Na 34 jaar
Henseniusplein krijgt een
nieuw aanzien
Gemeente Venray wacht moeilijk financieel
begrotingsjaar 1979
ZONDAG
WERELD
MISSIEDAG 1978
Zondagochtend
concert
„GOED ONDER DAK" MET AMAK
POELS
Venrayse verzamelaar heeft oudste
nederlandse ridderorde
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMGEVING
L
Meubelen
Vernielingen
Gevolgen van „Bestek '81" nu al merkbaar
(BIJDAG
20 OKTOBER 1978 Nr. 42
NEGEN EN NEGENTIGSTE JAARGANG
1 PEEL EN MAAS
JITGAVE DRUKKERIJ VAN DEN MUNCKHOF B.V. VENRAY
jROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 2727 GIRO 1050652
VOOR AL UW DRANKEN
ADVERTENTIEPRIJS 25 cL par mm. ABONNEMENTSPRIJS
PER HALFJAAR 10 UITSLUITEND BIJ VOORUITBETALING
Zoals de laatste te doen gebruike-
jjk zijn de 12e oktober, de dag van
'enrays bombardement in 1944 en
le 18e oktober de 34e verjaardag
m Venrays bevrijding weer stil en
igemerkt voorbij gegaan. Het mo-
ument voor de Venrayse gevallenen
als een eenzame wachter nageble-
»n op het enkele jaren geleden ge-
uimde kerkhof rond de Grote Kerk
n staat er thans vergeten te her
ineren aan de moeilijkste en zwaar-
e dagen uit de meest recente ge-
jjiedenis van Venray.
Wat zeggen tegenwoordig nog de
1 steen gebeitelde namen van Ven-
lyers, die hun leven hebben gege-
ren voor de vrijheid?
Wij zijn immers te druk met zovele
ndere dingen.
Waren wij het zelf niet, die op de
ewuste 34e verjaardag van Venrays
cmbardement feestelijk onze gere-
oveerde en vergrote zaak openden?
n wie heeft er woensdag maar even
il gestaan bij de gedachte aan Ven-
ly's bevrijding op 18 oktober 1944?
Wie van ons gaat er nog ooit eens
ren staan bij het monument der
evalienen, ter herdenking van hen,
ie vielén voor onze bevrijding?
Feit is, dat er eens per jaar een
intal jongeren op deze plaats een
rans legt. Wie had in 1948 gedacht,
it dat dertig jaar later uit
wekend Duitse jongeren zouden
in?
)uitse jongemannen en jonge vrou-
en, die geheel vrijwillig op het
rkhof van de Duitse gevallenen in
selsteyn komen werken, maar die
;t vergeten in Venray bij het mo
ment een krans te leggen
Wat doen wij, Venrayers? Helaas,
ij zijn het vergeten, omdat wij het
druk hebben met de zaken, die
is all edag bezighouden, terwijl we
ich zoveel te danken hebben aan
ji, die voor onze vrijheid van van-
lag hebben gevochten
Vierendertig jaar later. De doden
jn vergeten, het monument te hun-
nagedachtenis is vergeten, de be
rijding van Venray is vergeten.
Even hebben we er aan gedacht de
Tinnering aan bange dagen op te
ïlen; te herinneren aan de heroieke
njd van The Norfolks, the War-
icks. the Lincolns, the Suffolks en
ie de dappere regimenten ook he-
mogen, te verhalen. We hebben
deze keer van af gezien, want wie
iteresseert zich nog hiervoor? Ven-
ly heeft kennelijk genoeg aan een
mtal straatnamen, die de herinne-
ng aan de bevrijding levend hou-
>n. De East Ycrks, de Goldstream
uards the Scuth Lancs zijn immers
ttltfiid verleden tijd geworden....
venals hun generaals, hun kolonels
hun eenvoudige soldaten, die hier
rond Venray sneuveldenvoor
nze bevrijding.
Venray heeft het druk met ande-
dingen.
Hieraan dachten we, toen de ge-
leenteraad maandagavond j.l. tij-
ins een informatieve vergadering
ch bezig hield met de nota civiele
srdediging, het rampenplan en de
andweernota. Was het een speling
n het lot. dat deze behandeling
list plaats vond in de week, dat
enray zich 1944 behoorde te her
ineren?
Vierendertig jaren geleden slechts,
een draaiboeken voor civiele ver-
cdiging en geen rampenplan met de
Barbij behorende draaiboeken en
chtlijnen voor het geval dat
laar wel de ergste ramp uit de ge-
ihiedenis zónder vooropgestelde
chtlijnen, zonder geinstrueerde be-
uurders en ambtenaren, zender
B., maar wel met een karig uitge-
iste Luchtbescherming, een niet op
en brandend Venray ingestelde
randweer, zonder een ondergrondse
omvrije en tegen fall-out beveiligde
estuurspost.
Vierendertig jaar later. Men is er
ch algemeen van bewust, dat een
olgende God verhoede het
orlog niet te vergelijken zal zijn
iet de ellende van de tweede we-
tldoorlog. Er hebben zich andere
llamiteiten aangediend, waarmee
'en rekening dient te houden: gij-
ïlingen, terroristische wandaden,
eerstorten van Boeings, rampen met
lemische stoffen en in het ergste
fcval een nieuwe wereldbrand.
We dienen rekening te houden met
Bnkbare en nauwelijks voorstel-
lare rampen.
Si vic pacem para bellum: Zo gij
rede wilt, bereidt u ten oorlog,
enray bereidt zich voor op moge-
jke en onmogelijke calamiteiten,
laar vergeet het verleden zon-
fr zich te raliseren, dat in het ver-
iden het heden ligt en in het nu wat
Kirden zal
De winkeliers rond het Hensenius
plein zijn dezer dagen op de hoogte
gestejd van de plannen, welke de
gemeente heeft om het Hensenius
plein een nieuw aanzien te geven.
Wanneer de plannen doorgaan
dit is mede afhankelijk van het al
dan niet verstrekken van een sub
sidie door het ministerie van Econo
mische Zaken dan zal het Hense
niusplein voor het grootste deel wan
delgebied worden en als zodanig qua
bestrating c.q. verlichting aansluiten
op de winkel promenade Grotestraat.
Het middengedeelte van het plein
zal weliswaar zijn parkeergelegen
heid behouden, doch het zal wel zijn
funktie als doorgaande route tussen
Merseloseweg en Poststraat verlie
zen. Een en ander is overigens al
vastgelegd in het in uitvoering zijn
de Centrumplan.
Over het hoe en wat van deze re
constructie mogen wij verwijzen naar
een desbetreffend artikel op de pa
gina „Gemeentepraat" elders in dit
blad.
Door het plaatsen van bomen aan
beide zijden van het plein, zal het
iets van zijn vroegere allure terug
krijgen.
Het plein is genoemd naar de in
Venray geboren grote kerkhistoricus
Godfried Henschen. Geboren in 1601,
trad hij in 1619 in in de Jezuiten-
orde. Hij stierf in 1681 in Antwerpen.
Zijn naam werd naar de aard van
die tijd verlatijnst in Hensenius. Hij
kreeg grote bekendheid als eigenlijke
grondlegger van de beschrijving der
heiligenlevens, de Acta Sanctorum.
In 1882 werd op het plein het Hen-
seniusstandbeeld geplaatst. Na de
oorlog werd dit beeld vervangen
door een betonnen beeld, dat in de
verste verte niet lijkt op het beeld,
dat daarvoor het plein heeft gesierd.
Rond de eeuwwisseling werd op
het plein „varkensmarkt" gehouden
en sinds 1914 werden er zowel run
deren als paarden verhandeld. Grote
bekendheid had in vroeger jaren het
aan het Henseniusplein gelegen ho
tel „De Gouden Leeuw", dat in 1970
werd afgebroken.
In Venray heeft altijd de wens be
staan om het plein weer van bomen
te voorzien. Wanneer de gemeente
lijke plannen doorgaan, zal deze
wens worden vervuld.
Foto van het Henseniusplein anno
1910.
ii raai j
Markt
Was U al bij
in Horst
Speciaal adres voor
massief eiken meubelen
Wereldmissiedag benadrukt „woor
den van waarde". Het gaat hierbij
om de inspiratie van het Evangelie,
om de verdieping van die inspiratie
in de eigen kring van de kerken en
om de verkondiging van die inspi
rerende boodschap in hun omgeving.
Wereldmissiedag is een aktie van
de PMW (Pauselijke Missiewerken),
de internationale organisatie van al
le katholieke kerken over de wereld.
Zij heeft als taak de onderlinge dia
loog te stimuleren en de indersteu-
ning aan elkaar te verzorgen. Ze
heeft een internationaal bestuur,
waarin de kerken van de derde we
reld een numeriek overwicht heb
ben. Haar financiële steun betreft
grotendeels kerkelijke programma's.
In het geheel van de Derde Wereld
zijn 740 bisdommen die op de finan
ciële bijstand van PMW zijn aange
wezen.
Daarvoor probeert men in 89 kerk
provincies op Wereldmissipdag vol
doende middelen bijeen te brengen
voor dit wereldomvattende bijstands
programma van de Kerk. Uit Neder
land wordt zo mogelijk drie-en-een-
half miljoen gulden verwacht. PMW
Nederland zal opnieuw kunnen hel
pen omdat u de inzameling rond We
reldmissiedag niet laat passeren!
U kunt helpen via giro 1566 t.n.v.
Wereldmissiedag. Den Haag; via de
rekening van de PMW bij de Neder
landse Credietbank in Den Haag re
keningnummer 23.0706.142 en na
tuurlijk via de KERK-KOLLEKTE
van het weekend 21-22 oktober.
HEN ZONNEKUUR
OP ONZE ZONNEBANK
MET ZONNEHEMEL
GEEFT U WEERSTAND
óclioonleidiialon
^Jict ^Jrejj)itn t
WINKELCENTRUM
HET BRUKSKE - VENRAY
Van twee woningen, gelegen
aan de Ursulastraat. werden enkele
ruiten ingegooid, waarschijnlijk niet
knikkers. De politie denkt dat bal
dadige jongelui dit hebben gedaan.
Het is vermoedelijk andere bal
dadige jeugd geweest die de PTT
brievenbus van Ph. hebben ont
vreemd, terwijl een aan de Horster-
weg staand bord met de aanduiding
„modelvliegen" verbogen werd aan
getroffen.
In de aanbiedingsbrief, behorend by de begroting voor het komende jaar,
laat het college van burgemeester en wethouders bepaald sombere ge
luiden heren over de financiële positie van de gemeente in 1979.
„We zullen een moeilijk financieel begrotingsjaar ingaan, waarbij het
onherroepelijk marcheren zal worden binnen zeer smalle marges", aldus
het college, dat de situatie zelfs „zorgwekkend" neemt. Reeds uit een in
juli j.l. ten gemtentehuize ontvangen ministeriële circulaire bleek al dui
delijk ,dat de gemeenten in het algemeen niet ongeschonden uit de be
zuinigingsoperatie van de regering zouden komen. De omvang van de
schade is echter nog niet geheel te overzien.
Feit is echter, dat de gemeente
Venray niet alleen wordt geconfron
teerd met bezuinigingen uit het ge
meentefonds de rijksbijdrage is
n.l. al teruggeschroefd van 3.5% naar
2,35°/o per jaar maar bovendien
zal men te maken krijgen met bezui
nigingen via verschillende departe
menten. Het college van b. en w.
meent, dat men hierdoor voor moei
lijke en ingrijpende keuzeproblemen
zal worden gesteld.
NOODSPRONG
Als voorbeeld van de zorgelijke
financiële positie waarin Venray te
recht is gekomen geldt het feit, dat
de gemeente nu voor het eerst de
saldireserve en de algemene reserve
heeft moeten aanspreken om dc- ge-
wene dienst sluitend te maken.
Ten opzichte van de begroting 1978
geeft de post „onvoorziene uitgaven"
een daling te zien van 188.054,
en werdt derhalve geraamd op
314.734,Di\ bedrag is dan het
verschil tussen de inkomsten en uit
gaven voor het dienstjaar 1979.
Om deze post echter cp dat bedrag
te brengen heeft het college nood
gedwongen de beide „reservepot-
ten, waaruit maar mondjesmaat
mag worden gebruikt, aangespro
ken tot een totaalbedrag van
168.800,waardoor de post on
voorzien cp het lage bedrag van
314.734,is gekomen.
De post onvoorzien moet worden
gezien als een sluitpost, waarmee al
leen te laag geraamde bedragen mo
gen worden aangevuld of bedragen
voor nieuwe noodzakelijke posten op
de begroting mogen worden ge
bracht.
„Met een dergelijk bedrag kunnen
geen wonderen worden gedaan. Dit
zal ons dwingen tot een uiterst sober
financieel beleid", aldus het college
in zijn toelichting op de begroting.
Binnen die post moeten immers
de kapitaals- en overige exploitatie
lasten van nieuwe investeringen, de
IN DE STREEKSCHOUWBURG TE
VENRAY
zondag 22 oktober a.s. 11.30 uur
Programma:
ZANGERS VAN ST. FRANS:
1. Jan Hinnerik woont in de Lam-
merstraat - Volkslied Nederland
2. Tiritomba - Volkslied Italië
3. Dfein sein beinanderblebn -
Volkslied Oostenrijk
4. Fanfare - Volkslied Frankrijk
5. Mama ik wil 'n man hè - Volks
lied Transvaal
6. De Chinese fluit - Volkslied China
7. Pony-serenade
8. Seventy six trombones - uit de
musical „The Music Man"
9. Sakura - Volkslied uit Japan.
10. 'k Heb m'n wagen vol geladen -
bew. P. van Hauwe
11. Koorkolder - Jacques Wijnen
FANFARE „ONS GENOEGEN" Oirlo
1. Marathon Mars - Joh. Wichers
2. Show Boat - Kern-Mellema
3. The Acrobat (trombone solo)
Grqenwood - Maas
4. Mexican Trumpets - R. Beck
5. B.B. C.F. Mars - Ord Hume
verhoging van bestaande en nieuwe
gemeentelijke subsidies, de meerdere
salariskosten wegens uitbreiding van
het personeel etc. worden opgevan
gen.
„PAS OP DE PLAATS"
De precaire f:nanciële situatie van
de gemeente nooj»i het college on
der meer tot een nog strengere
budget- en kredietbewaking, zowel
van de interne diensten en bedre
ven als van de door de gemeente
gesubsidieerde instellingen. Daarby
zal. zo zegt het college, een recht
vaardige en evenredige verdeling
van de beschikbare middelen cen
traal moeten komen te staan.
Dit zal neerkomen op een situatie,
dat gesnoeid zal moeten worden in
de uitgaven en dat in sommige ge
vallen zelfs „pas op de plaats" zal
moeten worden gemaakt. Van een
reëele groei van bepaalde budget
ten zal dan ook nauweiyks meer
sprake kunnen zyn.
BELASTINGVERHOGING
Het zit er c^k in, dat de gemeente
zal moeten overgaan tot het verho
gen van bestaande of het invoeren
van nieuwe belastingen. Letterlijk
staat in de toelichting: „Ook zal bij
het doen van nieuwe investeringen
nauwgezet afgewogen moeten wor
den of de daaruit voortvloeiende las
ten voor de gewone dienst van de
begroting al dan niet moeten worden
opgevangen door verhoging van de
eigen inkomstenbronnen, derhalve
middels verhoging van bestaande en/
of invoering van nieuwe belastingen.
VAREN IN DE MIST
„In het kader van Bestek '81 geeft
het kabinet alleen nog maar de to
tale bezuiniging op de post van de
rijksbegroting aan, echter zonder
nadere invulling" zo zeggen b. en w.
in hun toelichting.
„Op dit punt varen de gemeenten
daarom nog volledig in de mist en
maakt het begrotingsbeeld nog troe
beler dan het al is."
Het college zegt tot slot er niet om
heen te kunnen om nogmaals te
herhalen, dat een verlaging van de
begrotingsruimte voor het rUk zyn
neerslag zal vinden in een beper
king van de specifieke uitkeringen
aan onder andere de gemeenten.
Het is dan voor Venray wel een
bijzonder schrale troost, dat door
Bestek "81 niet alleen Venray, maar
ook de achthonderdzoveel andere
gemeenten veel minder financiële
armslag zullen krijgen.
Dit gegeven hebben de raadsleden
bij het maken van hun huiswerk, dat
straks zal uitmonden in het houden
van algemene beschouwingen op de
begroting, meegekregen.
Maar ook. al zal de raad als hoog
ste bestuurscollege van de gemeente
anders willen, men zal toch niet ver
der kunnen springen dan de finan
ciële polsstok lang is
De Venrayse verzamelaar Henny Meijer, aan wiens unieke kollektie Ne
derlandse ridderorden en onderscheidingen met bybehorende oorkonden
wij reeds eerder uitvoerig aandacht besteedden, heeft de Nederlandse
verzamelwereld geschokt.
Hy is er n.l. in geslaagd zijn byzondere verzameling uit te breiden met
het zeer zeldzame Ridderkruis van Verdiensten van het Koninkryk Hol
land .Tot voor kort was dit versiersel de oudste Nederlandse Ridder
orde alleen nog maar te bezichtigen in het Museum van de Karise-
lary der Nederlandse Ridderorden.
het begrypelyk, dat het Ridder
kruis byzonder zeldzaam is.
PUUR GELUK
Dan rijst natuurlyk de vraag hoe
de Venrayse verzamelaar aan zo'n
zeldzame aanwinst voor zyn kollek
tie komt.
„Puur geluk", zegt Henny Meijer.
Hij heeft enige tijd geleden zijn me
dewerking verleend aan een reclame
folder voor kwaliteitsdrukwerk. De
ze folder trachtte men duurzamer te
maken door een kollektie van de
Venrayer als onderwerp te nemen.
Een ontvanger van zo'n boekje
belde Henny Meijer op met de mede
deling, dat „hij ook zoiets had han
gen om een speelgoedhondje.
De heer Meijer kan er nog niet
over uit en noemt het „onvoorstel
baar". dat hij op deze manier in het
bezit is gekomen van een bijzonder
zeldzaam exemplaar ter uitbreiding
van zijn kollektie.
Op 23 september j.l. bracht hij de
verzamelwereld tot opperste verba
zing. toen hij zyn aanwinst bekend
maakte tijdens een lezing in de Prins
Bernhardkazerne voor ruim honderd
rpecialisten op het gebied van de mi
litaire historie.
Na deze lezing bood Henny Meijer
zijn toehoorders, waaronder luite
nant-generaal van Leer een druk
werk aan, waarin alle kennis van
vijftien jaar verzamelen werd sa
mengevat.
Bedoeld als hulpmiddel en infor
matie voor beoefenaars der militaire
historie bleek deze uitgave zó aan
te slaan, dat Henny Meijer er zelfs
een dankbetuiging voor ontving van
Deze Ridderorde, ingesteld op 12
december 1806 door Koning Lode-
wijk Napoleon, Koning van Holland,
kan de eerste Nederlandse Ridder
orde worden genoemd. Met het in
stellen van deze Ridderorde haalde
deze koning echter de woede op zijn
hals van Keizer Napoleon van Frank
rijk.
Deze Franse keizer vond, dat Lo-
dewijk hem eerst wel eens had mo
gen raadplegen. Bovendien ergerde
het Napoleon, dat Lodewijk zijn
eigen beeltenis op de medaille had
laten aanbrengen, „alsof de troon
opvolging al vast stond"
Een en ander had tot gevolg, dat
twee maanden en twee dagen na
de instelling van dit Ridderkruis,
de Ridderorde werd opgeheven.
Wanneer men zich realiseert, dat
alle kruizen moesten worden inge
leverd om omgesmolten en ver
vangen te worden door de Konink-
Iyke Orde van Holland op 14 fe
bruari 1807 later in naam ver
anderd tot de Orde van de Unie
van het Koninkryk Holland (6 febr.
1808 - 18 oktober 1811) dan is
dr. C. M. Schuiten, het Hoofd van de
Sectie Krijgsgeschiedenis - Chef
Landmacht Staf.
Een week later was de Venrayse
verzamelaar te gast bij de Documen
tatie Greep 1940-1945 op een ten
toonstelling in het Congresgebouw in
Den Haag. Hier toonde de Venrayer
zyn kollektie voornamelijk pos
tuum toegekende onderscheidin
gen .afkomstig uit de Tweede we
reldoorlog.
Merkwaardig ,dat de unieke verza
meling van Henny Meyer, die
door het hele land wordt gevraagd
op tentoonstellingen, nog nooit in
zyn woonplaats Venray aan bet
publiek ken worden getoond.
INFORMATIEPAKKET
Het Informatiepakket voor beoefe
naars der Militaire Historie sa
mengesteld door H. G. Meijer met
hulp van B. W. Wagenaar, bestaat
uit een opsomming van ere-pennin-
gen. medailles en ridderorden, welke
in de loop van de Nederlandse ge
schiedenis zijn uitgereikt voor in
hoofdzaak militaire verrichtingen.
Het laten verschijnen van dit in
teressante boekwerk is mogelijk ge
maakt door de werkgever van Henny
Meijer. Rank Xerox, die de afdruk
ken verzorgde.
Het beekje begint met een publi-
katie over 's lands oudste erepenning
voor wapenfeiten (erepenning voor
Momsterzijl 1581) en eindigt met de
Herinneringsmedaille voor de Ram
penbrigade, aangeboden aan mili
tairen, die in Tunesië (1989/1970) en
in Soedan (1974) in dienstverband
aan hulpverlening hebben deelgeno
men. Tussen beide jaartallen vindt
men een rijke bijdrage, die bekend
heid geeft aan Nederlandse krijgs
verrichtingen en/of hulpverleningen
gedurende enkele eeuwen.
Maar het meest opmerkelijke blyft,
dat vrijwel alle afgebeelde onder
scheidingen zijn te vinden in de wo
ning van de heer Henny Meyer aan
de Vollenbergstraat.
Aanrijding door
drankgebruik
Een 32-jarige bestuurder van een
personenauto kon, mogelijk door al
coholgebruik, op de Langeweg niet
de juiste koers houden en zijn auto
botste tegen een geparkeerde auto
aan. De politie verscheen ter plekke
en konstateerde drankgebruik. Ge
volg pijpje blazen en het ondergaan
van de bloedproef. Met de aanzeg
ging dat procesverbaal terzake het
rijden onder invloed zal worden op
gemaakt werd hij met achterlating
van zijn auto, huiswaarts gezonden.
MAKELAARSKANTOOR PATERSSTRAAT 16 VENRAY (04780) 3456