aan de nieuwe wetgeving.
Dan komen er later ook geen lij
ken meer uit de kast", aldus Jan
sen.
Het leerlingenvervoer valt dit
jaar 97.000 euro duurder uit en de
muziekschool krijgt ruim 62.000
euro meer subsidie. De legesop
brengsten laten een meevaller
zien van 73.000 euro. Dit komt
omdat de verhoogde tarieven van
dit jaar niet in de begroting waren
opgenomen. Aan extra uitkerin
gen van het Rijk krijgt Venray
ruim drie ton binnen.
De 'aanslag' op reserves en
voorzieningen van negen ton
wordt vooral veroorzaakt door
hogere onderhoudskosten bij het
primair onderwijs (400.000 euro).
De NLW-bedrijven hebben vorig
jaar voor het eerst de vakantieda
gen en toeslag in hun balans
opgenomen. De gemeenten moe
ten voor deze kosten opdraaien.
Voor Venray betekent dit een ver
liespost van ruim 624.000 euro.
Met ingang van 2002 wordt drie
jaar op rij 208.000 euro aan de
algemene reserve onttrokken.
"Dit geeft te denken voor de
toekomst", zei commissielid Theo
Mulders van Samenwerking. "De
voordelen zijn vaak niet uitge
voerde werken en de nadelen
meerwerk." Hij pleitte voor een
plan van aanpak om de negatieve
spiraal om te buigen. Want de
kostenoverschrijdingen van dit
jaar drukken ook de resultaten
van de komende jaren. Dit loopt
op tot zeven ton negatief in 2006.
"Waar gaat dit naar toe", vroeg
René Francken (WD) zich af. "De
post onvoorzien is dramatisch
gedaald."
Paul Vriesekoop (PvdA): "We
worden weer gered door een
hogere uitkering van het gemeen
tefonds. En dit is ieder jaar het
zelfde. We moeten scherper
begroten en meer budgetdisci
pline tonen. Want dit baart grote
zorgen." De PvdA'er wees erop
dat veel extra uitgaven alweer
gecompenseerd zijn door hogere
rijksuitgaven. "Dat geeft een ver
tekend beeld waardoor moeilijk
te zien is wat de echte overschrij
dingen zijn."
Ook Toon Loonen (CDA)
hamerde op een meer begrotings
discipline. Gerrit Lemmens (frac
tie Van de Vorle) wees op de ster
ke afname van reserves en
voorzieningen. "Dat maakt het
beeld nog veel negatiever. En er
komt nog meer op ons af", ver
moedde Lemmens.
Van Kraay bekende 'dat er veel
negatieve zaken in dit verhaal zit
ten'. "Ook wij maken ons hier
zorgen over. We zullen extra geld
aan de burgers moeten vragen.
Want met het OZB-tarief zitten we
te laag."
's maandag gesloten
Eindstraat 12, tel. 581553
PEEL EN MAAS
Nieuwsblad voor
Venray en omstreken
Grotestraat 68
5801 BH Venray
Postbus 1
5800 AA Venray
Tel. 0478-582727
Fax 0478-510916
e-mail:
redacüe@vandenmunckhof. nl
Redactie
Ron Koenen
Henk Lammen
Christ van den Munckhof
Henk Willemssen
Bezorging
Donderdagmiddag/avond
Bezorgklachten
Op bovenstaand adres.
Telefonisch, uitsluitend tot
vrijdag 17.00 uur.
Nabezorging gebeurt tot
uiterlijk dit tijdstip.
Advertentietarieven:
Op aanvraag verkrijgbaar
Aanleveren advertenties:
Uiterlijk dinsdag 18.00 uur.
Aanleveren kopij:
Sport- en verenigingsnieuws
tot uiterlijk dinsdag 10.00 uur.