5 september 1944 DOLLE DINSDAG NKV iotegeni bentu onvoldoende verzekerd... Rabobank INGEZONDEN JKVE LTU M _mogenwij dat eens vooru nakijken? WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1974 Nr. 38 VUF EN NEGENTIGSTE JAARGANQ m PEEL EN MAAS VOOR Al. UW DRANKEN DRUK- EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF B.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 2727 GIRO 1050652 ADVERTENTIEPRIJS 21 ct per mm. ABONNEMENTS PRIJS PER HALFJAAR 8,50 (bij vooruitbetaling) 30 JAAR CELEDEN Onjuist bericht van Radio Oranje bracht vreugde en panieh. Waarom maakten de geallieerden geen gebruik van de situatie HET BEGON IN SEPTEMBER Venray schrjjft september 1944. Het is wat onrustig in deze ge meente, waar men op de weinige radio-toestellen het nieuws pro beert te volgen van het front. Op 6 juni 1944 D-day waren de geallieerden op de Franse kust geland en al was de invasie gelukt, tot eind juli wilde er niet veel schot komen in de opmars van de Ameri kanen en Engelsen. Maar in de maand augustus stort de Duitse te genstand ineen en dringen de inva sielegers in hoog tempo voorwaarts. Op 15 augustus begint „Operatie Mistral" de geallieerde invasie in Zuid-Frankrijk bij Cannes. Tien da gen daarna is Grenoble bevrijd. Inmiddels hebben de legers, ko mend uit Normandië Parijs bereikt. Even is er een adempauze, maar op 29 augustus komen de Engelsen en Amerikanen weer in beweging. Het le Canadese leger trekt op langs de Noordzee-kust in de rich ting van Ostende, het Britse 2e leger richting Brussel en het le Ameri kaanse leger gaat over een breed front vooruit, de Noordelijke flank richting Luik, de Zuidelijke flank richting Luxemburg. De Britten rukken het snelst op: op 3 septem ber wordt Brussel bevrijd. De Duitsers vluchten in paniek voor hun vijanden uit, telkens trach tend zich aan een omsingeling te onttrekken. GEEN NAPOLEON Op 29 augustus is de Britse 11e pantserdivisie uit het Seine-brug- gehoofd bij Vernon op mars gegaan; reeds de volgende dag wordt Beau- vais bereikt, de dag daarna Amiens. Dank zij het vroegtijdig optreden van de Franse verzetsbeweging wor den de bruggen over de Somme niet opgeblazen. Luitenant-generaal Brian Horrocks, bevelhebber van het Britse 30e le gerkorps, trekt in de richting van Antwerpen. Op maandag 4 septem ber rijden de eerste tanks van het 3rd Royal Tank Regiment over de autoweg vlak bij de havenstad. Op aanwijzing van de verzetsbeweging, die natuurlijk met de situatie ter plaatse op de hoogte is en de weg kent,, weten de Britten langs een voor de Duitsers niet verwachte, veiliger omweg de stad in te komen. De verraste verdedigers bieden in de buitenwijken van de grootste Bel gische havenstad weinig tegenstand. Toch duurt het nog een hele dag voordat de Duitsers uit heel Ant werpen zijn verdreven, maar de havens zijn de Engelsen onbescha digd in handen gevallen. Een onver wacht succes. Maar generaal Horrocks zal later verklaren: „Ik had de havenstad links moeten laten liggen en over het Albertkanaal moeten trekken naar Woensdrecht en de land-engte van Zuid-Beveland om zo de aftocht van het Duitse 15e leger over de Schelde af te grendelen. Napoleon zou dit wellicht hebben ingezien, maar ik dacht er niet aan Want al hadden de Britten dan de stad Antwerpen mèt de havens, de toegangsweg naar de haven, de Wes- terschelde, was nog stevig in Duitse handen. Geen enkel geallieerd schip kon Antwerpen bereiken, om op die manier de nodige goederen in grote hoeveelheid aan te voeren, nodig om een snelle opmars te garanderen juist nu de Duitsers duidelijk waren aangeslagen en het tempo van de geallieerde achtervolging verhoogd moest worden PLANNING TE PESSIMISTISCH Het is vrij gemakkelijk te begrij pen, dat het machtige invasieleger van de bevrijders, vooral toen de opmars op gang kwam, per dag dui zenden en nog eens duizenden ton nen brandstof vergde. Dat hadden de generaals en staven natuurlijk ook wel begrepen. Er waren speciale maatregelen getroffen om het op rukkende leger op een vlotte wijze van brandstof te voorzien. Een pijp leiding was onder de Noordzee en het Kanaal door van Engeland naar Frankrijk gelegd. Die pijpleiding kreeg de naam „Pluto". De onge dachte snelle opmars van de inva sielegers in juli en augustus bracht Pluto echter voor zeer grote pro blemen. Parijs werd 55 dagen eerder bevrijd dan was gepland en op de datum waarop, naar verwachting de Seine moest worden bereikt, 4 sep tember, werd Antwerpen bevrijd. Er werd alles aan gedaan om de aan voer gelijke tred te doen houden met de op de planning vér voorlopende opmars. De „Red Hall Express" vormde een lang lint van vrachtwagens die ononderbroken voortrolden naar het front. Maar het duurde niet lang of er ontstonden opstoppingen wegens mankementen, verkeersongevallen, slechte toestanden van de weg of door andere oorzaken. Toen werden vliegtuigen ingezet om de hoognodi ge brandstof nóg sneller naar voren te krijgen, maar dit alles kon niet voorkomen, dat op 4 september, toen de geallieerden vlak bij onze grens stonden, toen de Duitsers en land verraders in paniek vluchtten, de opmars moest worden gestaakt Juist op het moment waarop Ne derland voor het grijpen lag hielden de tanks en de pantserwagens stil. Er was geen druppel olie meer. GEEN WEET VAN Maar van dat laatste had men hier in Nederland geen weet. Men staar de ich blind op de kaarten, waar in forse streken de geallieerde op mars het beste deed hopen. En de Duitsers zelf schenen de goede be richten te onderstrepen. "Want Ven ray, nog onbewust van het feit dat het een van de sleutelposities in nam in het bruggenhoofd Blerick (waarvoor het anderhalve maand later bijna dood zou bloeden) kreeg een invasie te verwerken van man nen van de Organisation Todt, die ingekwartierd moesten worden. Er waren gewonden bij, slachtoffers van Engelse jagers, die het de te rugtrekkende Duitsers niet gemak kelijker maakten. Er werden aanvankelijk nog kis ten met spullen meegesjouwd en zo kon het gebeuren, dat een bepaalde Ven ray se families opdracht kreeg tekeningen te verbranden van alle bruggen over de Seine. Deze hulp troepen van het Duitse leger, de bruggen-en wegenbouwers werden op de voet gevolgd door een onta- keld Duitse leger, aanvankelijk nog op vrachtwagens, later op karren en fietsen. De Venrayers, die het sieg- rijke en stramme Duitse leger ge kend had, keek zich de ogen uit naar deze troep, die met allerlei materieel Venlo-waarts trok en maar weinig overliet van dat gedisciplineerde le ger van vroeger. Men had al gauw door dat men met fietsen heel voor zichtig moest zijn, want de haas tige Duitsers waren maar al te zeer geneigd hun dikwijls wrakke fietsen in te ruilen tegen een wat betere. Maar dan vroegen weer andere dingen de aandacht, zoals het ver trek van re Duitse Blitzmadel uit het Patersklooster. Jarenlang had den zij dit bezet gehouden en had het klooster gediend als centrale bij de luchtverdediging van het Rijn land. Maar nu de vijand niet ver meer scheen moesten deze Blitz madel in veiligheid worden ge bracht. Een leeg klooster bleef ach ter Ook de NSB-ers zagen het niet meer zitten in ons goede Venray. Ook het einde van hun rijk scheen gekomen. Was de Venrayse leider nog zo gelukkig dat hij met een auto kon vertrekken, de „gewone" NSB-er kon niets anders doen dan zijn pungel op de rug of op een handwagentje te leggen en zich aan te sluiten bij de rij voortsjokkenden in de richting Venlo, op weg naar het groter Vaderland. Ook ontruimden de Duitsers de in beslag genomen meisjesschool aan de Maasheseweg. Daarin hadden ze een groot magazijn ondergebracht met textielgoederen, welke bestemd waren voor hun landgenoten, die bij de Amerikaanse en Engelse bom bardementen alles verloren en on dergoed voor het Duitse leger. Nu was ontruimen misschien niet het juiste woord, want ze vertrok ken hals over kop en lieten de school de school en de spullen de spullen. Toen men dat doorhad, nam me nigeen de kans om over de muur te klimmen en zich te goed te doen aan deze spullen, die zelf met kisten vol mee naar huis genomen werden. Merkwaardigerwijs had men voor een ander „lager" dat in de jongens school in de Schoolstraat was inge richt minder belangstelling. Daar waren namelijk hele ziekenhuis-in richtingen opgeslagen van dekens tot geneesmiddelen toe. Ook daar ver lieten de Duitsers hals over kop hun magazijn, maar keerden anderen vrij snel terug en slechts een enke ling waagde zich daar binnen. Maar de brancards e.d., welke daar in overvloed lagen, had men (nog) niet nodig. Ook op het Veulen, waar in feite de Ortskommandatur van Venray gevestigd was, was paniek. De Orts- kommandant met zijn mensen had den het druk met de evacuatie van alles wat Duits of NSB was uit Ven ray. Een deel van de bezettting van het Veulensekamp vertrok ook on der de goedkeurende blikken van Venrayers, die al dachten aan een dankprocessie naar Oostrum. VREUGDE VAN EEN DAG Dolle Dinsdag heeft voor wat be treft de Duitse troepen slechts één dag geduurd. Spoedig bleek het be richt van Radio Oranje niet met de feiten overeen te stemmen. Integen deel, de geallieerde opmars wordt gestaakt wegens gebrek aan brand stof voor de voertuigen en de Duit sers krijgen gelegenheid hun in el kaar gestorte front weer te herstel len. Op 4 september bevindt zich nog geen enkele geallieerde soldaat op Nederlandse bodem. Dit zou pas 10 dagen later het geval zijn en het zal niet een Engelse soldaat maar een Amerikaanse militair zijn, die als eerste onze grens passeert en wel bij Eysden in Zuid-Limburg. De eer ste Nederlandse stad, die zal worden bevrijd zal niet Breda zijn, maar Maastricht en wel op 14 september. Hoe kwam het dan dat Radio Oranje kon spreken van de bevrij ding van Breda? Dat is zo gegaan: Er was bij Bureau Inlichtingen van de Nederlandse Regering te Londen bericht binnen gekomen dat Breda se verzetsstrijders in kontakt waren gekomen met Engelse troepen. Er werd echter niet bij gezegd, waar dat kontakt plaats vond en hóe groot de Britse eenheid was waarmee kon takt was gemaakt. Was dat een di visie of was dat een verkennings eenheid? De BBC nam het bericht over met de gedachte: Als de Ne derlandse regering zoiets zegt, dan zal het wel goed zijn. De Nederlan ders in Londen dachten: ook de BBC zendt dit bericht uit, dan zal het wel in orde zijn. En zo werd de blijde mare „Breda is bevrijd" zelfs meerdere malen omgeroepen voor de Engelse zender. De paniek bij de bezetter heeft maar één dag geduurd, dat gold ook voor de vreugde bij ons in Venray. De wachtende mensen langs de straten en wegen gingen na een paar dagen vol plezier ook die avond naar huis met de gedachte dat de bevrijders ieder moment Venray binnen kon den trekken. Maar twee dagen daarna moest praktisch de hele mannelijke bevol king onderduiken want de terug gekomen Duitsers stelden een kabel- wacht in, omdat er een kabel door gesneden was. Dat ze weer terug waren, merkten ook de boeren, waar het laatste vee uit de stallen ge haald werd en de winkeliers, waar de Duitsers aan het „konfisceren" waren begonnen. OPBOUW '70 NAAR AANLEIDING VAN DE VERGADERING VAN DE PARTIJ VAN DE ARBEID In Peel en Maas van 9 september lazen wij dat op de vergadering van de P v d A gezegd is, dat PPR en Opbouw '70 en P vd A nauw gaan samenwerken, o.a. door gezamenlij ke fraktievergaderingen. Opbouw '70 stelt het op prijs bij deze te verklaren dat er met het be stuur en fraktie van Opbouw '70 nooit een afspraak is gemaakt over gezamenlijke fraktievergaderingen, of over gezamenlijk optreden in de raad; en dat er zelfs nooit offciëel over gesproken is. Gedachtenwisseling met Opbouw '70 over gemeentezaken zijn uiter aard wel mogelijk, al was het al leen maar omdat Opbouw '70 daar iedereen en elke groepering de ge legenheid voor geeft op zijn verga deringen van elke maandag vóór de raadsvergadering, in de Pepermolen. Deze vergaderingen zijn openbaar - zoals iedereen weet. Het enige zekere dat de drie frak- ties gemeenschappelijk of gemeen hebben, is dat elk slechts één raads lid heeft. Het bestuur van Opbouw '70. Er is al eens gewezen, in het ver leden is er door de vakbonden ge streden. Er zijn veel offers gebracht om voor de werknemende mensen doodgewoon een stuk brood op ta fel te krijgen. Deze strijd is hard geweest. Stakingen om te kunnen leven - dat was een uiterst middel. In onze moderne maatschappij lijkt dit haast onbegrijpelijk - vooral voor de jon ge mensen - maar hebben wij kort geleden niet iets dergelijks meege maakt, door de aktie van de boe ren en tuinders? Wie kent niet de kreet van de oude socialisten proletariërs aller landen verenigt u! En waarom? Voor de strijd tegen het kapitaal. De mensen met het geld, het kapitaal; tegen de mensen die werken, de arbeid. Het kapitaal - zo zag de werkne mer het - had één doel: vermeerde ring van het kapitaal. De arbeider - zo werd hij beoor deeld - iemand die veel geld wilde hebben voor weinig arbeid. Gelukkig is deze felle tegenstand verminderd. Maar is het nu ideaal? Hier heeft het NKV ook een taak. Allereerst zal het NKV de leden moeten vormen tot verantwoordelij ke werknemers. Als mens en als christen zijn wij toch, ondanks ver schil in bezit, macht en stand, aan elkaar gelijk. Wij zijn toch allen kinderen van dezelfde Vader God. Ieder heeft zijn eigen taak. De werknemer biedt de grootste dienst aan van zijn arbeid. De werkgever biedt werkgelegenheid en loon. In 'n onderneming bieden de mensen el kaar wederkerig hun diensten aan. Ze hebben verplichtingen tegenover elkaar. Beiden hebben verantwoor delijkheid, beiden mogen vanuit hun verantwoordelijkheid meewerken en meezoeken om het bedrijf zo goed mogelijk te laten functioneren. Dit betekent voor de werknemer de moeilijke taak van medezeggings- schap: de inspraak. Mogen de leden van het NKV afd. Venray, door deze gemeenschap van arbeidende mensen, leren deze nieu we opgave in alle eerlijkheid in te brengen in hun arbeidsgemeenschap. Dit is één van de vele taken van het NKV DISCO VELTUM Hallo, jongens en meisjes. De vorige instuif was zo kinds- gezellig, dat we de volgende al weer in petto hebben. Het kost bijna niks. Eén kwartje maar of 2 gulden voor een half jaar. Daar kan je niet voor wegblijven. Degenen van jullie die 14, 15 of 16 jaar zijn verwachten we op 21 september om 19.30 uur in het Tref centrum, Goudsmidstraat 9, Veltum. N.B. Voor degen die 12 en 13 jaar zijn, is er een disco-avond op vrij dagavond van 79 uur. Tot ziens en de groeten van Lia, Hans, Bert, Herman en Netty. Lonen stijgen, kosten stijgen. Salarissen omhoog, prijzen omhoog. Weet u wel zeker dat uw verzekeringen met die spiraal mee omhoog zijn gegaan? Misschien zijn sommige van uw polissen inmiddels overbodig en ontbreken er een paar hoognodige. U kunt daar heel eenvoudig achter komen. Haal gewoon al uw polissen eens voor dQ dag en stap ermee naar uw Rabobank. Daar vindt u een verzekerings-deskundige die u vrijblijvend en kosteloos een goed en objektief advies geeft zo noemen zich Raiffeisenbanken en Boerenleenbanken De Grotestraat van voor de oorlog laat duidelijk zien welke veranderingen zich intussen voltrokken.

Peel en Maas | 1974 | | pagina 5