DE RODE PSP EN 11W TANDPIJN Dr. Baal gaat 't ziekenhuis verlaten na bijna 25 jr. kinderarts in Yenray Mattheus Passion in Venray SAMENWERKING DIT DE BOOT GEVALLEN.... „GOED ONDER DAK" MET AMAK POELS NA TIEN JAAR WEER EEN WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMGEVING Auto- slim... Meubelen VRIJDAG 10 MAART 1978 Nr. 10 NEGEN EN NEGENTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS VOOR AL UW DRANKEN UITGAVE DRUKKERIJ VAN DEN MUNCKHOF B.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050652 ADVERTENTIEPRIJS 25 ct per mm. ABONNEMENTSPRIJS PER HALFJAAR 10 UITSLUITEND BIJ VOORUITBETALING Op 6 maart j.l werd de termijn van drie weken afgesloten, waarbin nen de politieke partijen zich offi cieel bij de gemeente konden laten registreren voor deelname aan de gemeenteraadsverkiezingen op 31 mei a.s. I Het resultaat van deze inschrij- iving is te lezen in een gemeentelijke advertentie op de pagina „Gemeen- tepraat", elders in dit blad. Zonder direct tot de categorie van de opmerkelijke lezer gerangschikt te worden ziet men dan in één oog- ppslag, dat drie nieuwe politieke partijen (G.A.B., P.S.P. en D'66) zich in de strijd om de raadszetels zullen gaan storten met de reeds „gevestig de" lijsten van de V.V.D., P.v.d.A., P.P.R. en Kerkdorpen. Maar het meest opmerkelijke is, dat de grootste fractie „Samenwer king" niet op de lijst voorkomt. En dat terwijl deze in de Venrayse ge meenteraad met tien leden de groot ste fractie uitmaakt. Dat ontbreken van de naam „Sa menwerking" op de officiële regis tratielij st geeft te denken. Bestaat de groepering „Samen werking" niet meer? Is ze stiekum ter ziele gegaan? Of.is „Samen werking" nu toch C.D.A. geworden' Maar dat kan ook niet, want dan had de groepering zich als C.D.A. officieel moeten laten registreren. Een andere mogelijkheid zou kun nen zijn, dat binnen de groepering enige onenigheid was over de naam. Wilde de ene groep als C.D.A. en de andere groep als „Samenwerking" de verkiezingsstrijd ingaan? In dat geval is er dus geen sprake van sa menwerking en klopt de naam „Sa menwerking" niet. Een andere mogelijkheid zou kun nen zijn. dat het bestuur van „Sa menwerking" doodleuk vergeten is om zich te laten registreren. Maar ook dèt lijkt ons een sterk staaltje. Iedere politieke partij en/of groepe ring die aan verkiezingen deelneemt mag toch weten, dat in de Kieswet staat, dat van acht tot zes weken voor de datum van kandidaatstelling de aan de verkiezing deelnemende groeperingen zich officieel kunnen laten registreren. Op 18 april vindt de officiële kandidaatstelling plaats, dus was er van 21 februari tot en met maandag 6 maart tot 24.00 uur de gelegenheid om zich te laten re gistreren. Bovendien wordt de officiële re gistratieperiode ook nog door de ge meente in haar eigen rubriek „Ge meentepraat" bekend gemaakt. Ten zij de politieke figuren zich niet in teresseren voor de gemeentepraat Hoe het ook zij: „Samenwerking" zal naar wij vernemen tóch wél deelnemen aan de gemeente raadsverkiezingen. Maar dan als gevolg van het niet officieel gere gistreerd zijn onder de naam van de lijsttrekker Nader vernemen wij dat het niet indienen van de lijst „Samenwer king" een misverstand is geweest van het dagelijks bestuur. Een ze- ke gegroeid gewoonterecht, waarbij men van gemeentewege nog even op de sluitingsdatum gewezen werd, is daar zeker mede oorzaak van. Men is bereid de konsekwenties van de ze nalatigheid te aanvaarden, in de overtuiging dat desondanks de sa menwerking in de Venrayse ge meenteraad zijn gestalte zal blijven behouden. Het valt niet mee om iets te schrij ven over Dr Baal nu hij, in verband met zijn leeftijd, als kinderarts het Venrayse Ziekenhuis gaat verlaten, terwijl je er volledig van overtuigd bent, dat hij dit werkelijk niet op prijs stelt en maar één verlangen heeft: „Laat mij met stille trom ver trekken. Stel mij in de gelegenheid om op sobere wijze afscheid te ne men van alléén diegenen, met wie ik samenwerkte. Daarbij zou ik het gaarne willen laten". Wanneer dan bij de gedachtenwis- seling hierover blijkt, dat dit zijn grootste en oprecht gewilde wens is, dan willen allen die aan het zieken huis verbonden zijn, dit respecteren en zal dit afscheid zo geschieden. Dan blijft evenwel het grote be zwaar, dat buiten het ziekenhuis een verkeerde indruk gevestigd wordt: „Zou er toch iets aan de hand zijn met Dr. Baal? Kan het ziekenhuis niet op wat betere wijze afscheid van hem nemen?" Deze indruk is geheel onjuist en vandaar dit schrij ven voor degene die met stille trom wil vertrekken, zoals hij ook in 1947 met stille trom in Nederland aan kwam, een land waarin hij niemand, maar dan ook niemand kende. Geboren in Suriname, bezocht hij na de middelbare school de Genees kundige Hoge School in Paramaribo (thans Universiteit geworden), waar aan hij in 1938 afstudeerde en zich vestigde als huisarts in Paramaribo. Hij deed daar huisartsenpraktijk tot 1946, met een onderbreking van een paar jaar om zijn dienstplicht als militair arts te vervullen. Dr. Baal huwde in deze tijd. Vrij spoedig liet de gezondheid van Me vrouw Baal te wensen over, zodat hem geadviseerd werd haar voor onderzoek en behandeling naar Ne derland te laten gaan, hetgeen mo gelijk was. daar de oorlog juist was beëindigd. Om kort te gaan: Het herstel duur de langer; Dr. Baal besloot zijn Was U al bij in Horst praktijk in Paramaribo te beëindi gen en vertrok naar Nederland. Voor hem betekende dit, dat hij om Ne derlands arts te worden, de laatste twee jaar van de artsenstudie moest overdoen, hetgeen te Leiden ge schiedde. Hij wilde daarna tot kin derarts opgeleid worden, wat te Lei den kon plaatsvinden, mits hij 4 jaar op een assistentenplaats wilde wach ten. Als onbezoldigd assistent kon hij evenwel dadelijk deze studie be ginnen, wat hij toen deed. zodat hij in 1953 kinderarts was. Dit zijn de „droge feiten". Wie hierover nadenkt weet genoeg! Het volle respect gaat daarbij vooreerst uit naar Mevrouw Baal, nooit op de voorgrond tredend (a.u.b. geen show!), die met haar nuchtere kijk op problemen, mét haar gezin van 4 kinderen, ongetwij feld een beslissende rol heeft ge speeld bij het welslagen van haar man in deze levensfase. In de tweede helft van 1953 sol liciteerde Dr. Baal naar de functie van kinderarts aan het Ziekenhuis te Venray. Toen hij voor een solli citatiegesprek hiervoor per trein naar het zuiden reisde, moest hij wachten op het perron in Den Haag, kocht een dagblad en las daarin on der een grote kop: Hoogste geboorte- percentage in Nederland in de streek Venray-Horst. Daar zou een kinder arts nuttig werk kunnen verrichten. Nietwaar? In Limburg was namelijk het geboortecijfer hoger dan het landelijke geboortecijfer. Zo bedroeg in 1953 het Venrayse geboortecijfer ongeveer 32 geborenen op 1000 van de bevolking. In 1976 bedroeg dit voor Venray ongeveer 16 geborenen op 1000 van de bevolking, dat is dus de helft minder, terwijl het geboor tecijfer voor Limburg in 1976 bedroeg 13 per 1000 van de bevolking, dat daarmee het laagste is van alle pro vincies in Nederland. Afgezien van allerlei gevolgtrek kingen die uit deze enkele cijfers volgen, is hier op zijn plaats, dat de ze cijfers betekenen, dat de huidige kinderafdelingen, met name in Lim burg, minstens de helft kleiner ge maakt kunnen worden. Minstens de helft, omdat er ook, bijvoorbeeld door andere behandelingswijzen, oorzaken zijn waardoor minder kin deren in een ziekenhuis behoeven te worden opgenomen. Er is heel wat gebeurd in Limburg in 25 jaar tijd. Dr. Baal startte eind 1953 als kin derarts in Venray, dus in het oude ziekenhuis, waaraan toen juist een kinderpaviljoen was aangebouwd. Zijn praktijk breidde zich uit, vooral ook. toen hij later als kinder arts aan het Ziekenhuis Horst werd verbonden. Aanvankelijk was hij aan meer dere consultatiebureaus werkzaam, hetgeen later tot nog slechts enkele daarvan werd verminderd. In 1967 kon hij gebruik gaan ma ken van de klaargekomen kinder afdeling in het nieuwe Ziekenhuis. Vertel eens iets over de persoon Dr. Baal. zult U zeggen. Dat is, daar mee ben ik begonnen, een moeilijke taak. De redaktie van Peel en Maas vroeg Dr. Baal om een interview in verband met zijn vertrek. Op han dige wijze maakte hij zich hiervan af: Hij vond dit niet nodig, maar ik was toch degene die het zo belang rijk vond, dat er geen verkeerde in druk omtrent zijn vertrek zou ach terblijven, welnu dan, wie zou deze verkeerde indruk beter kunnen weg nemen? Daarop liet hij mij weten waarover niet door mij geschreven mocht worden. Later besefte ik. dat ik door een dergelijk akkoord eigen lijk geen ruimte meer had om veel over hem te schrijven. Dit deelde ik hem mede, waarop hij opmerkte: „Vergeet vooral niet om iets te zeg gen over mijn opvolger". Dr. Baal werkte hard, seteds in hetzelfde tempo. Hij kende geen ver snellingen, zeker geen „over-drive". Hij had overal de tijd voor. hij nam overal de tijd voor en werkte gestaag en lang door. Deze gelijkmatigheid komt ook in zijn karakter tot uiting. Hij bleef, zeker uiterlijk, steeds de kalmte in persoon zelf. Deze eigen schap moet voor hem zeer waardevol zijn geweest als kinderarts. Immers men mag lang niet altijd van een kind verlangen, dat het voor rede vatbaar moet zijn. De arts mag dus nooit uit zijn slof schieten. Het viel mij altijd op met welke grote nauwkeurigheid hij lette op datgene wat de verpleegsters hem mededeelden over wat zij hoorden en opmerkten aan zijn patiëntjes, hetgeen natuurlijk vooral bij kleine re kinderen belangrijk is .Ik merkte op welke buitengewoon sterke band Zoals bekend zal dit jaar het Ko- ninginnefeest niet op zondag 30 april gevierd worden, maar op maandag 1 mei; en dat betekent dan voor ieder een een vrije dag. Het zal ook wel algemeen bekend zijn dat de 1 mei viering in feite de internationale strijddag is van de arbeidsbeweging. Een combinatie van beide dagen zal voor de meesten van ons geen enkel probleem opwerpen, doch de PSP afdeling Venray e.o. heeft er toch wel wat moeite mee. In een brief aan b. en w. en de leden van de gemeenteraad vraagt de PSP namelijk om op die eerste mei-dag, op de officiële plaatsen (gemeentehuis e.d.) naast de 3-kleur en de oranje wimpels, ook RODE vlaggen op te hangen, als teken vari de viering van de „internationale strijddag van de arbeidersbeweging". In een toelichting op deze vraag stelt de PSP voorstander te zijn van de democratische radenrepubliek en verwerper van het instituut van de monarchie (koningshuis). Zij wenst dit jaar, evenals voorgaande jaren, 1 mei te zien en te vieren als de in ternationale strijddag van de arbei dersbeweging. Om hier mede uit drukking aan te geven, zou het zéér goed zijn, dat naast de officiële vlag gen en wimpels ook het internatio nale teken van de arbeidersbeweging op te hangen, bij de officiële plaat sen in de gemeente Venray. Verder voegt de PSP daaraan nog toe. dat door het vieren van Konin ginnedag op 1 mei, alle aandacht daarop zal worden gevestigd en niet op de Internationale Strijddag van de Arbeidersbeweging. Zo nodig is de PSP zelfs gaarne bereid om en kele rode vlaggen in bruikleen af te staan. De PSP heeft zowel bij de pro vincie als bij de gemeente Venray gewezen op het schrijnend tekort aan tandartsen. Wij hebben daaraan in december van het afgelopen jaar al aandacht besteed in dit blad. Op 12 februari j.l. heeft de PSP afdeling Venray op dat tekort nog eens gewezen in een brief aan b. en w. en de gemeenteraad. Deze brief werd in de laatstgehouden raadsver gadering behandeld, naar aanleiding van vragen van het PPR-raadslid de heer Harrie v. d. Locht (zie ons raadsverslag elders in dit blad). Kennelijk kan de PSP afdeling Ven ray maar met moeite het antwoord en de stellingname van b. en w. ac cepteren, want opnieuw heeft het bestuur zich schriftelijk tot het col lege en de raad gewend. Uit die brief citeren wij hel vol gende: Ten eerste stelt de PSP zéér ver heugd te zijn over het feit dat de gemeente Venray „iets" wil gaan doen aan het tekort van tandartsen in Venray en dat e.e.a. gunstig zal uitvallen voor de bevolking. Ten tweede moet de PSP toch haar ernstige verbazing uitspreken over de opmerkingen van burgemeester mr. H. Defesche. over het feit dat „De toestand in Venray niet zo alar merend is als hun brief (d.d. 12-2- '77) doet vermoeden. De tandartsen hebben nog geen patiëntenstop inge voerd. In de praktijk blijft dus nie mand van tandheelkundige hulp ver stoken". Door te stelen dat de toestand niet zo alarmerend is gaat de burgemees ter o.m. voorbij aan het artikel in Welzijn no. 5 van het vorig jaar. De PSP zet dan nogmaals op een rijtje wat er huns inziens in Venray op het gebied van de tandheelkunde aan de hand is: In Venray is een tekort van tan- minste 7 tandartsen! In Venray kun je niet zelf je eigen tandarts kiezen, als men van de ene tandarts wil overstap pen naar de andere. Omdat de tandartsen in Venray een onder linge afspraak hebben om geen patiënten van elkaar over te ne men! In Venray is meestal geen ge schikte tandarts te vinden voor de mensen die van „buitenaf" in Venray komen wonen! In Venray moet men bij de tand artsen (als je tenminste niet par- tikulier verzekerd bent!) meestal 2 3 uren wachten voordat men aan de beurt is! Toch noemt de burgemeester de ze situatie niet alarmerend! Waar schijnlijk heeft de burgemeester zelf (als partikulier verzekerde!) hier weinig mee te maken. Wel hebben hier mee te maken de 75van de bevolking die verplicht verzekerd zijn. Aldus de Venrayse afdeling van de PSP. er daardoor tussen hem en zijn ver pleegsters was ontstaan. Venray verliest in hem een be kwaam kinderarts met vele gaven, die hij volledig inzette voor datgene waarmede hij opstond en ging sla pen: „kinderen genezen". Zijn opvolger is Dr. P. M. A. Vio, die officieel sinds 1 maart j.l. zijn taak heeft aangevangen. Dr. Vlo is, na in Joegoslavië tot kinderarts te zijn opgeleid, in 1965 naar Nederland gekomen. Nadien Nederlands arts en kinderarts geworden en thans sinds 12 jaar werkzaam als chef van de kinderkliniek van het Academisch Ziekenhuis te Leiden. Zijn speciale „hobby" is gelegen op het gebied van maag- en darmziekten, waar over ook zijn proefschrift handelde. Met Dr. Baal vei trouwen en wen sen wij allen, dat Dr. Vio met veel succes in Venray zal werken. Moge dit aan Dr. Baal de verzekering ge ven, dat zijn kinderafdeling in goede handen is overgegaan. De Jong Het is ongeveer tien jaar geleden, dat In Venray voor het laatst in de Paterskerk de Mattheus-Passion van Joh. Seb. Bach werd uitgevoerd. Het was in die tijd in verschillende steden van Nederland een jaarlijkse gewoonte om In de Goede Week dit grootse werk van Bach uit te voeren. In de afgelopen jaren zijn helaas de uitvoeringen van dit werk schaarscher geworden. De voorbereidingen van een dergelijk werk zijn dan ook enorm. Gelukkig heeft de V.V.V. Venray het initiatief kunnen nemen om dit jaar in Vfenray een dergelijke opvoering te laten verzorgen. Een gelukkige omstandigheid daarbij was, dat dit mogelijk kon worden door de goede samenwerking welke er bestaat tussen de Zangers van St. Frans en het orkest en koor van de Dom van Limburg an der Lahn, onder leiding van Domkapelmeister Hans Bernhard. De uitvoering in Venray wordt gegeven op Palmzondag in de Gro te Kerk en begint 's middags om vier uur. Drie Duitse en twee En gelse solisten zullen hun mede werking verlenen. Zowel het Dom koor en het Domorkest als de vijf solisten hebben diverse malen in Duitsland een uitvoering van Bach's Mattheus Passion verzorgd. GEWELDIGE VOORBEREIDING Een voorbereidingscomité bestaan de uit bestuursleden van de V.V.V. en de Zangers van Sint Frans zijn al maanden geleden met de voorbe reidingen begonnen. Er moet enorm veel worden geregeld voordat een dergelijke uitvoering inderdaad kan doorgaan. Dank zij de financiële medewerking van particuliere en industriële zijde en een provinciale garantiesubsidie kan de uitvoering op 19 maart a.s. doorgaan. Omdat de uitvoering ruim 3V» uur in beslag zal nemen hebben de or ganisatoren een koffiepauze ingelast. De bedoeling is, dat in een voor de hoofdingang van de kerk te bouwen tent in de pauze koffie kan worden gedronken. In deze tent wordt dan tevens de garderobe ingericht. Deze tent is gratis beschikbaar ge steld door de vliegbasis Volkel, bij wijze van uitzondering, maar tevens als een „kleine" tegemoetkoming aan de inwoners van Venray, die nog wel eens last hebben van vliegtuigen wanneer het slapende vliegveld De Peel in gebruik is. MATTHEUS PASSION De muziek, die Bach schreef bij de hoofdstukken van het Evangelie van Mattheus, betrekking hebbende op het lijden en de dood van Jezus Christus, trekt ieder jaar duizenden toehoorders. Eigenlijk is dit ook geen wonder want in de lange rij van werken, die vanaf de Middeleeuwen tot nu toe dit wereldschokkend drama tot onderwerp kozen, staan Bach's Pas- siewerken zeker aan de spits. Johann Sebastian Bach, die op 21 maart 1685, als telg van een mu zikantengeslacht in Eisenach werd geboren en op 28 juli 1750 te Leipzig overleed, heeft meerdere passionen geschreven. Door de grotere omvang, de toepassing van dubbel koor en de milde beschouwende zin van het werk, heeft de Mattheus Passion zich echter een duidelijker plaats verworven volgens de waardering van uitvoerenden èn toehoorders. Het werk bestaat uit twee hoofd delen, die tesamen in vierentwintig scènes zijn onder te verdelen. Het wordt ingeleid door een machtig dubbel koor, waarin het „Koor van de dochters van Zlon" het vragende „Koor van de gelovigen" opwekt om te zien naar de bruidegom, die als een lam, geduldig voor onze zonden, uit liefde en genade het kruis draagt. Door dit koor speelt het prachtige koraal „O, Lamm Gottes, unschul dig". het cantus firmus. dat Bach schreef voor soprano di ripieno. Direct na deze inleiding begint de evangelist (tenor) de lijdensgeschie denis, zoals deze in h»t evangelie van Mattheus wordt verhaald. Op de hoogtepunten wordt zijn reciet onderbroken door lyrische in termezzi of een koraal Zo wordt het gehele werk in verschillende grotere en kleinere scènes verdeeld. Het eerste deel bevat als hoofd momenten: het Laatste Avondmaal, het lijden in Gethsémané; het ver raad van Judas en de gevangen neming van Jezus. Het tweede deel vertelt over het verhoor voor Calphas, de veroorde ling door Pilatus. de kruisiging op Golgotha en de graflegging. Op het tweede plan plaatst Bach kleinere scènes, die in indirekt ver band staan tot de lijdensgeschiedenis zoals de zalving te Bethanie, de be raadslagingen van de opperpriesters en oudsten over hoe rij Jezus zouden gevangennemen en doden, dc ver loochening door Petrus en zijn be rouw, de wroeging van Judas en zijn zelfmoord. In de Mattheus Passion vindt men de volledige tekst van de hoofdstuk ken 26 en 27 van het Evangelie van Mattheus. Maar deze tekst wordt op de hoogtepunten telkens onderbro ken door het invoegen van arioso behandelende recitatieven, aria's en koralen. De madrigaalteksten die Bach gebruikte voor de vele indivi duele lyrische klachten en beschou welijke koren, zijn van de hand van Christian Friedrich Heinrld. die werkte onder het pseudoniem Pi- cander. In het werk zijn zinvol ver schillende koralen opgenomen, die Bach koos uit de kerkschat der eeu wen en die hij in eigen harmonisatie dienstbaar maakte aan zijn intenties. Bach schreef zijn Mattheus Pas sion voor twee vierstemmige koren. In het inleidingskoor zijn hieraan nog toegevoegd de „soprano di ripie no" voor soli, twee orkesten, twee orgels en continuo, dat meestal be staat uit een clavecimbel met een enkele strijkersbas, of in de laatste tijd ook wel uit een klein pijporgeL Bach's orkest in de Mattheus Pas sion wordt alleen gevormd door strijkinstrumenten en enkele hout blazers. Fagotten, koper en slagwerk ontbraken geheel. Uit de sobere orkestbegeleiding treden bij de lyrische intermezzi tel kens weer zeer mooie en belangrijke instrumentale obligaten naar voren. De Mattheus-Passdon bevat veel solo-oartijen. De belangrijkste zijn die van de evangelisten en van Je zus. Maar alle dramatis personae uit de lijdensgeschiedenis. Petrus. Ju das. de dienstmaagdden. de hoge priester, Pilatus en de vrouw van Pilatus, hebben hun eigen vertolker. De evangelist en de personen, die in het evangelie sprekend wor den ingevoerd, ringen secco-recita tief, een verhaalzang, die vooral ex pressief gericht is en tot enig doel heeft door de grote draagkracht van de zingende stem het evangelie woord tot ieders oor te brengen. De ze recitatieven worden dan ook ge zongen-gedeclameerd cn zijn zo van een grote uitdrukkingskracht. De contino-begeleiding dient uitsluitend als harmonische steun voor een Juis te intonatie. De aria's in dit werk van Bach zijn bijzonder mooi en voor alle partijen zijn er juweeltjes te vinden. Wij behoeven slechts te noemen: ..Aus Liebe will mein Heiland ster ben" voor sopraan en fluitsolo, „Er- barme dich. mein Gott" voor alt met de sublieme vioolsolo „Geduld" voor tenor met hobos en viola da gamba. „Gebt mir meinem Jesum wieder" en ..Mache dich, mein Herz rein" voor bas. De koren hebben een drieledige taak. Op de eerste plaats de koren, die uit de evangelietekst voortko men; ten tweede, de koren, die ont staan als reflex op de aangrijpende gebeurtenissen In het lijdensverhaal en ten derde vertegenwoordigt het koor de gehele christenheid in het zingen van de koralen. Bachs Mattheus Passion is meer dan enig ander werk uit de muziek literatuur gemeengoed geworden, niet in het minst omdat rij in een vorm van verheven schoonheid en toch in een mate van eenvoud en voor allen verstaanbaar, het lijdens verhaal van Jezus Christus akTueel doet blijven. Toegangskaarten voor de Mattheus Paasion zUn verkrijgbaar aan de Schouwburg i 17.50 voor het middenschip cn f 12.50 voor de *U- beuken. Voor de uitvoering wor den uitvoerige tekstboekjes be schikbaar gesteld.

Peel en Maas | 1978 | | pagina 1