TT
Driehonderd jaar geleden
dujardin
Rode Kruis doet weer een
beroep op de bevolking
GEMEENTELIJKE NOTITIES
Leenenl
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Schuurkerk midden in de Peel
SPORTVERSLAGEN
DIENEN DINSDAGS
VOOR12UUR TE
ZIJN INGELEVERD.
Vuilnisophaaldienst
Gemeentehuis op
woensdag 29 mei
gesloten
Verkiezing leden
gemeenteraad
Mevr. Rixt Breeuwsma-
Rypkema Molenklefweg 1
LIJST 5
VVD
Verkiezing leden
gemeenteraad
Verkiezing léden
gemeenteraad
VRIJDAG 24 ME11974 No. 21
VIJF EN NEGENTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
VOOR AL UW DRANKEN
VOOR AL UW DRANKEN
DRUK- EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF B.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050652
ADVERTENTIEPRIJS 18 et par mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER HALFJAAR 8,50 (bij vooruitbetaling)
Het leven van de Deurnese pastoor Gerrit Hendrik Jacobs is als
een avonturenroman. En het is dan ook geen wonder dat de be
kende schrijver Roothaert hem maakte tot een van de hoofdper
sonen van zijn roman „Die Verkeerde Waerelt." Maar een ander
meer blijvend monument is, ook ter zijner nagedachtenis, opge
richt op Venrays grondgebied, namelijk nabij de Venrays-Deurne-
se grens op de Grootenberg. Daar staat tussen een zevental lin
den een betonnen kruis, onder een soort ciborium, met op de ach
tergrond een ronde boog van oude straatkeien van het Deurnese
marktplein.
..I tout p.r«cJ'«r*£*
1 F9W M>A nrJA HUIlH* jLnJ»
DEURNS PASTOORKE
De in Deurne in 1624 geboren jon
geman, kwam ter wereld op een
tijdstiu, dat de Geuzen volop bezig
waren met hun vrijheidsstrijd. Een
strijd, die voor de katholieken van
die dagen een minder prettige bij
komstigheid had, namelijk dat deze
Geuzen de gereformeerde godsdienst
voorstonden en de katholieken niet
alleen hun kerken ontnamen, maar
ook de uitoefening van hun gods
dienst verboden en noderdrukten.
Hoewel Deurne onder de Staten van
Holland viel, merkte men aanvanke
lijk weinig van deze „geuzen-bewe
ging en de jonge Gerrit Hendrik kon
dan ook rustig in Leuven zijn op
leiding tot priester afmaken. Op 24-
jarige leeftijd wordt hij dan in 1648
benoemd tot pastoor in Deurne.
MENENS
Toen was het echter al menens ge
worden, want in 1643 was de Meije-
rij door de Geuzen veroverd en werd
ook in die streek de uitoefening van
de katholieke godsdienst verboden.
Die van Deurne trokken zich daar
aanvankelijk weinig van aan en lie
ten de benoemde dominee links lig
gen. Maar hieraan kwam een einde
toen de Geuzen de kerk sloten en
verkochten ten baee van de Protes
tanten.
Het is uit die tijd dat de Deurnese
geschiedschrijver Ouwerling
meent dat de beelden van Deurns
kerk zouden zijn overgebracht
naar die van Venray. Bewijzen
heeft hij daarvoor nooit aan kun
nen brengen.
De niuew benoemde pastoor moest
dan ook „ondergedoken" zijn ambt
uitoefenen en op stallen en in schu
ren de H. Mis opdragen, daarbij
achtervolgd door de aanhangers der
Geuzen.
SCHUURKERK
In 1649 werd een oplossing gevon
den. De oost grens van Deurne was
tevens de grens van de Staten van
Holland met het Spaanse gebied,
waar Venray onder hoorde. In dit
Spaanse gebied was godsdienstvrij
heid. Daarom verzocht Pastoor Ja
cobs Venray om dicht bij de grens
een schuurkerk te bouwen.
Dat gebeurde inderdaad op de
Grotenberg, midden in de peel. Als
Pastoor Jacobs daar zijn godsdienst
oefeningen hield, konden de Geuzen
hem niets maken. Van dit kant zijn
wel de nodige pogingen gedaan om
deze „paepse kerkschuur" weg te
krijgen, maar Venray, met het mach
tige Spanje achter zich, hield voet
bij stuk. Dat deed ook Pastoor Ja
cobs, die in 1658 zelfs in deze schuur
zijn intrek nam, toen hij voor goed
uit Deurne verbannen werd. Hij
schijnt daarin ook nog een school
gesticht te hebben en bepaalde stuk
ken zeggen dat hij in 1662 de schuur
zelfs nog uitgebreid heeft met1 een
zustershuis.
GEEN HEERBAAN
Als we in onze auto's over de ge
asfalteerde weg n ulangs dit kruis
en Crayenhut snorren en vrij snel
in Deurne zijn, dan is het toch wel
goed te bedenken dat in de 17e eeuw
deze heel streek nog barre woestenij
was, met nauwelijks een karweg, die
's winters dan veelal onbegaanbaar
was door modder en water.
Daarover moesten de katholieken
van Deurnes ter kerke en daarheen
moest de schooljeugd voor gods
dienst-onderwijs. En in die barre
vlakte was dan het hoofdkwartier
van de verbannen priester, die van
hieruit de stervenden bijstond, de
pasgeborenen ging dopen, terwijl de
gereformeerden steeds op de loer
lagen om hem te kunnen pakken.
Dat lukte hen driemaal en de laat
ste keer werd hij zelfs opgesloten in
de „diefkelder" onder het Deurnese
kasteel. Maar telkens kwam hij vrij
op losgeld, waar zijn toch al niet te
grote kas deed slinken, zodat hij gro
te perioden van armoede gekend
moet hebben.
In 1672 kregen de katholieken in
de Meijerij weer vergunning om de
H. Mis op jte dragen in 2gn. schuur-
kerken. Pastoor Jacobs kon naar
Deurne terug en de kapel op de Gro
tenberg kwam leeg te liggen. Hij
had zijn dienst gedaan.
ROVERS EN SCHELMEN
In 1674 vraagt dezelfde Pastoor
Jacobs de schout en schepenen van
Venray de dan grotendeels verval
len kapel te mogen afbreken. In zijn
schrijven zegt hij dat de kapel nu
dient als schuilplaats voor rovers en
schelmen. Maar geleerd door de
voorbije jaren, vraagt hij wel met
een om op dezelfde plek weer een
nieuwe kappl te mogen bouwen, in
dien zulks nodig zou zijn.
Het Venrayse „gericht" beschikt
goedgunstig op zijn verzoek en de
kapel verdwijnt. Er komt voor in de
plaats een eenvoudig kruis, dat de
herinnering vasthoudt aan wat hier
eens gebeurde.
De eerste herinneringsplaat met 't
opschrift: „Dit kruis is de stille ge
tuigenis van de offervaardigheid der
Venrayse katholieken uit vroeger
eeuwen en tevens een herinnering
aan pastoor Jacobs, den Priester
heid", werd later vervangen door
een houten, en weer later door een
ijzeren bord, waarop te lezen stond:
Dit kruis werd geplant ter nagedach
tenis van een kapel door Deurne op
deze plaats opgericht in het jaar
1649 tijdens de sluiting van de room
se kerken in de Meijerij van 's Bosch
om alhier de godsdienstoefeningen
te verrichten". Deze tekst staat ook
met een gebed op het nieuwe kruis.
In de loop der tijden is telkens
opnieuw het kruis, met een Rijn
lands corpus in verval geraakt. Zo
is bekend dat in 1840 de thans nog
staande 7 linden geplant zijn rond
het kruis en de zaak weer eens werd
opgekalefaterd. De jongste wereld
oorlog liet ook dit stukje grond niet
onberoerd en een en ander had
zwaar geleden. Toen men in Yssel-
steyn een aktie wilde ondernemen
om dit kruis weer eens wat op te
knappen, trokken die van Deurne
dat op hun fatsoen. Er werd daar
een aktiecomité opgericht, dat, vol
gens een idee van architect Deltrap,
het oude kruis verving door een
nieuw, met de keien, die o.m. vrij
kwamen van het Deurnese markt
plein, de ronde schutsmuur gebouwd
werd. Men heeft er nu inderdaad
een waardig gedenkteken van ge
maakt, met het zwaar betonnen dak.
DRIE EEUWEN
nadat de kapel is afgebroken ligt dit
stukje Peel nog altijd wat achteraf.
De linden moeten broodnodig een
goede snoeibeurt hebben en de mest-
faalt achter de muur maakt nu niet
bepaald een bijzonder fraaie indruk.
Maar desondanks komt men bij
een bezoek aan dit kruis toch weer
even onder de indruk van het feit
dat hier in zijn eentje 300 jaren ge
leden een priester aan het werk
was, die op zijn sterfbed in 1684
trots kon verklaren dat in die tur
bulente tijd niemand geboren of ge
storven was van de aan hem toever
trouwden, zonder zijn geestelijke bij
stand.
Van 27 mei tot en met 8 juni a.s.
zal het Rode Kruis een beroep doen
op het Nederlandse volk, dus ook
op de inwoners van de gemeente
Venray, om de uitgebreide taken, die
het heeft financieel mogelijk te ma
ken. Tijdens deze jaarlijkse campag
neperiode zal men via rado, tv, pers
en affiches hierop duidelijk worden
geattendeerd en kort voor die tijd
zal door de PTT een zakje worden
verspreid, dat later door medewer
kers-collectanten van het Rode Kr.
zal worden opgehaald. Verwacht
wordt natuurlijk, dat het zakje dan
gevuld zal zijn met een geldelijke
bijdrage voor het Rode Kruis.
Tijdens de jaarlijkse collecte ten
bate van het Rode Kruis horen de
collectanten dikwijls: „ik heb al be
taald, want ik ben lid". Dat kan,
want een groot aantal mensen is lid
van het Rode Kruis, en betaalt een
jaarlijkse contributie. Maar anderen
zijn lid van een of andere kruisver
eniging, het Groene Kruis of het
Oranje Kruis; doch deze kruisver
enigingen hebben geheel andere ta
ken dan het Rode Kruis. Tijdens de
campagne wordt een beroep gedaan
op IEDEREEN, op leden en niet-le-
den van het Rode Kruis.
WAT DOET HET RODE KRUIS?
In de statuten van het Rode Kruis
staat als doelstelling: „Geboren te
midden van oorlogsgeweld, gedreven
door naasteliefde, stelt het Rode Kr.
zich ten doel zowel in tijd van oor
log als in tijd van vrede de mens
heid te dienen door hulp te verle
nen aan gewonden, zieken en ander
zins hulpbehoevenden en mede te
werken aan alle maatregelen, waar
door menselijk leed kan verzacht of
zo mogelijk voorkomen".
INTERNATIONAAL
Het Nederlandse Rode Kruis is lid
van het internationale Rode Kruis.
Via deze organisatie kan Nederland
andere landen helpen en andere lan
den helpen Nederland wanneer hier
een ramp gebeurt. In dit verband
mag b.v. herinnert worden aan de
buitenlandse hulp tijdens de waters
noodramp in Zeeland in 1953.
Het Nederlandse Rode Kruis kan
een getroffen land bijstand verlenen
door het zenden van:
Personele hulp;
het Rode Kruis kan een aantal
vrijwillige artsen, verpleegsters en
helpsters en helpers uitzenden;
Materiële hulp;
uit eigen middelen of uit de op
brengst van een speciale inzame-
lingsaktie worden naar behoeften
kleding, beddegoed, levensmidde
len, medicijnen, speelgoed e.d. aan
gekocht en aan de Rode Kruisver
eniging van het getroffen land ter
beschikking gesteld.
Financiële hulp;
door overmaking van gelden kan
het Nederlandse Rode Kruis mee
helpen de noodzakelijke goederen
in het getroffen land aan te ko
pen.
Voorbeelden van personele, mate
riële en financiële hulp zijn o.m. ge
geven tijdens de oorlog in Biafra en
Pakistan-India; overstromingen
Pakistan; droogte in 'n aantal Af
rikaanse landen; aardbevingen
Italië enz. enz.
NATIONAAL
Het hoofdbestuur en het hoofdkan
toor zijn gevestigd in Den Haag. 'N
aantal taken wordt vanuit 't hoofd
kantoor verricht, terwijl een groot
aantal andere taken worden gedaan
door de afdelingen, gesteund door
hoofdkantoor.
Op nationaal niveau worden gere
geld: het centraal laboratorium van
de bloedtransfusiedienst te Amster
dam; een laboratorium dat zeer hoog
gespecialiseerd is. Het is een steun
en toeverlaat van de plaatselijke
bloedtransfusielaboratoria; het hos
pitaalschip „J. Henry Dunant" dat
vakantietochten maakt met chroni
sche zieken; vakantiehuizen voor de
chronische zieken; een in 1914 opge
richt informatiebureau waar men in
lichtingen kan krijgen over krijgs
gevangenen en geinterneerde mili
tairen; radio-medische dienst: sche
pen die geen arts aan boord hebben
kunnen alle dagen van het jaar een
beroep doen op artsen van het Ro
de Kruis aan de wal, die via radio
hulp bieden en desnoods per heli
copter naar het schip gaan.
PLAATSELIJK
Plaatselijk werkt o.m. de colonne.
Bij alle bijzondere sportfestiviteiten
is de Rode Kruiscolonne aanwezig,
om indien nodig hulp te bieden, bv
bij de motocross, wielerwedstrijden,
j eugdvierdaagse, paardenevenemen-
ten etc.
Bij grotere ongelukken of rampen
kan er een beroep gedaan worden
op de colonne, die ongeveer 30 ge
oefende helpers en helpsters kan in
zetten om hulp te verlenen.
Door welfare-werksters worden re
gelmatig mensen bezocht, die niet
of nauwelijks van huis kunnen om
een of andere reden. Ook worden
voor die mensen uitstapjes georga
niseerd en eenmaal een boottocht
gemaakt met de „Prins Maurits".
Middels het Jeugd - Rode Kruis
wordt geprobeerd om de jonge men
sen kennis te laten maken met, of
interesse op te wekken voor het
Rode Kruis.
Via de bloedtransfusiedienst van
het Rode Kruis zijn al zoveel men
sen met het Rode Kruis in kontakt
gekomen, dat de noodzaak hiervan
niet meer behoeft te worden aange
toond.
Door het Rode Kruis worden tal
loze mensen opgeleid voor het EHBO
diploma.
Langs diverse snelwegen staan er
Rode Kruis-ambulances om zo snel
mogelijk hulp te kunnen verlenen.
Deze ambulances worden bemand
door vrijwilligers uit de afdelingen.
De snelwegambulance waaraan ook
Venray meewerkt, staat langs de
autoweg in Helden.
VEEL GELD NODIG
Al deze aktiviteiten worden in ons
Venray door een 50-tal vrijwilligers
(sters) gedaan. De vereniging wordt
niet gesubsidieerd, maar krijgt haar
geld uit de contributies van leden
en uit de jaarlijkse collekte. En het
is uit deze collecte, dat „de grote
hap" moet komen om het Rode Kr.
in staat te stellen dit belangrijke
werk te doen. Daarom durft het R.
Kr. u in de periode van 27 mei tm
8 juni te vragen: HELPT HET RO
DE KRUIS TE HELPEN
De vuilnisophaaldienst in Venray-
kom ,die normaliter op donderdag
plaats vindt, is i.v.m. hemelvaarts
dag verschoven naar vrijdag.
In verband met de verkiezingen
voor de gemeenteraad zullen alle
gemeentelijke diensten op woensdag
29 mei a.s. gesloten zijn.
Alleen voor het aangeven van ge
boorten, overlijden en destructie-
materiaal kan men op die dag tus
sen 11 en 12 uur terecht op de af
deling bevolking c.a. ten gemeente
huize, Grote Markt 1.
De burgemeester van de gemeen
te Venray brengt ingevolge artikel
I 8 der kieswet ter openbare kennis,
dat op 29 mei 1974 van des morgens
acht tot des avonds zeven uur de
stemming ter verkiezing van de le
den van de gemeenteraad zal plaats
hebben.
Hij wijst op het bepaalde in artikel
128 van het wetboek van strafrecht:
Hij die opzettelijk zich voor een an
der uitgevende, aan een krachtens
wettelijk voorschrift uitgeschreven
verkiezing deelneemt, wordt ge
straft met gevangenisstraf van ten
hoogste een jaar.
Venray, 20 mei 1974
De burgemeester voornoemd,
drs. F.G.L.L. Schols.
KANDIDAAT nr 4
Bekendmaking uitslag verkiezing
De voorzitter van het centraal
stembureau voor de verkiezing van
de leden van de raad der gemeente
Venray, maakt ingevolge artikel N
12, lid 2 der kieswet bekend, dat op
vrijdag 31 mei a.s. te 10.00 uur, in
een voor de kiezers toegankelijke
zitting van dat bureau in het ge
meentehuis, Grote Markt 1, de uit
slag van de op 29 mei 1974 gehouden
verkiezing zal worden bekendge
maakt.
Venray, 20 mei 1974
De voorzitter voornoemd,
drs. F.G.L.L. Schols.
Uitoefening van het kiesrecht
door personen die in
dienstbetrekking zjjn.
De burgemeester van de gemeen
te Venray herinnert in verband met
de aanstaande stemming ter verkie
zing van de leden van de gemeente
raad aan de onderstaande bepalin
gen der kieswet:
1. Volgens artikel I 10 der kies
wet is iedere werkgever verplicht
te zorgen, dat iedere werknemer,
die bij hem in dienstbetrekking is
en bevoegd is aan de stemming deel
te nemen, voor zover deze niet bui
ten de tijd van zijn dienstbetrek
king aan de verkiezing kan deelne
men, daartoe de gelegenheid krijgt.
Deze verplichting geldt niet ten
aanzien van de werknemers, die uit
hoofde van hun dienstbetrekking
binnen de voor de stemming bepaal
de tijd niet vertoeven in een ge
meente, waar zij aan de stemming
kunnen deelnemen, of in een aan
grenzende gemeente, tenzij zij om
aan de stemming deel te nemen niet
meer dan gedurende twee achter
eenvolgende uren verhinderd zullen
zijn, hun arbeid te verrichten.
2. Op grond van artikel I 9 der
kieswet wordt de werkgever die de
hierboven vermelde, hem opgelegde
verplichting niet nakomt, gestraft
met hechtenis van ten hoogste 14
dagen of geldboete van ten hoogste
vijfenzeventig gulden.
Venray, 20 mei 1974
De burgemeester voornoemd,
drs. F.G.L.L. Schols.