10-20-30% KORTING
Deken Loonen
Verdwenen
kerkaltaar
Maandag JAARMARKT
vijf en zestig jaar
VAN MIL'S KLEDING
VRIJDAG 24 JULI 1970 No. 30
EEN EN NEGENTIGSTE JAARGANG
^Pl PEEL EN MAAS F3
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY WFFKRLAD VOOR VFNRAY FM OMRTRFKFN ADVERTENTIEPRIJS 13 ct p«r mm. ABONNEMENTS-
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050652 VV »-tr\DLMU V UUn V tlVnM T CIV V-/IVIO I nCTVClV PRIJS PER KWARTAAL 123 (buiten Vunroy f 150)
Maar desniettemin zal het normaal
zijn dat ook hij op deze grenspaal in
een mensenleven even terugblikt op
de jaren, die voorbij zijn gegaan.
IN VENRAY GEBOORTIG
In zijn spreekkamer hangt een
schilderij van het ouderlijke huis,
waar hij voor 65 jaren werd geboren
als enne nichfcige Vemrodse jong. Een
jongen, die waarschijnlijk noodt ge
droomd heeft dat hij eenis als pas
toor-deken in zijn geboorteplaats te
rug zou keren, zelfs niet toen hij de
opleiding voor priester ging volgen
in Venray, in RoMuc
Na zijn priesterwijding in 1931
ging hij immers als kapelaan naar
Tegelen en werd later geroepen om
als moderator van de R.K. Midden
stand deze sitandsorganisatie te ad
viseren in de moeilijke knisis- en
oorlogsjaren, een werkterrein, dat
alleen nog verdiept werd door zijn
benoeming als aalmoezenier. Zelfs
zijn later pastoraat in Genooi duidde
er niet op dat hij als pastoor-deken
de in Venray onvergetelijke Deken
W. Berden op zou gaan volgen. En
toch in 1954 kwam die benoeming af
en had hij de lang niet benijdens
waardige taak in het zich snel ont
wikkelende Venray diezelfde Deken
Berden z.g. op te volgen
BOUWER
Overziet hij zijn „Venrayse perio
de", dan kan hij zich met recht, let
terlijk en figuurlijk, bouwer noemen.
Bouwer op de eerste plaats van Ven-
rays toren, die meteen het sluitstuk
was van Venrays wederopbouw. De
ze machtige kolos wees weer ten
hemel, maar naar het middelpunt
van de peelstreek, Vxray, dat be
wees in diit monument niet bij de
pakken neer te zitten, maar omhoog
te streven. En van dat streven leg
den naast nieuwe wijken, nieuwe
straten, nieuwe buurten o.m. het
nieuwe bejaardencentrum en het
nieuwe ziekenhuis getuigenis af, zo
als ook een uitgebreid en vernieuwd
Vincentius, De Olockert, maar ook
de nieuwe schouwburg en het cultu
reel centrum.
Bij deze bouwaktiviteiten heeft
Deken A. Loonen een eigen rol ge
speeld, doordat hij in de besturen
van de stichtingen en verenigingen,
die dit alles hebben verwezenlij let,
een voorname plaats had en zo voor
al de uitbouw van Venray op sociaal
en cultureel terrein belangrijk heeft
bevorderd.
Neem daarnaast zijn positie als
voorzitter van de schoolbesturen van
de Petrus Bianden- en Dr. Poels-
school en de MAVO (die ook weer
belangrijk werd uitgebreid), neem
zijn bisschoppelijk adviseurschap
van de L.T.S., die binnenkort belang
rijk uit gaat breiden, dan is het dui
delijk, dat hij zich met recht een
.bouwheer" van de eerste orde mag
noemen
Maar belangrijker dan al deze ma
teriële bouwaktiviteiten is zijn bou
wen aan het geestelijk leven in de
Petrus Banden-parochie en het de
kenaat, de taak, waarvoor hij op de
eerste plaats geroepen is en was.
OMWENTELING
Juist in dat opzicht is van Deken
Loonen veel gevraagd. Hij heeft als
het ware de omschakeling van het
rijke roomse leven van voorheen, tot
het dikwijls onzekere en moeilijke
van nu meegemaakt. De liturgiever
nieuwingen, de veranderingen in het
godsdienstonderwijs, andere opvat
tingen en meningen, het zijn slechts
enkele voorbeelden van de „lawine"
die is losgebarsten en die een om
wenteling teweeg brachten, die ook
Deken Loonen niet verwachten kon,
toen hij hier als pastoor-deken ge
ïnstalleerd werd.
Vernieuwingen, inspraak, dat zijn
begrippen geworden, die weliswaar
een geestelijke uit een betrekkelijk
isolement gehaald hebben, maar die
hem daarnaast toch voor vele pro
blemen en moeilijkheden gezet heb
ben, die hij moest oplossen. Dat
Deken Loonen dat met een soms
wonderbaarlijk elan gelukt is, weten
zijn naaste medewerkers, die ook
weten dat hem daarbij teleurstellin
gen en zelfs pijnlijke momenten niet
gespaard zijn gebleven. Dat ook het
bisdom zijn inspraak bij deze ver
nieuwingen, zijn mening en zijn
daadwerkelijke inzet heeft weten te
waarderen juist in deze zaken blijkt
wel uit het feit dat hij benoemd werd
tot Kanunnik van het kathedraal
kapittel van ons bisdom.
Het blijkt ook in de inter dekena
le samenwerking, die gegroeid is
tussen Horst, Gennep en Venray en
in de goede sfeer, die heerst tussen
de geestelijken van het dekenaat, diie
in Deken Loonen een verstandig en
begripvol leider hebben gevonden.
Bovenstaand een foto van wat
waarschijnlijk het verdwenen St.
Petrus-altaar is uit Venrays Grote
Kerk. Zoals bekend, heeft er in vroe
gere tijden behalve het ook intussen
al verdwenen hoogaltaar, o.m. een
tweetal zij-altaren in Venrays kerk
gestaan, waarvan aan de evangelie-
zijde, dus aan de kant van Jerusa
lem, het bekende Onze Lieve Vrou
we Altaar, dat thans in de kerk van
Tongeren een der rijkste kunstschat
ten van België is.
Over het aan de epistelzijde ge
plaatste Petrus-altaar heeft men
praktisch tot op heden in onzeker
heid verkeerd. Waarheen was dat
altaar verdwenen, was het er nog en
zo ja, waar
Bekend was uit oude aantekenin
gen dat het altaar dat toegewijd was
aan St. Petrus, in het begin van 1800
was afgebroken en opgeslagen lag
onder de toren.
De pastoor Lambertus van Els-
berg, die vanaf 1816 pastoor in Ven
ray was, zou in 1835 genoemd altaar
Maandag a.s. zal Venrays markt een heel ander beeld hebben
dan we gewend zijn. De gezamenlijke marktexploitanten heb
ben namelijk het plan om die dag er een echte jaarmarkt van
te maken. Niet alleen zal in de voormiddag markt gehouden
worden, doch men zal de hele dag terecht kunnen en wel op
het Henseniusplein en het plein voor de schouwburg (niet op
de Grote Markt). Er zal die dag namelijk markt zijn van 9 tot
5 uur n.m. De marktmensen hebben gezorgd voor de nodige
attrakties. Zo zal er op die marktdag een zgn. mijnheer X
rondlopen, die de misschien argeloze bezoeker een bon in
handen kan duwen. Die bon die geeft dan recht tot de aan
koop van 5,gratis bij de marktmensen, die op deze manier
het oude idee van de vroegere allemansmarkt weer nieuw
leven in willen blazen en o.m. de vakantiegangers in Venray
een extraatje willen bieden, waarvan ook de Venrayse mensen
profiteren kunnen. Lukt dit goed komende maandag, dan zal
dat jaarlijks in de grote vakantie herhaald worden, waarbij dan
gedacht wordt aan verdere uitbreiding, zoals een standwer
kersconcours en een pony- of paardenmarkt.
Het ligt aan Venray zelf of dit nieuwe idee zal aanslaan.
En dat deze taak geen sinecure is,
bewijst bijv. het artikel dat we veer
tien dagen geleden plaatsten over de
financiële toestand van Venrays ker
ken, een van de grote problemen,
waarvoor een deken zich geplaatst
vindt in deze nieuwe tijd
Iets vam die geestelijke zorg vin
den we terug in zijn aktiviteiten
t.b.v. de standsorganisaties, waarbij
die voor de boerenbonden en boeiin-
nenbonden misschien wel het duide
lijkste spreekt, maar ook bij andere
gelegenheden spreekt hij nog graag
over het nut van de standsorganisa
ties, wier rol hij nog altijd belang
rijk vindt ook nu nog, al duiken an
dere meningen op
Wie al de aktiviteiten, die hierbo
ven beschreven staan, eens even de
revue laat passeren en zich reali
seert hoeveel hier over gepraat en
gedacht is moeten worden, dde is het
vrij gnel duidelijk dat de voorbije
16 jaren aan deken Loonen veel ge
vraagd hebben. Dan zal het duidelijk
zijn, dat zijn „Vensrayse" jaren hem
niet ongemoeid gelaten hebben, in
tegendeel, dat ieder het vrij logisch
gevonden zou hebben als hij bij het
bereiken van zijn 65ste verjaardag
een otium cum dignitate was gaan
genieten.
Deken Loonen doet dat niet
Het bewijst dat hij maar moeilijk het
werk neer kan leggen, dat hij hier
begonnen is en dat op menig terrein
tot zo'n grootse resultaten gevoerd
heeft of nog voeren zal
Maar desondanks meenden we dan
toch zij hec kort even stil te
moeten staan bij zijn werk. En hem
namens de hele Venrayse gemeen
schap onze beste wensen aan te bie-
OP GEHELE VOORRAAD
MAASHESEWEG 2 - VENRAY
den voor het nieuwe jaar, dat ook
voor hem komen gaat. Moge hij in
gezondheid en met dezelfde ijver
zijn werk kunnen voortzetten en
zijn belangrijke bijdrage blijven le
veren aan de uitgroei en de bloei
van Venray
BOTSING
Op de Wanssumseweg kwamen 2
auto's met elkaar in botsing, maar
het bleef hier bij materiële schade.
Het volkswagenbusje bestuurd door
de Venrayer C. v. d. V. kwam in
botsing met een tegemoekomende
auto bestuurd door de Venrayer J.,
welke in een slip was geraakt.
Zondag zal de Hoogeerwaarde Heer P. A. H. Loonen, pastoor-deken
van Venray zijn 65ste verjaardag vieren. Deze dag, die voor velen
het begin gaat betekenen van een welverdiend pensioen, zal voor
Deken Loonen een normale ^verjaardag zijn, in die zin, dat hij
voorlopig nog niet denkt aan het wat rustiger aan te gaan doen.
Die beslissing behoudt hij zich voor, als hij het komende jaar zijn
40-jarig priesterfeest viert in de parochie van St. Petrus-Banden.
WEER VUILNISSTORTERS
GEPAKT
Had Venrays gemeentepolitie za
terdag reeds enkele klandestdene
vuilniisstorters betrapt, ook maandag
heeft men er weer enkele kunmen
achterhalen en de opdracht welke de
politie heeft gekregen is dat hun ak-
t!e blijft doorgaan totdat de Peelstad
schoon is en blijft. Men zij dius ge
waarschuwd.
nen aillbaar, dat het thans dm het
Suiermonditmuseum in Aken terecht
is gëkomen. Dat museum heeft in het
begin vain 1900 de zgin. kollektie
Bourgeois opgekocht, een kollektie
kunstvoorwerpen van een Keulse
kunstverzamelaar. Daaronder be
vond zich ook het restant van de al
taarkast van het Petrus-altaar.
De personenauto, bestuurd door de
38-jarige mevr. M. S.-C. uit Rotter
dam geraakte in de bocht in een
slip, kwam na eerst links van de weg
te zijn geweest met haar wagen in
frontale botsing met de personenauto
bestuurd door de 52-jarige H. F. uit
Meerlo.
De bestuurster en haar zoontje
moesten met diverse verwondingen
van nernstige aard naar het Venray
se ziekenhuis worden vervoerd. De
bestuurder van de andere auito liep
slechts lichte verwondingen op. Bei
de auto's werden zwaar beschadigd.
Hierboven vindt U de foto vam het
betrokken stuk.
Pastoor van Haeff, die rond 1880
Venrays kerk beschrijft, zegt o.m.
dat genoemd Petrus-altaar in een
museum in Brussel zou staan. Doch
latere navorsingen hebben aange
toond, dat in Brusselse musea van
een eventueel Petrus-altaar niets te
vinden was.
De stadsarchivaris van Kleef dr. F.
Gorissen, die zich de laatste jaren
bijzonder met de herkomst van de
beelden van Venrays Grote Kerk
heeft bezig gehouden, meent echter
o.m. naar aanleiding van dit verdwe-
Wat er van zijer blijven nog
vele raadsels op te lossen en vele
vraagtekens blijven nog staan. Maar
mogen wij de deskundigen geloven,
dan weten we nu, dat op betrekke
lijk korte afstand van ons een groot
deel van het altaar terug te vinden
is, dat samen met het O.L.V. altaar
een der grootste kerkschatten heeft
uitgemaakt van Venrays Grote Kerk.
Maar onze voorouders hebben dat
jammer genoeg niet voldoende be
grepen, reden waarom wij nu reizen
mogen maken om Venrayse schatten
opnituw te kunnen bewonderen.
3 GEWONDEN
Maandagmiddag omstreeks 2 uur
vond op de Wanssumseweg te Oos
trum een frontale botsing plaats tus
sen twee personenauto's, waarbij 2
personen ernstig en een persoon licht
gewon werd.
De vroegere altaarkast is van
eikenhout, het is 2.65 m. hoog, 2.53
breed en diep 37 cm. De drie grote
reliëfs geven beelden uit het leven
van Sint Petrus. Zo ziet men in het
midden de kroning van Petrus tot
Paus, aan de ene zijkant de predi
king van deze heilige en aan de an
dere kant zijn kruisdood. Daarenbo
ven zijn dan nog verschillende an
dere legenden en verhalen weer in
kleinere beelden rondom verwerkt.
Was men eerst van mening dat dit
allies kwam van het atelier van Jan
van Haldem, die in de kerk van Cal-
car verschillende altaarkasten heeft
staan.
Opmerkelijk is dat de Petrus-fi
guur boven in het middenstuk grote
gelijkenis vertoont met het grote St.
Petrus-beeld, dat thans nog in de
Grote Kerk aanwezig is. Hiervan
kent men wel de maker, namelijk
Hendrik Douwerman, die dit beeld
omstreeks 1515 tot 1520 in zijn atelier
in Cal car gemaakt heeft. Dat ook het
altaar uit dit atelier afkomstig is
kan men echter moeilijk bewijzen.
De gedachte dat dit grote en thans
nog in Venrays kerk aanwezig Pe
trus beeld de bekroning zou zijn ge
weest van deze altaar-kast, wordt
door de deskundigen verworpen.
Wel is mogelijk dat de Petrus-Paus
figuur van deze altaarkast als voor
beeld gediend heeft voor het grote
beeld, dat wel de bekroning is ge
weest van een nieuw hoogaltaar.
Aanvankelijk was namelijk het
hoogaltaar gewijd aan Christus Sal-
vator Mundi. Het thans nog in de
Grote Kerk aanwezige Salvatorbeeld
schijnt eerst gestaan te hebben op
dit hoogaltaar, maar is later vervan
gen door de grote Petrus-figuur, toen
namelijk St. Petrus de patroon der
Grote Kerk meer aandacht ging krij
gen.
Wat er van zij, in 1835 verdween
dus het St. Petrus-altaar uit Venray.
Er bestonden in het verleden enkele
verballen over deze verdwijning. Zo
wist de een te vertellen, dat de be
trokken kunsthandelaar het altaar
doorverkocht zou hebben naar Pe-
trograd, het Leningrad van nu. Dat
was o.m. voor een Venrayse aanne
mer, die onlangs nog een bezoek
bracht aan deze Russische stad, aan
leiding om daarover ter plaatse zijn
liicht eens op te steken, zonder re
sultaat overigens.
Een ander verhaal luidde dat de
familie Janssen of Oomens (vroeger
Gouden Leeuw) het altaar in stuk
ken en brokken naar Brussel ge
bracht zou hebben. Deze vroegere
vrachtrijders-familie meende dat de
eindbestemming de St. Gudule van
Brussel was.
verkocht hebben aan een kunsthan
delaar uit Brussel. Het argument,
waarom dit altaar en later het O.L.V.
altaar verkocht zou zijn door Pastoor
Hermanus Janssen in 1844, schijnt
de zeer verwaarloosde toestand van
de kerk te zijn geweest. Immers van
deze laatste pastoor is bekend dat hij
het kerkdak heeft vernieuwd en de
vloer van de kerk, waarbij de graf
stenen uit het koor verwijderd wer
den en werden overgebracht onder
de toren