FIETS, MILIEU EN TECHNIEK
NIETS*" FIETS
FIETSEN VAN MORGEN
TOCHT- Et
TOERTIPS
u
Poels
Rijwielhandel
ALLE FIETSEN ZUN GROEN
DE GROTE ATB EAMIIIE
VELORAMA FIETSMUSEUM
Fl ETS VAKANTI ES
OP DE FIETS DOOR
ZUID-AMERIKA
NEDERLAND FIETSLAND
T0ERINF0
Een zo milieuvriendelijk ge
bruiksartikel als de fiets
schept verplichtingen voor zijn
makers. De fietsindustrie is
zich hiervan terdege bewust
Zorg voor het milieu en techni
sche innovatie gaan bij de fa
bricage van fiétsen dan ook
hand in hand. Dit wordt gerea
liseerd door de benutting van
moderne produktietechnie-
ken, nieuwe materialen en "re
cycling" mogelijkheden.
Gesloten systemen
Zo is bij de Gazelle fabriek te Die
ren het produktieproces groten
deels geautomatiseerd. Het be
treft in dit verband gesloten syste
men waardoor materiaalverlies
- en dus milieuverontreiniging -
tot een minimum wordt beperkt
Frames en voorvorken worden
bij Gazelle bijvoorbeeld niet meer
in open vuur gesoldeerd. Dit ge
beurt sinds 1983 in zelf-ontwik-
kelde, computergestuurde sol-
deerautomaten. De afgesloten,
zuurstofarme omgeving waarin
het soldeerproces nu plaats vindt,
voorkomt oxydatie. De frames en
vorken komen schoon uit de sol-
deerautomaten waardoor ook
geen nabehandelingen, zoals slij
pen en chemisch bewerken, meer
nodig zijn..
Bij de ouderwetse soldeerme-
thode moest vroeger regelmatig
veel gemeen vuil (messingslijp-
In de geheel computergestuurde lakstraat van de Gazelle fabriek te Dieren worden fiets frames,
-vorken en spatborden in een gesloten systeem drie maal gelakt en gemoffeld.
sel, borax-, oxydatie- en vetres-
ten, verontreinigde chemicaliën
etc.) worden afgevoerd.
Een ander voorbeeld van zo'n ge
sloten systeem is de geheel com
putergestuurde "lakstraat" (to
tale lengte 650 meter!) van Ga
zelle, waar frames, vorken en
spatborden minimaal drie keer
worden gelakt (grondlak, kleur-
lak, blanke lak) en drie keer ge
moffeld. Dit gebeurt volautoma
tisch in geheel afgesloten cabi-
Milieuvriendelijke
vernieuwing
Deze lakkerij onderging recent
een grootscheepse vernieuwing
met alfe hoofdonderdeel de ver
vanging van de blanke-lakca-
bine. In de nieuwe cabine wordt
blanke lak in poedervorm (Lp.v.
vloeibare blanke lak) verwerkt.
Het is niet alleen een kwaliteits
verhogend, maar ook een zeer
milieuvriendelijk procédé.
Recycling
Een maatregel die Gazelle al lang
geleden heeft genomen, is het al
kalisch reinigen van te lakken on
derdelen in plaats van reiniging
door beitsen.
Sinds een half jaar ligt de uitstoot
van de lakkerij vér beneden de
toegestane milieunormen.
Via derden wordt afval terugge
bracht in het recycling-proces
o.a zo'n 160 ton oud papier en 150
ton schroot per jaar.
Met het oog op de toenemende milieu
vervuiling en het dichtslibbende auto
verkeer propageert stichting: fiets! dit
jaar onder de suggestieve slogan "Alle
fietsen zijn groen" het fietsgebruik,
vooral voor de kortere afstanden en in
de stad. Groene 'buttons' met deze tekst
zijn - als onderdeel van de campagne -
verkrijgbaar bij vele fietswinkels.
In hét Velorama Fietsmuseum
(Waalkade 107 te Nijmegen) is
deze monorail-fiets uit 1892 te be
zichtigen. Hiermee werd destijds
(voor een dubbeltje per fiets per
dag) de verbinding tussen Mount
Holly en Smith ville in New Jersey
(V.S.) onderhouden. Deze kaars
rechte 2,7 km lange monorailver
binding vervoerde de "passa
giers" veel sneller en efficiënter
dan over de weg mogelijk was.
Een prachtig stukje fietstechniek!
Wie meer wil weten over de ge
schiedenis en de ontwikkeling
van de fiets moet zeker eens een
bezoek brengen aan dit unieke
museum met zijn prachtige col
lectie antieke fietsen, historische
automobielen, oude lantaarns,
fietsbelastingplaatjes en fraaie
affiches.
Dagelijks geopend van 10 tot
17 uur en op zon- en feestda
gen van 11 tot.17 uur.
Waalkade 107
6511XR Nijmegen
080-225851
De laatste jaren groeit de belang
stelling voor het recreatieve fiet
sen sterk. Steeds meer mensen
maken fietstochtjes, nemen de
fiets mee op vakantie of maken er
een echte fietsvakantie van.
Voor elk wat wils
Het aanbod in fietstochten en
fietsvakanties, in binnen- en bui
tenland, is groot. Er zijn familie
arrangementen en meer presta
tiegerichte programma's. Dit ge
varieerde aanbod wordt voor het
grootste gedeelte verzorgd door
een twintigtal in actieve vakan
ties gespecialiseerde reisorgani-
Polo Cycletours
saties. Cycletours (020-274098)
en de Fietsvakantiewinkel
(03480-21844) zijn hiervan de be
kendste.
All-in pakket
In het pakket zijn meestal inbe
grepen de reis (al of niet inclusief-
de eigen fiets)overnachtingen en
maaltijden, evenals het bagage
transport ter plaatse naar iedere
dagbestemming, zodat u vrij-uit
kunt fietsen. Men reist per bus,
trein, vliegtuig of schip, al naar
gelang de bestemming. Over
nacht wordt in hotels, huisjes of
campings.
De All Terrain Bike (ATB) is in opmars. Overgewaaid uit Ame
rika, werd dit fietstype in de ons omringende landen al vrij snel
populair. In Nederland duurde het tot vorig jaar voor er van eni
ge doorbraak (7% van alle fietsverkopen) sprake was. Voor 1990
wordt voor ATH's een verkooppercentage van 15% verwacht
Met zijn gedrongen frame, brede stuur en dikke profielbanden wijkt de
ATB sterk af van het bekende patroon. Hij is uitgerust met derailleurs,
waarbij het aantal versnellingen kan oplopen tot 21. De "echte" ATB
heeft ook geen spatborden, bagagedrager of verlichting en is in die uit
voering niet bijzonder geschikt te noemen voor het dagelijks gebruik.
Daarom zijn er allerlei van het ATB-model afgeleide varianten op de
markt City Bikes voor dagelijks
gebruik (mét spatborden,
verlichting enz.), kinder- en
jeugdfietsen met duidelijke
ATB-trekjes, en kruisingen
van ATB's en racemodellen,
zgn. hybride fietsen. Want de
robuuste lijn van de ATB
spreekt aan en dat is leuk.
Zowel voor de consument als
voor de fietsindustrie.
De toenemende milieuverontrei
niging, de steeds langer wor
dende files, het te kort schietende
openbare vervoer, het zijn
enorme problemen.
Voor de oplossing hiervan - als
die er al is - worden regelmatig
grandioze ideëen (rekeningrij
den, tolheffen enz.) en plannen
(o.a investeringen in openbaar
vervoer, wegen e.d.) gelanceerd.
Afgezien van de realiteitszin er
van (controle, verwachte resulta
ten), hebben zij alle één ding ge
meen: aan ieder hangt een prijs
kaartje van vele miljarden gul
dens.
Akelig stil
Over maatregelen en fondsen
voor de bevordering van het fiets
gebruik blijft het echter akelig stil.
Tferwijl het juist de fiets is die een
belangrijke rol kan spelen om
- althans een deel van - het pro
bleem te helpen oplossen. Met
name voor de kortere afstand, in
de stad en als aansluiting op het
openbaar vervoer is de milieu
vriendelijke fiets immers het ge
ijkte vervoermiddel.
Een paar procent
Voor slechts enkele procenten
van al die miljarden kunnen alle
benodigde fietsvoorzieningen
- en dan hebben we het niet eens
over fietspaden - worden gereali
seerd. Bewaakte fietsenstallin
gen, fietsverhuurinrichtingen (al
les uiteraard op de plaatsen waar
deze nodig zijn en open wanneer
ze open moeten zijn), vergroting
van de fietswagoncapaciteit, het
fietstoegankelijk maken van de
perrons van de N.S., het ontwik
kelen van speciale forensen
vouwfietsen (vouwfietsen kun
nen gratis mee met de trein).
Ja, voor dergelijke bedragen kun
je zelfs gaan denken aan over
dekte fietspaden!
Onder de titel 'Zuid-Amerika op
de fiets', is bij uitgeverij Pirola in
Schoorl een boek verschenen
waarin Frank van Rijn verslag
doet van zijn tien maanden du
rende tocht door de meest afgele
gen gebieden van Zuid-Amerika
Een boeiend verslag waarin met
gevoel voor humor een goed
beeld wordt gegeven van de erva
ringen van een wereldfietser
over 26.000 kilometer. Met foto's
van de schrijver. Aanbevolen
voor wie soortgelijke plannen
koestert 'Zuid-Amerika op de
fiets' is voor f24,50 in de boekhan
del te koop.
Metz'n allen bezitten we in Neder
land 14 miljoen fietsen en rijden
daarmee - over 14.000 kilometer
aan fietspaden - jaarlijks 12 mil
jard kilometer, dwz bijna 3 kilo
meter per persoon per dag. Daar
bij zijn dan nogniet de vele miljoe
nen kilometers die we op vakan
tie in het buitenland al fietsend af
leggen!
WIST U DAT
FIETSEN
rustgevend werkt
de bloeddruk verlaagt
de stofwisseling bevordert
goed is voor spieren, hart en
minder gewrichtsslijtage veroor
zaakt
meer effect heeft (dan b.v.
joggen)
de kans op een langer leven
vergroot
daarom héél gezond is?
Schaatskampioen Bart Veld
kamp houdt zich het liefst in
conditie met fietsen. "Fietsen is
je ontspannen inspannen", zegt
Bart, die dit seizoen voor de Wie
lervereniging Breda rijdt
Vael Ouwe Fietstochtlnd
De bekende Vael Ouwe Toe
wordt ieder jaar door Gazel ®r
in samenwerking met de to< lr0
fietsclub "De Veluwerijdei
georganiseerd. Dit jaar vin m
dit evenement (dat nu alwe^
voorde 14e keer wordt geho
den) plaats op zaterdag 7 jul
De route - naar keuze over 100
200 km - voert de deelneme
over de heuvels en heideveld
van de mooiste delen van de
luwe. Het maximaal toegesta
aantal deelnemers is 4.500.
Voor inlichtingen: R.T.C.De Vel i
werijders,tel.085-620826ofG eg
zelle, tel 08330-29911.
25e Drentse
Rijwielvierdaagse
Een van de bekendste mee L
daagse fietsevenementen in N( jn
derland is de Drentse Rij wiel vie
daagse. De route hiervan voert lie
deelnemers niet alleen door hi
prachtige, historische Drenti
landschap (met o.a zijn hunebei
den), maar bovendien wordt d
fietsfeest dit jaar (van 3 t/m 6 jul ,jr
voor de 25e maal gehouden.
Een jubileumvierdaagse dus!
IA
Voor informatie en/of folck
(met mschrijvingsformulid
kan men terecht bij: Secret
riaat Drentse Riju/i
Postbus 10010, 9400 G n
Assen, tel 05920 - 538 38. K
Voor informatie over toertochten
in Nederland kunt u terecht bij de
Nederlandse Rijwiel Iber Unie
(NRTU) in Veenendaal (tel.
08385-21421). Deze geeft ieder
jaar een toerprogramma uit met
ca 7000 fietstochten.
Ook de Koninklijke Nederlandse
Wielren Unie in Woerden (tel.
03480-11544) geeft een toer
tochtkalender (ca 2000 tochten)
uit
Grotestraat 64 - Venray
FIETSIJVIAGO EN RIJGEDRAG
Er wordt door vele fietsvriende-
lijke organisaties en groepen van
alles gedaan om het imago van-de
fiets en de fietser te verbeteren.
En terecht De enige die daarbij
steeds meer roet in het eten gooit,
is de fietser zelf. Want zijn rijge
drag laat nogal wat te wensen
over. Door het rode licht rijden is
zo ongeveer algemeen gebruik
geworden. Die overtreding is te
genwoordig ook niet meer aan
leeftijd of geslacht gebonden.
De meeste fietsers geven geen
richting aan. Zij zwenken zonder
een hand uit te steken plotseling
naar links (gevaarlijk) of naar
rechts (uiterst irritant voor de
wachtende automobilist die ook
rechtsaf wil).
Ttenminste de helft rijdt in het don
ker zonder licht en of zijreflectie.
Om maar niet te spreken van het
fietsen op voetpaden, trottoirs of
voetgangers-oversteekplaatsen.
Zo verspelen fietsers de sympa
thie van zowel automobilisten als
voetgangers. En dat kan toch niet
de bedoeling zijn!
De Corner, handige boodschappen/iets met afneembare
boodschappentas.
De Ibrro, geavanceerde ATB met traploze versnelling en zadel
verstelling langs de stang.
De fietsindustrie speelt continu in
op de snel wisselende voorkeu
ren en persoonlijke wensen van
de consument Nu en in de toe
komst Zij doet dit met gewaagde
kleurstellingen en nieuwe vor
men, mogelijk gemaakt door de
toepassing van moderne technie
ken en materialen. Een voorbeeld
.van een huidige trend is de All-
Tferrain-Bike (ATB) rage.
Maar ook voor de toekomst
werken de fietsfabrikanten aan
nieuwe ideeën en ontwerpen.
Zo toonde Gazelle op de FIE7TS-
RAI '90 een viertal ontwerpen
van toekomstfietsen: een futuris
tische kinderfiets, een geavan
ceerde All-Tferrain-Bike, een han
dige boodschappenfiets en een
supergestroomlijnde racefiets.
De Bullet, supergestroomlijnde racefiets met frame, zadel en stuur
huis uit één stuk. Sturen gebeurt via druk op de handvatten.
De Kiwi, futurjstii
DE FIETS EN DE EJVIANCIPATII£
De fiets heeft een belangrijke rol
gespeeld in de emancipatie van
de vrouw. Tben vanaf omstreeks
1880 de trapfiets populair begon
te worden, gingen ook steeds
meervrouwen fietsen. Hieronder
bevonden zich vele bekende fe
ministen uit die tijd, zoals Dr.
Aletta Jacobs.
Tbch duurde het nog tot 1887
voordat het eerste - en voorlopig
enige - damesmodel werd ge
bouwd. Het verzet tegen fiet
sende vrouwen was in die dagen
immers groot Zeker toen zij nog
fietsbroeken gingen dragen ook!
De dames werden uitgejouwd en
zelfs met straatvuil bekogeld. In
die samenhang is het dan ook be
grijpelijk dat de eerste dames
fietsclub (opgericht in 1896) een
wat uitdagende naam kreeg:
"Honni soit qui mal y pense". Vrij
vertaald komt dat neer op "Zèg er
's wat van!".
Vanafde eeuwwisseling werd he p
damesfietsen (en de daarbij ge
dragen kleding) meer en meer all
vanzelfsprekend geaccepteerd
Dit luidde het einde in van de fietsk
als symbool van de emancipatie
HANDIGE KETTINGREINIGER
De BIBOX kettingreiniger is een
uniek apparaatje, waarmee in
één handeling elke soort fietsket-
ting tegelijkertijd wordt gerei
nigd, gesmeerd en corrosiewe-
rend gemaakt
De ketting hoeft hiervoor niet van
de fiets te worden verwijderd en
komt druipvrij uit het apparaat.
De hele behandeling neemt
slechts enkele minuten in beslag
en voorkomt de gebruikelijk
vieze handen. De speciaal voorL
dit doel ontwikkelde reinigings-
vloeistof is milieuvriendelijk, nie f
brandgevaarlijk, bevat biolo l
gisch afbreekbare stoffen en ruik
aangenaam.
De BIBOX wordt - inclusief reini
gingsvloeistof - in een handzame
milieuvriendelijke verpakking
geleverd en is verkrijgbaar bij de
Gazelle fietshandelaar.
Donderdag 7 juni - Pagina
