VASTENAKTIE 1975:
SAMEN BOUWEN
VASTENAKTIE 1975:
De schrijver Herman Maas
Steek uit diehand
Leenenl
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Transport van stenen in een pikulan
SAMEN BOUWEN AAN ONTWIKKELINGS
PROJEKTEN IN INDONESIË
PRIJSWINNAARS BASISSCHOLEN
VASTENAKTIE VENRAY-CENTRUM
NOG EENMAAL DERDE WERELDWINKEL
IN VENRAY
VRIJDAG 21 MAART 1975 Nr. 12
ZES EN NEGENSTIGSTE JAARGANG
VOOR AL UW DRANKEN
PEEL EN MAAS
DRUK- EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF B.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 2727 GIRO 1050652
ADVERTENTIEPRIJS 23 cl per mm. ABONNEMENTSPRIJS
PER HALFJAAR 9,50 (uitsluitend bij vooruitbetaling)
Pater P. Hoedemaéhers schreef ons:
Kruiwagens zijn hier een zeldzaamheid. Je zou er trouwens vaak ook
niks mee kunnen deen, want de weg is meestal zo ongelijk, dat je er
toch niet mee vooruit kunt komen. De normale manier van vervoeren
is hier met de „pikulan", dat is een soort juk waaraan de vracht hangt.
Het is gemaakt van bamboe en wordt afwisselend op de ene en de andere
schouder gedragen. In zo'n pikulan wordt letterlijk alles vervoerd, waar
onder zwaar bouwmateriaal als stenen en zand. Maar ook worden er
elke dag alle groenten en fruit uit de heuvels mee naar de markt ge
dragen. Ook brandhout, gras voor het vee en noem maar op.
Het gewicht van een volle pikulan bedraagt meestal tussen de zestig en
de tachtig kilo! Kleine kinderen leren er al mee omgaan. Jongens van
tien, twaalf jaar zie je vaak met een pikulan gras of brandhout lopen.
Geen wonder dat deze mensen, die vaak van vader op zoon het beroep
van vrachtdrager uitoefenen, dikwijls zo klein van stuk zijn. Ook in de
stad wordt de pikulan veel gebruikt om kleine, draagbare „restaurant
jes" mee te vervoeren, of grote blikken vol kroepoek, of in de droge tijd
drinkwater. Kortom alles wat je je maar in kunt denken en niet al te
zwaar is, gaat op de schouder.
Indonesië is het grootste eilandenrijk ter wereld. Het vormt een soort
landbrug tussen Malakka en Australië. De oppervlakte komt overeen
met die van West- en Midden-Europa samen. De eilanden strekken zich
over een afstand van 5000 km uit. Dat is meer dan de afstand Amster
damNew York. Anders gezegd: het land is 55 keer zo groot als Neder
land.
Van de bevolking van 140 miljoen is 83% jonger dan 18 jaar en 70%
leeft op het minimum.
Het klimaat van het land maakt natte rijstbouw mogelijk tot 1250 meter
hoogte. De bodem is vruchtbaar, de bosgebieden uitgestrekt. Talrijk zijn
de bodemschatten: aardolie, bauxiet, aardgas, nikkel, diamant, man
gaan, goud, zilver,v steenkool en ijzererts. Dat ziet er rijk uit, zou men
zeggen, doch wat is de werkelijkheid?
Indonesië Nederland
Inkomen per hoofd van de bevolking (in dollars) 98 2400
Geboortecijfer per 1000 inwoners 48,3 18,8
Sterftecijfer per 1000 inwoners 10,4 8,4
Kalorieën per dag 1750 3000
Proteïnen per dag (gram) 38,2 84,2
Inwoners per arts 23000 832
Inwoners per ziekenhuisbed 1600 192
De dekenaten van Noord-Limburg sponsoren dit jaar in het kader van
de Vastenaktie een aantal konkrete ontwikkelingsprojekten in Indonesië
en Papua New Guinea.
De drie parochie van Venray-centrum brachten vorig jaar gezamenlijk
een bedrag van bijna 22.000,bij elkaar. Dit jaar mikt de interparo-
De drie parochies van Venray-centrum brachten vorig jaar gezamenlijk
parochies aan de uitgekozen ontwikkelingsprojekten.
Mogen de drie centrum-parochies ook op uw bijdrage rekenen door het
vastenzakje te vullen en in uw kerk in de bus te deponeren? Als u liever
een bedrag op de rekening „Vastenaktie 1975" bij een van de Venrayse
banken wilt overmaken, dan kan dat ook. Bij voorbaat hartelijk dank.
Interparochiële Werkgroep Vastenaktie 1975
Petrus Bandenkerk - Paterskerk - Vredeskerk
„Herman Maas lijkt mij een voor
beeld te zijn van de gefrustreerde
mens, die zijn' falen heeft weerstaan
door een weliswaar niet briljant,
maar toch zeer intelligent en erudiet
schrijverschap", aldus dr. J. P. A.
van den Dam in de laatste twee
nummers van het tijdschrift Bra-
bantia.
In een tweetal artikelen heeft dr.
v. d. Dam zich bezig gehouden met
de mens en schrijver Herman Maas,
waarvan we in februari 1977 de 100e
geboortedag herdenken.
Hermanus Hubertus Joannes Maas
werd op 24 febr. 1877 in Oostrum ge
boren als zcon vna Gerardus Maas
en Anna Gertrudis Deenen. Zijn
overgrootvader (Andrie Deenen) en
grootvader (Joannes Deenen) van
moeders kant, bleken zeer belezen
mensen te zijn, wier boekenschat
van grote betekenis zijn geweest
voor de opgroeiende Herman.
Zijn grootvader Joannes Deenen
was koster-onderwijzer in Oostrum,
die na een 50-jarig dienstverband
door de toenmalige rector op straat
werd gezet. Een onrecht dat, zoals
Herman Maas zelf later schreef hem
heeft „geschokt tot in zijn diepste
innerlijk".
Na de lagere school werd Her
man Maas leerling van de Venrayse
Hijksnormaalschool. Als hij zijn on
derwijzersopleiding achter de rug
heeft, krijgt hij als eerste baan aan
openbare school in Oirlo. Hij haalt
later ook de hoofdakte (daartoe op
geleid door Hendrik Ouwerling uit
Deurne) en de akte M.O. Neder
landse Taal en Letterkunde.
In september 1896 begint, aldus dr.
J. v. d. Dam, Maas zijn schrijvers
loopbaan met artikelen in dit week
blad onder het pseudoniem Hendrik
van Gehuchtenisse over baldadig
heden op zondagavonden in Ven-
ray.
■T'
In 1898 werd hij medewerker van
het provinciaal dagblad De Zuid
Limburger en van de Helmondse
krant, de Zuidwillemsvaart. Een jaar
later wordt hij eveneens medewer
ker van de Roermondse krant, de
Maas- en Roerbode.
In 1901 publiceerde hij zijn eerste
beek: Jan van Hou turn's Schepen
van over de Peel. Teen gaf hij al les
voor de hoofdakte. In 1903 huwde
hij Hendrika Braem en het paar
vestigde zich in Nederweert, waar
hij onderwijzer werd aan de open
bare school en zijn hoofdakte
cursus vervolgde.
Van 1908 tot 1910 was hij redalc-
teur van het tijdschrift Limburgs
Belang. In deze periode publiceerde
hij: de Verstooteling, Het Goud van
de Peel en Landelijke 'Eenvoud. (Na
de oorlog heruitgeegven met een in
leiding van Toon Kortooms).
In 1911 wordt hij in Nederweert
op wachtgeld gesteld, verhuist naar
Venlo, om dan begin 1912 in Roer
mond te gaan wonen. Daar ver
schijnt Om de school.
Thans zijn ook de winnaars uit de Paterskerk- en Vredeskerkparochie
bekend die de eerste prijs hebben behaald voor de tekeningen en werk
stukken die de basisscholen in het kader van de Vastenaktie 1975 over
Indonesië hebben gemaakt. In de vorige uitgave van Peel en Maas
werden de winnaars uit de Petrus Bandenparochie vermeld.
De jury kende aan de volgende leerlingen een eerste prijs toe in de ka-
tegorie „kleurtekeningen" voor de eerste drie klassen:
Trudy de Bruyn, Serenadestraat 10, klas 1 van de De Foekepot;
Marie-Louise Cox, Wagnerstraat 17, klas 3 van De Foekepot;
Anita Klabbers, Allegrostraat 44, klas 2 van De Foekepot
Rosemarie Tonk, Tinnegieterstraat 21, klas 2b van Coninxhof
Petra Thijssen, Westsingel, klas 3 van Henseniusschool
Conny van Zeist, Mozartstraat 17, klas 2 van De Foekepot.
De leerlingen van de drie hoogste klassen hadden de opgave hetzij in
dividueel hetzij als groep een tekening of werkstuk te maken naar aan
leiding van een voorgelezen verhaal. De jury besloot een eerste prijs
voro de kategorie „tekeningen" toe te kennen aan:
Mayaène Berendsen, Helfrichstraat 70, klas 4 van de Henseniusschool
Gea Hendriks, Lindenstraat 26, klas 5 van St. Claraschool
In de kategorie „werkstukken kwamen als eerste prijswinnaars van de
drie hoogste klassen uit de bus:
M. Beek, klas 5b van de basisschool Coninxhof
Petra van Geenen en Helmy Kuypers van de St. Claraschool
Aya v. d. Heuvel en Anita Janssen van de St. Claraschool
Monica Heukers, Allegrostraat 33, klas 5 van de Foekepot
Inge Nooyen en Petra de Valk van de basisschool Coninxhof
Winnie Peeters en Hans Born, klas 5b van Coninxhof.
Op. de Pasar Malam, waar deze uitverkoren tekeningen en werkstukken
waren te zien, waren eveneens een aantal kleurplaten en tekeningen
van de school voor buitengewoon onderwijs „De Essel" en van de
L.O.M.-school tentoongesteld. Een speciale vermelding verdient een
prachtige collage, vervaardigd door de huishoudklas van „De Essel".
Leerlingen, onderwijskrachten en juryleden worden hartelijk bedankt
voor deze goed geslaagde „kleurige" aktie voor Indonesië en Papua New
Guinea.
Interparochiële Werkgroep Vastenaktie 1975
Petrus Bandenkerk - Paterskerk - Vredeskerk
Komend weekeinde 21, 22 en 23 maart is voor de laatste keer dit jaar de
Derde Wereldwinkel in het pand Julianasingel 7 (voorheen bloemenzaak
van Ham) geopend. De openstelingstijden zijn.
aanstaande vrijdag van 19.0021.00 uur;
aanstaande zaterdag van 10.0012.00 en 13.3017.00 uur;
aanstaande zondag van 14.0016.00 uur.
Maak van deze laatste gelegenheid gebruik om een artikel of produkt uit
de ontwikkelingslanden te kopen. U levert daarmee een welkome bij
drage aan een menswaardig bestaan van de makers van deze produkten
in de landen van herkomst.
Bovendien komt het verschil tussen verkoop- en inkoopprijs van de ar
tikelen ten goede aan ontwikkelingsprojekten in Indonesië en Papua New
Guinea, die in he kader van de Vastenaktie 1975: SAMEN BOUWEN
door Noord-Limburg worden gesponsored.
AANKOPEN IN DE DERDE WERELDWINKEL ZIJN FISKAAL AF
TREKBAAR! Op verzoek wordt een kwitantie als bewijs van aankoop
verstrekt.
Interparochiële Werkgroep Vastenaktie 1975
Petrus Bandenkerk - Paterskerk - Vredeskerk
In 1915 wordt hij leraar aan de
Rijds dagnormaalschool te Venlo,
wat, tegen de achtergrond van de
reeds verschenen boeken, nogal wat
stof doet opwaaien.
In 1973 werd hij direkteur van de
Rijksnormaalschool in Doetinchem,
maar wordt daar beschudigd van
fraude eh onzedelijk gedrag. In 1926
is hij in Nijmegen te vinden en is
daar drie jaren verbonden aan de
onderwijzersopleiding tot die opge
heven wordt. Hij raakt werkloos,
kent grote armoede, maar publici-
teert in 1930: De hoofdzonden op het
land.
In 1931 neemt hij een onderwijs-
baan aan in Eindhoven, maar wordt
ook daar weer werkeloos. Dan ver
schijnt in 1934 De Hamerslagen; Een
hoekje stad en Menschen van het
gehucht.
In 1940 sterft zijn oudste zoon, in
1948 zijn reeds jaren zieke vrouw.
Daar tussen ligt de oorlog, waarin
hij o.m. zijn medewerking gaf aan
een nationaal-socialistisch maand
blad. In 1946 kwam het eerste en
enigste boek uit wat hij een triolo-
gie wilde maken: Onder de gloei
lamp.
In 1958 sterft in grote armoede te
Eindhoven deze onderwijzer en
schrijver die in zijn nalatenschap 'n
overvloed van publicaties in vele
kranten en tijdschriften naliet en
nog een aantal manuscripten o.m. De
geblindoekte tastte naar een dokter;
De keine stad en Zat van die (ge
deeltelijk gepubliceerd in dit blad in
1952-'53). In zijn studie wijst Dr. J.
v. d. Dam op het feit dat Herman
naar het ggymnasium te gaan op de
naa rhet gymnasium te gaan op de
normaalschool kwam. Hij werd daar
in de richting van het onderwijs ge
dreven ,een richting die hem niet
zinde noch lag. Hij kreeg het daar
door aan de stok met collega's, met
schoolbestuur, met de r.-k. Lim
burgse bond van onderwijzers en na
de uitgave van zijn eerste boek fei
telijk met alle machthebbers.
„Sinsdien zijn de moeilijkheden
voor Herman Maas eigenlijk nooit
meer van de lucht geweest", zo
schrijft dr. J. v. d. Dam, „Zijn le
vensloop laat een continu maat
schappelijk falen zien."
Dr. J. v. d. Dam komt tot de kon-
klusie dat Maas deze frustatie heeft
pogen te „overstijgen" door zich uit
te schrijven. Hij ziet dat als een
onafgebroken strijd tegen de gevol
gen van een breuk in zijn persoon
lijke ontwikkeling. Hij is er tot op
zijn oude dag in zijn geschriften
steeds opnieuw op terug gekomen.
Er is een tijd* geweest, dat de de
consulent voor de Bemeel-opleidin-
gen klaagde dat de zo begeerde Ir.
W. Maas Geesteranusprijs praktisch
nooit onder de grote rivieren viel.
Nu hij echter twee jaren achter el
kaar al in Venray gevallen is, be
ginnen ze boven diezelfde rivieren
bedenkelijk te kijken en zich af te
vragen wat er wel in dat Venray
aan de hand is. Aldus de heer Pon
tiers secretaris van de Stichting Be-
metel toen hij donderdagmiddag in
gezelschap van Mevr. L. Maes Gees-
teranus deze prijs kwam uitreiken
aan de 18-jarige Venrayse jonge
man Leo Litjens, die bij de 10 bes
ten uit de meer dan 3300 leerlingen
van deze Bemetel-opleiding in 1974
zijn diploma heeft behaald.
Bleek vorig jaar de bedrijfsoplei
ding van de Metaalwarenfabriek In-
alfa dergelijke resultaten te kunnen
bereiken, dit jaar was het die van
Rank Xerox, die voor het eerst een
zestal medewerkers aan de examens
lieten deelnemen. Zij slaagden allen
met cijfers, die ruim boven het lan
delijk gemiddelde lagen, maar Leo
Litjens bleef koploper en kon de
door Bemetel beschikbaar gestelde
prijs, een legpenning met zijn naam,
een diploma en een encyclopedie in
ontvangst nemen in een korte plech
tigheid die daartoe in een van de
ontvangstzalen van Rank Xerox was
belegd, in aanwezigheid van zijn
mede-kandidaten, zijn ouders en
zijn leraren.
Daar werden namens Bemetel ge
lukwensen aangeboden, niet alleen
aan de landelijk winnaar, maar ook
aan de bedrijfsleiding van Rank
Xerox, die al bij de „eerste oogst"
zulk een opmerkelijk resultaat had
mogen boeken.
De secretaris van Bemetel vertel
de daarbij dat in ruim 1600 bedrij
ven in Nederland jaarlijks meer dan
3000 jongelui deze opleidingen vol
gen, welke hij een investering in
eigen bedrijf noemde. De stichter van
deze prijs Ir. W. Maas Geesteranus,
voormalig direkteur van Werkspoor
heeft altijd het belang ingezien van
een goede bedrijfsopleiding, die het
vakmanschap van de betrokkene al
leen maar verbeteren en versterken
kan en heeft dan ook in 1949 deze
prijzen ingesteld ter aanmoediging
van de velen, die via de bedrijfsop
leidingen hun verdere vorming krij
gen.
Het hoofd van de Personeelszaken
van Rank Xerox de heer J. Alkema
vond het een gelukkige zaak dat in
een tijd dat algemeen vormend on
derwijs en bedrijfsleven steeds ver
der uit elkaar dreigen te raken, de
bedrijfsleiding weer een schakel kan
vormen, die beide weer nauwer aan
een bindt.
Rank Xerox, op zich zelf al een
jong bedrijf, heeft meer dan 650
medewerkers jonger dan 23 jaren.
Hij kon zich voorstellen dat juist
voor die categorie de bedrijfsoplei
ding van gewicht kan zijn voor een
goede toekomst. Hij bood Leo Lit
jens de grote van Dale aan als hulp
bij verdere studie.
Met een intiem dineetje werd deze
feestelijke middag besloten.