Legeroefeningen in de Peel
Opbouw 70 likte de wonden
een goed ued kómt van t homassen B
BEERKENS
BANDEN
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
VEILIGHEID...
DUUR?
WIP EVEN BINNEN
VRIJDAG 14 JUNI 1974 No. 24
VUF EN NEGENTIGSTE JAARGANG
•S PEEL EN MAAS m
VOOR AL UW DRANKEN
DRUK- EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF B.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050652
VOOR AL UW DRANKEN
ADVERTENTIEPRIJS 18 cL per n ABONNEMENTS
PRIJS PER HALFJAAR 8,50 (bij vooruitbetaling)
Van 10 t.m. 13 juni a.s. wordt
door het Verkenningseskadron Oir-
schot een militaire oefening gehou
den op openbare wegen in Maarheze,
Liessel, OIRLO, Blitterswijck en
Ooyen. Hieraan zal worden deelge
nomen door 45 man met een 15-tal
voertuigen. Aldus een bericht in dit
blad van de afgelopen week.
Veel deining zal deze mededeling
wel niet teweeggebracht hebben. Het
lijkt aannemelijk, dat er nauwelijks
iets te merken zal zijn van 'deze
oefening. Vroeger was dat wel eens
heel anders. Bijvoorbeeld in 1913,
aan de vooravond van de tweede
wereldoorlog.
1913
Europa verkeerde toen in grote
angst en spanning. Voor de tweede
keer in enkele jaren was er op de
Balkan het kruitvat van Europa
een oorlog uitgebroken. Duitsland
had zijn legersterkte opgevoerd tot
780.000 man en Frankrijk de duur
van de dienstplicht op drie jaar ge
bracht.
Tussen Engeland en Duitsland
heerste een grote rivaliteit in de op
bouw van hun oorlogsvloot. Ook op
politiek en economisch terrein be
stond er een grote naijver. Deze en
nog andere factoren hadden een zeer
sterk wantrouwen tussen de volkeren
van west- en midden Europa doen
ontstaan.
Het was dan ook wel verklaar
baar, dat er in de droge zomer van
1913 allerwege grote legeroefeningen
manoeuvres noemde ze men toen
gewoonlijk plaats vonden.
Ook Nederland bleef hierbij niet
achter. De Nederlandse legerleiding
liet hierbij ook het oog vallen op de
Peel, waarvan de ontginning op
enigszins georganiseerde wijze, nog
maar nauwelijks op gang was ge
komen. Dit zou wat de gemeente
Venray aanging pas gebeuren na de
aanleg van de grintweg Venray
Deurne in 1916.
Voor het houden van de oefenin
gen werd uitgekozen de onafzien
bare Peelvlakte gelegen tussen de
gemeenten Vénray,- Horst, Sevenum
en Deurne.
Ze werden uitgevoerd door het 4e
regiment Veldartillerie, gelegerd in
Ede en 's-Hertogenbosch en wel op
alle dagen in de periode van 29 juli
tot 8 augustus (uitgezonderd kermis
zondag 3 augustus).
Nadat op 25 juli een zevental
„kwartiermakers" in Venray waren
aangekomen, arriveerde enkele da
gen daarna de staf van het regiment
ten getale van elf militairen. Hier
van werden een kolonel en zijn ad
judant ingekwartierd in café „De
Hoop" aan de Merseloseweg. Hun
twee „oppassers" en drie paarden
vonden onderdak bij P. J. van den
Munckhof (café-boerderij „den En
gel").
Ook hotel „De Gouden Leeuw"
mocht voor enkele weken een offi
cier tot zijn gasten rekenen. De rest
van de staf werd met paard en al,
ingekwartierd in huizen gelegen in
de nabijheid van genoemde café's en
hotel.
De „troep" 375 man sterk die
op 29 juli met 4 extra-treinen naar
de Peel werd vervoerd vond onder
dak in de kazerne van Venlo, maar
werd gedeeltelijk ook ingekwartierd
in Venray, Heide, Leunen en Veu
len, waar de meesten ondergebracht
werden in de woningen en schuren
van Jan Hendrik Reintjes en de kin
deren Derks, alsmede in bij de boer
derijen geplaatste tenten.
De vergoeding van 45 cent per sol
daat, per dag uitsluitend voor in
woning was in die bepaald niet zo
florissante tijd natuurlijk een on
verwacht meevallertje.
Voor geneeskundige hulp aan per
soneel en paarden waren door bur
gemeester Esser aangewezen de dok
toren Janssen en Goossens en vee
arts Sala.
Voor de levering van hooi, stro,
haver, enz.: J. v. d. Voort, M. Hen-
drickx, Wed. J. v. d. Linden en M.
Claassen (Overbroek).
Voor de levering van vlees: A.
Roelofs, Chr. Goumans, H. Poels en
H. Kemps. Voor de levering van
brood: L. Spee, W .Wismans, A. Loo-
nen, H. Janssen, M. Claassens, G.
Wintels, Kind. Hoedemakers, M. en
P. Custers, J. Gossens en de Kind.
Berkens.
Voor kruisdienierswaren o.a. R.
van Aarsen, L. Wijnhoven, W. Swin-
kels en H. Wijnhoven.
15 VUURMONDEN
Gevuurd werd met ongeveer 15
vuurmonden. Als doel hiervoor wer
den gebruikt een aantal van de in
de Peel nog aanwezige, niet meer
gebruikte schaapskooien. Zo werd er
vanaf „de kommiezenüpper" (een
heuveltje in de omgeving van het
waterleidingpompstation „Breehei")
gericht op Drabbels-peelkooi (gele
gen in de buurt van de Jaegerhof
weg), op Drabbels-veldkooi (gelegen
waar nu het veldkapelletje aan de
Kooiweg op het Veulen ligt) en op
Olve-kooi (omgeving Paardekopweg).
Ook Teuws-kooi (eigendom1 van Van
Meijel, Heide) diende als mikpunt en
werd eveneens in puin geschoten.
Ondanks het feit, dat er in Venray
kermis was, trokken de „manoeu
vres" zeer veel belangstelling. Hon
derden, gekomen per fiets of per rij
tuig, maar de meesten te voet, volg
den op veilige afstand van het door
rode vlaggen afgebakende schietter-
rein de verrichtingen van „Jan Sol
daat".
Maar er was niet uitsluitend een
richtingsverkeer. 's Avonds bewogen
zich vele soldaten over de stoffige
zandweg van het Veulen naar Leu
nen en vandaar over de grintweg
naar Venray, om zich in de kermis
vreugde te storten.
De komst van enige honderden
soldaten voor het nog maar 8500 in
woners tellende Venray toch wel de
nodige afwisseling opleverde, maakt
onderstaande ontboezeming, ge
plaatst in Peel en Maas na afloop
van de manoeuvres, wel overduide
lijk.
Reeds lang hoorde men hier in 't dorp
De menschen onder elkander praten.
Dat het hier dezen zomer
schieten zal zijn
Door de Veld en de Gele soldaten.
De Kluts en de Hei achter
't Volleberg
Zij werden in kampen herschapén.
De boterfabriek werd tot keuken
gemaakt
Maar ook aan de Schei was 't in
het geheel niet stil.
Daar moest men zich gauw
prepareren,
Want enige boer kreeg van 't Rijk
Een of meer gasten te logeren.
Nat van het zweet en vol modder
of stof
Met beremuts en sabel beladen,
Scheel van de honger en zwart
van de dorst.
Maar moeder de vrouw die
schepte goed op,
Ze aten en dronken als Turken
En lagen weldra onder luide muziek
Al op hun rugstrang te snurken.
Des avonds was het een aardig
gezicht
Aan het Veulen en omliggende
straten
Daar waren de deuren van menig
huis
Gesierd met een portie soldaten.
De menschen verzorgden de
jongens heel goed
Ze mochten hen gaarne lijden,
Daarom gingen zij, uit dankbaarheid
Met de meid of de dochter aan 't
vrijen.
's Avonds was er op menige
schuur bal
Vol luister, daar kun je op stuiten,
En al waren de jongens ook terdege
moe,
Dan zat er nog kwik in hun kuiten.
Het was jammer dat de troep zoo
spoedig vertrok,
En slechts voor zo kort kon blijven
Want men zag ze mooi in een rij
Naar de grintweg defileren.
En men liet ze tot spijt van geheel
de boerderij
Direct naar Venlo marcheren.
Toen wuifden de meisjes „vaarwel"
De soldaten werden verlegen
Maar menig meisje heeft met die
grap
Nog gauw een vrijer gekregen.
Maar lieve meisjes maakt U niet
te gauw blij,
Soldaten zijn aardige gasten
Maar hun hartje draait met iedere
wind
Juist als hun politiemuts-kwasten.
Teuws-kooi gelegen in de buurt van de tegenwoordige Ringweg te Ysselsteyn enkele jaren voordat ztf
tot mikpunt diende van de artilleristen. Op de voorgrond de nu 80-jarige Venrayse schilder en tekenaar
Huub van Baar, thans te Eindhoven woonachtig.
Nog géén jaar later was alles ech
ter bittere ernst. Op 28 juni 1914
klonken te Serajewo de fatale scho
ten.. De Oostenrijks-Hongaarse troon
opvolger Franz-Ferdinand en zijn
vrouw werden doodgeschoten door
de revolutionaire student Gavrillo
Princip. Precies één maand worden
er ultimata gesteld, mobilisaties
worden afgekondigd en oorlogsver
klaringen afgegeven.
Op 4 augustus waren alle belang
rijke landen van Europa met elkaar
in oorlog. De eerste wereldoorlog,
die tot 11 november 1918 zou duren,
was in alle hevigheid losgebarsten.
Het lot bleek Nederland, dat op 1
augustus ook zijn zonen onder de
wapenen riep, gunstig gezind. Het
kon gelukkig al was het soms op
het nippertje buiten de grote vol-
kerenstrijd blijven.
Na het sluiten van het vredesver
drag van Versailles op 28 juni 1919
heerste een tijdlang de illusie dat de
vrede nu blijvend verzekerd was.
Maar al heel spoedig bleek, dat de
problemen door de strijd niet waren
opgelost. Nagenoeg alle deelnemen
de landen waren door de lange duur
van de gevoerde oorlog verarmd en
nog meer verbitterd.
Landen waren uiteengerukt, vol
keren werden onderdrukt. Andere
landen kampten met inflatie en re
voluties en dictatoren poogden naar
de macht te grijpen. De toekomst zag
er weer dreigend uit en de legers
begonnen weer te oefenen.
Ook de Peel was in september
1924 weer het toneel van grote mili
taire operaties. De 7.000 deelnemen
de militairen werden voor het ovet-
grote deel ondergebracht in de ka
zerne te Venlo en in tenten op de
Grote Heide aldaar.
1924
Maar ook de gemeente Venray
moest op grote schaal voer onder
dak zorgen. In Venray-kom alleen al
voor 60 officieren en onderofficieren,
550 manschappen en 130 paarden.
De oefeningen, waaraan werd deel
genomen door nagenoeg alle onder
delen van het Nederlandse leger,
werd besloten met een défilé voor
Koningin Wilhelmina, dat plaats
vond in de buurt van Grubbenvorst.
1930
De grootste militaire oefening die
ooit in de Peel is gehouden, vond
plaats van 23 tot 26 september 1930.
(12.000 militairen, waarvan 7.000 in
fanteristen). Met uitzondering van
Ysselsteyn, Smakt en Veulen moest
heel Venray toen rekening houden
met de mogelijkheid van inkwar
tiering.
Het centrum van het manoeuvre-
gebied lag ditmaal in Castenray,
waar duizenden belangstellende bur
gers waaronder ook Koningin
Wilhelmina het spektakel gade
sloegen. W. W.
Als een der eerste groeperingen
heeft Opbouw '70 vorige week zich
beraden over de resultaten van de
jongste gemeenteraadsverkiezing.
Opbouw '70 verloor daarbij welis
waar een raadszetel, doch niet de
moed, zoals wel uit deze vergade
ring bleek.
De teruggang van het aantal kie
zers voor deze groepering vond men
moeilijk te verklaren, al zal de deel
name van landelijke politieke par
tijen aan de Venrayse raadsverkie
zing hier ook debet aan zijn, even
als het feit dat zo weinigen naar de
stembussen zijn gekomen. Een ande
re reactie was, dat misschien de
propaganda van Opbouw '70 voor
deze raadsverkiezing te „acade
misch" is geweest.
Weer anderen zochten de terug
loop van stemmen in het feit dat
verschillende kiezers Opbouw '70 in
de voorbije jaren zijn gaan zien als
de „club, die overal tegen is" i.p.v.
de club die tegen bepaalde onzorg
vuldigheden haar stem verhief, ini
tiatieven op tafel legde en alterna
tieven naar voren bracht. Maar dat
verschil schijnt niet goed overgeko
men te zijn.
Tenslotte dachten weer anderen,
dat Opbouw '70 bij de vorige ver
kiezing in feite gezien werd als de
enige oppositie-partij, terwijl men
nu die oppositie gespreid ziet over
o.m. de landelijke politieke partijen,
welke thans ook deelriamen.
Was men over de redenen van
verlies het niet helemaal eens met
elkaar, wel unaniem was men van
mening, dat Opbouw '70 nog degelijk
bestaansrecht heeft, zoals ook geoor
deeld werd door de meer dan 700
stemmen, die deze groepering ook
de laatste verkiezing nog wist te
verwerven.
Dat betekent dat de éne man, die
Opbouw '70 de komende vier jaren
in Venrays raad gaat vertegenwoor-
digen de doelstellingen van Opbouw
'70 nog beter dan voorheen zal heb
ben waar te maken. Daar dit voor
één persoon in feite een onmogelijke
taak is, moet hij een beroep kunnen
doen uit vele deskundigen uit de
achterban. Die zal dan ook ver
sterkt moeten worden middels aan
trekking van die deskundigen en
vergroting van het ledenbestand.
Daaraan gaat men nu hard wer
ken, evenals aan de vorming van
verschillende werkgroepen.
Of Opbouw '70 bij de wethouders
keuze geraadpleegd zal worden, is
een vraag, die op dit moment nog
niemand kan beantwoorden. De
vraag is of de groeperingen, die
thans de wethouders „leverden" daar
behoefte aan hebben. Waar Opbouw
'70 wel behoefte aan heeft, is open
baarheid, ook in deze zaakMocht
men bij het overleg betrokken wor
den, dan zal op. die openbaarheid
worden aangedrongen.
Hoe men zich op zal stellen tegen
andere groeperingen in de nieuwe
raad zal de tijd moeten leren. Voor
op staan de doelstellingen van Op
bouw '70. Willen anderen daar in
cidenteel of blijvend aan meewer
ken, dan zal men incidenteel of blij
vend samenwerken. Maar de tijd zal
in deze leren, hoe de kaarten komen
om daarover opnieuw onderling
liggen en dan is het nog tijd genoeg
kontakt op te nemen. Wel sprak de
vergadering de wens uit dat Opbouw
'70 weer vertegenwoordigd zal zijn
in de commissies van financiën en
ruimtelijke ordening. Ook in jeugd-
en sport hal voorheen een Opbouw-
afgevaardigde een plaats, doch déze
commissie krijgt nu een heel andere,
en hopenlijk niet-politieke, samen
stelling.
Geen voorrang
Op de kruising Henseniusplein-
Schpolstraat werd weer eens geen
voorrang verleend. Gevolg botsing
met materiële schade. Deze keer ver
leende de bestuurder van de perso
nenauto, de 23-jarige Venrayer P. B.
geen voorrang aan de over de
Schoolstraat rijdende auto, bestuurd
door de 54-jarige plaatsgenoot P.
v. d. B.
Op de kruising Pr. Bernnard-
straatOranjestraat verleende de
bestuurder van de personenauto K.
D. uit Venray geen voorrang aan de
personenauto bestuurd door de 54-
jarige plaatsgenoot V. v. d. O. Ook
hier materiële schade.
Beerkens test gratis,
en vervangt goedkoop.
Uitlijnen, balanceren, schokbreker-
controle, profielmeting.
Venlo, Straelseweg 23
Venray, Zuidsingel
Helden, Roggelseweg 9
8 roekh uizenvorst.
Schoolstraat 1
Bestuurder was
dronken
Een merkwaardig en niet alle
daags ongeluk heeft zich op de Gro
te Markt voorgedaan.
De bestuurder en eigenaar van een
auto uit het Duitse Muhlheim a.d.
Ruhr was met enkele kameraden in
Venray uit geweest en had daarbij
te veel van het Hollandse vocht ge
noten. Zo veel zelfs dat zijn kame
raden het onverantwoord achtten
dat hij achter het stuur van zijn
auto ging zitten. De twee 17-jarigen
E. L. uit het Duitse Oberhausen en
B. B. uit Muhlheim namen zijn auto
sleutels af en zouden zelf wel zor
gen thuis te komen. Nummer een
startte dus de wagen. Dat ging goed
tot de auto van de Groesbeker P. K.
in de weg stond. Toen was er de
eerste botsing. Nummer twee zou
het beter doen. Hij dook achter het
stuur en botste prompt tegen dezelf
de auto op. Gevolg twee zwaar be
schadigde auto's en twee processen-
verbaal, namelijk het zonder rijbe
wijs besturen van een motorvoertuig
en de zgn. joyriding.
Weer drie gewonden
bij beruchte kruising
De bestuurder van een der per
sonenauto's, de 29-jargie A. v. h. R.
uit Enschede verleende op de be
ruchte kruising te Ysselsteyn geen
voorrang aan de uit de richting
Deurne komende personenauto, be
stuurd door de 35-jarige A. S. uit
Helmond. De auto van de Twente
naar werd totaal vernield. De be
stuurder en zijn echtgenote moesten
met diverse verwondingen naar het
Venrayse ziekenhuis worden ver
voerd en aldaar worden opgenomen.
De echtgenote van de Helmondse
bestuurder moest met hoofdverwon
dingen naar het ziekenhuis. Deze
verwondingen vielen later mee, zo
dat zij naar huis kon worden ver
voerd. De Helmondse auto werd
zwaar beschadigd.
g JÊ g INTERIEURVERZORGING
Wilhelminastr.6 Venray 04780-2510 j VH I
