Spreidingsbeleid
Woningbouw ter discussie..
Wat is er te doen in de gemeente
Venray..
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Knuppel in het hok
Wim Claessens
to
Geen spreekuur
Meepraten over
begroting 1973
VRIJDAG 8 DECEMBER 1972 No. 49
DRIE EN NEGENTIGSTE JAARGANG
S PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050852
V009 AL UW DRANKEN
ADVERTENTIEPRIJS 15 ct per mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER HALFJAAR 7.50 (bQ vooruitbetaling)
Het steeds maar duurder worden van woningbouw met alles wat
daar inhaerent is, maakt het o.m. noodzakelijk te komen tot een
goed doordacht bouwbeleid. Daar hoort ook by een evenwichtige
uitgroei van de bevolkingsspreiding over de gemeente om ook
maatschappelijke en culturele problemen redelijkerwijze te kun
nen oplossen. Daarbij is door de gemeente als een verlaat St.
Nicolaasgeschenk aan de raadsleden een discussienota aange
boden, die een spreidingsmodel van de woonkernen van Venray
inhoudt en ter discussie stelt.
FUNKTIE VAN HET CENTRUM
Het rapport komt tot de stelling
dat Venray-centrum een gemeente
lijke en regionale funktie heeft in
de verzorgende sector. Die funktie
zal kwalitatief en kwantitatief moe
ten toenemen, wil ook de sociaal-
culturele funktie kunnen worden
uitgebouwd. Daartoe is nodig een
grote groep bewoners. De industriële
werkgelegenheid is geconcentreerd
dn 2 of 3 gebieden, terwijl de ver
zorgende werkgelegenheid voor het
overgrote deel in het centrum lig
gen. Voor de agrarische werkgele
genheid ligt er het grote buitenge
bied.
Concentratie van woon- en werk
gelegenheid brengt met zich dat
meersoortige voorzieningen op kwa
litatief hoog peil kunnen worden
aangelegd, die het leefpatroon op
hun beurt weer beter maken. Op
grond van deze stelling .pleit het
rapport voor conservering van de
quartaire woongebieden. Voor de
tertiaire woongebieden wordt wo
ningbouw toegelaten, nodig voor de
opvang van eigen groei. In secun
daire kernen kunnen in de komende
10 jaren 450 woningen gebouwd
worden (met wellicht moeilijkheden
op maatschappelijk gebied).
Hoe men aan een en ander in dit
zeer uitvoerig en rijkelijk van tabel
len gekomen is, vindt U hieronder.
ONTWIKKELING BEVOLKING
Venray, dat ruim 100 jaar fëledien
5.000 inwoners kende, is op 1 januari
1972 bijna aan de 28.000 inwoners
toe. En deze inwoners, wonen in
percentages uitgedrukt, als volgt
verdeeld over de gehele gemeente:
wonend in
aainlt
won.
Centrum
66.0
18.387
4.039
67
Ysselsteyn
6.7
1.860
389
6.5
Leunen
5.9
1.654
356
5.9
Oostrum
5.3
1.476
359
6.0
Oirlo
4.0
1.105
239
4.0
Merselo
3.5
963
213
3.5
Castenray
2.7
754
156
2.6
Veulen
2.1
583
116
1.9
Heidie
1.8
489
103
1.7
Vredepeel
1.2
342
61
1.0
Smakt
0.8
236
51
0.8
27.849 6.082
De bevolking neemt af of toe door
geboorteoverschot, interne migratie
(vertrek naar of komst andere plaat
sen in de gemeente zelf) of externe
migratie (komst van of vertrek naar
andere plaatsen buiten de gemeente).
Nu blijkt dat sinds 1960 de kerk
dorpen Oirlo, Heide in inwonergetal
zijn teruggelopen. De laatste twee
jaren zijn daar Castenray, Veulen,
Merselo. Vredepeel en Smakt bij ge
komen, enerzijds doordat heit aan
tal geboorten belangrijk minder is
geworden, doch ook door emigratie
uit deze plaatsen.
Gaat men de woongebieden nu in
delen in 4 categorieën: a, b, c, d,
waarbij bij „a" het geboortesaldo,
het interne en externe migratiesal-
doen het totale groeisaldo positief
zijn; bij „b" slechts 3 van deze fac
toren positief zijn; bij „c" slechts 2
en bij „d" slechts 1 faktor positief
is, dan komt men tot de volgende
indeling:
Categorie a: Centrum, Leunen.
Categorie b: Oostrum, Ysselsteyn,
Castenray, Veulen, Vredepeel en
Smakt.
Categorie c: Merselo.
Categorie d: Oirlo en Heide.
BASISONDERWIJS
Men kan ook een dergelijke in
deling maken, naar het aantal wo
ningen dat aanwezig is om een ba
sisschool in stand te houden.
Categorie a: voldoende woningen
(450 - 700) voor 12-klassige basis
school centrum.
Categorie b: voldoende woningen
(300 - 450) voor 8 klassige basis
school: Oostrum, Leunen, Yssel-
Categorie c: Voldoende woningen
steyn.
(225 - 300) voor 6 klassige basis
school: Oirlo.
Categorie d: minder dan 225 wo
ningen en dus te kleine basissschool:
Castenray, Veulen, Heide, Merselo,
Vredepeel en Smakt.
GEMEENSCHAPS
VOORZIENINGEN
Op grond van gemeenschapsvoor
zieningen als onderwijs, winkel- en
sportvoorziening is ook een cate
gorische indeling gemaakt in dit rap
port.
Dat heeft dit rapport ook gedaan
via vele ingewikkelde tabel! |n en
berekeningen, waarbij bijv. bij sport
o.m. een onderverdeling is gemaakt
van veld- en zaalsporten en het win
kelbestand bekeken op de door het
Centraal Instituut Midden- en Klein
bedrijf gehanteerde norm van 0.3 m2
wiinkelvl'oeroppervlak per inwoner.
Bij onderwijs heeft men een punt
voor elke onderwijskracht bij kleu
ter- als basisonderwijs.
Bij winkels: 4 punten als de
CIMK norm wordt gehaald bij 75%
of meer; 3 idem tussen 50 - 75%;
2 idem tussen 25 - 50%; 1 idem min
der dna 25%.
Bij sport 2 pnt. voor elke defini
tieve voorziening; 1 pnt. voor elke
noodvoorziening.
Dan komt men tot de volgende
puntentelling
Centrum 102; Ysselsteyn 19; Leu
nen 18; Oostrum 15; Oirlo 15; Mer
selo 11; Castenray 7; Veulen 7; Hei
de 7; Vredepeel 6; Smakt 1.
Ooik hier kan men dan een cate-
gorioshe indeling maken aan de
hand van de behaalde punten:
a. minimaal 22 pnt.: centrum;
b. minimaal 16 pnt.: Leunen, Yssel
steyn;
c. minimaal 11 pnt.: Oostrum, Oir
lo, Merselo;
d. minder dan 11 pnt.: Castenray,
Veulen, Heide, Vredepeel, Smakt.
VOORZIENINGEN
ALGEMEEN NUT
is een andere mogelijkheid tot cate
goriseren.
a geeft aan, dat bank, post en
openbaar vervoer aanwezig is:
Venray, Oostrum, Ysselsteyn,
Oirlo.
b geef aan dat twee van dergelijke
voorzieningen aanwezig zijn
Leunen, Castenray.
c geeft aan dat een van deze voor
zieningen aanwezig is: Veulen,
Heide, Merselo.
d' geeft aan dat geen van deze voor
zieningen aanwezig is: Vredepeel,
Smakt.
Een ander categorische indeling
is te maken voor wat betreft de
werkgelegenheid:
a geeft aan minder dan 50% agra
rische woningen in het totale
woongebied en minder dan 30%
in het buitengebied1: centrum,
b geeft aan minder dian 50% agra
rische woningen in het totale
woongebied en 30 tot 60% in het
buitengebied: Oostrum en Leu
nen.
c ook minder dan 50% in het totale
gebied door meer dan 60% in het
buitengebied: Ysselsteyn, Oirlo,
Merselo en Vredepeel.
d meer dan 50% agrarische wonin
gen in het totale woongebied en
meer dan 60% in het buitenge
bied: Castenray, Veulen, Heide
en Vredepeel.
Zet men nu al deze categorieën
naast elkaar dan krijgt men het vol
gende beeld, dat men in cijfers kan
waarderen.
Voor Uw RIJBEWIJS naar
Autorijschool
Aanmelden
Kennedyplein 10, tel. 2471
Poststraat 8, tel. 1429
Erkend A.N.W.B., Bovag,
Vamor gediplomeerd.
Ook gelegenheid tot Daflessen
2 8
CQ tic^ J
fj Si
O 2-ë ki?
O O 4)
C bfl
Centrum
a
8
a
8
a
6
a
4
a
4
30
Oostrum
b
b
c
a
b
6
6
3
4
3
22
Leunen
a
b
b
b
8
6
4.5
3
3
24.5
Ysselsteyn
b
b
b
a
c
6
6
4.5
4
2
22.5
Castenray
b
d
d
b
d
6
2
1.5
3
1
13.5
Veulen
b
d
d
c
d
6
2
1.5
2
1
12.5
Heide
d
d
d
c
4
2
2
1.5
2
1
8.5
Merselo
c
d
c
c
c
4
2
3
2
2
13
Vredepeel
b
d
d
d
d
6
2
1.5
1
1
11.5
Smakt
b
d
d
d
c
6
2
1.5
1
2
12.5
Aan de hand van deze gegevens
kan men komen tot een bepaalde
hiërarchische indeling:
primair: centrum;
secundair:
Oostrum;
Leunen, Ysselsteyn en
tertiair: Oirlo, Castenray, Veulen,
Smakt, Vredepeel en Heide.
In de tertiaire gebieden stelt de
discussienota is over het algemeen
geen of zeer geringe kernvorming
(lustbebouWing).
De landbouw overheerst hier en
in de als kern aangeduide gedeelten
is bet wondngbesltand van een der
gelijke omvang dat het nog niet als
het minimum kan worden aange
merkt om te komen tot een
draagvlak voor allerlei voorzienin
gen. Uit het buitengebied behoeft
men uit de landbouw geen toename
voor deze kernen te verwachten.
Bij de secundaire woongebieden is
wel sprake van kernvorming (al kan
die nog niet aan alle funktiies vol
doen).
Er spelen daar dikwijls nog an
dere faktoren een spel, zo is Leu
nen kennelijk een forensenplaa'ts
voor Venray aan het worden. Ys
selsteyn heeft een duidelijk verzor
gende funktie voor ook nog ander
dan haar eigen woongebied.
Oostrum is woonplaats voor wer
kers op de industrieterreinen en is
als zodanig ook forensenplaats voor
Venray.
UITBREIDING WOONKERNEN
j
Voor de tertiaire woongebieden
dient zich nu de volgende vraag aam.
„Moet men daar woningbouw ple
gen voor de eigen mensen of moet
men daar mensen van buiten ook
een kans geven?" Als het alleen ge
beurt om b.v. de school te behou
den is dat een opschuiven van de
moeilijkheden.
Men kan 't hoogstens doen om een
evenwichtige spreiding van de be
volking te bevorderen, maar dan
zit men bovenlokaal en een derge
lijke stimuleringsbeslissing zal op
lange termijn eerst genomen kun
nen worden.
Voor alsnog ziet men jonge men
sen veelal wegtrekken om dichter
bij hun werk te wonen of daar te
gaan wonen waar sociaal-culturele
of welzijnsvoorzieningen aanwezig
zijn.
Het vormen van nieuwe woon
kernen moet in de tegenwoondige
situatie en naar de stand van de
huidige wetenschap voorkomen
worden.
Dat houdt in dat men ook voor de
gepensioneerde landbouwers daar
geen woningen gaat bouwen, die
later weer door jongere gezinnen
betrokken worden.
Het buiten wonen moet tegen ge
gaan worden om agrarisch gebied
agrarisch gebied te laten blijven.
IN DE SECUNDAIRE
WOONGEBIEDEN
In OOSTRUM bevinden zich in
de kom 226 woningen; is gas, elec-
tricitëit en riolering. Er is daar
ruimte voor plm. 300 woningen.
Blijft de vraag of men dat geleide
lijk (renteverlies grond) of snel
moet bebouwen (met wellicht span
ningen tussen huidiige inwoners en
nieuwkomers).
LEUNEN kan in het zuiden nog
110 woningen bouwen, 40 bij de af
ronding van de ALbdonstraat en 35
in de noordelijke uitbreiding. Even
als Oostrum zal ook dit woongebied
voor zijn winkelbestand grotendeels
op Venray zijn aangewezen en dat
zal wegen en auto's kosten.
Als in het woongebied YSSEL
STEYN op een enigszins ruime
schaal woningbouw mogelijk wordt
gemaakt zal het karakter gaan ver
anderen, omdat de bewoners van
die woningen hun middelen van be
staan elders zoeken. De kern wordt
op die manier forensenplaats en om
dat ze betrekkelijk ver ligt van het
Venray-centrum zal steeds meer
gevraagd worden tot uitbouwen om
daar tot een normale stedelijke wijk
te komen. En dat is zo kostbaar dat
men er niet aan denken kan. Reden
waarom men op structurele en
maatschappelijke overweging Yssel
steyn opschuift naar de tertiaire
woongebieden, waardoor
agrarisch dorp blijft.
het een
Dat is ook OIRLO, waar de be
bouwde kom (111 woningen) wordt
omringd door open agrarisch gebied.
Ten noord-roosten van deze kom
kunnen nog een 90 woningen ge
bouwd worden, waardoor er een to
taal komt van 1500 zielen. Een aan
tal dat onvoldoende is voor een le
venskrachtige kern.
Moet men echter bouwen voor de
eigen groei dan kan met 60 - 70 wo
ningen volstaan worden en blijft het
negatief migratiesaldo aanhouden is
zelfs 40 - 50 woningen de eerste 10
jaren voldoende. En dat wordt een
kostbare geschiedenis, die toch geen
volwaardige kern oplevert.
Ook CASTENRAY zonder in
dustriële werkgelegenheid kan
met 20 - 30 woningen volstaan voor
eigen groei. En dat maakt van Cas
tenray waar 3/5 van de woningen
toch al in het buitengebied liggen,
dan nog altijd niet meer dan een
verdichting van de bebouwing rond
een kruispunt van wegen en kan
van een kern nauwelijks gesproken
worden.
MERSELO is een agrarisch dorp,
met een agrarische kern, opgevuld
met burgerbouw. Gaat men daar
grotere complexen burgerwoningen
tussen zetten, dan gaat de betrekke
lijke gaafheid van dat agrarisch
dorp verloren .Men zal daar heel
voorzichtig moeten zijn. Voor Mer
selo komt men tot de bouw van 25
tot 35 woningen, in de komende 10
jaren, die de druk om riolering en
gas groter maken, terwijl toch geen
levenskrachtige kern tevoorschijn
komt.
VEULEN kent helemaal geen
kernvorming. Voor de eerste 10 ja
ren kan volstaan worden met 20 -
25 woningen, mits de mensen er
blijven wonen.
Evenmin als bij HEIDE (20 - 25
woningen) en VREDEPEEL, waar al
duidelijk te zien is dat de tweede
generatie er uit weg trekt.
SMAKT vormt met Holthees fei
telijk een eenheid en zal met Holt
hees samen wellicht tot enige uit
breiding kunnen komen.
Dit alles overwegend komt het
discussierapport tot een andere in
deling van de verschillende woon
kernen: Primair: Venray; secundair:
Leunen, Oostrum; tertiair: Yssel
steyn, Oirlo, Merselo, quartair: Cas
tenray, Veulen, Smakt, Vredepeel,
Heide.
De raad kreeg als een soort wens lijst de investeringsnota voor
de komende vjjf jaren aangebeden. Ze wil de raad een overzicht
bieden van wat nog allemaal te doen is, maar vooral ook hoe alles
gefinancierd en betaald moet worden. Uitdrukkelijk wordt gesteld
dat deze nota een richtsnoer is, dat aan voortdurende wijzigingen
onderhevig is. Zonder verder in te gaan op de financiële konse-
kwenties, op de lasten die een en ander met zich brengt en hoe
men die denkt op te kunnen vangen, volgt Hieronder het wensen-
lystje dat in ambtelijke taal investeringsprojecten heet.
GEjMEENTE INVESTERINGS
PROJECTEN VOOR 1973 - 1974
Huisvesting secretarie incl. grond
en inventaris 2.250.000,
■Hiervoor is gereserveerd in vroe
ger jaren 1.750.00,levert een
jaarlijkse last op aan rente en af
schrijving van plm. 160.000,
Inventaris politiebureau 40.000,
Komt terug van Rijk.
OPENBARE WERKEN
Rollend materieel gemeentewerken
300.000,vervangingainvest.
Riolering Oirlo 476.000,
Hiervoor wordt een ACW subsidie
verkregen van 357.000,de rest
wordt via baatbelasting verkregen.
Aanleg trottoirs OveTloonseweg
f 35.000,—.
Hierop komt een baatbelasting
van 85%. Blijft voor gem. reke
ning 15%.
Reconstructie Pater Tulpstraat Ys
selsteyn 144.000,
Baatbelasting 85%, blijft voor gem.
rekening 15%.
Reconstructie diverse wegen 200.000
Geheel voor rekening van de ge
meente.
BESTEMMINGSPLANNEN
Brukske 2:
Grondverwerving
Aanleg wegen etc.
Nutsvoorzieningen
Landweert:
Grondverwerving
Veltum 2::
Grondverwerving
2.100.000,—
3.500.000,—
250.000,—
3.520.000,-
Bergkvvartier:
Aanleg wegen 550.000,
Aanleg nutsvoorzienignen 405.000,
Aanleg groen en speelvoorz. 35.000,
Vlakwater:
Aanleg wegen 340.000,
Aanleg nutsvoorzieningen 35.000,
Industrieterrein Maasheseweg:
Aankoop grond 2.600.000,
Leunen:
Aanleg wegen 250.000,
Aanleg nutsvoorzieningen 27.000,
Oostrum-Zuid:
Grondverwerving 300.000,
Aanleg wegen 1.900.000,
Aanleg nutsvoorzieningen 69.000,
Oirlo:
Aanleg wegen 150.000,
Aanleg nutsvoorzieningen 10.000,
Deze prijzen worden alle in de
grond-verkoopprijzen verrekend.
ONDERWIJS
Kleuterschool ConJimxjhof
met grondverwerving 546.000,
Kleuterschool Brukske
met grondverwerving 915.000,
Openbare kleuterschool
met grondverwerving 174.000,—
Diverse mëdieweridngen aan
kleuterscholen 50.000,
Deze bedragen komen terug via
normvergoediing ing. de Kleuter
onderwijs wét.
Basisschool Brukske
met grondverwerving 1.733.000,
Openbare basisschool
met grondverwerving 224.000,
5 klassige school Leunen
met grondverwerving 685.500,
Diverse medewerkdnlgen aan
basisscholen 100.000,
Deze bedragen komen terug via
normvergoecLingen ing. Financ. ver
houdingswet.
GYMNASTIEKZALEN
Brukske en grond 480.000,
Oostrum en grond 430.000,
Ysselsteyn en grond 430.000,
Deze bedragen komen terug via
normvergoedingen ing. Financiële
Verhoudingwet.
Bouw sporthal met grond 1.600.000,-
Men rekent op subsidie van
275.000,—. De gewone rekening
zal ruim 1 ton in een reeks van ja
ren hiervoor belast worden.
Tennisbaan met grond 90.000,
Jaarlijkse last 20 jaren plm. 8500
Uitbreiding De Wieën en grond:
420.000,—
Hier rekent men op een subsidie
van 100.000,Jaarlijkse last ge
durende 20 jaren plm. 27.000,
Inventaris muziekschool 40.000,-
Jaarlijkse last gedurende 20 jaren
4800,—.
Castenray
Merselo
Oirlo
Smakt
Ysselsteyn
115.800,—
166.800
156.000,—
60.000
435.000,—
Hieraan wordt alleen begonnen
mits het rendabel te maken is.
oor 19751976 staat op het pro
gramma:
Rollend materieel gemeentewerken
300.000,—
Riolering Merselo 725.000,
Doortrekking Zuidsingel 400.000,
Reconstr. straten Leunen 335.000,
Ruilverkaveling Merselo 225.000,
Nieuwe Stationsweg 250.000,
Reconstructie wegen 200.000,
Aanleg groen Brukske II 250.000,
Grondverw. Landweert 2.500.000,
Aanleg wegen aldaar 4.000.000,
Nutsvoorzieningen aldaar 300.000,
Aanleg wegen Veltum II 3.000.000,
Aanleg nutsvoorz. aldaar 250.000,
Aanleg groen etc. aldaar 150.000,
Aanleg groen Vlakwa/ter 40.000,
Wegen industrieterrein
Maaöheseweg 1.800.00,
Aanleg nutsvoorz. aldaar 500.000,
Grondaankoop industrieterrein
Oostrum 2.000.000,
Bestemmingspl. Leunen 1.090.000,
Aanleg groen Oosltrum-Z. 110.700,
Aanleg wegen Ysselsteyn 200.000,
Aanleg nutsvoorz. Ysselst. 25.000,
Idem in Oirlo 165.000,
Idem in Castenray 1.000,
Idem in Merselo 446.000,
Medew. Kleuterscholen 50.000,
Verplaatsing Prot. school 25.000,
Medlew. basisscholen 100.000,
Na 197 6staat nog op het program
ma:
Bouw brandweerkazerne en
grond 2.470.000,
Verlich'tingspl. kerkdorpen 150.000,
Rollend mat. gem. werken 300.000,
Riiolering Castenray 525.000,
Riolering Heide 550.000,
Riolering Smakt 300.000,
Nieuwe riolering Venray-kom
3.945.000,—
Verbreding Molenpad 200.000,
Reconstructie Bosweg 80.000,
Doortrekking Noordsingel door
Landweert 1.450.000,
Doortrekking Timmermannsweg
250.000,—
Reconstr. Hoenderstraat 324.000,
Idem Langstraat 250.000,
Ruilverk. Merselo 625.000,
Reconstructie Beekweg 500.000,
Rest. nieuwe Stationsweg 600.000,
Reconstr. Stationsplein 8200.000,
Idem diverse wegen 200.000,
Aula begraafplaats 100.000,
Plan Landweert 7.000.000,
Centrumplan 13.500.000,
De Wieën 900.000,—
Wegen industrie Oostrum 2.000.000,
Afw. bestemm. Leunen 330.000,
Idem Ysselsteyn 245.00,
Idem Oirlo 20.000,—
Idem Merselo 105.000,
Medewerking kleuteronderwijs
50.000,—
Idem basisonderwijs 100.000,
WETHOUDER SCHOLS EN
WETHOUDER LOONEN
In verband met besprekingen el
ders zullen de wethouders G. Schols
en J. Loonen maandag 11 december
a.s. geen spreekuur houden.
Zoals bekend zal de gemeenteraad
van Venray op 12 en 13 december de
begroting voor het dienstjaar 1973
behandelen en vaststellen.
Na afloop van de beide vergade
ringen zal het publiek voor de eer
ste maal bij wijze van proef
vragen over het gemeentelijk huis
houdboek mogen stellen. Indden de
proef aan de verwachtingen beant
woordt, dan is herhaling mogelijk.
