Ysselsteyn gaat aan z'n
mestoverschotten werken
Jubileumconcert Ars Musica
2 uur
NEDERLAND
BALLEN
I HYPOTHEKEN 1
[#1VAN DE KAMP
JUWELIER
VERLINDEN
OJC WATJANG
Plannen gereed voor proeffabriek
wegens finale
is onze winkel a.s. zaterdag om
gesloten
AANBIEDING
AANBIEDING: GEHELE WEEK
GEHAKT
a PEEL EN MAAS
Donderdag 23 juni - Pagina 5
in 1951 afstudeerde. In hetzelfde jaar
deed hij in Den Haag staatsexamen
piano. Zijn muziek loopbaan begon in
1951 m Aalten als koordirigent en
muziekdocent. Vanaf 1955 tot 1976
organist aan de Paterskerk in Venray
en vanaf 1976 organist-dirigent aan
het Venrays Dameskoor "Venrode"
geeft hij vanaf de oprichting 1957 de
muzikale leiding. Ook over de grens
ligt het werkterrein van dhr. v.d.Til-
laart, hij is sinds 1973 dirigent van het
M.G.V. 1898 in Goch. Hij trad vele
^1 ASSURANTIËN
telefoon 04780-87575
6,65% 10 jaar vast
^aeer^fsluitgrovisie^
malen voor de radio op als
organist/pianist en een keer voor de
t.v. o.a. met eigen werk. Hij was
sedert 1973 verbonden als muziek
docent aan de scholengemeenschap
voor L.B.O. en het Instituut voor
M.B.O. te Venray.
Programma
Het Requiem van Gabriël Fauré,
voor sopraan- en baritonsolo, ge
mengd koor en orkest is een van de
zeldzame, echt religieuse werken uit
de 19e eeuwse muziek.
Pelléas et Mélisande van Jean
(Johann Christian) Sibelius 1865-1957
Gloria uit de Messa di Gloria van
Giacomo Puccini (1858 - 1924) is een
harmonieus stuk met rijke en
spontane melodieën.
Kaartverkoop bij de volgende
adressen: Jansen, sigaren/sigaretten,
Grote Markt; aan de kassa in de Grote
Kerk; Luypers, de Houten Hoek 6
Venray tel. 83554; Verstraelen, Mgr.
Hanssenstr. 46 Oostrum tel 83772;
Teunissen, Gezellenbaan 1, Ysselsteyn
tel 04785-1811; Marcus Albionstr.
38, Leunen tel 86532; Wolf, Prins v.
Oranjestr. 23, Vierlingsbeek tel
04781-1759; v.Delft, Randerade 14,
Oostrum tel 84451
horloges
Venray, St. Hubert, Helmond
Grote Markt 7, Venray, tel. 04780-86817
O
ZIJN RIJKE GESCHIEDENIS
Bij een wandeling langs de graven
ran Vak O op de Algemene
legraafplaats Boschhuizen ontdekten
vij het graf van Sjang van Bergen, een
n zijn tijd bekende kunstschilder,
otograaf en...uitvinder. Vorig jaar
'an 1 mei t/m 30 aug. werd in het
Jeschied-en oudheidkundige Museum
fenray een overzichtstentoonstelling
'an zijn werken gehouden. Bij die
elegenheid werd door de heren
brnand Gieling, Jan Renkens en
nevr. Yvonne Hermans-Cuppen in
en brochure uitvoerig aandacht
lesteed aan "de man, die nog steeds
«•ortleeft in de vele prachtige werken,
e hij tijdens zijn rijke leven had
emaakt".
ohannes [Sjang] Hendrikus Godefri-
lus van Bergen [15 juli 1890- 15 april
951]
...werd in Gennep geboren als zoon
van Johannes Franciscus van Bergen
en Anna Catharina Stoffelen.
In 1908 vestigde vader van Bergen
zich met zijn gezin in Venray aan de
kruisstraat 20. Niet allen van zijn 7
zonen en 2 dochters gingen mee naar
Venray, omdat enkele kinderen
gehuwd waren, een dienstbetrekking
hadden of elders in de leer waren.
Vader van Bergen was timmerman en
zoon Piet zou zich later in Venray
vestigen als timmerman/architect.
Toen vader van Bergen op 16 februari
1916 stierf werd het bedrijf foor
door moeder en de nog thuis zijnde
kinderen voortgezet.
Kort voor of na het overlijden van
zijn moeder, verhuisde Sjang van
Bergen met zijn broers Joseph en
August naar het nieuwe foto- en
schilderatelier aan de Langstraat 28,
dat ontworpen was door broer Piet
(Peter) van Bergen.
Overigens hadden alle broers van
Bergen veel gevoel voor kunst en
kunstvormen, die ze op velerlei gebied
tot uiting brachten. Bovendien waren
zij goede technische vaklieden:
August was schilder, Joseph foto
graaf, Frans schilder en Peter
architect.
Qua inspiratie en creativiteit stak
Sjang boven zijn broers uit. Van hem
is bekend, dat hij uitvindingen deed
op technisch gebied. Zo legde hij de
grondslag voor de kleurenfotografie,
ontwikkelde hij zijn eigen radio en
t.v.-toestel, vond een z.g.koershouder
voor vliegtuigen uit en ontwikkelde de
panorama fotocamera. Van de meeste
van zijn uitvindingen heeft Sjang van
Bergen weinig of geen profijt gehad,
omdat hij ze niet op zijn naam heeft
laten vastleggen. Alleen van de
panoramacamera - door hem "hori
zoncamera" genoemd - staat en
een octrooi op zijn naam.
Als geen ander beheerste hij de
kunst van het retoucheren van foto's
en het inkleuren van zwart/wit foto's.
De ingekleurde foto's lijken op" de
tegenwoordige kleurenfoto's, maar
zijn door hun natuurlijk kleuren-
evenwicht kunstwerkjes op zich.
Maar de meeste bekendheid kreeg
Sjang van Bergen toch wel als
kunstschilder. Zijn kundigheid, vak
kennis en vaardigheden had hij niet op
een kunstacademie geleerd. Hij was
volledig autodidact. Hij had een
uitzonderlijke technische gave om
alles wat hij schilderde in een bepaald
spanningsveld te plaatsen.
De onderwerpen die hij voor zijn
schilderijen gebruikte waren vooral
landschappen, stillevens, portretten
en bijbelse voorstellingen.
Veel schilderwerken werden via de
kunsthandel of via de eigen winkel in
Nederland, Duitsland en Engeland
verkocht. Hoewel in de kunsthandel
grote bedragen voor zijn werken
moesten worden betaald, heeft Sjang
van Bergen er zelf nooit veel voor
gekregen.
Als hij schilderde, gebruikte hij ter
"beeldverdieping" een spiegel, die
schuin achter hem stond opgesteld.
Hierdoor kon hij zien hoe het
driedimensionale beeld van het
onderwerp zich toonde in het
twee-dimensionale vlak van de spie
gel. Een paar oude meesters werkten
ook volgens deze techniek.
Veel van zijn schilderijen kregen
lovende kritieken en hoge waar
deringen op de exposities waaraan hij
deelnam. Bekende werken van hem
zijn "De Bleijde boodschap",
"Salomé met het hoofd van Johan
nes", "Diana, godin van de jacht".
"Venus en Amor" en vele stillevens.
Ook heeft Sjang van Bergen veel
geschilderd in Venray en onmiddelijke
omgeving.
Dat men alom bewondering had
voor de schilderstukken van Sjang van
Bergen, blijkt uit een artikel in de
"Gazet van Limburg" van 27 april
1961, n.a.v. het overlijden van deze
Venrayse kunstschilder. Onder de kop
"Jan van Bergen, een vergeten
schilder stierf", werd gesteld, dat hij
aansloot bij de oud-hollandse schil
derstraditie. In het artikle werd er aan
herinnerd, dat zijn schilderij "De
Bleijde boodschap" op een tentoon
stelling in 1919 het verwijt kreeg
gecopiëerd te zijn van een grote
Italiaanse schilder. Maar ondanks
deze kritiek ontwikkelde van Bergen
toch zijn eigen stijl, die zeer nauw
aansloot op de befaamde Hollandae
schilderstijl uit de 17de en 18de eeuw.
Sozenveldslag en minifestival
Zondag 26 juni is er in WatJang te
Oirlo een sozenveldslag en minifesti
val. De sozenveldslag is een activiteit
waaraan 4 sozen uit de regio
deelnemen. De spellen bestaan o.a.
uit: eieren gooien, bierestafette,
touwtrekken, sponswerpen, decibel
boeren etc. Dit evenement begint om
14.30 uur en wordt aangevuld met een
Barbeque die de gehele dag geopend
is.
Direct na de sponsactiviteiten is er
onder in de soos prijsuitreiking en dan
begint het minifestival. Dit festival
bestaat uit 3 groepen en wel:
AH-LEV-CHA zij spelen eigenzin
nige compacte popmuziek van Melan
choliek tot vrolijk dansend. De
Opvallend detail van deze uit Breda
aficomstige Band is dat ze gebruik
maken van een RX 5 drum computer.
Als 2e volgt de Maastrichtse
fomatie Me Tarzan. Deze meiden
groep brengt swingende soulmuziek
uit de 60-er jaren.
Als 3e en klapstuk van de avond
komt de Maasbreese formatie
"Trouwens" op het podium. Onder
de rook van het mafcentrum ontston
ontstond in de zomer van 1984 de
formatie "Trouwens". Zij spelen
deels covers(cure, the cult, cris izaak)
en deels eigen werk.
"Trouwens" heeft onlangs hen
debuut-lp "Hunger" opgenomen
waarop 6 eigen werken staan.
De aanvang van de sozenveldslag is
om 14.30 uur en het minifestival
begint om 19.00 uur. Tot ziens in
Watjang - Oirlo
hanteren procédé is immers alleen nog
maar experimenteel getest. In Yssel
steyn zal voor het eerst een complete
verwerkingslijn in werking treden.
Reacties
De meeste reacties, van de
aanwezige Ysselsteyners, betroffen
vooral financiële zaken. De LLTB en
Scarabee hadden ook deze zaken goed
voor elkaar, Scarabee neemt de helft
van de kosten voor zijn rekening. De
LLTB draagt 10 °7o bij terwijl de
overige kosten via subsidies worden
gedekt. Het aanleveren van drijfmest
zal de boeren f 3,50 /ton gaan
kosten. Drijfmest zal f 10,-- per ton
gaan kosten.
Overlast door toenemend transport
zal nihil zijn. Per dag zal er een
aanvoer zijn van 7 ladingen k 30 ton
drijfmest en 3 ladingen droge mest k
30 ton. De afvoer van de mestkorrels
gaat in 2 vrachtladingen. Dit betekent
geen toename van het verkeer, immers
ook nu wordt er al met mest over
Ysselsteynse wegen gereden. Boven
dien zal in de toekomst, met het
gereedkomen van de R-73 veel
vrachtverkeer uit Ysselsteyn ver
dwijnen.
Slechts een mmaer positieve reactie
was er van dhr. F. v.d.Pas. Hij was
bang voor de toekomst. Wat gaat er
gebeuren? Hij trok een vergelijking
met de Midden Peelweg, eerst een
onbeduidende weg en nu een streep
door Ysselsteyn. Hij vroeg zich af of
er geen andere locatie te vinden was.
Dhr. Arts van de LLTB kon dhr.
v.d.Pas enigszins gerust stellen. Hij
verwees hierbij o.a. naar de R-73.
Bovendien stelde hij dat de milieu-
eisen zo hoog zijn dat de fabriek
hieraan moet voldoen, anders komt de
fabriek er niet. Verder was hij van
mening dat Ysselsteyn 2 dingen kon
doen met de armen over elkaar blijven
zitten of het probleem aanpakken. In
het eerste geval zullen veel (kleine)
bedrijven de staldeuren voorgoed
moeten sluiten.
Dhr.Houben, eveneens van de
LLTB vond de vergelijking met de
Midden Peelweg door dhr v.d.Pas niet
terecht. "De Midden Peelweg wordt
ons aangedaan" aldus dhr Houben,
"maar de mest wordt door ons
Ysselsteyners aangedaan".
SCHAPEN OP DE WEG
Op de Stationsweg trof de politie in
de vroege zondagmorgen een 3-tal
schapen aan, die daar een gevaar voor
het verkeer zouden kunnen vormen.
De schapen werden naar het politie
bureau overgebracht en opgesloten in
de hondenren, in afwachting van de
komst van de eigenaar.
vloeibare massa in een opwerkings-
sektie terecht die ervoor zorgt dat er
een droge mestkorrel overblijft.
Eventueel schadelijke gassen die hier
nog vrijkomen worden ook opge
vangen.
De energie/stoom, die bij dit proces
vrijkomt, wordt gebruikt voor de
verwerking van droge mest. Deze mest
wordt gerookt, gemalen en gesterili
seerd waarna het verder wordt
verwerkt tot mestkorrels. Het voor
deel van dit proces, t.o.v. bv het
produceren van kunstmest, is dat er
weinig energie nodig is.
Milieu-aspecten
Wat het milieu aangaat, zal de
fabriek aan de strengste eisen
voldoen. De aanvoer van mest en de
afvoer van het eindprodukt zal via een
gesloten systeem geschieden. De
afvalgassen die vrijkomen, komen
absoluut zuiver in de buitenlucht.
Verder komt het water, dat van de
mest gescneiden wordt, er zo schoon
uit dat het als drinkwater voor vee
gebruikt kan worden. De wet zal
echter eisen dat het water alsnog door
'n zuiveringsinstallatie moet. Vandaar
de gekozen locatie nabij de waterzui
veringsinstallatie.
De opslag van mest gebeurt in
dichte reservoirs. De opslagcapaciteit
van drijfmest bedraagt 700 m3. Dit is
de mestproduktie van 1000 varkens
in een half jaar. Voor vaste mest zal
de opslagcapaciteit 216 m3 bedragen,
net zoveel als dat wat 7.500 kippen in
'n half jaar produceren. De opslag
tanks zijn gesloten en worden continu
afgezogen. Bovendien wordt stank-
vorming voorkomen door een snelle
verwerking. De doorlooptijd van 1 m3
drijfmest is 5Vi uur terwijl op
hetzelfde moment 3m3 mest in
behandeling is.
De mestverwerkingsfabriek zal
voorzien zijn van alle geluidswerende
middelen en het geluid, dat de fabriek
produceert ligt rond de 40 decibel.
Verder zal de bodem van het bedrijf
met een dichte laag voorzien worden.
Op morsplaatsen worden morsputten
aangelegd die de mest opvangen
waarna dat naar het reservoir wordt
getransporteerd.
Kleinschalige opzet
Gekozen is voor een kleinschalige
opzet. Immers, als de fabriek werkt,
kampt Ysselsteyn toch nog met 'n
mestoverschot van 300.000 ton
"Toch zijn we," aldus dhr Arts van
de LLTB „met deze fabriek op de
juiste weg om 'n bijdrage te leveren
aan het milieu". Bovendien is hier
sprake van een proeffabriek. Het te
Terwijl Venray verder aan z'n
centrum werkt is Ysselsteyn in de weer
om aan z'n mestoverschotten te
werken. Afgelopen maandag maakte
I de LLTB afd. Ysselsteyn de plannen
bekend voor het oprichten van een
mestverwerkingsfabriek. De fabriek
zal, als alles doorgaat, zo'n 50.000 ton
drijfmest en 20.00 ton droge mest
gaan verwerken tot "pillen" waarbij
5 geen afvalstoffen overblijven. Het
eindproduct, een organische mestkor-
I rel (dus geen kunstmest) zal voor
verkoop bestemd zijn. De hoeveelheid
te verwerken mest bedraagt 20 °7o
van het Ysselsteynse mestoverschot.
De LLTB afd. Ysselsteyn zal deze
I fabriek gaan opstarten in samenwerk-
I ing met Scarabee Wsate Convèrsion
b.v. terwijl Shell Nederland garant
staat voor het omzettingsprocedé dat
door Scarabee is ontwikkeld.
De fabriek is gepland zo'n 350 m
van de Jan Poelsweg, tussen de
voetbalvelden van S.V.Ysselsteyn en
de Deurnseweg. In de directe
p nabijheid daarvan ligt de waterzuiver-
II ingsinstallatie. De fabriek, die een
opp. zal hebben van slechts 3.000 m2,
zal zeer gemakkelijk te bereiken zijn
zodat aanvoer van mest en afvoer van
het eindprodukt geen problemen zul-
t len opleveren. Gemeente en provincie
zullen, aldus de initiatiefnemers,
weinig problemen hebben met de
locatie.
De mestverwerkingsfabriek zal in
twee fases worden gebouwd. In april
1989 hoopt men met de verwerking
ff van drijfmest te kunnen beginnen. In
oktober daarop volgend wil men met
de verwerking van vaste mest (kippe-
mest) van start gaan. Indien de
er in de toekomst eenzelfde fabriek
erin de toekomst eenzelfde fabriek
4worden bijgebouwd. Hiermee is met
I de aanvraag van een hinderwet
f vergunning al rekening gehouden.
Scarabee
Op het gebied van mestverwerking
is nog maar weinig bekend. Deze
nieuwe bedrijfstak heeft nog geen
geschiedenis. De fabriek die in
Ysselsteyn gaat komen is dan ook een
proeffabriek.
"Scarabee" is de benaming van een
mestkever die zich in organische mest
thuisvoelt. Van de mest draait, deze
kever "pillen" waarin het eitjes legt
die daarin uitbroeien. Zie hier de
verklaring van de naam Scarabee
Waste Conversions b.v. Dit bedrijf
heeft een methode ontwikkeld waarbij
de vloeibare mest wordt omgezet in
"pillen", hetzelfde wat die kever dus
doet. "Het eindprodukt," aldus dhr
Bukkems van Scarabee, "is een droge
korrel met mineralen en organische
stoffen en waaruit ziektekiemen en
onkruidzaden zijn verwijderd".
Het door dhr. Bukkems zelf
ontwikkelde systeem werkt als volgt.
Drijfmest wordt vanuit een afgesloten
mestput naar een reaktor gepompt. In
die reaktor wordt onder hoge druk en
temperatuur organisch materiaal om
gezet. Hierbij komt energie in de vorm
van stoom vrij. Schadelijke gassen
worden opgevangen door stoffen
adsorberen. Vervolgens komt de nog
Wij wensen U veeI voetbalplezier!
Op donderdag 30 juni a.s. viert
"Ars Musica" haar 15-jarig bestaan
met een groot concert in de St. Petrus
Bandenkerk te Venray. Het program
ma van Ars Musica o.l.v. Rob Berben
bestaat uit drie werken: Requiem van
Gabriël Fauré, Pelléas et Mélisande
van Jean Sibelius en Gloria uit Messa
di Gloria van Giacomo Puccini. De
begeleiding wordt verzorgd door het
Tegels Symphonie Orkest o.l.v. Rien
Snoeren. Solistische medewerking
verlenen Anita Bijvoet, sopraan,
Gerard Maessen, bariton en Jean v.d.
Tillaat, orgel.
Vele kennen het gemengd koor Ars
Musica van div. uitvoeringen in
Venray en div. plaatsen in Noord-
Limburg. Met veel succes werd ook
enkele malen in het buitenland
opgetreden. In de loop der jaren
bouwde het koor een zeer gevarieerd
programma op onder de bekwame
leiding van de dirigent Rob Berben.
Deze musicus werd in 1937 geboren in
Heythuysen. Zijn eerste muziekstudie
volgde hij in Venlo. Daarna studeerde
hij aan het Ned. Instituut voor
Kerkmuziek te Utrecht orgel, piano,
koordirectie en theoretische vakken.
In 1958 werd hij aangesteld tot
dirigent/organist aan de St.Petrus
Bandenkerk te Venray welke
functie hij tot 1971 vervulde. In
dezelfde tijd studeerde hij middel
eeuwse muziek in Nijmegen. Daarna
zette hij zijn studies voort aan het
Brabants Conservatorium in Tilburg
en voltooide hij de studie schoolmu
ziek. In 1982 en 1983 liep hij stage
voor orkestdirectie bij het Gewestelijk
Orkest van Zuid-Holland in Delft.
Enkele jaren was hij ook koordirigent
van de oratorium vereniging in Weert.
Thans leidt hij al 15 jaar de Venrayse
Gemengde Zangvereniging Ars Musi
ca, waarmee hij al eerder samen met
het Tegels Symfonie-orkest uitvoer
ingen gaf. Hij is ook werkzaam als
muziekleraar aan de Scholengemeen
schap „Jerusalem" in Venray.
Het T.S.O.
Het Tegels Symphonie Orkest,
bestaat in 1990 80 jaar en telt 60 leden.
Rien Snoeren werd geboren op 18 juli
1948 te Den Haag. Van huis uit is hij
violoncellist. Van zijn vader ontving
hij zijn eerste cellolessen. Hij
voltooide zijn cellostudie aan het
Koninklijk Conservatorium te Den
Hag. De studie orkestdirectie sloot hij
af in Praag (Tsjechoslowakije) bij
Vaclav Neumann dirigent van de
Ceska Filharmonia te Praag. Op dit
moment is hij dirigent van het Tegels
Symphonie Orkest, de Opera vere
niging Uden, Gemerts Consort
en Gastdirigent van vele binnen en
buitenlandse symphonie-orkesten.
De solisten
De sopraan Anita Bijvoet werd in
1958 te Bloemendaal geboren, maar
woont in Luik. Zij volgde acht jaar
lang de solozangopleiding aan de
Luikse Muziekschool en behaalde
daar het laatste jaar, de regerings
medaille. Nu is ze werkzaam als
Ergotherapeute in Nederland en
vervolgt haar zangstudie bij Erna
Spoorenberg.
Gerard Maessen, de baritonsolist
werd 41 jaar geleden geboren in Oirlo,
is woonachtig in Velden en werkzaam
bij de geestelijke gezondheidszorg in
Noord-Limburg. Hij is lid van het
Venloos Vocaal Ensemble en het
dubbelkwartet "Mignon" beide
o.l.v. Theo Timp. Hij volgde van 1979
tot 1973 zanglessen in Eindhoven en
daarna 8 jaar in Venlo. Hij treedt
vaak op als gastsolist bij uitvoeringen
van div. koren in de regio en tijdens
kerkelijke diensten. Hij trad eerder op
met het Venrays Symphonie Orkest,
Tegels Symphonie Orkest en Lim
burgs Symphonie Orkest.
De orgelbegeleiding is in handen
van Jean van den Tillaart. Als
geboren Venrayenar, 18-12-1928, is
hij in de regio geen onbekende. Zijn
muzikale opleiding ontving hij evenals
Rob Berben aan het Ned. Instituut
voor Kerkmuziek in Utrecht, waar hij
