Volop genieten
van je vakantie
't Zandakker klaar voor
nieuw hoogtepunt
KEERpunt kiest de middenweg
Fabrice in action
Rabobank
Donderdag 22 juni 1995 - Pagina 5
Van Buck komt nog te weinig terecht
dat 't Sandacker, genoemd naar een
straat in Venray al sinds 1427
bestaat. In de kerk was een altaar
ingericht voor de toenmalige schuts
patroon, St. Jacob. In die eeuw wor
den ook diverse gildepriesters
benoemd. Venray kende in die tijd
meerdere schutterijen. De taak van
de schutterijen was het beschermen
(schutten) van de burgerij, het ver
dedigen van het grondgebied en het
handhaven van de rust en orde.
De straat 't Sandacker lag ver
moedelijk in de buurt van de
Patersstraat-Henseniusstraat.
Schutterij 't Zandakker moest dan
vermoedelijk ook het zuiden van
Twee jaar geleden nam de schut
terij na vele eeuwen opnieuw een
gilde-altaar in de Grote Kerk in
gebruik. Het altaar is, net als zoveel
andere zaken, door de leden van de
schutterij zelf vervaardigd.
De illusie van Hünd
Folklore voorop bij Venrayse schutterij
Venray verdedigen. Verder waren er
schutterijen nabij de Hofstraat ('t
Hoff) en aan 't Eijndt (vermoedelijk
Eindstraat-Bontekoestraat. Andere
schutterijen die in die tijd zijn ont
staan waren o.a. St. Anna, St.
Antonius, St. Nicolaas en St. Eloy.
BELANGRIJK
Schutterijen gingen op sociaal en
cultureel vlak een steeds belangrij
kere rol spelen. Veel gilden bezaten
een eigen gildekapel of een gilde-
altaar. Op Christelijke feestdagen
gingen de schutterijen afzonderlijk
of in processie, de straat op. De
schutterijen hadden naast een bur
gerlijk en militair ook een godsdien
stig karakter, getuige het feit dat alle
schutterijen een beschermheilige
hadden. Het uit de 17e eeuw stam
mende "patroonsplaat" van 't
Sandacker getuigt hiervan met een
afbeelding van st. Jan de Doper.
Bovenop die plaat staat een vogel.
De vogel speelt bij schutterijen een
belangrijke rol. Naast de viering van
de naamsdag van de heilige (bij 't
Sandacker is dat 24 juni, St. Jan)
was het vogelschieten tijdens de
jaarlijkse kermis een van de hoogte
punten in het jaar.
De schutterijen waren als het ware
broederschappen, men ging broe
derlijk met elkaar om. Zaken als
twist, dronkenschap, vloeken, schel
den en onenigheid waren uit den
bose. Dat kon er zelfs toe leiden dat
leden "voor het leven" geschorst
werden.
1907
Schutterij 't Zandakker kende
vele bloeiperioden. Ook het einde
van de 19e eeuw was een bloeipe
riode maar in 1907 kwam daar een
einde aan. Tot dat jaar behielden de
schutterijen hun weerbaarheids-
funktie. Deze officiële taak werd de
schutterijen door Koningin
Wilhelmina ontnomen. In Venray
werd 't Zandakker opgeheven.
Het duurde tot 1928 voordat 't
Zandakker weer van zich deed spre
ken. Diverse jongelui bliezen het
Gilde nieuw leven in, niet zonder
succes. Zo werd vier jaar later, in
1932, een tweede prijs behaald tij
dens het jaarlijkse OLS, bij het exer
ceren. Een oude oorkonde is hier
nog getuige van. Kort daarna verliet
't Zandakker de Oud Limburgse
Bond om in "het Brabantse" te gaan
schieten.
Ook de oorlog ging niet onge
merkt aan de schutterij voorbij. "Al
het geschut", zowel de zeldzaam
oude geweren alsook de moderne
wapens moesten worden ingeleverd.
Het clubhuis, de schietbomen en de
afrastering gingen tegen de vlakte
en het terrein moest worden omge-
harkt.
De aktiviteiten werden echter al
snel na de oorlog weer opgepakt en
in 1950 kon een nieuw clubhuis
worden ingezegend. Toen ging men
er nog vanuit dat 't Zandakker in
1600 was opgericht. De inzegening
van het nieuwe clubhuis werd
samen gevierd met het 350 jarig
bestaan....
In de jaren 60 sluimerde de ver
eniging in. De enige aktiviteit was
nog het koningsschieten, begin mei.
NIEUW LEVEN
In 1975 wordt Joep Krijnen de
voorzitter van 't Zandakker. De
schutterij is dan een "vereniging in
ruste" met nog 'n tiental leden.
Onder zijn leiding gaat de schutte
rij werken aan een nieuwe toekomst.
Men wil de zaken breder aanpakken
en de schutterij als een "historische
groep" te laten uitgroeien. Een
nieuw tamboerkorps moest er
komen, een nieuw geweer, een
nieuw schietterrein en ook werd
weer het lidmaatschap aangevraagd
van de Oud Limburgse
Schuttersfederatie. Ook werd er
gewerkt aan nieuwe uniformen.
Vooral de uniformering was
belangrijk. De Schutterij had ervoor
gekozen om zich als authentieke
schutterij-infanterie uit het jaar
1856 te presenteren. Daarvoor werd
dhr. Smits, referandaris van het
ministerie van defensie en adviseur
van het legermuseum gevraagd om
advies. De door dhr. Smits geselec
teerde uniformen sloten aan op de
bij de vereniging aanwezige oude
wapens en maakten een geleidelijke
overgang van het oude naar het
nieuwe uniform mogelijk.
De schutterij had echter ook geko
zen voor authentieke uniformen.
Alle nieuwe uniformen met alle
accessoires moest zo perfect moge
lijk worden uitgevoerd. "Het beste is
voor ons niet goed genoeg" laat
voorzitter Joep Krijnen weten. "Wij
pluizen alles uit om er net zo uit te
zien zoals dat in 1856 was. Details
zijn daar zeer belangrijk bij."
Daardoor moest er veel handwerk
worden gemaakt. Een kostbare zaak.
IMAGO
Schutterij 't Zandakker Gilde St.
Jan had echter veel over voor de
uniformen. Door veel zelfwerk
zaamheid en een groot aantal aktivi
teiten werd in de afgelopen twintig
jaar een vereniging met een paar
leden omgevormd tot een schutterij
met bijna 60 leden, gestoken in
authentieke uniformen, en present
bij veel evenementen in Venray.
Vooral met de uniformen krijgt de
schutterij veel bijval van kenners.
"Die herkennen de originaliteit.
"Toch hebben we nog een beetje
het imago van "een stelletje zoe-
pers"" laat voorzitter Joep Krijnen
weten. "Dat is triest als je al twintig
jaar je best doet om een stukje cul
tuur en folklore te laten herleven.
Onze leden zetten zich daar 100%
voor in. In die jaren hebben we
ongeveer voor 800.000 gulden in de
vereniging geïnvesteerd, hebben we
een clubhuis dat er mag zijn en een
fraaie schuttersweide aan de
Endepoel".
Joep Krijnen is trots op zijn schut
terij. Bij ons heerst de oude broe
derschapsgedachte. Als wij als
schutterij naar buiten treden zijn we
alles behalve een stelletje zoepers.
Wij letten daar zeer goed op, net als
dat dat vroeger gebeurde."
SCHIETEN
Het schieten is en blijft echter de
hoofdaktiviteit van de schutterij. De
schutterij schiet met oud limburgse
buksen. Voor deze oude wapens gie
ten de leden zelf de "proppen"
(kogels) uit lood. De schutterij gaat
wel met de tijd mee want momen
teel is men volop bezig met de reali
satie van zg. kogelvangers, waar
door de loden kogeltjes niet meer in
de natuur verdwijnen.
Hoogtepunt voor de vereniging is
Schutterij 't Zandakker Gilde
t. Jan staat aan de vooravond
d een van de hoogtepunten uit
geschiedenis van de vereniging,
p zondag 25 juni a.s., tijdens de
lering van naamdag van hun
n eschermheilige, St. Jan, zal dok-
r W.JA. Bloemen geïnstalleerd
orden als beschermheer van de
ereniging. Bovendien zal deken
loenen vanaf die dag officieel de
Idepriester van 't Zandakker
jn. En alsof dat nog niet genoeg
viert voorzitter Joep I&ijnen
et feit dat hij reeds 20 jaar voor
tter is van 't Zandakker.
De viering vindt plaats tijdens
en plechtige Gildemis in de
fredeskerk om 10.00 uur. De Mis
I worden opgeluisterd door het
enrayse Mannenkoor.
LANG GELEDEN
>e geschiedenis van 't Zandakker
aat terug tot de 15e eeuw. Uit het
rkarchief van de Grote Kerk blijkt
het koningsschieten begin mei. De
leden strijden dan om de koningsti
tel. Wie deze titel drie keer achter
elkaar behaalt mag zich voor het
leven keizer noemen. Voorzitter
Joep Krijnen gelukte dat in 1985,
1986 en 1987.
Op het OLS, het jaarlijkse schut
tersfeest van de Oud Limburgse
Schuttersfederatie is 't Zandakker
echter minder succesvol. Tijdens de
afgelopen twee edities konden de
schutters al snel de buks opbergen.
Zondag krygt de schutterij een
nieuwe beschermheer en een gil-
depriester. Dr. Bloemen volgt
daarmee mevr. Defesche op, die
voorheen beschermvrouwe was
van de schutterij. Eenieder die
deze plechtigheid bij wil wonen,
kan dat zondag doen in de
Vredeskerk tijdens de gildemis
om 10.00 uur. Na deze plechtig
heid is er de gelegenheid om de
nieuwe beschermheer en de gilde-
priester, deken Coenen, de hand
te schudden.
Om er zo authentiek mogelijk uit
te zien heeft de Schutterij van de
kennis van de adviseur van het
legermuseum gebruik gemaakt.
Bovenstaande schets is een uitwer
king van het uniform van de zg.
Bielemannen.
.-SAgPEv
«er icr
ai V.l'.fSRï' .y.'
jWMW
C,€_5« suri&u.ovii'C^
HTTP WBL
HOOP WO
De Buck-nota, de ruimtelijk-
economische toekomstvisie voor
de gemeente Venray tot aan 2015,
is nog teveel een papieren tijger.
In het beleid van de gemeentelijke
organisatie komen de uitgangs
punten van de nota nog onvol
doende uit de verf. Bovendien ont
breekt het op het gemeentehuis
soms aan visie en laat de aanstu
ring van het ambtenarenkorps
door college en management bij
tijd en wijle te wensen over. Dat
staat in de startnotitie bij
KEERpunt, de grootscheepse
bezuinigings- en reorganisatieron
de bij de gemeente Venray. De
gemeeige kiest bij de start van de
operatie voor de gulden midden
weg: de gemeentelijke organisatie,
verdeeld in de sectoren
Gemeentewerken (GE) en
Maatschappelijke Diensten (MD,
moet een stimulerende rol spelen.
Alleen als het geld oplevert, moet
de gemeente actief als onderne
mer optreden.
(door Bert Albers)
In de startnotitie, gemaakt naar
aanleiding van eerste geprekken met
college en leidinggevende ambtena
ren, sijpelt duidelijk de kritiek op de
uitvoering van de Buck-nota door.
De nota is nog 'te weinig geestelijk
eigendom' zo wordt geconstateerd
en wordt nog te weinig in de prak
tijk gebracht. Die kritiek geldt
zowel de afdeling GE als MD. Het
feit dat nog steeds gesproken wordt
over de 'Buck-nota' zegt al genoeg,
zo valt te lezen in de notitie.
Gebrek aan visie
Niet alleen Buck blijft overigens
steken. De veelgeroemde projector
ganisatie, het wondermiddel om
vastgelopen organisaties weer vlot
te trekken, is op de afdeling
Gemeentewerken ook een papieren
tijger. Er is geen vertaling naar de
praktijk, staat te lezen in de notitie
'Startpunt voor .KEERpunt', het
stuk dat college en ambtelijk
management de strategische kaders
moet aangeven voor de operatie.
De leiding van de twee hoofdaf
delingen op het gemeentehuis wordt
tussen de regels door ook niet
gespaard. De ambtenaren van de
sector GE missen een goede aanstu
ring door hun chefs, zowel de poli
tiek verantwoordelijke als de ambte
lijke topmensen. De leiding van de
sector Maatschappelijke Diensten
wordt een gebrek aan integrale visie
verweten. Tn dit verband is de vol
gende zin veelbetekenend: "De
afdeling kenmerkt zich thans door
een hoge mate van creativiteit,
waarbij tegelijkertijd dient te wor
den aangetekend dat van het ontwik
kelde beleid relatief weinig tot stand
komt". Vrij vertaald: ze zijn wel aar
dig bezig daar bij MD, maar het zet
allemaal weinig zoden aan de dijk.
Boter
De burgerij heeft dan ook een
negatief beeld van de gemeentelijke
organisatie, aldus de startnotitie. Ter
verontschuldiging van de sector MG
mag gelden dat de burger ook een
tweeslachtige houding aanneemt ten
opzichte van de gemeente. Die kan
worden omschreven als 'klagen en
vragen': aan de ene kant als vanzelf
sprekend om allerlei diensten vra
gen bij de gemeente, maar als er iets
mis gaat meteen op de stoep staan
met klachten. Ook de burger heeft
boter op het hoofd.
Stimulator
Verbeteren van de organisatie en
daarop gelijktijdig 3,3 miljoen
bezuinigen moet plaatsvinden bin
nen de in de startnotitie aangegeven
richting. De marsorders schrijven
voor dat de gemeentelijke overheid
in Venray voortaan een stimulerende
rol vervult. Voor de sector
Gemeentewerken betekent dat
samenwerken met private partners
(bedrijfsleven). Financieel gezien is
de gemeente terughoudend. Alleen
als er geld te verdienen valt, treedt
GE ondernemend op. Een uitzonde
ring lijkt te worden gemaakt voor
het Grondbedrijf. Bij een toekom
stig commercieel optreden moeten
wel eerst de financiële risico's gron
dig in beeld gebracht worden. Op de
beleidsterreinen milieu en riolering
en reiniging moet de gemeente in
principe niet méér doen dan haar
wettelijk is opgedragen. Extra werk
kan alleen op basis van een zorgvul
dige analyse van kosten en baten.
De sector Maatschappelijke
Diensten, onder meer verantwoor
delijk voor sport, recreatie, onder
wijs en cultuur, gaat de lang ver
wachte budgetsubsidie invoeren.
Verenigingen krijgen een vast bud
get en worden afgerekend op hun
prestaties. Het beheer van de
accommodaties komt op dezelfde
basis in handen van de verenigin
gen, de weg naar zelfstandige open
bare scholen wordt verder vervolgd.
De startnotitie markeert de eerste
fase van de operatie KEERpunt.
Afgesproken is dat daarin eerst de
sectoren Gemeentewerken en
Maatschappelijke Diensten onder de
loep worden genomen. Onder de
vlag van deze sectoren vallen de
meeste werkzaamheden en perso
neelsleden van de gemeentelijke
organisatie. Na het aangeven van het
speelveld voor deze afdelingen vol
gen in een later stadium concrete
acties ter verbetering en om de doel
stelling van KEERpunt, 3,3 miljoen
bezuinigen, te halen. Na de sectoren
GE en MD komen de stafafdelingen
aan de beurt. Aan het einde van de
rit volgen de rapporten aan de hand
waarvan de politiek besluiten moet
nemen.
Vals briefje van 100
gulden
Dinsdagmiddag werd tussen
12.00-18.00 uur bij een supermarkt
een vals bankbiljet van 100 gulden
aangenomen. Dat bankbiljet was
van vrij goede kwaliteit en moeilijk
van een echt briefje te onderschei
den.
Omdat de mogelijkheid niet is
uitgesloten dat er meerdere biljetten
worden aangeboden, waarschuwt de
politie om bij de aanbieding van
bankbiljetten van 100 gulden goed
op te letten. Bij twijfel kan men
kontakt opnemen met de bank of
met de politie.
Poging inbraak auto
Het afgelopen weekend is
getracht in te breken in een perso
nenauto van een inwoner. Die auto
stond aan de Claudiahof gepar
keerd. Het rubber was reeds van de
achterruit verwijderd. De dader is
kennelijk in ziin werk gestoord en
hij is niet in de auto geweest. De
schade bleef daardoor voor de eige
naar beperkt.
Hypotheek?
Startrente vanaf
5,7%
Als u Buitenlands geld, Reischeques, een Rabocard
of Europas, Reisverzekeringen en het InterHelp
Protectieplan in één klap regelt wordt het pas
e
echt genieten van je vakantie. Als u nu gebruik
maakt van een van deze diensten van de
Rabobank krijgt u RaboKompas, de
onmisbare reiswijzer, gratis.
IjeDruiK
Rabobank
Meerlo- Wanssum
Rabobank
Venray-Oostrum
Rabobank
Zevenrode
Fabrice Hünd is op en top een
unstenaar van onze tijd. Bekend
iet de elementaire vaardigheden
in het pr-bedrijven, gezegend
iet creatieve vermogens en ook
ikelijk niet op het achterhoofd
allen. Hij is dan ook één van de
eendere schilders in ons land en
ik daarbuiten doen doeken met
jjjn naam eronder het goed. De
ressionistisch werkende schil
der is in z'n werk op zoek naar de
:i irchetypische vormen, die univer
seel zi jn in de kunst van overal en
_i. »an alle tijden. Over een paar
ji maanden presenteert de 33-jarige
n Amsterdammer een werk in het
ii Odapark en als het een beetje
meezit wordt het centrum van
j Venray een kleurige schutting rij
ker. Allemaal onder de paraplu
a 'Illusies '95', waaraan Hünd
ledoet om 'er weer eens uit te
n en lekker met anderen iets te
ken en te ouwehoeren'. Vorige
ek kwam Fabrice een kijkje
lemen in Venray.
Fabrice Hünd, ondanks z'n on
Nederlandse naam een Mokumse
jongen, schildert al z'n hele leven,
naar werd vooral bekend door z'n
kolossale werken op gebouwen en
schuttingen in de Randstad. Een jaar
of tien geleden begon hij daarmee,
eerst illegaal, maar al snel vroegen
srchitecten en gemeentebesturen
ton om gebouwen van z'n kleurrij
ke werken te voorzien. Hünd
^schilderde in Den Haag café De
Blauwe Ruiter. Andere bekende
Wandschilderingen van z'n hand
'jn The Arches, in de Haarlemmer
outtuinen, het Muiderpoortstation
Amsterdam en het ruim 100
'eter lange werk 'Ballengooiende
Mannen' in Hilversum. Z'n meest
ente wandschildering maakte hij
in de Duitse stad Leipzig.
"Voor dat ik buiten begon te schil
deren was ik een best nette kunste
naar, die wel 'ns in het Stedelijk
exposeerde. Ik vond dat te beperkt.
De schilderkunst speelde zich, en
nog steeds, teveel af in ateliers en in
falerietjes met jus d'orange. Door
uiten te werken kun je de kunst wat
meer onder de mensen brengen, een
beetje toegankelijk maken".
Van een vergelijking met graffiti,
die andere (illegale) kunstvorm op
muren, wil Fabrice niets weten. Hij
voelt meer verwantschap met de tra
ditie in de Zuideuropese landen,
waar wandschilderingen een geac
cepteerde kunstvorm zijn. "Na een
jaar of vijftien hard werken begint
het nu in Nederland ook door te
dringen", zegt de kunstenaar.
MODERN EN KLASSIEK
De naam Fabrice is, mede dankzij
de grote werken buiten, een geves
tigde naam in de Nederlandse Kunst
wereld. Zorgvuldig en met moderne
middelen wordt gewerkt om die
naamsbekendheid te behouden en te
vergroten. Zo kunnen toeristen
Fabrice en collega Herman Brood
bewonderen in een infoboekje over
de stad. Ze kunnen er zelfs een
kunstwerk mee winnen.
Ansichtkaarten tonen 'Fabrice in
action'.
Het past in het beeld van een kun
stenaar in de jaren negentig, die
behalve over penseel en beitel ook
over zakelijke talenten moet
beschikken om in de kunstwereld
het hoofd boven water te houden.
En dat vindt Fabrice geen slechte
zaak. Hij ziet het als een terugkeer
naar de klassieke kunstenaars, die
zich evenmin te groot achtten om
een kunstwerk in opdracht te
maken. De kunstenaar als kleine
PREFABRICE
Z'n komst naar het Odapark is
daarvan een gevolg. Want geld is er
zoals bekend niet te verdienen voor
de deelnemers aan de Venrayse ten
toonstelling. Fabrice Hünd komt
dan ook vooral voor de afwisseling.
Uit de stad, even iets anders. En
voor de gezelligheid. "Lekker
ouwehoeren met de andere deelne
mers. Tentje mee, een beetje prut
sen". Nu de schilder het Odapark
heeft bezocht ziet hij het helemaal
zitten. "Een prachtige omgeving,
Het heeft wat van een kasteeltuin
weg". Fabrice weet ook al wat hij
ongeveer gaat doen. "Een lichtge
wicht kunstwerk, een combinatie
van een tent, een schilderij en een
lampion. In hele felle kleuren, als
contrast met het overdonderende
groen. Er kunnen best kleuren bij
zijn die mensen kitscherig vinden",
waarschuwt de schilder. Het over
grote deel van het kunstwerk komt
tot stand in het park zelf, maar de
kunstenaar brengt uit Amsterdam
ook 'prefabrice'-onderdelen mee.
De wandelaars in het park zijn
gewaarschuwd voor 'Fabrice in
action'...
zelfstandige in z'n atelier, compleet
met leerlingen om hem heen. Maar
dan in een eigentijds jasje. Fabrice
Hünd heeft z'n belangen in een
stichting ondergebracht. Die is de
baas van het atelier en een manager
zorgt voor de zakelijke kanten.
Ondanks die aanpak is kunstenaar
zijn nog steeds geen vetpot. Om rijk
te worden kun je beter een ander vak
kiezen. "Je doet het omdat je met
beelden een verhaal aan de mensen
kunt vertellen. Via een schilderij
geestelijk contact leggen. Bij men
sen iets losmaken, een reactie, emo
tie, warmte".
