Wat zij ervan verwachten Van agenda tot organizer Evenveel vuurwerk de lucht in Maak het gezellig 'Toekomst museum rooskleurig" "Met Björn gaat het heel goed' VOOR NIKS GAAT DE ZON OP EN VOOR IETS MEER GAAT'IE OOK WEER WEG! Extra ubsidies voor Synthese Subsidie voor nVK Duathlon PEEL EN MAAS BEZORGEN? Ook uw m aat in badkam erultvoering DE GROOT B.V. EEL EN MAAS donderdag 28 december 2000 - Pagina 11 Piet Kienhuis, voorzitter 't Freulekeshuus: Het eigen beleidsplan (1998) en museumnota (1999) hebben leid tot het opzetten van een vitaliseringplan in 2000. Dit hield het volgende in: de huidige collectie geheel af te I temmen op het Venrayse Culturele irfgoed, hetgeen betekent het afsto- ;n van niet Venrayse zaken en het erwerven van specifieke Venrayse tjjecten. - de collectie te registreren con- >rm geldende overheidsregels twaliteitseisen voor een museale ollectie), dal in 2003 gerealiseerd toet zijn, daar wij anders wij het redikaat museum verliezen. - de collectie beter onder de aan- icht te brengen van het Venrayse ibliek en met name de jeugd. - frequenter organiseren van wis- •ltentoonstellingen. als hoogste prioriteit in overleg iet de gemeente Venray werven an een professionele kracht verbeteren huidige huisvesting liddels het renoveren van de expo- itieruimt.es en het opnieuw inrich- m van de Venrayse keuken, het realiseren, in overleg met de Gemeente, van een nieuwe'huisves- ting, waarbij aan de functionele eisen van een museum wordt vol daan. - het komen tot een sponsornet werk waarbij bedrijven een exposi tieruimte kunnen adopteren om de inrichting te verbeteren middels standaardisering van de verlichting, vitrines en andere presentatie facili teiten. Deze verbeteringen dienen ook bruikbaar te zijn in de nieuw huisvesting. - het realiseren van een Stichting Vrienden van het Museum (particu lieren), die met name gericht is op het uitbreiden en aanvullen van de collectie. VOORTGANG De balans opmakend over 2000 en kijkend naar 2001 en volgende jaren mag geconcludeerd worden, dat er voortgang geboekt is en het toekomstbeeld rooskleurig is. Enkel feiten, die dit staven zijn: De renovatie van de Venrayse kamer en de aanpassingen van de wisselexpositie ruimte zijn gereali seerd middels steun van het bedrijfs- leven. De vierde wisselexpositie over Kervenheimer aardewerk is in december geopend en op 20 januari, 4 en 17 februari zullen er demon straties worden verzorgd door de keramist K. Swinkels. Voor de komende jaren zijn de volgende exposities gepland: 400 jaar Henschenius, Venrayse kloostermo numenten, de schilder Jonas (samenvallend met de gemeentelijke activiteiten rond 100 jaar psychia trie), een fototentoonstelling over Venray van 1900 tot 2000 en de Venrayse Schaapskompagnie. Daarbij blijft de collectie groeien door de betrokkenheid van vele inwoners van Venray bij de ontwik keling van ons museum. De regis tratie van de museale voorwerpen is echter nog niet op het niveau, dat de overheid vereist. De belangrijkste stap is echter gezet, want per 1 janu ari 2001 kan ft Freulekeshuus beschikken over een beheerder/con servator (mevrouw van Dorst). LOKALE HISTORIE Dat de lokale historie in Venray leeft mag ook blijken uit de succes volle start van het Lokaal Historisch Platvorm, waarin alle Venrayse cul tuur historische organisaties direct of indirect participeren en op pro fessionele wijze ondersteund zal worden door de genoemde conser vator. terwijl de gemeente hiervoor materiële steun beschikbaar heeft gesteld. Een ander belangrijk ele ment is de huisvesting van het museum, want het huidige pand hoe charmant ook, voldoet niet aan de functionele eisen van een museum en een daarbij behorend depot. Het was dan ook bemoedigend te mogen vaststellen, dat gemeenteraad in haar vergadering van 19 december j.l. de conceptplannen van het St. Anna en St. Servatiusterrein heeft vastgesteld, want op het St. Servatiusterrein is het toekomstige museum gepland en op basis van de ontwerpschetsen is het museumbe stuur ervan overtuigd, dat daar een museum kan komen, dat Venray verdient. Het Venrayse erfgoed - uw erfgoed - kan dan gepresenteerd worden op een wijze, die overzich telijk en compleet is. Voor de com pleetheid blijven wij echter wel afhankelijk van uw schenkingen van Venrayse museale voorwerpen. \99 Eind april kregen de ouders van Björn de Hoog (7) te horen dat Focus, school voor speciaal onder wijs in Venray, Björn van school wilde verwijderen, omdat ze de bedreigingen van met name de vader meer dan beu waren. Op 9 juni viel bij de familie De Hoog een brief in de bus dat de school de zoon op 19 juni inderdaad zou wegsturen. Björn,die aan 'ME', een chronische vermoeidheids- zoekte lijdt, stond in 2000 regel matig in het nieuws. Maar hoe ging het verder met hem? "Heel goed", vertelt Miranda Vermeulen. "Björn krijgt nu al sinds september les op de Tarcisiusschool (school voor speciaal onderwijs, red.) in Nijmegen en het gaat uitste kend. Björn heeft vanaf juni tot aan zijn toelating als gastleerling op de Tarcisiusschodl geen school bezocht. Maar eigenlijk gaat het te goed, want onlangs bleek uit het eindverslag van de commissie onderzoek en begeleiding dat Björn niet goed geholpen kan worden op de Tarcisiusschool. Vanwege zijn te hoge niveau kan hij zich daar onvol doende ontwikkelen. Ook sociaal- emotioneel kan op deze school niet de juiste begeleiding, op zijn niveau, geboden worden. Uit het onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat Björn niet op moeilijk lerend niveau functioneert en verder komt duidelijk naar voren dat er meer sprake is van een verba le taal-en spraakachterstand dan van een cognitief tekort. Het leek de commissie dan ook niet verstandig Björn tot de Tarcisiusschool toe te laten, omdat hij door zijn hogere niveau hij te weinig zal leren van zijn omgeving. De commissie advi seerde ons aanmelding binnen het zmok-onderwijs. We hopen dat Björn binnenkort op de De Schans in Blerick terecht kan, want op de Tarcisiusschool kan hij zich niet verder ontwikkelen. Aan de ene kant zijn we blij dat het zo goed gaat met Björn, maar aan de andere kant ook een beetje bang. Want nu vindt er weer een ingrijpende verandering in het leven van Björn plaats, terwijl hij juist structuur en begeleiding nodig heeft. Tja, het is jammer, want in Nijmegen had hij het juist ontzettend naar z'n zin; hij ging graag naar school. We hopen dan ook dat hij in het nieuwe jaar snel op LOM-school De Schans terecht kan." IPEEL EN MAAS on line www.vandenmunckhof.nl/ nieuws In de gemeentebegroting 2001 ijn de financiële mogelijkheden op en aantal onderedel van het werk- irrein van Stichting Synthese fors erruimd. Voor het jaar 2001 stelt de emeente Venray een éénmalige bij rage van 75.000 gulden beschik- aar voor de aanstelling van een uderenconsulent. Verder ontvangt ynthese voor jeugd en jongeren en éénmalige bijdrage van 80.000 ulden. De gemeente Venray heeft e maximale subsidie voor Synthese oor het jaar 2001 vastgesteld op .287.664 gulden. De Stichting Power(wo)man lolland in Venray heeft een aanvul- :nde provinciale subsidie gekregen an 5000 gulden voor de organisatie an het WK Duathlon in 2001 in fe:nray. Eerder al had de stichting an Gedeputeerde Staten (GS) van imburg een subsidie van 50.000 ulden ontvangen om het WK (uathlon te kunnen organiseren, lichting Manege Seurenheide in feil krijgt van de provincie een bij rage van 3500 gulden. Seurenheide rganiseert ieder jaar activiteiten die peciaal gericht zijn op gehandicap- i ruiters zoals diplomarijden, een oetsentocht, groepsdressuur, een pellendag en een open dag. GS ebben 23 subsidieaanvragen geho- oreerd voor een totaalbedrag van ïiin 280.000 sulden. De meesten van ons houden er een agenda op na. We zijn allemaal druk, druk, druk en kunnen dus niet alles meer onthouden wat er op de agenda staat. Al vroeg had de mens er behoefte aan om de dagen te tel len en de seizoenen in te delen en het jaar systematisch te verdelen. We weten dat de Chinezen al vroeg een jaartelling hadden. Dat jaar bestond uit 360 dagen die weer verdeeld waren over 12 maanden. Ze ondervonden dat dit te weinig dagen waren en daarom waren er van elke 19 jaren 12 gewone, dus met 360 dagen en 7 met dertien maanden. De Babyloniërs hadden al in 3000 v.Chr. een tijdrekening, waarbij het jaar uit 354 dagen bestond. Twaalf maanden van afwisselend 30 en 29 dagen. Bij een afwijkende zonne stand werd er willekeurig een maand bijgeteld of juist afgehaald. De Egyptenaren hadden het jaar nog het best berekend. Zij hadden een jaar van 365 dagen en dat al in circa 5000 v.chr. De joden hebben nog steeds een eigen jaartelling. Kalender Het woord kalender is afgeleid van het Latijnse woord calendae, hetgeen eerste dag van de maand betekent. Wij hanteren al eeuwen lang de Gregoriaanse kalender. Deze heet zo omdat paus Gregorius XIII in 1582 hiervoor het initiatief nam. Dit is het ons nu vertrouwde systeem van 365 dagen met elke vier jaar een schrikkeldag, behalve als het nieuwe jaar een eeuwjaar is dat niet door vier deelbaar is. Veel mensen weten ook niet van het bestaan af van het "kerkelijk jaar'. Het kerkelijk jaar begint op de eerste adventszondag, dat wil zeg gen op de eerste van de vier zonda gen die aan kerstmis (25 december dus) voorafgaan. Dit jaar begint het kerkelijk jaar dus op zondag 3 december. Korte tijd is eer ook nog een geheel afwijkende tijdrekening in gebruik geweest en dat is nog niet eens zo heel lang geleden. Het was tijdens de Franse republiek. Volgens deze kalender werden de jaren geteld van 22 september 1792 af, de dag van de proclamatie van de repu bliek. De tijdrekening was zeer sim pel opgebouwd. Het jaar telde 12 maanden van 30 dagen. Men kwam uiteraard 5 1/4 dag tekort en dit werd opgeheven door aan het eind van de 12 maanden nog 5 dagen toe te voegen en éénmaal in de vier jaar zes. Elke maand was verdeeld in 3 perioden van 10 dagen, die decaden werden genoemd en alle een eigen naam bezaten. Primidi, Duodi, Tridi, Quartidi, Quantidi, Sextidi, Septidi, Octidi, Nonidi en Decadi. Gewoon een tot een met tien dus in het Latijn. De week van tien dagen bleek in de praktijk toch niet zo handig en al op 31 maart 1802 werd die afge schaft en voerde men de zevendaag se week weer in. Op 9 september 1805 besloot de Franse senaat om op 1 januari 1806 de oude Gregoriaanse kalender maar weer in te voeren. Tot op heden blijkt onze ver trouwde Gregoriaanse jaartelling nog het meest te voldoen en de meesten van ons hebben voor het nieuwe jaar waarschijnlijk al weer een nieuwe 'organizer' zoals we tegenwoordig onze agenda vaak noemen al weer aangeschaft. Ondanks de ramp in Enschede zal er dit jaar niet minder vuurwerk de lucht in gaan dan andere jaren. De groothandelaren maken dit op uit het gewone aantal bestellingen. De millenniumwisseling was natuurlijk wel bijzonder en zo'n jaar zal het niet worden. In 1999 werd er voor 75 miljoen gulden aan legaal vuur werk gekocht. Geschat wordt dat het dit jaar ongeveer 10% minder zal zijn. Maar dat er flink wat vuurpij len afgeschoten zullen worden is zeker. Een beetje geschiedenis over ons vuurwerk. De Franciscaner monnik Berthold Schwarz uit Freiburg heeft het buskruit uitgevonden. Dat deed hij in 1259. hoewel ook als jaartal len onder andere 1354 en 1380 wor den opgegeven. Mainz, Keulen en Neurenberg horen lol de steden, die zich als bakermat van het gebeuren zien. Chinezen In de achtste eeuw vóór Chr. kon den de Chinezen, die Schwarz niet nodig hadden, al vuurwerk maken. Zij gebruikten de vinding meestal voor amusement en niet voor mili taire doeleinden. De Chinese vin ding werd in de zesde eeuw van onze jaartelling vervolmaakt in Bengalen (dat nu Bangla-Desh heet) door de uitvinding van het Bengaals vuur. In onze streken werd nieuwjaar toen nog zonder knallen gevierd en bovendien niet midden in de winter, maar bij het begin van de lente. De kwalijke geesten, die het jaar - en vooral de oogst - zouden kunnen bederven, werden op een dwaal spoor gebracht doordat iedereen elkaar voor de gek hield! Nog steeds plegen wij op 1 april iedereen te beduvelen, daarmee een oude nieuwjaarstraditie voortzet tend. Als boze machten al in de war te brengen zijn door mystificaties als "Je veter zit los', terwijl dit niet het geval is, moeten zij wel danig van slag raken als voor miljoenen guldens aan Romeinse kaarsen en vuurpijlen, doorspekt met rotjes en kanonslagen, tegen hen in het veld gebracht worden. Gevaarlijk vuurwerk veroorzaakt knallen van ca. 140 decibel of meer. Zo'n knal op 1 meter van een oor kan in 1 op de 20 gevallen merkbare achteruitgang van het gehoor ver oorzaken; op 30 cm afstand is die beschadiging vrijwel zeker. Vlakbij een aantal ontploffende bommetjes blijven levert toenemende doofheid op: de kwade machten zijn zo gek nog niet om op de loop te gaan als er met lonten en sassen wordt gewerkt. Constructie Elk vuurwerk heeft namelijk een lont, en voor de effecten worden sassen gebruikt. Een sas is een mengsel van brandbare vaste stof fen, die zonder toevoer van lucht kunnen branden. Als in een pistool of geweer de hamer de achterkant van het patroon raakt, ontbrandt de daar aanwezige slagsas. Via twee kleine openingen komt het vuur bin nenin het patroon, waar het kruit tot ontploffing komt. Deze explosie schiet de kogel met grote snelheid uit de loop. Een vuuipijl is voorzien van een ander soort sas. Deze stof moet het voorwerp voortdrijven en wordt daarom drijfsas genoemd. Daar waar de lont in de vuurpijl komt. bevindt zich een open ruimte die meestal taps toeloopt. Daarin ontstaat een enorme gasontwikke- ling, die een grote druk veroorzaakt. Deze druk tegen de zijwanden wordt door zichzelf opgeheven, de druk tegen de open achterkant valt weg, maar de overgebleven druk tegen de voorkant stuwt de vuurpijl voort: net als een raket in de ruimte of een los gelaten opgeblazen ballonnetje. Als de lading is opgebrand, bereikt het vuur een trage sas, die er een paar seconden over doet om op te bran den. Dan komt de verbranding in de bovenkant of lantaarn van de vuur pijl. Daar wordt dan de effectlading tot ontbranding gebracht. Het stokje aan de vuurpijl dient als een staart die het tuigje zijn juiste baan en richting moet geven. Haal daarom nooit het stokje van de vuurpijl af en schiet hem zo weg: nel als een vlie ger zonder staart alle kanten op zwaait zal dit ook hier gebeuren. Een vuurpijl die op de grond komt PEEL EN MAAS 'nabonnement waard en dan pas zijn effectlading doet ontbranden is zeer gevaarlijk. Zowel brand als lichamelijk letsel kunnen ervan het gevolg zijn. Dit jaar géén campagne Bij de laatste jaarwisseling zijn ongeveer 1100 slachtoffers van vuurwerk behandeld op de eerste hulp afdelingen van de Nederlandse ziekenhuizen. Dil was vèer.tig pro cent minder dan het jaar daarvoor, toen er nog achttienhonderd slacht offers behandeld werden. Volgens de Stichting Consument en Veiligheid lijkt het erop dat de harde aanpak in de vuurwerkcampagnes die ze voert tegelijk met die van de Stichting Ideële Reclame (SIRE) een gunstige uitwerking hebben gehad. Dit jaar komt er wegens tijd en geldgebrek geen campagne. Hopelijk heeft dit voor het aantal slachtoffers geen gevolgen. Alles wat met vuurwerk samen hangt moet met voorzichtigheid gebeuren. Vandaar dat bijna twee derde van alle ziekenhuisopnames door vuurwerk, jongeren betreft tus sen de 5 en 19 jaar. Meer dan de helft van die opnames heeft betrek king op oogletsel: houd dus nooit vuurwerk te dicht bij je. Een drijfsas dient om een vuurpijl voort te drij ven, een brandsas dient om vuuref- fecten te geven. Aangezien een sas zonder toevoeging van lucht moet kunnen functioneren, is het niet ver standig om vuurwerk in de kleding mee te nemen. De warmte van hel lichaam kan ontbranding veroorza ken. en al is de jas- of broekzak dicht: branden en ploffen doet het toch. Vuurwerk is bedoeld om het nieu we jaar vrolijk in te luiden. De effecten moeten boze geesten de stuipen op het lijf jagen en niet onze huisdieren, zoals honden en katten. Wees voorzichtig met vuurwerk en lees de vele tips, die in dit of in een ander blad ongetwijfeld overvloedig worden afgedrukt. Kloosterstraat 1 8, Stevensbeek. Telefoon: (0485) 38 23 05 Oudejaarsavond wordt nog het meest met familie en vrienden gevierd. Het is een gezelligheids- feest met veel hapjes en drankjes. Ondanks het feit dat we tegenwoor dig door de globalisering met veel lekkere hapjes uit andere landen in aanraking komen zijn de aloude oliebol en appelflap niet weg te den ken. Hierbij het aloude recept voor het bakken van oliebollen en appel flappen. Oliebollen Benodigdheden: 250 gram bloem. 15 gram gist, 2 1/2 dl melk, 125 gram krenten, rozijnen en sukade. Zout, olie en poedersuiker. De krenten en rozijnen in lauw water wassen en uit laten lekken. Leng de gist aan met wat lauwe melk. Voeg dit bij de bloem en maak met de rest van de melk en een piet- seltje zout een beslag. Roer er tot slot de krenten, rozijnen en de gesnipperde sukade door. Dek het beslag af en laat het op een lauw warme plaats een uurtje rijzen. Verhit voldoende slaolie in een pan en laat deze dampend heet worden. Maak met behulp van twee eetlepels een bol en laat deze in de hete slao lie glijden. Als het goed is keren ze zich vanzelf om. Bak ze tot ze mooi bruin van kleur zijn en Iaat ze op keukenpapier uitlekken. Bestuif ze voor het serveren met poedersuiker. Appelflappen Benodigdheden: 125 gram bloem, 1 theelepel bakpoeder, 2 eieren, 1 dl PEEL EN MAAS 'n abonnement waard melk, zure appelen, 1 borrelglaasje rum, 20 gram suiker, olie en wat zout, kaneel. De appelen schillen en boren. Snijd ze in schijven. Bestrooi de schijven met suiker en rum. Scheid de dooiers van de eiwitten. Meng het meel met het bakpoeder, de eier dooiers, wat zout en scheutje bij scheutje de melk. Roer totdat u een glad beslag hebt gekregen. Klop het eiwit stijf en roer dit met een spatel door het beslag. Maak de olie dam pend heet. Dompel de appelschijven in het beslag en laat ze in de olie glijden. Bak ze lichtbruin maar gaar. Bestrooi ze met suiker en een beetje kaneel. Dien ze warm op. Wil jij of andere bladen zoals E3 JOURNAAL WEEKENDLOOP DE TELEGRAAF Neem dan contact op met Verspreidingsburo "PERIODIEK" Tel. 582877 Noorderhof 6 Venray tot finishing touch U laat zich in onze shcwroam uitgebreid adviseren bij het samenstellen van de badkamer van uw dromen. Maar hoe krijgt u die droan vervolgsis thuis? Wees gerust. Ook voor de eatplete uitvoering: De Groot. bouw - tegels - sanitair Groots in idee én uitvoering.

Peel en Maas | 2000 | | pagina 11