V
i vf i i
Het Donor
register;
een veilig
systeem
Wachtlijsten
Wie geen donor wil zijn,
laat 'nee' registreren
Openheid over keuze is belangrijk
Ziek en toch donor
Onterechte ontvangst informatiepakket
Verdere informatie
PEEL EN MAAS
donderdag 11 oktober 2001 - Pagj
Donorregister start
nieuwe actie in Venray
'enray is een van de vier gemeenten waar het Donorregister een nieuwe actie start om
donorregistratie te stimuleren. De actie richt zich op de inwoners van Venray van 19 jaar en ouder die
tot voor kort nog niet in het Donorregister stonden ingeschreven.
Drie jaar geleden ontvingen alle inwoners van Nederland van 18 jaar en ouder een brief, een formulier en
een brochure van het Donorregister. Doel van die actie was om mensen ertoe te brengen hun keuze ten
aanzien van donatie van organen en weefsels te laten vastleggen in het Donorregister. Meer dan een
derde van de aangeschreven mensen staat inmiddels in het Donorregister ingeschreven. Het gaat om
maar liefst 4,6 miljoen mensen. En meer dan de helft daarvan - 2,5 miljoen mensen - is bereid na overlijden
als donor van organen en/of weefsels op te treden. Toch is dat niet voldoende om de wachtlijsten
voor orgaan- en weefseldonatie weg te werken. Minister Borst van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport heeft daarom in overleg met de Tweede Kamer besloten iedereen die nog niet
staat ingeschreven te wijzen op de registratiemogelijkheden.
Alvorens daarvoor een landelijke campagne te starten, vindt in
vier verschillende gemeenten een informatieactie plaats.
Venray is een van de gemeenten waar dat gebeurt.
Daarbij wordt ook onderzocht welke manier van
benadering de mensen het meest aanspreekt. Daarom krijgt
niet iedereen hetzelfde informatiepakket. De reden voor deze
aanpak is dat het effect van de actie kan worden
geëvalueerd en zo nodig kan worden aangepast
alvorens een uitgebreidere campagne te beginnen. W
Veel mensen zijn huiverig voor het registreren
van persoonlijke gegevens in een
computersysteem. Zij willen het risico niet lopen dat
gegevens onjuist worden geregistreerd. Ook allerlei
berichten over systemen die toegankelijk zouden zijn voor
derden, weerhouden hen ervan gegevens te laten vastleggen. In
het geval van donorregistratie is er geen reden tot ongerustheid. Het
Donorregister legt alleen vast welke keuze mensen zelf op het
donorformulier invullen. Die registratie wordt schriftelijk bevestigd aan
degene die het formulier heeft ingevuld. Op deze wijze kan men (eenvoudig)
controleren of de opgegeven keuze juist is geregistreerd. Het is altijd mogelijk een
eerder gemaakte keuze te veranderen. Dat kan simpelweg door het opnieuw invullen
van een donorformulier. Die zijn af te halen bij huisarts, apotheek of stadhuis. Ook van de
veranderde keuze volgt weer een bevestiging.
Het Donorregister is onderdeel van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en geen
particuliere instelling. Dat betekent dat zeer strenge regels op het gebied van privacy in acht worden
genomen. Het systeem is uitsluitend toegankelijk voor daartoe bevoegd medisch personeel. Zij mogen
het register alleen raadplegen in geval van overlijden van iemand die medisch gezien een potentiële
donor kan zijn. In de ziekenhuizen gelden daarvoor strenge regels. Die gelden trouwens voor de hele
donorprocedure.
Sinds de instelling van het Donorregister in 1998 hebben 4,6 miljoen mensen zich daarin laten
registreren. Hiervan verklaarden bijna 2,5 miljoen mensen zich bereid als orgaan- of weefseldonor te
fungeren. Dat is op zich een aanzienlijk aantal. Veel mensen die nu opnieuw aangeschreven worden,
zullen daarom mogelijk denken dat hun registratie vanwege dit hoge aantal niet nodig is, want 'er is
toch al voldoende aanbod'. Schijn bedriegt hier echter. Om als orgaandonor in aanmerking te komen,
moet men onder heel specifieke omstandigheden overlijden.
Orgaandonatie is over het algemeen alleen mogelijk nadat iemand op de intensive care afdeling van een
ziekenhuis is overleden bij wie 'hersendood' is vastgesteld. Bij hersendood is er sprake van overlijden
door onherstelbaar hersenletsel ten gevolge van bijvoorbeeld een hersenbloeding, een ernstig
verkeersongeval of een primaire hersentumor. Dergelijke omstandigheden komen echter zelden voor.
Dankzij recente medische ontwikkelingen is het echter steeds vaker mogelijk om ook in het geval van
overlijden na een acute hartstilstand organen te gebruiken voor transplantatie.
De meeste mensen komen bij overlijden dus simpelweg niet als orgaandonor in aanmerking, ook al
hebben ze zich daarvoor aangemeld. Dit is een van de redenen waarom er maar liefst 1500 mensen
(van wie 1300 nierpatiënten) op de wachtlijst staan voor een donororgaan. Ook voor sommige weefsels
bestaan wachtlijsten.
Een groot misverstand is dat 'niet registreren' gelijk staat aan
'geen donor willen zijn'. Uitsluitend en alleen als
iemand 'nee' laat registreren, is er
honderd procent zekerheid voor alle
betrokkenen dat die persoon geen
donor wil zijn. Er zijn ook mensen
die denken dat je automatisch
donor bent als je niets laat
vastleggen. In sommige andere
landen is dat het geval, maar de
Nederlandse wet- geving
bepaalt dat iedereen in volledige
vrijheid een keuze kan maken
over het al dan niet
beschikbaar stellen van
organen en/of weefsels na het
overlijden. In Nederland wordt
men dus alleen donor als
daartoe toe- stemming is
verleend. Er zijn meerdere
keuze- mogelijkheden.
Naast de 'ja' of 'nee'
registratie kan de keuze voor al of
niet doneren ook aan de
nabestaanden of aan een
daartoe zelf aangewezen
persoon worden ovengelaten. In dat
geval is het wel belangrijk daar met
die mensen over te praten. Het
Nederlandse registratie-systeem biedt nog
meer mogelijkheden. Want wie zich als donor
laat registreren kan op het donorformulier
desgewenst kenbaar maken welke organen of
weefsels na overlijden niet gebruikt mogen worden. Welke
keuze iemand ook maakt, het is belangrijk dat deze wordt
vastgelegd. Niet registeren betekent dat nabestaanden
automatisch de verantwoordelijkheid dragen en dat zij over de
eventuele donatie van organen en/of weefsels moeten beslissen. Dat
kan tot gevolg hebben dat iemand die graag donor had willen en kunnen
zijn, dat niet wordt. Andersom kan natuurlijk ook.
Veel mensen vinden het moeilijk om te praten over onderwerpen die met de dood te maken hebben.
Toch is het uitermate belangrijk dat de betrokkenen weten welke keuze iemand heeft gemaakt als het
gaat om het al of niet doneren van weefsels en/of organen. Zeker als iemand van plan is de beslissing
aan anderen over te laten, is het van belang dat die anderen op de hoogte zijn van de wensen van de
overledene.
ledereen kan zich, ongeacht gezondheid of leeftijd, als donor laten registreren. Of iemand ook
daadwerkelijk medisch geschikt is om als donor te fungeren, hangt af van moment, oorzaak en plaats
van overlijden. Ook de lichaamsconditie en de kwaliteit van de organen zijn medebepalend voor het
antwoord op de vraag of iemand donor zou kunnen zijn. Ook iemand die aan een ernstige ziekte lijdt,
kan zich als donor laten registreren. Niet alle organen hoeven immers door de ziekte te zijn aangetast.
Er kunnen organen of weefsels zijn die toch voor transplantatie geschikt zijn. Ongeacht de mate van
gezondheid is het dus belangrijk dat iemand zijn of haar keuze registreert.
Ondanks alle zorgvuldigheid die bij het versturen van het in deze gemeente verspreide
informatiemateriaal in acht is genomen, kan het toch gebeuren dat mensen onterecht een
informatiepakket hebben ontvangen. Alle gegevens van de geadresseerden zijn tot 30 dagen voor
verzending nog gecontroleerd, maar uiteraard kunnen er ook in een dergelijke korte periode nog
veranderingen optreden. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat iemand in deze periode overlijdt of verhuist.
Het Donorregister verontschuldigt zich bij voorbaat voor enig verdriet of ongemak dat hierdoor zou
kunnen ontstaan.
Wie behoefte heeft aan meer informatie over deze actie of over orgaan- en weefseldonatie in het algemeen kan terecht bij:
de informatielijn van de Stichting Donorvoorlichting,
Tel. 0900 - 8212166
(22 cent of 0,10 per minuut).
Ook is het mogelijk een e-mail te sturen naar
info@donorvoorlichting.nl
of te kijken op de website
www.donorvoorlichting.nl
Op die manier kunt u ook een donorformulier aanvragen, U kunt het ook gewoon ophalen bij uw huisarts, apotheek of in het stadhuis.
