Na bilna 160 jaar een nieuw statiën in Venray KINDEROPTOCHT 1976 Rabobank Q WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN en zo is het geworden! VRIJDAG 20 FEBRUARI 1976 Nr. 8 ZEVEN EN NEGENTIGSTE JAARGANG N MAAS VOOR Al. UW DRANKEN DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF B.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 2727 GIRO 1050652 ADVERTENTIEPRIJS 24 ct. per mm. ABONNEMENTSPRIJS PER HALFJAAR 10,(uitsluitend bij vooruitbetaling) Heden vrijdag opent Venrays nieuwe burgemeester mr. H. De- fesche officieel het nieuwe station Venray. Met enige weemoed hebben velen het oude vertrouwde, witte ge bouw onder de slopershamer zien verdwijnen, en moeten nog wennen aan het strakke nieuwe gebouw, dat Ir. Douma van de N.S. heeft ontworpen en nu officieel zijn bestemming gaat krij gen. De Nederlandse Spoorwegen zijn ier echter wel gelukig mee, want de parkeergelegenheid voor auto's is uitgebreid tot 30 plaatsen; er is een overdekte vrije stalling gekomen voor zo'n 250 fietsen en brommers; men kan zijn klanten beter en vlotter bedienen; er is een remise en goed verwarmde wachtkamer gekomen en zelfs telefoon voor de station-gebruikers. PARTICULIER-STAAT Tussen 1832 - 1860 was de aanleg van spoorlijnen in Nederland hoofd zakelijk het initiatief van particu lieren. Doch in het midden van de vijftiger jaren van de vorige eeuw werd het duidelijk, dat men de fi nanciële risico's van de bouw en ex ploitatie niet meer aandurfde. Dat had tot gevolg dat Nederland niet beschikte over een aaneengesloten spoorwegnet en evenmin over goede verbindingen met het buitenland. 'Daarom werd besloten tot aanleg van spoorwegen door de Staat. De vraag daarbij was of de Staat de aanleg zou financieren of opk zou uitvoeren. Na enige jaren van strijd kwam er tenslotte in 1860 'n wet tot stand waarbij de aanleg van een groot aantal spoorlijnen door de Staat werd geregeld. Toenxhet eerste deel van die lij nen (het stuk Breda-Tilburg) klaar kwam, wenste de Staat de exploita tie niet zelf te doen. Zij vond een particuliere combinatie bereid de door haar aangelegde lijnen tegen huurbetaling te exploiteren. Zo ont stond de Maatschappij tot Exploita tie van Staatsspoorwegen. NIJMEGEN -VENLO De staatsaanleg is nog tweemaal uitgebreid (z.g. tweede staatsaanleg) en wel volgens een wet van 1873 en een van 1875. Deze laatste wet voor zag o.a. in de bouw van de lijn Nij megen-Venlo. Deze lijn kwam ge reed in 1883. Na opneming, d.w.z. controle van de Raad van Toezicht op de Spoorwegen, van de lijn op 9 mei werd ze np 1 juni daaraan vol gend in gebruik genomen. Het toe zicht op de lijn kwam te berusten bij de sectie-ingenieur H. P. M. G. van der Kun (f1899) te Venlo. Door het gereedkomen van deze spoorweg werd de verbinding van,- Limburg met Gelderland en de noordelijke provincies aanzienlijk verkort. OOSTRUM Toen had Venray al heel wat af gevochten. Want men had die spoorlijn zo danig gelegd dat hij vanuit Box meer rechtstreeks naar Venlo liep. En dat betekende dat ergens tussen Wanssum en Venray het station voor deze beide plaatsen zou komen liggen. Dat zinde die van Venray al lerminst, die alles op haren en sna ren zetten om die lijn anders en dichter bij Venray te krijgen. Men diende zelfs in samenwerking met Horst en Sevenum (en dat be tekende wat in die dagen!) het plan in om van de lijn vanaf Box meer via Venray-Horst en Sevenum aan te laten sluiten op de lijn Ven- lo-Eindhoven. Toen dat niet haal baar bleek, mede door de starre houding van Venlo, dat liever in Blerick een spoorwegen-kruispunt zag, haalde men minister Heems kerk zelfs naar Venray om hem te tussen Venray en Wanssum een on- overtuigen dat een station ergens mogelijke zaak was. De goede man liet zich in een uiterst geheimzinni ge B. en W. vergadering ook over tuigen en beloofde dat het Venray- se station ergens ter hoogte van de huidige Kolkweg zou komen. Maar zijn ambtenaren in Den Haag wis ten Zijne Excellentie keihard te overtuigen dat zulk een maatregel handenvol geld zou gaan kosten om dat door de meer westelijke aanleg de lijn een stuk langer en dus duur der zou gaan worden, afgezien van het feit dat de treinen langere tijd nodig zouden hebben voor het tra ject Venlo-Nijmegen. Uiteindelijk kwam er een compro mis uit de bus, waarbij het station iets dichter bij Venray zou komen, namelijk tussen Venray en 't kerk dorp Oostrum. Een besluit dat de Venray se ge meenschap intussen al die jaren door aardig wat geld heeft gekost i.v.m. overlaad- en buskosten, afge zien van het tijdverlies. STATIONSGEBOUWEN De stationsgebouwen aan deze lijn waren van twee typen. Cuyk, Box meer en Venray behoorden tot het grotere, Mook-Middelaar, Vierlings beek, Meerlo-Tienray en Grubben- vorst-Lottum tot het kleinere type. Beugen (Kruispunt) was i.v.m. de N.B.D.S.-lijn een hoofdstuk apart. Later kwamen er nog enkele stop plaatsen bij: o.a. Linden-Katwijk (wachtpost 32), voor de ouderen nog bekend als „bij de overweg tegen over de molen van Thy Groothuy- zen" in Beugen en de halte Grub- b envors t-Klooster. Bleridk tenslotte was een reeds bestaand gebouwtje aan de lijn Eindhoven-Venlo van de S.S. (ge opend in 1866). De stationsgebouwen waren min der stijf en streng van uiterlijk dan die van de eerste staatsspooraanleg. Ze hadden trapgevels zowel aan de straat- als aan de perronzijde en waren gebouwd iri rode baksteen. De invloed van de bouwwijze van Dr. Cuypers (Rijksmuseum en Am sterdam C.S.) is onmiskenbaar. De gemeente Venray (toen nog ge schreven Venraai) was dé grootste gemeente uit de verre omtrek en de meest aanzienlijke plaats uit het Land van Kessel. Ze bestond in 1883 toen het oude station vlak voor de opening van de lijn Nijmegen-Venlo gebouwd werd, uit de dorpen Ven raai, Merseloo, Oorloo, Leunen, Kastenraai, Oostrum en Smakt. De oppervlakte besloeg 14.616 hectaren, meest zandgronden en hoogveen. De belangrijkste bestaansbronnen voor de plm. 5700 bewoners waren land bouw, veeteelt en nijverheid. Er wa ren bierbrouwerijen, sigarenfabrie ken, blauwververijen, leerlooierijen, weverijen, borstelmakerijen, maar verreweg het meeste schoenmake rijen aldus beschreef de N.S. 't Ven ray van toen. Men ziet dat de ont- ginningsdoipen Heide, Vredepeel, Ysselsteyn en Veulen toen nog niet geboren waren. REIZIGERS-CIJFERS In 1884 (het eerste volle jaar van exploitatie) vertroken in Venraai 10.210 reizigers terwijl er 10.938 rei zigers aankwamen. In 1890 vertrokken er 9.800 reizi gers en kwamen er 10.613 reizigers aan. In 1900 vertrokken er 10.119 reizi gers en kwamen er 10.993 reizigers aan. In 1910 vertrokken er 12.429 reizi gers en kwamen er 13.937 reizigers aan. In 1914 vertrokken er 22.924 reizi gers en kwamen er 21.567 reizigers aan. In 1917 (le wereldoorlog) vertrok ken er 29.161 reizigers en kwamen er 27.907 reizigers aan. In 1920 vertrokken er 34.428 reizi gers en kwamen er 29.249 reizigers aan. In 1930 vertrokken er 27.432 reizi gers en kwamen er 26.937 reizigers aan. In 1937 vertrokken er 17.801 reizi gers en kwamen er 17.919 reizigers aan. PLEZIERTREINEN Om het personenvervoer te stimu leren, lieten de spoorwegmaatschap pijen in vroeger tijden z.g. plezier- treinen rijden. D.w.z. treinen naar bepaalde evenementen of naar een grote stad en wel tegen gereduceerd tairief. De eerste pleziertrein die Venraai aandeed, reed op zondag 2 septem ber 1883 van Maastricht over Venlo en Nijmegen naar Amsterdam, waar in dat jaar een wereldtentoonstel ling werd gehouden. TWEE GEBRUIKERS Na de opheffing van de Ned. Rijn Spoorweg Mij in 1890 kereg de H. S.M. het recht van medegebruik van o.a. de lijn Nijmegen-Venlo. Druk was het H.S.M.-verkeer op de lijn echter nooit. Het had wel het gevolg dat de stations aan de lijn een dubbele „uitmonstering" kregen. Een lijm pot met kwast voor de plakbriefj es van de S.S. en een dito van de H.S. M. Een kruiwagen voor het vracht goed bestemd voor S.S.-stations en een vöor die van de H.S.M., enz. VERBOUWING Over de stationsgebouwen kwamen klachten inzake vochtigheid en doorslaande regen. In 1900 werden daarom ter verbetering van de vochtige toestand der hoofdgebouw en de topgevels (trapgevels) afge broken overstekende daken gemaakt de buitenkanten van de muren, wel ke op het zuiden en westen lagen gepleisterd en geschilderd en de naar binnen draaiende ramen ver vangen door naar buiten draaiende of schuivende ramen. Ook station Venray verloor toen zijn typisch uiterlijk van gebouw in Hollandse neorenaissance-stijl. Eén station ontsnapte aan de al gemene verbouw-woede, nl. Grub- benvorst-Lottum. Daar had reeds vroeg de stationschef (Victor Assel- bergs, statiosnchef aldaar van 1 mei 1883 - 1 juni 1914) een wingerd te gen de Z.W.-muur dat is de per ronzijde van het station geplant. Deze wingerd beschermde de gevel tegen regeninslag. Daardoor heeft dat station, tot de afbraak efikele jaren geleden, zijn karakteristieke uiterlijk uit 1883 bewaard. NAAR DEURNE In 1905 zijn er nog plannen ge weest voor een verbindingslijn van het station Venray met het station Deurne.. Th. Verhoeven uit Utrecht had daarvoor een concessie aange vraagd. Maar de S.S. zag niets in zo'n lijn, welke h.i. hoogstens een tramlijn zou kunnen zijn met maxi mum snelheid tot 50 km. Het plan ging niet door, ondanks het feit dat o.m. door Venray hiervoor nog al wat propaganda is gemaakt. O.m. landmeter van Beurden heeft hierover gepubliceerd. Er is zelfs 'n tram-comité geweest. Er liep in die tijd een zandweg door de hier en daar nog verrader lijke Peel. Die weg vormde de enige rechtstreekse verbinding tussen Venray en Deurne. In 1884 werd de toegangsweg van de openbare weg naar het station overgedragen aan de gemeente. Om de grote afstand te overbruggen tus sen het station en het eigenlijke dorp Venray, zorgden aanvankelijk de hotels De Gouden Leeuw en De Zwaan voor rij tuigen vervoer van en naar Venray. Maar in 1909 legde de gemeente een tramlijn aan van het station naar het dorp over de Stati onsweg - Hofstraat - Grootestraat naar de Patersstraat, waar op de St. Anthoniusstraat de houten tram- loods was. De gemeentetram Venray had een spoorbreedte van 1067 mm en werd gereden met paarden. De lengte bedroeg 4 km. Het materiaal was overgenomen van de paarden tram te Utrecht. Op 30 juni 1926 maakte de tram zijn laatste rit, om dan definitief vervangen te worden door de autobus. Hebben we nu op deze' lijn prak tisch gesproken, een halfuur-dienst, in 1889 zo zagen we in een ad vertentie in Peel en Maas van die dagen, kon men 5x per dag naar Venlo en naar Nijmegen (winter- dienst). De zomerdienst van 1921 vertelt dat men door de week 7x in beide rich tingen kon, wat zondags terugge bracht werd tot 4x. Piëlhaze en Piëlhazinnekes, Nog enkele weekjes en het grote karnavalsfeest gaat weer beginnen. Verkleed met feestneus en gek pakje viert dan jong en oud drie dagen feest. Om dit feest ook voor jullie tot een groot feest te maken zijn er kinderbals georganiseerd en wordt er een geweldige kinderop tocht gehouden. Op kamavalszon- dag is deze kinderoptocht waar je helemaal alleen of samen met je vriendjes en vriendinnetjes aan mee kunt doen. Als je zin 'hebt kun je ook een wagen of een karretje leuk versie ren. „ik spaar bij de Rabobank, dan heb ik altijd geld en goede raad bij de hand de bank voor iedereen Voor de mooiste wagen, groep of mooist verklede eenling zijn er na tuurlijk aparte prijzen. En voor de mooiste schoolgroep is er dit jaar weer een beker. Val je niet in de prijzen, dan krijg je natuurlijk toch een mooi herin neringsplaatje. Je kunt je voor de optocht opge ven in de LTS (ingang Overloonse- weg) op zondag 15 en 22 februari van 11.30 tot 12.30 uur. Als je je daar opgeeft krijg je een deelne merskaart en 'n nummer. Dat num mer moet je op de dag van de op tocht meebrengen, dan weet de ju ry precies wie je bent. Wanneer je niet precies weet wat je moet maken of je weet niet hoe het moet kun je behalve aan je vader en moeder natuurlijk om raad en ideetjes vragen aan de mensen bij wie je je opgeeft. De optocht wordt opgesteld in de Hoenderstraat en vertrekt om 14.30 Het eindpunt is de Grote Markt waar ook de prijzen uitgereikt zul len worden. Kinderbats tijdens de Karnaval De kinderbals zijn op maandag en dinsdag (1 en 2 maart) van 10 tot 12 uur. Voor kinderen tot 10 jaar is dat in de foyer van de schouwburg en voor kinderen ouder dan 10 jaar in de tent (Henseniusplein). Op zondag- maandag- en dinsdag avond is er in de tent groot bal voor de Venrayse jeugd. Deze bals zijn van 18.00 tot 21.30 uur. De Optochtcommissie. Kollékte Aanstaande weekend komen de le den van de jeugdkarnaval „De Ha- zekeutels" bij u koliekteren. Zij vragen een bijdrage tot financiering van de aktiviteiten die met karna val voor uw eigen kinderen worden georganiseerd. Het zal geen betoog behoeven u er op te wijzen dat het bekostigen van dit karnavalsver- maak het bestuur van de jeugdkar naval zorgen baart. Wij hopen dan ook dat u deze koliek te met gulle hand zult gedenken en dat door uw medewerking de jeugd weer 'n ple zierige georganiseerde karnaval mag beleven. Gun uw eigen kinderen dit vermaak door nu de kollektebus de kosten van een karnavalspilsje te gunnen. Peel en Maas voor advertenties

Peel en Maas | 1976 | | pagina 1