Portret
van een honderd-jarige
PEEL EN MAAS
familiebedrijf
Sinds Laurens Janszoon Coster
rond 1440 zijn uit beukenbast ge
sneden letters liet vallen in de
Haarlemmerhout en sinds Guten
berg een laatste loodje aan deze
„druktechniek'' toevoegde door de
losse letter in metaal te gieten;
spreekt men van boekdrukKUNST.
En daartoe behoort zeker ook het
drukken van een krant.
De voornaamste en kenmerkende
funktie van de krant is de versprei
ding van nieuwsberichten. De be
hoefte aan dat laatste is steeds ge
voeld. Een maatschappij zonder
berichtgeving, van welke aard deze
ook mocht zijn, is niet alleen on
bestaanbaar, maar ook ondenk
baar.
Het is op zich een wonderlijke
zaak, dat het na de uitvinding van
de boekdrukkunst nog anderhalve
eeuw heeft geduurd voordat de
eerste gedrukte kranten versche
nen.
Maar even wonderlijk is het, dat in
de twintigste eeuw de uitvinding
van Laurens Janszoon Coster
of van Gutenberg zo men wil
nog steeds ten grondslag ligt aan
het drukken van een krant; of het
nu een landelijke of regionaal dag
blad of het honderdjarige week
blad Peel en Maas is.
Het uitgeven van een krant veron
derstelt op de eerste plaats:
nieuws en daarnaast lezers.
Nieuws lijkt het eenvoudigst. Er is
altijd wel iets aan de hand en het
aanbod van nieuws kweekt boven
dien lezers.
Vrij snel na het verschijnen van ge
drukte kranten (rond 1600) deed
ook de „commercie" zijn intrede.
Particulieren gingen de krant als
het voermiddel van reclame voor
hun belangen gebruiken.
Aan de ene kant dus de bereid
heid van de lezer om te betalen
voor het nieuws, dat hij ontvangt
en het geld, dat de adverteerder
betalen wil om zijn boodschap via
de krant te verspreiden; aan de an
dere kant de redaktie, die zich toe
legt op het vergaren en verwerken
van nieuws, het becommentarieert,
beschouwingen schrijft en derhal
ve tegemoetkomt aan de „nieuws
honger" van de lezers.
Daarnaast de techniek, die nieuws
én advertenties volgens de eeu
wenoude uitvinding van Coster de
letters in lood giet en de dode let
ters volgens de modernste druk
technieken tot een krant maakt.
Redaktie, commercie en techniek
zijn de drie pijlers waarop het we
kelijks verschijnen van het week
blad Peel en Maas al een eeuw
lang rust. Drie pijlers ook, die vrij
wel vanaf de eeuwwisseling ge
stalte hebben gekregen in de fa
milie van den Munckhof.
Steeds was er wel iemand van de
familie, die het „geestelijke" ge
deelte de redaktie voor zijn
rekening nam. Daarnaast staat
sinds jaar en dag wel iemand van
de familie in de bres voor het com
merciële (advertenties en abonne
menten) terwijl ook de techniek
door de jaren heen door de van
den Munckhofs werd bedreven-
Een familiebedrijf dus met een
lange traditie
Hoe dat alles bij „Peel en Maas" in
zijn werk gaat kunt u in neven
staand artikel lezen.
Het bedrijf, waar het onmogelijke zelfs
tot de mogelijkheden behoort is de druk
kerij van Van den Munckhof B.V. waar
week in week uit „Peel en Maas" ge
schreven, gezet, opgemaakt en afgewerkt
wordt voor de Helmondse offsetpersen.
Het is het bedrijf, waar de als mens ge
worden „gebroeders Bever" Dick en
Toon van den Munckhof dag en nacht in
de weer zijn. Is het niet het normale han
delsdrukwerk, dan toch wel met het
weekblad „Peel en Maas".
Voor een haastklus - tussendoor, hetzij
een geboortekaartje, hetzij een rouw
brief, draait men de hand niet om, ook
al staat de kalender op zaterdag of zon
dag óf al wijst de klok een uur waarop
een „normaal" mens van zijn rust geniet.
Het werken zit die jongens in het bloed.
Hoe kan het ook anders. Zelf zullen zij
het beamen, dat zij plichtsbetrachting en
werklust hebben meegekregen van „ozze
pap", Sjang den Drukker, die zelfs tot na
zijn negentigste jaar het werken in de
zetterij niet kon laten.... Ondanks zijn
hoge leeftijd was hij iedere morgen om
zes uur present. Zijn zoons zetten deze
traditie voort, zij het een uurtje later,
maar wel met dezelfde punktualiteit.
DICK VAN DEN MUNCKHOF
woensdag Peel en Maas bij de achtdui
zend abonnees in de brievenbus.
Maar in de kermisweek zo wil de tra
ditie liggen de zetmachines en de
persen stil. Dat is dan de enige week
waarin het weekblad niet verschijnt,
ledereen weet dat, iedereen accepteert
dat.
Maar komt men in deze week onver
wacht toch even in de zetterij; men kan
er gif op innemen, dat Dick of Toon tóch
aanwezig is want geboorte en dood sto
ren zich niet aan de kermisweek.
Iedere week een Peel en Maas. Soms
een dikke, soms een iets minder dikke.
Maar meestal toch wel een krant van in
doorsnee 16 pagina's. Door de bank
heen: half redactioneel nieuws, half ad
vertenties. En het bijzondere daarbij is,
dat het weekblad geen advertentie
acquisiteur in dienst heeft. De adverten
ties komen „van zelf" binnen via de win
kel of achterom via de zetterij.
Met het „nieuws" al precies hetzelfde.
Redacteur Dick is al tevreden wanneer
hij zelf de voorpagina heeft geschreven.
De rest komt vanzelf. Het verenigings-
nieuws wordt verzorgd door verenigings
secretarissen. De pastoors brengen zélf
hun kerkberichten en daarnaast is de ge
meente een goede leverancier van
nieuws.
De enige free lance-verslaggever in
dienst van Peel en Maas is Frits Hovens.
Meer dan dertig jaar speurt hij voor Peel
en Maas in de gemeente rond naar
nieuws en nieuwtjes. Hij is do man van
de politieberichten en van het „kruimel-
nieuws', dat men niet leest in regionale
en landelijke bladen en waardoor Peel
en Maas misschien zich juist onder
scheidt van andere weekbladen-
Geen vijftig- of zestigjarig huwelijksfeest,
of Frits is er bij. Geen ongeluk of brand
ergens in de gemeente, of Frits weet het,
ook al werkt hij overdag buiten Venray.
De krachtproef van iedere week is het
maken van het weekblad Peel en Maas.
Na het toch nog onverwachte heengaan
van de onvergetelijke redacteur Wim van
den Munckhof op 24 april 1976, zette
Dick zijn schouders onder het werk, dat
ruim dertig jaar met grote deskundigheid
door zijn broer was gedaan.
„Peel en Maas" met een traditie van toen
bijna honderd jaar, moest en zou door
gaan. De zetter-drukker-opmaker kreeg
er een taak bij: het redigeren van het
weekblad.
Het pleit voor hem, dat hij, uiteraard met
steun van zijn broer Toon er al vier
jaar lang in slaagt een leesbare Peel en
Maas te produceren. Naast zijn typogra-
fenwerk, fungeert hij als verslaggever en
redacteur en draagt hij de verantwoor
ding voor de inhoud van de krant. Tussen
zetten en opmaken door woont hij ver
gaderingen of persconferenties bij; gunt
zich meestal niet de tijd om op kantoor
achter de schrijfmachine zijn verhalen te
schrijven. Zijn „redactietafeP is een
hoekje van de vouwmachine.
Een andere bijzonderheid, waarmee de I
honderdjarige Peel en Maas zich onde,
scheidt van andere weekbladen, is i
feit, dat het weekblad ieder jaar ee*"
vijftig maal verschijnt. Ook al valt t
de Kerstdag op een woensdag of dc\
dag, toch zal Pee! en Maas in die
verschijnen.
Al wordt nóg zo uitbundig carnaval ge
vierd, prompt glijdt donderdag na As
iilaats
FRITS HOVENS
Zijn nieuwsneus en feeling voor het
nieuws zijn formidabel. En ook dat mag
wel eens worden gezegd bij het honderd
jarig bestaan van Peel en Maas, dat on-
egenzeggei.jk zijn lijfblad is geworden.
■eer dan dertig jaar hebben de broers
vVim, Dick en Toon Vbn den Munckhof
gezamenlijk gewerkt aan „hun eigen
krant', ieder op zijn eigen terrein, maar
ieder met evenveel inzet, enthousiasme
en plezier.
TOON VAN DEN MUNCKHOF
Met trots zullen Dick en Toon verklaren,
dat er nooit harde woorden onder elkaar
zijn gevallen. Ook de laatste vier jaren
niet, nu na het wegvallen van Wim, een
nieuwe taakverdeling is gekomen.
Dick en Toon. Twee verschillende karak
ters, met twee verschillende hobbies,
maar als één man waar het aankomt op
werken voor Peel en Maas.
Twee nijvere bijen, twee broers, die zelfs
buren van elkaar zijn, de gebroeders
Bever in optima forma, twee klusjesman
nen, twee runners van een qezond be
drijf.
Dag en nacht tussen het geratel van
neerkletterende matrijzen in de zet
machines en het gehijg en gesteun van
de drukpersen.
Maar tussendoor, ieder met een eigen
hobby.
Toon, de duivenmelker, en Dick de „Sint
Jozef' van de „Heilige uut de Groëte
Kerk" van Circus Mók.
Hoe zij er beiden tijd voor vinden mag
een raadsel zijn. In ieder geval is bet een
feit, dat zowel Toon als Dick er door op
de been blijft.
Al vormen de gebroeders Dick en Toon
dan de kurk waarop het weekblad Peel
en Maas" thans drijft; we zouden tekort
doen aan de medewerkers, die dagelijks
hun beste krachten gaven en geven aan
de totstandkoming daarvan
In het jongste verleden waren dat Jan
Beerkens, Sjarel Sijbers en Gerrit Rut
ten, die 50 jaar of meer aan Peel en Maas
meewerkten. Maar ook de „jongere" gar
de als Harrie Beerkens zit al 18 jaar dag
in dag uit - en als het nodig is tot laat in
de avond - aan de zetmachine om de re-
dactionel tekst te verwerken. En Sef van
Boven, die bijna negen jaar zorgt voor
het advertentiezetten en de opmaak daar
van. Maar ook de andere zetters en druk
kers in het bedrijf die „ergens" toch ook
met Peel en Maas verbonden zijn. En de
dames en heren in de winkel en op kan
toor, die voor het opnemen van adver
tenties en abonnementen zorgen en de
administratieve kant van het krantenvak
behartigen.
Het is in eendrachtige samenwerking dat
Peel en Maas zó honderd jaar geworden
is. En dat mag men op deze verjaardag
wel even memoreren.
G. A. Schütte
