kacino
bar
BUTS I.Q.
bartels
Serviezen
COENEN
De Muntpiaats Venray 1394-1402
GEWELDIG 1
Y00R HET SCHILDEREN YAN
HOUTEN BUITEHKOZIJNEH
DAKLIJSTEN, DEUREH, TUIH-
HUISJES, HEKKEN, •nz.
Gildefeesten in Geysteren
gemeentelijke
notities en
mededelingen
Rayoncommissie
vergaderde
In de Maasgouw, het tijdschrift
voor Limburgse geschiedenis en
oudheidkunde, is de heer J. W. H. M.
Storms nader ingegaan op de wor
dingsgeschiedenis van de zgn. Ven
rayse munten, waarvan we enkele
fraaie specimen gezien hebben op de
vorig jaar gehouden tentoonstelling:
Venray 750 jaar in de geschiedenis.
De heer Storms schrijft hierover:
Blijkens het opschrift deze deze
goudgulden geslagen te Venray in
opdracht van de latere hertog Rein-
oud (IV) va nGulik en Gelder. Het
interessante van dez munt en het
zilvergeld is de toevalligheid van hun
ontstaan. Venray was eigenlijk geen
muntplaats in het Gelderse Over-
kwartier. Dat waren wel Venlo en
Roermond. Hoe kwam het dan dat
ook in Venray munten werden gesla
gen? Daarvoor moeten we terug gaan
naar 1371.
Op 24 augustus van dat jaar over
leed hertog Eduard van Gelder zon
der wettige nakomelingen. In het
zelfde jaar op 4 december overleed
ook zijn broer Reinoud. Met hem
stierf de mannelijke stam uit der
oude graven en later hertogen van
Gelder. Aanspraken op het hertog
dom Gelder maakten toen de half
zusters van beiden, Mechtild en Ma
ria. Mechtild was voor de tweede
maal kinderloze weduwe en trachtte
door middel van een derde huwelijk
nu met de oude, maar rijke graaf Jan
van Blois, haar argumenten kracht
bij te zetten. Maria was echtgenote
van Willem hertog van Gulik. Uit dit
laatste huwelijk waren twee zonen
Willem en Reinoud van Gulik. Toen
tussen beide zusters onenigheid uit
brak over de erfopvolging, werd door
tussenkomst van keizer Karei IV de
oudste zoon van de hertog van Gu
lik, Willem, in het jaar 1372 'begun
stigd met het hertogdom Gelder, als
nauwste mannelijke bloedverwant
van de laatste Gelderse heer. Op 13
december 1939 overleed de hertog
van Guli'k en zijn zoon Willem viel
toen ook toe het hertogdom Gulik,
dat op deze wijze dertig jaar lang
met Gelder verbonden bleef.
Zijn broer Reinoud was niet be
paald tevreden met deze gang van
zaken. Hoewel hij een goed jaar
inkomen genoot, was deze eenzijdige
erflating voor hem aanleiding zijn
ongenoegen duidelijk kenbaar te
maken. Hij verlangde een hoger in
komen en maakte ook vergaande
aanspraken op landbezit. Tussen hem
en zijn broer werd op 1 juni 1394 een
overeenkomst gesloten. Bepaald werd
dat Reinoud in Gelder het land van
Kessel kreeg en de helft van huis
en dorp Horst, in het Gulikse gebied
enkele steden.
In het land van Kessel lag ook
Venray. In deze hem toebedeelde
apanage nam Reinoud van Gulik en
Gelder het recht de muntslag uit te
oefenen en dat met reden, want deze
metaal bewerking betékende een
bron van inkomsten voor de munt-
heer.
Het gebruikte muntmateriaal was
goud en zilver. Het goud werd met
zilver vermengd en naar mate de
toevoeging van dit metaal zakte het
goudgehalte en kregen de munten in
de regel ook een bleker aanzien. Het
muntzilver werd gelegeerd met ko
per. Zo ontstonden, vooral op het
einde van de 14e eeuw en in de loop
van de 15e eeuw, munten van ver
scheidene kleur en kwaliteit.
J
VENRAYSE GOUDGULDEN
We zijn hier dan aangekomen bij
de Venray se goudgulden van Reinoud
van Gulik en Gelder. Deze munt is
van goede kwaliteit in vergelijking
met de latere goudguldens die hij als
hertog liet slaan. Deze laatsten ston
den dan ook door het onbetrouwbare
gehalte bekend als „blauwe gulden".
Op de voorzijde van de Venrayse
munt staat afgebeeld Johannes de
Doper, de wijsvinger van de rech
terhand vermanend opgeheven, in de
linker hand houdt hij een staf. Tus
sen de voeten van de heilige is een
langvormig kruis afgebeeld.
Het randschrift luidt: REINALDVS
DE rVLIA Z GL et Gelria).
De keerzijde is merkwaardiger.
Deze vertoont vijf wapens in een
ronde vierpas. Op het middelste wa
penschild staat de naar rechts ge
wende dubbelgestaarte gelderse
leeuw, er rondom heen kleinere wa
pens. Heraldisch links een kruis op
een schildje dat geheel is weergege
ven, boven de tweekoppige adelaar,
beneden een schild met ruiten dat
ondersteboven is afgebeeld en rechts
een zesspakig wiel zonder schild.
Het randschrift: MONETA OPIDI
DE VENRADEN.
Deze wapen op de keerzijde van
de munt zijn, op een enkele wijziging
na, behalve de Gelderse leeuw in het
midden, op nogal onrechtmatige wij
ze overgenomen van de Paltsgraaf
van Neustadt. De munt in zijn geheel
is een zuivere nabootsing van die der
keurvorsten, welke volgens het munt-
verdrag van 19 september 1399 als
kenteken hebben het kruis, afge
beeld tussen de voeten van Johannes
de Doper.
Gezien dit kruis moet de Venrayse
goudgulden na september 1399 gesla
gen zijn. Het ontbreken van de titel
„hertog" op deze munt bij ide naam
van de muntheer bewijst dat Reinoud
•nog tijdens het leven van zijn broer
Willem I als hertog en voor februari
1402, het jaar van zijn opvolging in
de verenigde hertogdommen, de
goudgulden heeft laten slaan.
I
ZILVEREN MUNTEN
Van dezelfde muntheer bestaan
ook de volgende zilveren munten: de
dubbele groot, waarvan enkele tien
tallen exemplaren bekend Zijn (twee
stuks in de collectie van het Kon.
Penningkabinet in Den Haag, 4 stuks
in het Teylers Museum te Haarlem,
verder in musea te Arnhem, Maas
tricht, Venray en Zutphen).
De enkele groot. Hiervan zijn
slechts twee exemplaren bekend
(Kon. Penningkabinet in Den Haag
en Teylers Museum in Haarlem).
De halve groot. Deze is evenals de
enkele groot uiterst zeldzaam; het
enige bekende exemplaar bevindt
zich in de collectie van het Kon. Pen
ningkabinet in Den Haag.
Deze zilveren munten zijn naboot
singen van de gelijktijdig voorko
mende Gelderse. De voorzijde ver
toont het Gelderse wapenschild in
zespas met de naar rechts gewende
klimmende leeuw.
Het randschrift: REINALDVS DE
IVLIA Z GELRIA.
Op de keerzijde snijdt een groot
gevoet kruis het omschrift: MONETA
NOVA VENRADENSIS. In de kruis-
hoeken van de verdeelde legende ko
men voor de letters M - H - E - R,
dn verschillende volgorde.
De gelijktijdig voorkomende Gel
derse munten vertonen op deze
plaats de beginletters van de Gelder
se hoofdsteden n.l. S (Zutphen), A
(Arnhem), N (Nijmegen) en R (Roer
mond). De Venrayse heer kon deze
beginletters niet toepassen. Dat is
reden dat hij andere, de bovenge
noemde letters gebruikte, waarvan
de betékenis niet erg duidelijk is. De
letters M - H - E - R zouden staan
voor kleinere plaatsen in het land
van Kessel: Meerlo, Horst, Elsteren
en Robroek. Wat betreft de laatste
twee plaatsen is dit onwaarschijnlijk.
Elsteren is een gehucht bij Well van
de gemeente Bergen (L.) en Robroek
van Heerlen, zij lggen als zodanig
buiten het land van Kessel.
Maar waarom zouden deze letters
enkel betrekking hebben op kleinere
plaatsen in het land van Kessel. In
het begin van dit verhaal zagen we,
dat Reinoud behalve het land van
Kessel en de hierin gelegen helft van
huis en dorp Horst, tevens ook drie
steden in Gulik erfde. Dit waren de
steden Münstereifel, Nörvenich en
Euskirchen. Op een enkele na komen
de beginletters van deze steden over
een met die welke voorkomen op de
munten. Wij veronderstellen dat
Reinoud op deze wijze zijn rechten
op de steden in Gulik en het dorp
Horst tot uiting wilde brengen.
Op 16 februari 1402 overleed Wil
lem I van Gulik en Gelder. Daar zïjn
huwelijk met Katharina van Holland
kinderloos was gebleven, volgde zijn
broer Reinoud hem op in de beide
hertogdommen, waarna de muntaan-
maak in Venray stopte.
De Venrayse gouden munt op de dubbele grootte gefotografeerd door het
Kon. Penningkabinet in Den Haag.
WIJZIGING SLUITINGSUUR
CAFé- EN HORECABEDRJVEN
Met ingang van 1 juli a.s. treedt de
Algemene Politieverordening voor de
gemeente Venray in werking. Als ge
volg van de nieuwe bepalingen met
betrekking tot 'het sluitingsuur geldt
voor alle in de gemeente gevestigde
café- en horecabedrijven de sluiting
om 1 uur 's nachts.
De gebruikelijke verlengingsmoge-
lïjkheden tot 2 uur blijven van toe
passing.
DE NIEUWE A.P.V.
Zoals reeds eerder is meegedeeld
heeft de raad van de gemeente Ven
ray een nieuwe Algemene Politie
verordening vastgesteld, welke op 1
juli a.s. van kracht wordt.
In deze A.P.V. is een groot aantal
artikelen opgenomen om de handel
en wandel van de inwoners te rege
len, elkaar tegen excessen te bescher
men, met andere woorden om het le
ven van de inwoners van de gemeen
te Venray zo plezierig mogelijk te
doen zijn.
Omdat verondersteld mag worden,
dat de nieuwe A.P.V. nu niet direct
een „bestseller" gaat worden, wordt
in opdracht van het gemeentebestuur
wekelijks dn dit blad een gepopulari
seerde samenvatting van de vele ar
tikelen gegeven om de gemeentena
ren een indruk te geven van wat niet
mag en van hetgeen via ontheffin
gen en vergunningen is toegestaan.
Omdat iedereen uiteindelijk ten
nauwste betrokken is bij de naleving
van de Algemene Politieverordenin
gen is het belangrijk van deze pu-
blikaties kennis te nemen. De derde
aflevering vindt U vandaag in dit
blad.
BINNENBAD WORDT
GESLOTEN
Het binnenbad van het gemeente
lijke combi-bad wordt mede in ver
band met de schoolvakanties en het
verrichten van onderhoudswerk
zaamheden gesloten van 1 juli tot en
met 13 augustus.
STORTPLAATS VREDEPEEL
OP WOENSDAG GESLOTEN
Omdat de belangstelling voor het
storten van huis- en grof vuil op
woensdag op de vuilnisstortplaats dn
Vredepeel uiterst gering is, heeft het
gemeentebestuur besloten de stort
plaats aldaar open te stellen op za
terdagmorgen van 10 tot 12 uur.
Op woensdag 28 juni a.s. kan men
voor het laatst op woensdag terecht,
met ingang van zaterdagf 1 juli al
leen nog op zaterdagmorgen.
MARKT DEURNE
Intieme sfeer
Exclusief interieur
GEOPEND TOT
3 UUR 's NACHTS
'swoendags gesloten
De feesten om het 500 jarig bestaan van het St. Willibord-gilde in
Geysteren zijn wel op een buitengewoon prettige wijze ingezet met
een receptie, waarop koningen, keizers, zelfs bisschoppen acte de
presence gaven. De koningen en keizers van vele andere gilden, de
bisschoppen Mgr. P. Moors en Mgr. J. Gjjsen
Het is een soms middeleeuws ge
beuren geworden daar in de tiend
schuur, waarbij het Gennepse gilde
wel met het eerst originele cadeau
kwam aandragen, namelijk een oud
keizersschild van het Willibrordus-
gilde, dat men in Steenbergen „her
ontdekt" had en dat, dank zij deze
geste van het Gennepse gilde, nu
weer terugkomt naar Geysteren.
Maar ook burgemeester Dittrich
toonde zich een royaal burgervader
door voor elk van de vijfhonderd ja
ren 3,per jaar subsidie aan te ko
men bieden. En ook deze 1500,
werden door de penningmeester dn
dank aanvaard.
Schuttersbonden, gildebesturen,
het was een komen en gaan van ve
le zwaarwichtige heren, soms verge
zeld van hun koninginnen en keize
rinnen en het gildebestuur mocht
dankbaar veel gelukwensen in ont
vangst nemen, meestal vergezeld van
een stevige enveloppe. En ook dat is
meegenomen.
DRUMBANDCONCOURS
I
Aan de receptie was een drum
bandconcours voorafgegaan, waarop
Venray geen slecht figuur sloeg. Het
drumbandkorps van Oirlo haalde er
de eerste prijs weg, de Limbra-zus-
jes uit Holthees-Smakt de tweede
prijs en de drumband van Leunen
de derde. Het was het jachthioorn-
korps van Venray dat de show zijn
hoogtepunt gaf.
Maar dat is in feite allemaal een
inleiding op het feest van zaterdaf
en zondag. En waar men in Geyste
ren heilig van overtuigd is, dat het
met „hun" gildefeesten altijd prima
weer is, kan men er ongetwijfeld veel
mensen verwachten.
Zaterdag a.s. kan men van van 8
tot 11 uur de Bietehbouwers in le
vende lijve gaan bewonderen.
Zondagmorgen om 10 uur zal Mgr.
Moors bjj de St. Willibrorduskapel
de gildemis opdragen, die wordt
opgeluisterd door de Belgische
jachthoomvereniging de Gezellen
van St. Hubertus uit Zutendaal.
Daarna gaan de schutters geza
menlijk koffiedrinken op de binnen
plaats van d'e Spiekert en treedt de
Poolse folkloristische dansgroep Qr-
zel op.
Om 1 uur komen gasten en geno
digden, die samen de erewijn drin
ken. Om half twee trekken dan de
55 deelnemende korpsen naar de
wedstrijdterreinen, waarop voor de
liefhebber van folklore van aller-
toand te doen is.
Maar naast is er demonstratie van
de rijwielvereniging Juliana uit Mil-
lngen, is er poppenkast, treedt er een
Vlaamse dansgroep op en is er nog
van allerhand te doen op het feest
terrein.
OUDE AMBACHTEN
i
De liefhebbers zullen zeker gaan
kijken naar de oude ambachten, die
daar uitgeoefend worden. Naast de
klompenmaker kan men de schapen
scheerder aan de gang zien, de kant
kloster en de pottenbakkers.
Een gildebal besluit dit unieke be-
staansfeest.
Ie de jongste vergadering van de
rayonkommissie kwam hoofdzakelijk
ter sprake de kritiek op het Groene
Kruis. Hiervan vindt U elders in dit
blad een uitvoerig verslag.
Intussen was ook kontakt geweest
tussen het Leunense schoolbestuur
en de dorpsraad i.o. over het al of
niet te vormen oudercomité voor de
Leunse school. Hierover is in het
jongste verleden nog al wat te doen
geweest omdat de vertegenwoordig
sters van Leunen hierover in de ra
yonkommissie-vergadering vragen
hadden gesteld, die bij een deel van
de Leunse bevolking niet goed' zijn
overgekomen. Maar goed, er is dan
nu een gesprek geweest en men gaat
in Leunen nu ijveren om te komen
tot een beter kontakt tussen ouders
en school en men zal pogen de be
sluiten van het schoolbestuur op een
geschikte en duidelijke wijze te doen
overkomen bij de ouders.
Men had van de woningvereniging
COLPORTERENDE DAMES
BLEKEN OOK DIEVEGGES
TE ZIJN
Twee Venlose diames" respec-
tiebelijk de 18-jarige C. T. en de 37-
jarige meevr. W. S.-L. K. hadden in
Leunen gevent met zgn. felicitatie-
kaarten, 10 stuks voor 2.50, zoals
ze vertelden met het doel de gehan
dicapten te helpen.
Dit venten gebeurde uiteraard zon
der vergunning van B. en W. van
Venray. Of de opbrengst tegenviel is
niet bekend, wel is békend dat zij in
Leunen een draagbare radio en bat
terijen meepikten. De politiè hield ze
aan en vond de gestolen spullen.
Na opmaking van procesverbaal en
inbeslagname van het gestolene, wer
den zij, zoals het het heet, huiswaarts
gezonden.
Maar straks is het tweede bedrijf
bij de politieerchter te Venray.
St. Oda ook meer tekst en uitleg ge
kregen over het kontakt-orgaan dat
deze vereniging wil gaan oprichten
uit haar huurders. Het blijkt dat de
spelregels wachten op de koninklijke
goédkeuring, maar als die er is,
wordt een dergelijk orgaan opgericht
en zal bestaan uit minstens 25 leden,
gekozen uit de huurders (en uit de
verschillende wijken).
WERKGROEP
I
Besloten werd dat een begelei
dingscommissie geformeerd zal wor
den voor de buurtwerker. Zoals be
kend worden thans pogingen onder
nomen bij het ministerie van CRM
gelden los te peuteren voor het aan
trekken van een beroepskracht voor
het buurtwerk. Deze man zal bege
leiding nodig hebben en daarom wer
den de vertegenwoordigers van de
wijkraden in Venray-centrum en van
de dorpsraden in Oostrum en Leu
nen gevraagd zitting te nemen in de
ze begeleidingscommissie. Namens de
wijkraad Veltum heeft voortaan in
de rayonkommissie zitting de heer
Veltman, die daarmede de opvolger
wordt van de heer Stoef.
BUITENLANDSE
ARBEIDSKRACHTEN
De rayonkommissie moest tot haar
spijt konstateren dat de regionale
kommissie voor buitenlandse werk
nemers nog steeds niet gereageerd
heeft op haar brief, waarin nadere
inlichtingen gevraagd werden over
wat nu feitelijk wel deze regionale
kommissie voor deze menisen doet.
Men zal alsnog proberen hierover
uitsluitsel te krijgen.
Met deze mededeling dat zelfs het
Veulen een dorpsraad gaat krijgen,
besloot men deze vergadering.
CETA BEVER BUTS I.Q. GEEFT ZACHTE GLANS EN
BEWAART DE STRUCTUUR VAN HET HOUT. IS NIET
DUUR MAAR WEL STERK. GEEN INGEWIKKELDE
SYSTEMEN. WEER EN WIND BESTENDIG. IN 12
DEKKENDE EN TRANSPARANTE KLEUREN.
VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR
van ROSENTHAL - THOMAS - ROYAL ALBERT
WEDGWOOD - LORENZ HUTCHENREUTH. bij
O
O
O
VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR SERVIEZEN NAAR COENEN VOOR-
