PEEL EN MAAS
85 jaar Pelgrimshuis in Smakt
Maart: St. Jozefmaand
Pater Joop Steneker o.f.m.
viert gouden priesterfeest
H VVD lijst 3 WD lijst 3 WD lijst 3
Nieuw rouwcentrum in
gebruik
m J Uw Venrayse kandidaten op 8 maart zijn: J
W.A.O.
VAN SOEST
Kapitein L.J.
Timmermans
Inalfa neemt activiteiten
Brits bedrijf over
nr. 12 Piet Kienhuis nr. 12 Hub Clephas nr. 12 Frans van Hooft
Dit jaar is het 85 jaar geleden dat
in Smakt het Pelgrimshuis werd
geopend. Het was aan de aktie van
de toenmalige rector Cremers te
danken dat in Smakt bij de kapel dit
café door Frans Bonants werd
gebouwd. Bedevaartgangers die
naar St. Jozef kwamen om voor
spraak te vragen, konden ook in die
tijd niet zonder dat ze voorzien
waren van een drankje, de terugreis
aanvaarden. In die dagen, rond
1910, kwamen bedevaartgangers per
trein. Die trein stopte bij ae halte
Maashees-Smakt, wat toen bij de
toenmalige gemeente Maashees-
Overloon behoorde. In de dertiger
jaren, in de crisistijd, werden die
haltes gesloten. Alleen in 1949, toen
het 250-jarig bestaan van de kapel
in Smakt werd gevierd, stopten de
treinen nog eenmaal in Smakt.
CAFÉ
Piet Bonants runde gedurende 10
jaar dat café, dat nu, na 85 jaar
geëxploiteerd wordt door de klein
zoon van een broer van Piet
Bonants.
In 1920 werd het café overgeno
men door de voor Smakt legendari
sche Sjef Nellen. Die was ook kos
ter van de kapel en de rektoraatskerk
van Smakt, èn zelf een groot vereer
der van St. Jozef.
Maar liefst 46 jaar was de familie
Nellen de uitbater van dat café.
De familie Nellen werd in 1966
opgevolgd door de familie Wismans
die de exploitatie maar kort in han
den had. Toen kwam de familie
Custers in het Pelgrimshuis. Jeu
Custers was getrouwd met Lieske,
die al bij de familie Nellen in het
Pelgrimshuis werkte.
Omdat Jeu Custers vroegtijdig
van baan moest veranderen durfde
hij het aan om het café te gaan run
nen. Jeu Custers deed nog meer
want niet alleen stond de tapkraan
en de koffie klaar. Hij begon ook
met een restaurantgedeelte. Voor
koffietafels en feesten, zoals bruilof
ten, daaraan was in de verre omtrek
nog behoeft.
In zijn vrije tijd hielp Piet Bonants
(die van beroep inkoper was bij de
firma Nelissen Van Egteren) Jeu
Custers in het Pelgrimshuis. Toen
Piet de kans kreeg om het café over
te nemen, nam hij die met beide
handen aan.
Piet Bonants bouwde de zaak ver
der uit. Niet alleen bruiloften en par
tijen, maar ook voor het restaurant.
'Mijn advies is: maak een goede
maaltijd klaar. Iaat ze voldoende en
lekker eten, niet te duur, en je klan
ten blijven komen', aldus Piet
Bonants.
Verenigingen in Smakt-Holthees
hebben in het Pelgrimshuis onder
dak gevonden zoals de fanfare O.L.
Vrouwe Gilde, de voetbalvereniging
maar ook verenigingen zoals de
Rotaryclub of de 'Probus Alter' heb
ben in het Pelgrimshuis hun vaste
stek gevonden. Zondags ruim 200
gasten is geen uitzondering.
Veel mensen komen naar het
Pelgrimshuis voor hun koffiestop en
een broodmaaltijd tijdens de bede
vaart.
Speelde zich de drukte vroeger af
in de maand maart, nu de mensen
mobiel zijn geworden komen de
bedevaartgangers gedurende het
gehele jaar. Op jaarbasis wordt het
aantal bedevaartgangers op 50.000
geschat.
Om die stroom bezoekers te her
bergen en om meer mogelijkheden
te hebben voor bruiloften en partij
en, hebben Piet en Els Bonants het
cafégedeelte met negentig vierkante
meter uitgebreid. Nu kunnen zij op
drukke dagen 350 gasten een goed
verzorgd diner aanbieden.
't Pelgrimshuis beschikt" nu over
vier ruimten gescheiden van elkaar.
Het café blijft het centrale gedeelte
waar de stamgasten hun vaste stekje
hebben behouden.
Het verbouwde gedeelte is pas in
gebruik genomen. Op 17 maart a.s
zal de zaak officieel heropenen.
Om de vaste klanten en de toe
komstige klanten mee te laten pro
fiteren van die heropening is een
heropeningsmenu gemaakt. De uit
breiding en de heropening zullen
zeker bijdragen tot een nog betere
naam van het Pelgrimshuis in Smakt
en om met St. Jozef af te sluiten, zal
deze zeker hebben 'geknikt' dat Piet
en Els het goed voor elkaar hebben.
beëdigd makelaar
en taxateur
in onroerende goederen
VOOR AL UW TAXATIES
Gemmadal 12. 5801 Venray
Telefoon 0478086408
Ieder jaar weer als de kalender
februari aangeeft, begint het in
Smakt weer te kriebelen. Smakt is
immers de enige bedevaartplaats
in Nederland waar St. Jozef ver
eerd wordt. Het feest van St. Jozef
is op 19 maart maar de hele
maand staat Smakt in het teken
van 'hun' heilige.
'STAATS'
Dat in dit dorpje op de grens van
Limburg en Brabant bijna 300 jaar
geleden een kapel werd opgericht
neeft te maken met het feit dat
Holthees in het Land van Cuijk
'Staats' was en het net over de pro
vinciegrens gelegen Smakt katho
liek. Toen in 1648 de Vrede van
Munster gesloten werd, konden de
katholieken in de 'Staatse' gedeelte
niet meer hun godsdienst belijden.
Daarom werden op vele plaatsen
aan de rand van die gebieden schuil
kelders gebouwd zoals de
Crayenhut Deurneseweg, nabij de
Hazehut in Merselo en in Smakt aan
de Loobeek.
In 1656 werd besloten om in
Smakt een schuilkelder te bouwen
voor de katholieken uit het land van
Cuijk. Die kapel werd toegewijd aan
de H. Lucia en is, voor zover bekend
de oudste kapel van Smakt geweest.
De Smakter schuilkerk was voor
zien van een strooien dak en dat ker-
kenhuis heeft dienst gedaan tot aan
de Franse revolutie.
Jammer genoeg is de schuilkerk
verdwenen met de aanslag van de
spoorlijn Venlo-Nijmegen in 1883.
In 1699 werd door de toenmalige
heer van Venray van het kasteel
Arcen, opdracht gegeven om in het
gehucht Smakt een kapel te bouwen
toegewijd aan de H. Jozef. De
kapelstichters woonden toen in kas
teel Macken, gelegen in Holthees en
dat was dus weer in het land van
Cuijk
In die kapel stond een barok altaar
met in het midden een door een
onbekende gemaakt St. Jozefbeeld.
Boven het altaar bevond zich het
alliantie-wapen van de kapelstich
ters.
Op 7 oktober 1699 werd op kas
teel Macken de stichtingsoorkonde
getekend voor de kapel.
In 1621 werd door paus Gregorius
de XV voor de gehele kerk, 19
maart, uitgeroepen als feestdag van
de H. Jozef. Vanaf het moment dat
de kapel in Smakt staat, is die feest
dag daar steeds gevierd.
REKTORAAT
In 1860 kwam de uit Heeze
afkomstige priester J. Heynen naar
Smakt om de heilige diensten gere
geld te verzorgen. Mgr. Paredis, bis
schop van Roermond, waartoe
Smakt behoorde gaf hieraan zijn
goedkeuring. Vanaf die datum had
Smakt haar eigen rektor.
In februari 1862 werd begonnen
met de bouw van een rektorswoning
maar tegelijkertijd werd door de
inwoners van Smakt een request
naar de koning gezonden om een
rijksinkomen te verkrijgen voor de
rektor. Bij koninklijk besluit van 23
juni 1862 werd aan de rektor een
jaarlijks inkomen van ƒ300,- van
rijkswege toegekend. In september
van dat jaar werd de zeer bescheiden
en naast de kapel liggende rekto-
raatswoning in gebruik genomen.
Door het groeiende aantal inwoners
van Smakt en de mensen die daar ter
kerke gingen moest de oude St.
Jozefkapel worden vergroot. Maar
met veel moeite konden de gelden
voor die uitbreiding bijeen worden
gebracht.
In 1880 werd eervol ontslag ver
leend aan rektor Heynen. Hij werd
Vrijdag 17 februari heeft uit-
vaartverzekeraar DELA haar
nieuwe uitvaartcentrum in
gebruik genomen. Het centrum zit
vast aan de kapel van het St.-
Elisabethziekenhuis, maar die
blijft apart bereikbaar. Met het
gereedkomen van' het nieuwe
rouwcentrum, dat 5,5 ton heeft
gekost, komt een einde aan het
opbaren van overledenen in de
kelder van het ziekenhuis. Van het
rouwcentrum kunnen alle begra
fenisondernemers en ook particu
lieren gebruik maken. Zondag 5
maart wordt van 11.00 tot 16.00
uur een open huis gehouden.
"Een hele verbetering", noemt
DELA-woordvoerder Kater het
gebouw. "De kelder was natuurlijk
geen goede plaats om afscheid te
nemen van een overledene".
Uitvaartverzorger P. Wienen noemt
een aantal van de voordelen op. "De
capaciteit is verdubbeld, de aanrij-
route is gewijzigd en de bezoektij
den hebben we kunnen verruimen".
Het uitvaartcentrum beschikt, in
tegenstelling tot de kelderruimte in
het ziekenhuis, over twee aparte
units, elk bestaande uit een opbaar
kamer en een zogenaamde familie
kamer. In principe kunnen nabe
staanden van twee overledenen
gelijktijdig afscheid nemen, zonder
elkaar te storen. De beide units zijn
gescheiden door een geïsoleerde
vouwwand, die bij grote gezel
schappen opengeschoven kan wor
den.
Achter de beide opbaarkamers ligt
de ruimte waar de overledenen
bewaard worden en daarnaast de
obductieruimte. Hier kan, op ver
zoek van artsen, nabestaanden of
justitie, de patholoog-anatoom z'n
werk doen. Ook dit gedeelte van het
centrum was voorheen in het souter
rain van het ziekenhuis onderge
bracht. "Het is nu zo dat iemand die
overleden is het ziekenhuis verlaat.
Tenzij nabestaanden een andere
regeling hebben getroffen, wordt het
stoffelijk overschot naar het rouw
centrum gebracht", aldus uitvaart
verzorger Wienen.
Het centrum beschikt over een
aparte ingang voor de uitvaartauto's.
Die komen via de achteringang van
het ziekenhuis aan de Hoenderstraat
het terrein op. Ook daarmee is een
hinderlijk stukje overlast van de
baan: patiënten van het ziekenhuis
klaagden in het verleden nogal eens
over het aan- en afrijden van lijkwa
gens.
Kapel en rouwcentrum zijn zoda
nig aan elkaar gekoppeld dat beide
gebouwen afzonderlijk te gebruiken
zijn en zowel van buiten als via het
ziekenhuis bereikbaar zijn. Het
entreegedeelte van het rouwcentrum
is daartoe voor de ingang van de
kapel geplaatst.
Nu het rouwcentrum een eigen
ingang heeft zijn ook de opening
stijden verruimd. Wanneer een over
ledene ligt opgebaard zijn de alge
mene bezoektijden daags voor de
uitvaart voortaan van 18.00 tot
18.45 uur. Indien gewenst kan van
16.45 uur tot 17.30 uur een extra
bezoekuur worden ingelast.
Diefstal jas
Vanuit een café aan de Hoen
derstraat werd donderdagavond de jas
gestolen van een 18-jarige Venrayse.
Daarin bevond zich eeq portemonnee
met 25 gulden. Die werd later leeg
teruggevonden. De jïs heeft een
waarde van 300 gulden.
opgevolgd door rektor Cremers, die
afkomstig was uit Lottum.
In 1889 werd de maand maart tot
St. Jozefmaand verheven.
Vermoedelijk nam daardoor de pel
grimage naar St. Jozef toe en groei
de de behoefte voor een nieuwe en
grotere kapel. Daarbij werd wel uit
drukkelijk bepaald dat de oude
kapel in stand moest worden gehou
den. Rektor Cremers, die belast
werd met die bouw, had hiervoor
een vereniging opgericht om zo gel
den bijeen te krijgen voor die bouw.
Op vrijdag 19 maart 1886 werd de
eerste steen gelegd voor de nieuwe
St. Jozefkapel. Een jaar later, op
zondag 20 maart, vond de plechtige
inzegening daarvan plaats.
Op 18 februari 1930 overleed rek
tor Cremers, die bijna 50 jaar rektor
was geweest. Hij werd opgevolgd
door rektor A. van Haeff die slechts
vijf jaar rektor zou zijn.
@tk:PLANNEN
Deze werd opgevolgd door rektor
Wonders en dat bleek wel een heel
groot 'wonder' te zijn. Wonders liep
met grootse plannen rond om van
Smakt iets bijzonders te maken. Het
begin werd gemaakt door een grote
re rektoraatswoning te bouwen,
gelegen tussen de oude en de nieu
we kapel. Deze woning is nog
steeds door de huidige rektor in
gebruik.
Rektor Wonders kreeg bij die
glannen hulp van de toen zeer
ekende radio-pater Henri de
Greeve. Een aktie van die radio-
pater bracht een ton bijeen. Maar
rektor Wonders deed nog meer. Hij
'schooide' middels een bedelaktie
veel geld bij elkaar. Het was jammer
dat door het uitbreken van de oorlog
die plannen niet tot uitvoering kon
den worden gebracht.
In Memoriam
Vrij onverwacht is dinsdagmiddag
in een verzorgingshuis in Nijmegen
overleden, in de leeftijd van bijna 79
jaar, Kapitein L.J. Timmermans.
Timmermans was bijna 30 jaar
beheerder van het Duits soldaten-
kerkhof in Ysselsteyn.
Dit soldatenkerkhof is het levens
werk geworden van deze militair,
die eigenlijk maar drie weken
beheerder zou zijn van dit toen nog
in aanleg zijnde kerkhof. Het wer
den bijna 30 jaar en toen in 1976 het
kerkhof, het beheer en onderhoud
door de Nederlandse regering werd
overgedragen aan de Volksbund
Deutsche Kriegsgraberfursorge
bleef hij nog enkele jaren als advi
seur bij dit kerkhof betrokken.
Naast het kerkhof had
Timmermans speciale belangstel
ling voor de politiek. Hij was mede
oprichter van de Partij van de
Arbeid afdeling Venray en was de
eerste socialist die zitting had in de
Venrayse raad.
De uitvaartdienst zal op verzoek
van de overledenen plaatsvinden in
het crematorium Jonkerbosch in
Nijmegen. De dienst is zaterdag 4
maart om 11.30 uur. De mogelijk
heid wordt onderzocht of aan de
laatste wil van Kapitein
Timmermans uitvoering kan worden
gegeven nl. om de as uit te strooien
op het Duits soldatenkerkhof, wat
zijn levenswerk is geworden.
Zwitserse Tegelkachels
Intiek in l iken en f/renen
C'opie I Intiek
f/eloocjd grenen
Cet- i'u Salontafels
Stoelen
Kasten
Dressoirs en ommodes
Slaapkamers
Babykamers
Banken en fauteuils
Loyd Loom en Biet
Messing Binnenrerlichting
Spiegels
Woon- en Tuindecoraties
Buiteurerlichting
Bielsen en Hekwerk
Stationsweg 80
5807 IK Oostrum-Venray
tel. 0478()-850'50/8( )AOl
Open:
di. t/m do. 13.30-17.30 uur
vrij. 1330-21.00 uur
za. 9.00-16.00 uur
PROVINCIALE STATEN VERKIEZINGEN
Al met al werken aan werkgelegenheid.
Goed bedrijfsklimaat, geloofwaardige samenhang met Milieu en
Natuur ook in Land- en Tuinbouw en Recreatie.
Het platteland evenwichtige kansen geven.
Steun geven aan het vele vrijwilligerswerk.
Ouderen, hun volwaardige plaats in de samenleving mogelijk
maken.
Werk voor jeugd aktiveren en zorgen dat de burger zich veilig
voelt.
STEM op één van onze Venrayse kandidaten.
Jan Houben Ysselsteyn Nr. 6
Wiske Koster-Maris Venray Nr. 10
Netty Sloots-van Esch Nr. 12
Inalfa Industries, de holding van Inalfabedrijven in binnen- en buiten
land, heeft de vouwdakenafdeling het Britse bedrijf Britax overgeno
men. Dat heeft Inalfa gisteren meegedeeld. Door de overname krijgt
Inalfa met name een sterkere positie op de Franse automarkt: Britax
maakt jaarlijks circa 90.000 vouwdaken voor Renault.
Inalfa heeft alle activiteiten en produktiemiddelen van Britax in de vouw-
dakenbranche overgenomen. De activiteiten worden overgeplaats naar de in
aanbouw zijnde fabriek van Inalfa in Tamworth bij Birmingham. Ook circa
honderd man personeel verhuist mee.
Door de overname breidt Inalfa haar assortiment open daken verder uit.
Vouwdaken was tot nu toe een onbekend terrein voor de Venrayse fabrikant
van schuifdaken.
DONDERDAG 2 MAART 1995 Nr. 9 HONDERD ZESTIENDE JAARGANG
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMGEVING
Op zondag 26 maart a.s. zal
pater Joop Steneker o.f.m. in
Ysselsteyn, waar hij sinds 1993
zijn welverdiend 'otium cum dig-
nitate' geniet, temidden van zijn
familie en de Ysselsteynse
gemeenschap zijn gouden pries
terfeest vieren. Pater Steneker
woont sinds 1993 samen met zijn
broer, pastoor Steneker van de H.
Odaparochie en hun huishoudster
in de pastorie van Ysselsteyn.
Ondanks dat de 75-jarige uit
Franeker afkomstige Franciscaan
nog maar kort in Ysselsteyn
woont, voelt hij zich daar al goed
thuis.
In 1938 startte hij zijn priesterstu
die in Hoogcruts om in 1939 zijn
verdere studie in Venray bij de
Franciscanen te vervolgen. In 1941
ging hij naar Alverna bij Wijchen
waar de Duitsers net voor Kerstmis
de Minderbroeders verdreven. Hij
keerde terug naar Limburg om in
Sittard zijn priesterstudie af te
maken.
Op halfvastenzondag 1945 werd
hij in Weert met 45 Franciscanen
door mgr. Mutsaers van Den Bosch
tot priester gewijd. Van die 45 toen
gewijde priesters zijn er nu nog 22
in leven.
Toch was het feest van de priester
wijding niet datgene, wat hij zich
daar van had voorgesteld. Het zui
den was wel bevrijd maar het noor
den en westen niet, zodat er geen
familie van pater Steneker op die
dag aanwezig was.
BRAZILIË
In 1946, een jaar na zijn priester
wijding gaf hij gevolg aan het ver
zoek van zijn oversten om zich in te
schepen naar Brazilië. Dit land zou
zijn tweede vaderland gaan worden.
Nu onvoorstelbaar, maar toen
werd hij op een vrachtschip met 60
andere missionarissen naar dat verre
land gebracht. Al was de nood in die
dagen in ons land nog groot, toch
werden met dat schip o.a. koeien en
pootaardappelen meegenomen. Als
afscheiding tussen de goederen en
de verkondigers van Gods woord,
waren schotten in het vrachtschip
aangebracht. Dat was toen heel
gewoon...
De naam Joop konden de
Brazilianen niet goed uitspreken en
eigenlijk vanaf de eerste dag werd
hij daar Jaime gedoopt, een naam
die hij nooit meer is kwijt geraakt.
Aangekomen in Rio de Janeiro kon
hij naar de plaats waar hij benoemd
was geworden. Zijn taak bestond uit
het geven van onderwijs aan een
middelbare school en later aan het
gymnasium.
Het verblijf in Brazilië zou maar
liefst 47 jaar duren. Tot zijn zeven
tigste jaar heeft hij daar onderwijs
gegeven. 'Hier praten ze van grote
klassen maar tot mijn zeventigste
stond ik voor klassen met 50 leerlin
gen'.
Na op verschillende plaatsen
werkzaam te zijn geweest, kreeg hij
een onderwijstaak aan het gymnasi
um in Belo Horizonte. Daar zou hij
van 1965 tot 1993 verblijven. Dat
zijn inzet voor het onderwijs in
Brazilië en de stad Belo Horizonte
(mooie horizon) gewaardeerd werd.
bleek toen hem bij zijn aangekon
digd vertrek naar Nederland, door
de burgemeester van deze miljoe
nenstad, het ereburgerschap werd
verleend. Een onderscheiding waar
hij met recht trots op is.
'Het is een prachtige tijd geweest.
Brazilië is een mooi land met een
mooi volk. Natuurlijk spring ik nog
wel eens in als mijn broer het druk
heeft. Ze moeten net mij maar niet
kwalijk nemen maar parochiewerk
heb ik nooit gedaan. Daarvoor was
mijn taak als docent te druk bezet'.
'Op 26 maart a.s. zal in de
parochiekerk van Ysselsteyn mijn
gouden priesterfeest worden
gevierd. Ik laat maar alles gelaten
over mij heenkomen. Ik weet zelfs
nog niet hoe de dag zal verlopen,
maar wat ik wel weet is dat ik in
concelebratie met enkele priesters,
waaronder mijn broer de plechtige
eucharistieviering zal opdragen als
dank dat ik al die jaren de kracht
heb gevonden mijn opdracht te kun
nen vervullen'.
Na afloop van de dienst kan ieder
een pater Steneker de hand drukken
in de kerk. Daarna zal in besloten
gemeenschap met zijn familie het
gouden priesterfeest gevierd wor
den.