Treffer
Houd
uw snelheid
intoom!
Lambert Grutters
kom even naar DE WASCOMAATü
Politierechter
Brabanders succesvol bij de
kampioenendag der duiven
Komt U ook?
PULS
PULS
GOMMANS
VeDray
in het weekend
VRIJDAG 9 JANUARI 1970 No. 2
EEN EN NEGENTIGSTE JAARGANG
IS
GOEDKOPER
DAN U
DENKT
PEEL EN MAAS
IS
GOEDKOPER
DAN U
DENKT
SesKve^BUd!nI TrSiïöS WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
ADVERTENTIEPRIJS 13 c». per mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER KWARTAAL 2.25 (buiten Venray 2.50)
Over deze voortreffelijke prelaat,
tegenwoordig met zeer veel onrecht
ongeveer niet meer genoemd (zoek
de lexicons en encyclopedies maar
eens na!) willen wij in deze bijdra
ge een en ander wijder bekend ma
ken.
Geboren te Venray uit een gegoe
de Venrayse familie 1540), gaf
Lambert al gauw blijk van een vlug
begrip en helder verstand. Hij werd
een leerling van de beroemde Fra
ters van het Gemene Leven te De
venter, waar hij tot 1559 ter school
De Fraters of Broeders van het
Gemene Leven waren leken, monni
ken en priesters die in gemeenschap
van goederen leefden. Hun bakermat
was Deventer en hun voornaamste
arbeid was het afschrijven van
handschriften, waarmee ze in hun
onderhoud voorzagen.
Sr
Dat afschrijven gebeurde uiterst
nauwkeurig en werd streng nage
zien.
Hun voorganger was Geert Groote
geweest, een prediker die grote aan
hang kreeg onder het Nederlandse
volk. Zijn streven werd aangeduid
met de naam: Moderne Devotie en
de boodschap die hij bracht werd na
zijn dood verder uitgedragen, eerst
in Deventer, later ook in het man
nenklooster van Windesheim bij
Zwolle en het vrouwenklooster te
Diepenheim.
Dat Lambert Grutters leerling
werd bij deze bovengenoemde Fra
ters te Deventer, zal niemand be
vreemden, daar vanaf het begin van
de 15e eeuw, vier Fratersheren van
bovengenoemde orde rectoren van
het klooster Jerusalem te Venray
waren.
Na zijn studie te Deventer vertrok
hij in 1560 naar Keulen, alwaar hij
priester werd gewijd en de doctors
graad in Godsgeleerdheid verwierf.
Hij maakte bovendien bijzondere
studies in beide rechten, terwijl zijn
kennis van oude talen méér dan
buitengewoon was.
Men konsulteerde de jonge Ven
rayse priester zeer vaak, als theo
loog, als kenner van oude talen en
als kenner van beide rechten; heit
kon dan ook niet anders of hij moest
al spoedig wel de aandacht op zich
vestigen van de geleerde wereld zij
ner dagen. Hij was bovendien een
vurig en welsprekend prediker.
Geen moeite was hem te veel als
het ging om de H. Kerk te verdedi
gen of zelfs haar in het offensief te
brengen. In deze moeilijke jaren, die
de H. Kerk doormaakte, door de fel
le opkomst van het Lutheranisme en
evenzeer door de voortdurende oor
logsgeruchten, trok hij er dan ook
op uit om deze nieuwe ketterse leer
te bestrijden. Waar hij predikte wa
ren de kerken overvol en hij schrok
er evenmin voor terug om in de
openlucht het volk toe te spreken.
Het Lutheranisme had al spoedig
in deze jeugdige Venrayse doctor
priester een zijner meest vurige en
succesvolle bestrijder.
In 1569 wrd hij hofkapelaan van
de Duitse keizer. Maximiliaan, op
volger van Karei V (1564-1576). In
1570 woonde hij de Rijksdag bij te
Spiers. In 1572, april, werd hij door
de keizer benoemd tot bisschop van
Wiener-Neustadt in Neder-Oosten-
rijk, welke bisschopsbenoeming in
deze tijd wel enige verbazing weg
droeg, ook al om zijn jeugdige leef
tijd. Deze benoeming werd in 1574
door de Paus bevestigd.
Als bisschop zet hij de strijd tegen
het Lutheranisme onverminderd
voort.
Voortdurend is hij in de weer, zo
wel te woord, als met de daad en in
geschrift. Erfurt, Spiers, Regens-
burg, Keulen, Augsburg, Wenen en
talrijke andere voorname steden
buiten zijn bisdom zagen de onver
moeide strijder.
De opvolger van Maximiliaan, kei
zer Rudolf II (1576-1612), die beslo
ten had zijn leven en krachten te
wijden aan de verdediging der rech
ten van de Katholieke Kerk, koos al
spoedig Mgr. Gruterius niet alleen
tot zijn persoonlijke leidsman, maar
raadpleegde hem ook in alle moei
lijkheden en zorgen der regering.
Gruterius' aanzien en invloed
klommen ofschoon hij nog geen 40
was. Vooral in de hof- en regerings
kringen hield men rekening met
hem en werd zijn gunstige invloed
steeds groter.
Ook werd hij door zijn mede-bis
schoppen in het Duitse Rijk hoog
geschat. Met sterke hand weerstond
hij aan de toenemende verspreiding
van de hervorming; vooral in Oos
tenrijk lag zijn grootste werk. Mede
aan hem is het te danken, dat Oos
tenrijk geen protestantse natie werd.
Een handschrift uit deze tiid, van
Marcus Hanzig, vermeldt met bui
tengewone lof het zegenrijk bestuur
van deze Nederlandse bisschop uit
Venray.
Hij stond op het punt een der
meest invloedrijke en geziene per
soonlijkheden te worden: een grote
toekomst scheen voor hem open te
liggen. Doch dan komt onverwacht,
te vroeg volgens menselijke begrip
pen, zijn vroegtijdige dood, welke
niet alleen door het hof en de ge
lovigen, maar ook door geheel Ka
tholiek Duitsland diep werd be
treurd.
Mgr. Lambertus Gruterius be
schouwt men na de beroemde Nij
meegse Petrus Canisius, als een der
grootste Nederlandse tegen-hervor
mers.
Ook als schrijver heeft Gruterius
bekendheid verworven. In de we
reldberoemde Librije van Zutphen
bevindt zich in folio-formaat een
posticunabel, gedrukt te Keulen in
1569 door Joan Birckmann.
Het boek staat vermeld in de ca
talogus van de Librye der St. Wal-
burgkerk te Zutphen en naast de
Latijnse titel staat vermeld Lamb.
Gruterus Venradius.
Bovengenoemde Librije of Biblio
theek is Boekhistorisch een der
voornaamste bezienswaardigheden
van ons land en uniek benoorden de
Alpen.
Bij de bouw (1561-'63) hebben de
veel oudere boekenzalen van de Do
minicanen en het klooster Galieën te
Zutphen als voorbeeld gediend,
waardoor de inrichting en sfeer een
zuiver middeleeuws karakter dra
gen. De vloer is gedekt met oude
rode plavuizen. De kruisgewelven
worden gedragen door vier zuilen,
alle versierd met afbeeldingen in
reliëf van heiligen en hun atributen.
Al het beeldhouwwerk, ook dat op
de lectrijnen (lezenaars) is gemaakt
door de „beeldesneyder" Wilhelm,
tijdens de bouw in 1561 -'63.
Er zijn handschriften, niet minder
dan 83 incunabelen, dat wil zeggen
boeken gedrukt vóór 1500 en postin
cunabelen (na 1500) van grote zeld
zaamheid.
Van de voornaamste handschrif
ten zijn te vermelden een deel van
de „Summa" van Thomas van Aqui
no (15e eeuw), geschreven in het
klooster Gelileën te Zutphen, gebon
den in houten band met gestempeld
leer overtrokken.
Als oudste drukwerk 'n blokdruk
uit Mainz 1469. Verder werken ver
lucht met houtsneden uit Antwerpen
(1528) enz.
Het is wellicht niet onaardig te
weten, dat in deze rustige sfeer
thans nog gelegenheid bestaat om te
studeren en dat aan universiteits
bibliotheken regelmatig wordt uit
geleend. Het boek van de hand van
Lamb. Gruterius van Venray en de
meeste andere kostbare werken, lig
gen veiligheidshalve stevig aan ket
tingen.
Tot slot stellen wij het gemeente
bestuur voor, om bij het vaststellen
van passende en op eigen heim dui
dende straatbenamingen vooral Lam
bertus Gruterius, de grote Venrayar
niet te vergeten,
Bernard Kruysen.
Emma zag er niet uit als de kor
date „wreekster" van de televisie,
maar toch had zij het klaar gespeeld
een lastig heerschap met een be
faamde judogreep van zich af te
slingeren. Daarom moest zij nu te
rechtstaan en niet de knaap die haar
in een houdgreep had willen nemen.
„Wde weet wat hij voor grepen
op z'n programma had staan!" ver
dedigde zij zich heftig, omdat zij zich
door de dagvaarding van de officier
gegrepen voelde.
„Die jongeman heeft geen straf
baar feit begaan en hoeft hier daar
om niet als dader terecht te staan.
Hij is alleen getuige", zei de politie
rechter.
„Ik heb wel tien getuigen, dat die
schoft mij aanrandde!"
„De politie heeft slechts twee ge
tuigen gevonden die uw verklarin
gen geloofwaardig vonden, en geen
tien, en van die twee is er nog één
die verklaarde niet precies te heb
ben gezien wat er gebeurde. En bo
vendien gebruikt u nu heel grove
taal. Tegenover de politie hebt u
over aanranding niet gerept, alleen
maar van toenadering.'
„Noemt u dat dan geen poging tot
aanranding?"
„Beslist niet. Als ik in een café
de bar nader, is dat een toenadering,
maar beslist geen poging tot geweld
als u nu wilt suggerereen."
„Hij kwam niet op de bar af, maar
op mij."
„U zat aan de bar. Op een kruk,
lees ik hier in uw eigen verklaring.
Hij naderde, staat er dan. Dus hij
kan de bar genaderd zijn, waar u
toevallig ook zat. Bovendien zat u
alléén. Is het dan vreemd, dat een
jongeman aan een bar een alleenzit-
tend en mogelijk ook alleenstaand
meisje nadert?"
Emma slikte moeilijk. Zij had
eerst te stellen gehad met een lasti
ge knaap van in de twintig, die
mogelijk bepaalde plannen koester
de maar die zij nog van zich af had
kunnen schudden. Nu stond ze te
genover een veel lastiger oude heer,
die niets wist van de voorgeschie
denis, maar alleen de gevolgen van
haar judogreep beschreven zag. En
die over haar zou oordelen als een
twijfelachtige figuur, die alléén in
café's aan de bar zit en daar met
stamgasten jongleert.
„Ik kom anders nóóit in een café",
zei ze daarom snel, „maar ik moest
ergens schuilen voor de regen, toen
ik op de bus stond te wachten en
het ging plenzen. Ik voelde me daar
doodongelukkig, want er waren al
wat bezoekers die opmerkingen over
me maakten. En toen kwam die
schsinjeur. Eerst zo'n inleidinkje
en toen over samen uitgaan en toen
ik geen antwoord meer gaf, werd hij
steeds opdringeriger en op 't laatst
handtastelijk. Nou, dat noem ik aan
randing."
„Opdringerig noemen we hier ge
woon opdringerig en handtastelijk
kunt u ook handtastelijk blijven noe
men. Aanranding is heel wat anders.
En dat zouden alle getuigen ook ge
zien hebben, denk ik zo. Maar als u
iemand dwars door een groot café
raam heen naar buiten slingert,
noem ik dat mishandeling en ook
nog vernieling."
„Dat was stom toevaldat-de
in de richting van het raam vloog."
„In de dagvaarding is sprake van
opzet."
„Ik ga toch niet met opzet iemand
oppakken en door een etalageruit
gooien!"
„Dat wi ik nog even aannemen,
maar er zijn getuigen die anders be
weren."
Het slachtoffer lummelde onver
schillig naar de getuigenplaats en
mummelde met een mond vol smur
rie over „onhebbelijke tante" en
„verrekte pijnen".
„Als u die kauwgum uit um mond
legt, kan ik u misschien verstaan",
opperde de politierechter. Maar hij
mummelde dat hij geen kauwgum
kauwde, maar drop.
„Dan moet u het zelf weten, vól
gende getuige!" Dat was de café
houder, die volgens zijn zeggen voor
z'n eigen ogën zag wat er zich af
speelde. „Een gewóón babbeltje,
edelachtbare. Maar een ongenaak
bare griet, dat had ik al lang door.
Maar ja, hoe gaat dat in de zaak.
Hij bood haar een drankje aan, hij
presenteerde een sigaretje, gaf haar
vuurNou ja, en ineens had ze
d'r tabak van." Maar de eerste greep
waar alles om draaide, had hij niet
gezien. „Dat was ónder de toonbank"
riep het getergde meisje er tussen
door.
De officier eiste 25,of vijf da
gen voorwaardelijk. Maar de politie-
het l-a-n-g-s-t-e laken van Nederland
voor de laagste prijs!
verkrijgbaar bij:
Langstraat 61 Venray
Telefoon 1281
GRASLINNEN- EN FLANELLEN LAKENS, GLAD EN GEBORDUURD, ook in sets
TREFFER PYAMA'S OVERHEMDEN WEEKENDERS DUSTERS
De kantine van de metaalwaren-
fabriek Inalfa bood zondag een heel
ander beeld dan men gewend is.
Vindt men er doorgaans pauserende
metaalarbeiders, zondag waren er
duiven te gast. En met die duiven
hun eigenaars en bewonderaars.
De postduivenvereniging De Zwa
luw hield er voor de zesde maal in
successie zijn jaarlijkse kampioenen-
show. Voor de buitenstaander zijn
dat de duiven, die in de ogen van de
keurmeesters de beste kwaliteiten
hebben, fraai gebouwd zijn, kortom
het beeld van de ideale postduif het
dichtst benaderen.
De duivenliefhebbers uit Noord-
Limburg en Oost-Brabant hadden
voor die keurmeesters bijna 1000 die
ren gebracht, die allemaal stuk voor
stuk beoordeeld en bekeken werden.
Men weet intussen dat alleen het
beste goed genoeg is voor deze show
en dus had men gezorgd dat inder
daad het beste uit 'het beste inge
zonden was. En dait had weer tot ge
volg, dat zelfs de kleinste duiven-
liefhebber een kijkje kwam nemen,
naar al dat fraais en dat mooie, zo
dat het de gehele dag een komen en
gaan was van honderden melkers.
Een drukte van belang, die van de
ze show een festijn gemaakt heeft,
die men niet graag meer zou willen
missen.
Voorziter A. Willems van de ten
toonstellingscommissie kon dan ook
Op zaterdag 10 januari (13.00
22.00 uur) en zondag 11 januari (15.00
21.00 uur) nodigt de missiebewe
ging van het Boschveldcollege u uit
tot een bezoek aan haar jaarlijkse
fancy-fair. Voor het eerst wordt deze
fancy-fair gehouden in de aula van
het nieuwe gebouw aan de Zuidsin
gel. Dat alleen is al een reden om
te komen!
Bovendien helpt u door uw komst
en door uw belangstelling een zeer
konkrete vorm van ontwikkelings
hulp. De organiserende missiebewe
ging steunt met deze fancy-fair
broeder Felix Bakker die in het
bergland Irian Barat jonge papoea's
opleidt tot goede jonge boeren. Dit
werk is voor dit nog zo weinig ont
wikkelde land van enorm belang.
Eindelijk leert men de graafstok te
vervangen door een spa. Men leert
andere gewassen verbouwen dan al
leen maar sago en zoete aardappe
len. Men leert ook koeien, paarden,
schapen en geiten kennen en verzor
gen. En met succes!
Reeds zijn in minstens vijf dorpen
jonge boeren zelfstandig aan het
werk, Zij ontvingen van broeder Fe
lix hun opleiding. Van hem kregen
ze een paard en een paar koeien mee
en geven nu in hun eigen dorp door
hetgeen zij eerder leerden.
Dringend nodigen we u uit door
een bezoek aan onze fancy-fair onze
hulp aan dit belangrijke werk zo
krachtig mogelijk te maken.
U bent van harte welkom!
rechter sprak haar vrij, omdat de
opzet niet bewezen en zelfs niet aan-
namelijk was en de overige getuigen
er te weinig van gezien hadden om
te mógen getuigen.
„Wel bedankt", zei Emma. Haar
„aanspreker" maakte dat hij weg
kwam. Ook in een gerechtsgebouw
zijn mooie, hoge ramen.
dik tevreden zijn toen hij de vele
gasten verwelkomde. Gasten uit
Oost-Brabant en Noord-Limburg.
Maar ook gasten uit eigen omgeving,
zoals burgemeester Schols, wethou
der Schols, wethouder Boots uit
Horst, dierenarts W. Kremer en vele
anderen. Hij bracht de heer Burg
man, die eveneens aanwezig was,
dank voor het beschikbaar stellen
van deze kantine. Hij vertrouwde
dat Inalfa deze traditie zou blijven
handhaven en zo zou blijven zor
gen voor een uitstekende expositie
ruimte.
Voorzitter Willems wees zijn gas
ten op wat de duivensport feitelijk
wel voor achtergrond heeft. Het is
een zinvolle en leerrijke vrijetijds
besteding, aldus deze spreker, waar
in met levend materiaal gewerkt
wordt. Dat eist de volledige inzet
van de duivenmelker, die zijn die
ren in optima forma wil houden,
maar dat eist ook samenwerking.
Het feit dat deze s'how in Venray de
beste dieren brengt uit Noord-Lim
burg en Oost-Brabant toont vol
doende aan, aldus de heer Willems,
dat die samenwerking er is. Met de
wens, dat de duivenmelker zijn sport
zou kunnen blijven beoefenen en
dat het samenwerkingsverband,
waarin zulks moet gebeuren, verste
vigd zou worden, verzocht hij bur
gemeester Schols de tentoonstelling
te openen.
Deze voldeed graag aan die wens,
omdat hij bewondering had voor wat
de duivenmelkers presteren. Liefde
voor de dieren, aldus drs. Schols, is
altijd prijzenswaard. Als mede daar
door een zinvolle vrijetijdsbesteding
gevonden wordt, kan men de mens
alleen maar gelukkig prijzen, die
hierin zijn hobby vindt.
Persoonlijk deed het hem deugd
dat de Postduivenvereniging De
Zwaluw ook een streekfunktie ver
vult en op zijn eigen manier de
naam van Venray uitdraagt. Met het
uitspreken van de hoop dat deze
kampioenendag zich in een steeds
grotere belangstelling zal mogen ver
heugen, verklaarde hij onder bijval
van de aanwezigen deze tenoonstel-
ling voor geopend.
De heer van Hout uit Mill, spre
kende namens de gasten, wenste de
duivenmelkers een goed vliegseizoen.
Hij feliciteerde de kampioenen met
het behalen van de successen en de
organisatoren door wier werk deze
kampioenendag uitgegroeid is tot hét
hoogtepunt van de duivensport, in
de regio.
De traditionele bonnenverkoop was
natuurijk ook weer een van de hoog
tepunten van de show. Voordat deze
begon kon voorzitter A. Willems met
de hem bekende persoonlijke toe
spraken de vele winnaars geluk
wensen.
De officiële uitslag van de ver
enigingstentoonstelling was: 1. Zee
land N.Br.; 2. PDV Tegelen; 3. De
Luchtbode Mill; 4. Pr. Bernhard
Venlo; 5. PDV Venlo. Voor deze
keuring hadden 25 verenigingen hun
6 beste duiven ingestuurd.
De officiële uitslag van de zicht-
Voor uw rijbewijs naar
Auterijscheol
Wim Claessens
Aanmelden
Kennedyplein 10 tel. 2471
Poststraat 8 tel. 1429
Erkend A.N.W.B., Bovag,
Vamor gediplomeerd
keuring van de 6 ingezonden duiven
(kampioenen) van een inzender,
waaraan 130 duivenmelkers deelna
men was: 1. Joh. Denissen, Vier
lingsbeek; 2. Comb. Coopmans-Loo-
nen, Venray; 3. L. Litjens, Swolgen;
4. G. Boom, Venray; 5. Barten, Din-
ter; 6. P. Hendricx, Venray; 7. A.
Dortmans, Schijndel; 8. M. Bens,
Zeeland N.B.; 9. H. Gerrits, Schayk;
10. P. Klabbers, Asten; 11. J. v. d.
Wijst, Schayk; 12. W. Thomassen,
Someren; 13. v. d. Linden-Verschuu-
ren, Helmond; 14. v. d. Velden, Te-
gelen; 15. F. Schellen, Venray.
DOL GEWORDEN KOE DOOR
POLITIE DOOD GESCHOTEN
De koe van de landbouwer S. te
Ysselsteyn was dol geworden en
vluchtte de weilanden in, achterna
gezeten door eigenaar en omwonen
den. Men kon echter de koe, die na
de weideafrastering te hebben ver
nield, de bossen in vluchtte, niet
achterhalen.
Venrays politie werd toen gealar
meerd. Zij wilde proberen het dier
met een karabijn dood te schieten,
doch men kon de koe niet onder
schot krijgen. Wegens de duisternis
werd zaterdagavond de achtervol
ging gestaakt. Zondagmorgen werd
de opsporing weer voortgezet. Om
streeks 10 uur gelukte het de politie
om de koe wel onder schot te krij
gen, die toen met toestemming van
de eigenaar, met en welgemikt schot
naar de eeuwige jachtvelden ver
huisde. De schade door de koe aan
gericht is beperkt gebleven.
SIGARETTENAUTOMAAT
VERNIELD EN LEEGGEROOFD
De sigarettenauto van de winke
lier V. aan de Julianasingel werd
door verbreking beroofd van zijn in
houd. 15 pakjes sigaretten werden
meegenomen. Venrays gemeentepoli
tie tracht de daders op te sporen.
VERKEERSONGEVALLEN
Waarschijnlijk door een ruk
wind na het passeren van een
vrachtauto geraakte de personenauto
bestuurd door H. G. G. uit Venlo op
de Deurneseweg in een slip en be
landde in een sloot langs de weg.
Bestuurder, echtgenote en een 5
maanden oude baby bekwamen geen
noemenswaardig letsel, maar de auto
werd totaal vernield.
In de Patersstraat ontstond bij
het wegrijden, na geparkeerd te
hebben, een botsing tussen twee per
sonenauto's waarvan de ene door P.
G., de ander door A. J. C., beiden
uit Venray. werd bestuurd. Het bleef
bij materiële schade.
In de Eindstraat ontstond ma
teriële schade bij een botsing tus
sen twee personenauto's. Hetzelfde
was het geval bij een botsing op de
kruising StationswegSpurkterdijk,
eveneens tussen twee personenauto's.
Is uw hulp niet gekomen
Heeft moeder het druk of is ze ziek
Schrikt u van hoge stroomrekeningen
Hebt u moeite met het wasdrogen
Is het thuis ongezellig vanwege de was?
Geopend van 's morgens 7 uur lot 's avonds 9 uur, op zaterdag geopend tot 5 ur n.m.