TT t Kwetternest De Peel verandert weer Houd uw snelheid intoom! Journalisten kwamen kijkje nemen Politierechter Leenenl WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN Ysselsteyn opende VRAAGT en ge zuli verkrijgen VRIJDAG 14 MEI 1971 No. 19 TWEE EN NEGENTIGSTE JAARGANG VOOR AL UW DRANKEN PEEL EN MAAS VOOR AL UW DRANKEN DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 2727 GIRO 1050652 ADVERTENTIEPRIJS 14 ct. per mm. ABONNEMENTS PRIJS PER HALFJAAR 5.(buiten Venray 5.50) Het openen van kleuterscholen is niet. bepaald een taak van de Gou verneur. Maar in Ysselsteyn heeft Mr. Dr. C. van Rooy vorige week donderdag, die voor hem wat onge wone handeling toch willen volvoe ren, om op die manier zijn waarde ring te tonen voor wat deze gemeen schap steeds opnieuw weet klaar te krijgen En zo zagen de 115 kleuters van Ysselsteyn donderdag niet alleen de Gouverneur opdagen, maar met hem alle leden van Gedeputeerde Staten en het college van B. en W. van onze gemeente. De meeste hadden echter meer oog voor hun ballon, die ze onder het openingscere- monieel moesten laten vertrekken. Maar hun ouders, die ook in grote getale aanwezig waren, alsook het kerk- en schoolbestuur onder wier leiding deze school gebouwd is, wa ren de aandachtige toehoorders. De Gouverneur vertelde met zijn college op werkbezoek te zijn in de grootste gemeente van zijn provin cie. En van die grootste gemeente is Ysselsteyn het grootste kerkdorp. Dat wil wat zeggen, als men be denkt, dat het daar 50 jaren geleden feitelijk nog een grote peel vlakte was. „Het moeten mensen geweest zijn met een grote pioniersgeest, die uit die vlakte dit welvarend dorp ge maakt hebben", aldus de Gouver neur, die er verder op wees, hoe door het Duitse oorlogskerkhof dit dorp internationaal bekend is ge worden en internationale betrekkin gen onderhoudt, waarbij de pastoor een grote stimulator is. Dit kerkhof stimuleert te denken aan de offers die gebracht zijn en te werken voor een betere en vreed zame wereld. En waar kan men dan beter beginnen als bij de jeugd. De jeugd, die dank zij eenzelfde pio niersgeest, die de Ysselsteynse in woners nog steeds kenmerkt, thans een nieuwe school kunnen betrek ken, waar het spelen leren is en het leren, spelen zo besloot de Gou verneur, daarmede doelend op de gedenksteen, die in een groot nest voor kuikens lag en die de laatste tekst droeg. Samen met de kleuters trok de Gouverneur de vlag weg boven het enorme kwetternest vol jonge kuikens en daarmede was de officiële opening een feit De balonnen gingen de lucht in, de gouverneur dook de zandbak in te midden van de Ysselsteynse kleinen en deputé v. d. Voort verzorgde een poppenkast-voorstelling in een van de riante speellokalen. KWETTERNEST Inderdaad mag de gouverneur hier van „pionieren" spreken, want zo een schoolbestuur ooit gebouwd heeft, dan is het dat van Ysselsteyn, die met een regelmaat van een klok schoollokalen afbreekt en bijbouwt. De kleuterschool, eertijds onderge bracht in de lagere school, kwam daar in de verdrukking en men be sloot een nieuwe kleuterschool te bouwen. Nu is dat in deze tijd vlot ter gezegd dan gedaan, maar toen men in Ysselsteyn wat lang op de centen moest wachten, heeft men zelf maar gezorgd dat er een bur gerzin-lening op tafel kwam van on geveer 3 ton en kon het aannemers bedrijf Theunissen Gooren de plan nen van architect de Vries gaan ver wezenlijken nabij het gemeenschaps huis. Daar is dan de 3 klassige kleu terschool in korte tijd gerealiseerd en kregen de Ysselsteynse kleuters hun eigen kwetternest, met voldoen de speelruimten in en om de school. De Inspectrice van het Kleuteron derwijs feliciteerde daarmede de ou ders en de kleuters van Ysselsteyn van harte. Want zij wees met na druk op het grote goed van kleu teronderwijs voor de kleintjes, die daardoor in contact komen met el kaar en de grote overgang naar de lagere school beter kunnen verwer ken. Ze was het schoolbestuur ui termate dankbaar voor de zorgen, maar kon hen nu ook van harte feli citeren met het prachtige resultaat. En bij die gelukwensen sloten vele ouders zich aan, zodat de opening nog een gezellig gebeuren werd. Gouverneur Mr. Dr. van Rooy en Ysselsteyns prominenten bij de opening van de kleuterschool. Op de foto boven het kwetternest als kunstwerk op de muur van de nieuwe kleuterschool. GOED BEGIN VAN EEN GOUDEN JUBILEUM Van 28 augustus tot en met 5 september gaat Ysselsteyn het feit feestelijk herdenken dat voor 50 jaren dit dorp gesticht werd. Men doet dat met een feestweek, waarin van alles voor iedereen te doen zal zijn: men gaat een gedenkboek uit geven, er komt 'n grote feest tent, er zal een grote tentoon stelling komen, bekende radio mensen treden op, er komt een modeshow, een ruitercon- cours, kortom, een dikke week lang gaat Ysselsteyn de bloe metjes buiten zetten en het gouden bestaansfeest vieren. Maar de organisatie van een en ander kost geld. Daarom heeft men, om startkapitaal te krijgen, zaterdagmiddag een inzameling gehouden. Men trok met een geluidswa gen de huizen langs en met emmers om van elk Yssel- steyns huisgezin een bijdrage te vragen. Burgemeester Schols was per soonlijk gekomen om de op brengst bekend te maken en kon om 5 uur meedelen dat Ysselsteyn als startkapitaal 't lieve bedrag van 3700.in enkele uren bijeen had ge bracht. Dat betekent gemid deld meer dan een tientje per gezin. Dat bij een groot aantal gasten uit binnen- en buitenland met een ope ning wel eens wat fout kan lopen, bleek ook bij Girvil N.V. De aan wezige persmensen konden niet tij dig de gegevens krijgen, die ze graag voor een goede informatie zouden hebben. Na verschillende vergeefse pogingen om ze te pakken te krij gen, werd Burgemeester Schols hier op attent en vroeg wat er aan scheelde. Toen de perslui hun leed vertelde, schudde Burgemeester Schols als een volleerd public-rela tion-officer al de gewenste gegevens uit zijn mouw. En de pers ging te vreden huiswaarts. Hij bleek enkele dagen tevoren deze zelfde vragen te hebben, had toen wel antwoord ge kregen en kon daarmede nu de pers gerieven. Als modern burgemeester moet je tegenwoordig alles kunnen. Wapens in het bezit van anderen dan militairen, zonder speciale ver gunning, is een zaak, die Vrouw Justitia niet duldt. Daar kwam een eerzame Venrayse kastelein achter, die vol trots een agent van ons eigen politie-corps de geweren toonde van een van onze oude gilden: het Zand- akker. Een deel daarvan was trou wens in de huiskamer van deze kas telein voortdurend te zien, want hij had ze daar als decoratie opgehan gen en was verder niet ongenegen zo nu en dan deze als etalagestuk aan deze of gene nijvere winkelier uit te lenen. De nieuwsgierige politieagent be keek deze oude gilde schat met ken nersblikken, vroeg of er misschien nog wat meer was en stelde als laat ste vraag of de betrokken kastelein voor al deze „wapens" wel de nodige vergunningen had. Dat had de kas telein niet, had zich trouwens ook nooit gerealiseerd dat hiervoor be paalde vergunningen nodig zouden zijn en was bovendien ook nooit door hogerhand beter bekend met wat moet en niet moet hier op geattendeerd, terwijl die toch wist dat sinds 370 jaren dit gilde be stond en zij het de laatste jaren niet, nog altijd aan koningschieten e.d. deed. „Ja" zei de agent, „daarvoor zijn nu eenmaal vergunningen nodig En daarop zei de eerzame kastelein weer dat men dat zaakje maar in ore zou moeten maken. In onderling over leg besloot men de gewerenschat naar het politiebureau te brengen en daar zou dan bekeken worden hoe en wat. Dat had twee gevolgen: het eerste was dat de grootste partij geweren terug kwam, met de mede deling, dat die rustig bewaard kon den worden mits daarvoor de nodige machtigingen aangevraagd en inge vuld zouden worden. Een tweede gevolg was, dat de kas telein voornoemd gedagvaard werd om voor de politierechter te ver schijnen wegens het zonder vergun ning in bezit hebben van een oud jachtgeweer, twee z.g. officiers-pis tolen en een Tsjechisch geweer Zijn verweer dat hem nooit iemand iets gezegd had over speciale mach tigingen, die nodig zouden zijn, ging de prullemand in, omdat de rechter nu eenmaal verwacht zij het met een dik wetboek voor zich voor ei gen controle dat iedere Neder lander de wet kent. Zijn ander verweer dat niet hij doch een 370 jaar oud gilde de eigenaar was van deze geweren, ging dezelf de weg, want ze waren bij hem in huis aangetroffen. Zijn derde verweer, dat hij juist met de politie toen hij daarop geat tendeerd werd de zaak in orde had willen brengen en nooit een ergelijke afloop verwacht had, ver anderde ook al niets aan de zaak, want voor dien was hij fout ge weest. Zijn vierde verweer dat de 2 offi cierspistolen notabene rond 1900 aan het Z andakker geschonken waren door het Departement van Defensie om de weerbaarheid van dit gilde te verhogen en dientengevolge sinds dien altijd dapper gedragen waren door het kader der schutterij ging onder de tafel met de opmerking dat 1900 niet 1971 is. En zo kreeg de nu verbouwereerde kastelein te horen, dat hij aan de Tjonge, ik had me die Peel heel anders voorgesteldaldus de hoofdredacteur van de ANWB-bla- den bij het tweedaagse bezoek, dat een 20-tal journalisten vorige week aan verschillende plaatsen rond de Peel brachten. De man liep rond met Sarah-gedachten over de Peel, al dan niet ontgonnen, en hij stond verbaasd over de mogelijkheden die dit hem onbekende gebied biedt o.m. voor recreatie. Hem niet alleen overigens, want ook voor verschillende Belgische en Duitse journalisten, waaronder de bekende Belgische radio-reporter J. Lam bin, was deze tweedaagse tocht een ontdekkingsreis in onbekende streken Laten we echter eerlijk zijn, dat het ook voor Uw verslaggever een tocht geworden is, die hij niet graag ge mist zou hebben. Ook al omdat hij geconfronteerd werd met het recre atie-aspect van deze streek, waar over velen te weinig weten. En zo heeft het recreatieschap Peel en Maas en de streek VVV Helmond een juist initiatief genomen om op deze manier wat aan Peel-promo- tion te doen en een internationaal gezelschap van krantenmensen eens met de neus op de feiten te drukken. Een van die feiten is, dat de PEEL AAN ZIJN TWEEDE METAMORFOSE bezig is. Hoe de Peel er feitelijk uitzag, kan men hier in Venray nog zien in het restant je Heidse Peel, dat we in onze ontginningswoede nog hebben overgelaten. Wie daar 'n beter beeld van wil hebben, kan eens naar het natuurreservaat de Ospelse of Grote Peel rijden, waar Staatsbosbeheer de zuinige beheerder is van ruim 850 ha oude" Peel. Hiervan is een deel ontsloten via knuppelwegen en wan delpaden. Dat hiervoor belangstel ling bestaat blijkt uit het feit, dat jaarlijks zich 50.000 bezoekers ko men melden bij het tot bezoekers centrum omgebouwde peelboerderij- tje „Mijl op Zeven". Men vindt daar in een tentoonstelling de Peel-ge- schiedenis duidelijk voorgesteld en de vriendelijke gidsen zullen U on getwijfeld veel over flora en fauna van dit ongerepte stuk hoogveen moeras met zijn lawaaierige kolonies van kokmeeuwen kunnen vertellen en misschien ziet U de turfsteker van-dienst de zwarte klot jiaar bo ven halen. NATUURRESERVAAT MARIA EN GRIENDTSVEEN Een ander stuk (1063 ha) „oud" Peelgebied vindt men in het natuur reservaat onder Maria- en Grients- veen. Een stuk, waarop Staatsbos beheer nog zuiniger is zodat men hier slechts sporadisch wordt toege laten. Men wil juist dit stuk oude Staat der Nederlanden 100,te betalen krijgt 150,was de eis), dat hij aan zijn verdere goed gedrag te danken had dat het geen gevan genis werd en dat zowel het jacht geweer als het Turkse geweer en de twee pistolen (die de Officier on bruikbaar noemde, doch bruikbaar te maken waren) verbeurd worden verklaard Wij hebben aan deze zaak geen aan dacht besteed toen ze nog sub judice was, maar nu deze uitspraak geval len is, moet ons toch enig commen taar van het hart. Formeel kan men stellen dat de be trokken kastelein had dienen te we ten, zoals iedere Nederlander dat dient te weten, dat men geen wa pens mag hebben zonder vergun ning. Daarom is hij strafbaar. Of men daarom ook pistolen of geweren verbeurd moet verklaren, die in fei te zijn eigendom niet zijn, is een andere zaak. Als men sinds 1900 die dingen in huis heeft hangen in on bruikbare staat zoals de Officier zelf vaststelt, zeker voor wat die pisto len betreft, dan is echter goed ver klaarbaar dat het aan vragen van benodigde machtigingen achterwege is gebleven Waarom het ons om gaat is, dat die dingen zo zij in schuttersverband niet meer gebruikt zouden worden, zeker beland zou den zijn in het Venrayse museum, waar ze in de toekomst de herinne ringen vast zouden houden aan het Venrayse gilde-wezen, Door deze verbeurdverklaring loopt men grote kans dat deze in de ogen des Offi ciers onnutte dingen verdwijnen en dat daarmede onbewust een stukje onvervangbare Venrayse geschiede nis verloren gaat. Daarom vinden wij een uitspraak als deze te defini tief, daar o.i. mogelijkheden gevon den kunnen worden, die dingen on bruikbaar en in Venray te houden. Peel zijn kansen geven tot verdere vervening, tot behoud van eigen flora en fauna, in de voedselarme en dan weer voedselrijke turfgaten. Maar staande in datzelfde Griendts- veen kan men ook ervaren, hoe de peelafgravingen en peelontginnin- gen toch wel een bepaald stempel gedrukt hebben op het landschap. De tegenstelling tussen een dorp als Griendtsveen, een wat ouder en par ticulier ontginningsdorp en b.v. Ys selsteyn is markant. Heeft men in Griendtsveen nog iets gedaan aan de stoffering van het landschap door weg- en erf beplanting, in een peel- dorp als Ysselsteyn was dat tot voor enkele jaren taboe en zagen we dat die Peel van vroeger feitelijk veran derd was in een grote platte econo mische vlakte. En we kunnen nu slechts bevroeden wat het allemaal niet geworden zou zijn, als men in de twintiger jaren niet meteen tot bebossing was overgegaan. Bebos sing, die toen ook een zuiver econo mische grondslag had, omdat men hout nodig had voor de mijnen, wat zijn sporen wel achterliet in de ma nier waarop bebost werd. Waar het om gaat is, dat van die grote oude Peel in feite slechts en kele natuurreservaten over zijn en dat de rest van de peelgronden ont gonnen zijn ten behoeve van de landbouw en bebost ten behoeve van de mijnbouw. Deze eerste gedaanteverandering wordt nu gevolgd door een tweede. Een onderdeel daarvan is, dat de oude boerderijen gaan veranderen in fabrieken. Varkens, kippen en eieren komen uit enorme bunkers van hokken en kooien in onvoorstel bare hoeveelheden. Landbouw wordt in feite industrie, waarvan de silo's bij de vele hokken en de stank ge tuigenis afleggen RECREATIE In dat betrekkelijk nieuwe land zijn autosnelwegen gekomen, die links en rechts grote plassen achter lieten, waar zand gewonnen was. Asten, Sevenum, Horst America, Horst zijn daar allemaal sprekende voorbeel den van. Rondom die plassen zijn kampeerterreinen gekomen, worden bungalows gebouwd, vermaakcen- tra, want men heeft nu plotseling ontdekt dat die Peel prachtige kan sen biedt voor recreatie. We zeggen met opzet „plotseling" want het is onvoorstelbaar wat in dat terrein de laatste jaren in het gebied van het recreatieschap Peel en Maas gebeurd is en in het aan grenzende Brabantse. Om dit kleine wonder duidelijk te maken, heeft men een bus vol jour nalisten een kijkje laten nemen. Het begint in Vlierden, waar de Stichting Vacantieverblijven van het N.V.V. het kampeercentrum De Bik kel heeft opgericht, een bungalow park met 68 bungalows en camping met een opname-capaciteit van on geveer 80 tenten. Hierbij is een goe de kantine, een kampwinkel, kinder zwembad en speelvelden. Aan de E3-weg in Asten-Ommel ligt het strandbad-Oostappen, het klas sieke voorbeeld van een camping rond de nieuw ontstane waterplas, die maar even 11 ha groot is. Een nieuwe en zeer fraaie camping (350 staanplaatsen) met speeltuin en zwembad, toiletgebouwen en sport velden langs en in bossen en een zeer ruime en grote cantine maken deze camping tot een van de juweel tjes. Een en ander beslaat in totaal 70 ha, dus men heeft de ruimte. LIMBURGSE KANT Bekijken we de Limburgse kant van het peelgebied, dan is een van de uitschieters het recreatiecentrum Heidense Bossen, schitterend gele gen in de bossen. Hier valt op het grote lucht-bad met springtoren, kinderbad en kleuterbad, dat reeds nu verwarmd is en zwemmogelijk heden geeft. Op de 40 ha grote cam ping staan de caravans en tenten practisch in het bos, terwijl voor de lieve jeugd grote speelterreinen met kleuterbaden, een kinderboerderij en dierenpark ter beschikking staan, Een groots aangelegd restaurant completeert de „zaak" waarin tevens een midget-golfbaan is opgenomen alsmede tennisvelden. Bos en Strand in Horst America is voor velen van ons geen onbekend gebied meer. Men heeft de gevaar lijke waterplas langs de Midden Peelweg zien omtoveren tot een groot kampeercentrum, met vele speelmogelijkheden voor de jeugd, een verwarmd zwembad, een rustiek restaurant met verschillende bars, een uitgebreide kampeerwinkel en met caravanstaanplaatsen midden in de bossen en langs het daardoorheen geleide water. Voeg daarbij de nieu we bungalows (waarin ook centrale verwarming en televisie), dan vindt de vacantieganger hier alles bijeen. De 450 ha grote vlakte is een van recreatiecentra van Sporthuis Cen trum, die in de Peel de uitstekende recreatiemogelijkheden onderkend heeft en hier vele miljoenen inge stoken heeft. De Schatberg in Sevenum is een an der recreatie-object langs Midden Peelweg en E 3, dat tot stand kwam langs en rond waterplassen. Een 25 ha grote camping biedt plaats aan ruim 500 gezinnen, die voor de jeugd daar een uitgebreid speelpark vin den en zelf verpozing kunnen zoe ken aan water of in het keurige res taurant. In Horst groeit rond de waterplas nabij de Oude Lind het recreatie centrum de Kasteelse Bossen, dat evenals de Schatberg in Sevenum een project is, waarin middenstan ders en gemeente gezamelijk belan gen hebben. Daar bestaan grootse plannen, waarvan een deel, dat na melijk voor de dagrecreanten, dit jaar reeds geopend wordt. Ons eigen recreatieoord Vlakwater mag genoegzaam bekend zijn, met zijn kinderspeeltuin, kinderbad en midgetgolf. Doordat de thans bestaande cam ping eerlangs zal moeten verdwijnen i.v.m. de uitbreidingen in Veltum en overgebracht wordt naar de kant van het restaurant, verwacht men van deze nieuwe opzet, temeer waar die aansluit bij de open recreatie ruimte bij het Venrayse zwembad, bijzonder veel. Blijft verder nog het bungalowpark de Vers in Overloon om nog de reeks van recreatiecentra in deze contreien te completeren. We zijn dan voorbijgegaan aan het Startebos in Meyel, aan de Camping Heydse Peel en De Buus in Venray, aan het Recreatieoord De Bergen in Wanroy, de Limbra in Elsendorp en de Camping op de Berg in Maas hees. Maar de lijst is indrukwek kend genoeg om aan te tonen, dat in enkele jaren tijds Peelland voor honderden gezinnen het recreatiege bied bij uitstek geworden is. 25.000 TOERISTISCHE SLAAPPLAATSEN En daarmede gaat de Peel zijn twee de verandering tegemoet. Er is aan vankelijk wel eens ongelovig ge lachen als de deskundigen vertelden dat binnen enkele jaren in het hele Peelgebied 25.000 toeristische slaap plaatsen dienen te komen. Men ge loofde het eenvoudig niet, omdat men niet wist wat vacantiegangers en recreatiezoekers hier in deze con treien zouden moeten zoeken. Bo venstaand rijtje loont duidelijk aan, dat anderen dat wel geloofden en er naar handelden en er niet slecht bij varen. PROBLEMEN Zo gaat de Peel een andere functie er bij krijgenEen Peel, waarin landbouwers Minister Mansholt's wensen reeds in vervulling doen gaan en van hun bedrijven agra rische industrieën maken. Een Peel, die echter ook steeds meer en druk ker recreatiegebied van duizenden uit deze streek en ver daarbuiten gaat worden. Twee functies, die wel eens tegen elkaar in kunnen botsen, omdat mi lieuverontreiniging niet het ware is voor de kampeerder. Men zal daar ook weer oplossingen voor moeten zoeken. Zeker, nu duidelijk blijkt, dat het recreatieve element een zwaar accent krijgt door de duizen den, die nu Peelwaarts trekken om daar rust en verpozing te zoeken.

Peel en Maas | 1971 | | pagina 17