Erwin Max Rothbarth of
E. M. Rivers
Je moei de wasserij erbij hebben
De Vogelvriend exposeer!
Groot aantal bezoekers
op Duits soldatenkerkhof
PULS
PULS
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Een dode en
2 zwaar gewonden
Wim Claeimu.
Venray
in het weekend
Op Duits kerkhof
overleden
PEEL OMNIBUS
deverstoteling
landelijke: eenvoud
hetgoudyandepeel
v.d. Munckhof n.v.
Je merkt het elke
VRIJDAG 7 NOVEMBER 1969 No. 45
NEGENTIGSTE JAARGANG
IS
GOEDKOPER
DAN U
DENKT
PEEL EN MAAS
is
GOEDKOPER
DAN U
DENKT
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050452
ADVERTENTIEPRIJS 12 ct p«r mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER KWARTAAL Z— (buiten Vnoray 125)
Flitsen van het Slagveld (IV)
Zaterdag is het Klaproosdag, de dag waarop de Engelse gevalle
nen weer eens in onze herinnering worden gebracht bü de kollekte
die o.m. hun nabestaanden het mogelijk moet maken hun graven
te bezoeken. In deze laatste flits van de slagvelden, geschreven
door Harry van Daal, wordt de aandacht gevestigd op hen die
rusten op die twee merktekens van de slag om OverloonVenray,
de Engelse kerkhoven in die plaatsen. Door een toevallige omstan
digheid heeft hij de levensgeschiedenis van een van de daar be-
gravenen kunnen nagaan.
HITLER AAN DE MACHT
In 1933, als Hitler in Duitsland de
macht heeft overgenomen, besluit de
Duits joodse koopman Otto Roth
barth uit Frankfurt te vluchten. Hij
wantrouwt Hitier en zijn S.A., die
het vooral op de joden voorzien heb
ben en besluit naar Amerika te ver
trekken. Een van zijn zoons Erwin
besluit zijn reeds begonnen econo
mie-studie in Londen te voltooien.
Hij blijft daar achter en wordt er
student. Een student, die weldra op
valt door zijn scherp verstand en
enorme belezenheid.
GLANZENDE CARRIèRE
Hoe groot zijn kwaliteiten zijn be
wijst het feit dat hij in 1936, ternau
wernood 23 jaren oud, promoveert
in de economische wetenschappen
met „first class honours", waarbij
een van zijn promotors opmerkte,
dat hij een genie is. Dat bewees hij
metterdaad door in 1937 de beroem
de Gladstoneprijs te winnen en de
Leverhulme-studiebeurs in de wacht
te slepen. Een prachtige toekomst
lag open voor de jonge economie
doktor, wiens carrière de aandacht
trok in vakkringen onder meer door
zijn vak-publicaties. En het was be
slist geen wonder dat hij op 27-jari
ge leeftijd benoemd werd tot lector
FRONTALE BOTSING TUSSEN
TWEE BROMFIETSERS
Op onverklaarbare wijze botsten
twee bromfietsen op het rijwielpad
langs de provinciale weg Venray
Horst ter hoogte van Leunen, zater
dagavond tgeen elkaar. De 25-jarige
bromfietsberijder P. van Os uit
Merselo botste tegen de bromfiets,
bestuurd door de 17-jarige R. van
der Een uit Stevensbeek. Beide be
stuurders moetsen met ernstige ver
wondingen naar het ziekenhuis wor
den vervoerd. Het ergst was de 20-
jarige duopassagiere José Timmer
mans uit Leunen er aan toe. Zij
moest in levensgevaarlijke toestand
naar het ziekenhuis worden ver
voerd waar zij in de loop van zon
dagmorgen aan de bekomen ver
wondingen is overleden.
aan de bekende universiteit in Cam
bridge.
ACHTER PRIKKELDRAAD
Erwin Max Rothbarth, Duitser en
joods vluchteling, bekend economist
en statisticus, 27 jaren oud, ziet een
briljante carrière als professor aan
een van Engeland's beroemdste uni
versiteiten vóór zich. In datzelfde
jaar trouwt hij met een Engelse,
Miss Myfanwy Charles een afgestu
deerde van Oxford-University. Een
jaar later wordt zijn eerste kind, een
zoon geboren. De zon van het geluk
rees naar volle hoogte. Hoe kort zou
die zon echter schijnen!
Hitler's panthersprong naar Noor
wegen schrikt Engeland voor goed
wakker. Duinkerken werd een Nar
vik no. 2. Nog eens heeft Engeland
de bus gemist! Thans gaat het land
zich op de grote krachtmeting met
de Aslanden voorbereiden. Een van
de eerste maatregelen van Chur
chill's oorlogskabinet is de onver
wijlde internering van de in Enge
land verblijvende onderdanen van
vijandelijke staten. Ook de Duitse
lector aan de Cambridge-University,
Erwin Max Rothbarth, wordt door
deze alleszins begrijpelijke maatre
gel getroffen. Hij moet zich melden
en belandt in een interneringskamp.
Na verscheidene maanden achter
het prikeldraad te hebben doorge
bracht, wordt hij op erewoord en
dank zij de invloed van machtige re
laties, vrijgelaten. Hij komt nog
juist op tijd in Cambridge om de
colleges van het laatste semester te
hervatten.
OORLOGSVRIJWILLIGER
Maar het vlot niet meer. Het ver
blijf in het interneringskamp heeft
een totale ommekeer in hem te
weeggebracht. Temidden van de ge
vangenen, oog in oog met nooit ver
moede ellende, heeft hij een andere
wereld leren kennen. In de College
zaal voelt hij zich niet meer op zijn
gemak. Hij voelt nu duidelijker dan
voorheen de drang om iets te doen.
Hij wil, evenals die miljoenen ande
ren, een meer aktief aandeel nemen
in de grote worsteling om het Nazi-
cisme mee te helpen bestrijden. Zijn
vaderland roept, de verdrukten roe
pen, het is alsof hij de laatste kreten
hoort van zijn eigen volk alvorens
het verstikt in de gaskamers van
Bergen-Belsen en Auswitz.
Hij wil daarbij ook iets geven aan
het land in ruil voor de gastvrijheid,
welke hij er genoot. En als dan in
1943 Engeland zijn leger openstelt
voor personen van Duitse nationali-
Zaterdag 8 en zondag 9 november
houdt de volièrevereniging haar
jaarlijkse vogeltentoonstelling. Voor
het wedstrijdgedeelte heeft het be
stuur drie keurmeesters aangetrok
ken, t.w. de heren P. Huys, J. Haans
en P. Bouts. Deze mensen zullen de
kwaliteit van de ingezonden vogels
bepalen.
De kwantiteit van deze tentoon
stelling is, evenals voorgaande jaren,
weer omhoog gegaan. Waren er in
1968 200 vogels, nu zijn er ruim 230
inzendingen. Waren er eerst een
grote groep gras- en grote parkie
ten, nu valt de voor deze vereniging,
grote groep bastaarden op.
Bastaarden van allerlei aard, of
liever gezegd van verschillende plui
mages en die niet alléén met kana-
riebloed, maar ook b.v. putter-kerst-
vink en heivink-kerstvink enz. enz.
Tevens is in de klasse exoten ook
een stevige vertegenwoordiging aan
wezig.
De liefhebberij om vogels te hou
den naar deze kleurrijke vogelgroep
blijkt kennelijk te groeien. Tevens
kan men de mogelijkheden van een
ambitieus vogelliefhebber konstate-
Dit geldt tevens voor de wildzang-
vogels. Weliswaar bestaat de vogel-
wet van 1936 nog ongewijzigd, maar
een arrest van de hoge raad heeft
deze wet in een ander licht gesteld,
wat voor de (verre) toekomst toch
mogelijkheden opent voor deze lief
hebberij.
De entree voor deze vogeltentoon
stelling is vrij en zij is zaterdags ge
opend van 10 uur v.m. tot 22 uur,
terwijl dit zondags van 10 uur v.m.
tot 21 uur is.
De prijsuitreiking is gesteld op
zondagavond 21 uur.
teit, die principieel anti-Nazi zijn,
krijgt hij zijn grote kans. Hij meldt
zich als vrijwilliger. Een periode van
inspannende, harde training volgt
nu in diverse kampen.
Als „private", gewoon soldaat,
wordt hij tenslotte ingedeeld in het
eerste bataljon van het Suffolk Re
giment van de 3e Britse Infanterie
Divisie. Tegelijk doet hij afstand
van zijn joods en Duits klinkende
naam; hij ontvangt een militair zak
boekje ten name van E. M. Rivers.
Deze verstandige maatregel kan
moeilijkheden voorkomen, ingeval
hij in Duitse handen mocht vallen.
NAAR OVERLOON
D-Day 1944! De Suffolks landen
in Frankrijk met het invasieleger,
vechten mee in de straten van Caen
en als maanden daarna de slag om
Overloon op z'n hevigst woedt, op 12
oktober 1944, vinden wij Erwin Max
Rivers terug in een bos bij het Vlak.
Op die datum beginnen de huis-aan-
huis-gevechten. De infanterie van de
8e Brigade, krijgt de taak Overloon
te zuiveren. In de namiddag komen
de Suffolks uit hun stellingen in de
bossen bij het Vlak te voorschijn en
worden door de Duitsers met een
hevig vuur ontvangen.
Bijzonder in de omgeving van de
windmolen is de tegenstand sterk.
Aan de Baansestraat veroveren de
Suffolks de eerste boerderijen. Er
win Max Rivers vecht mee van huis
tot huis en is er bij wanneer de bos
sen rond Kamp Zuid moeten uitge
kamd worden. Hij doet geen opval
lende dingen, is nooit haantje de
voorste, doet alleen wat van hem
gevraagd wordt.
Op 21 oktober 1944, als de slag bij
Overloon is uitgeraasd, schrijft hij,
nog onder de indruk van de gruwe
lijke dagen welke achter hem lig
gen, vanuit Venray een brief aan
zijn vrouw:
„In vergelijking met de overgrote
meerderheid van de soldaten die
hier zijn omdat het oorlog is, heb
ik het onschatbare voordeel te
weten waar ik voor vecht. Ik zeg
dit zonder zelfvoldoening, 't Is een
feit, dat het een geweldige steun
is. Voor mij is het geen moorden
en lijden zonder zin. En mijn ge
voelens zijn geheel onafhankelijk
van de resultaten van deze oorlog.
Het was waard te vechten om de
mensheid nog een kans te geven
haar problemen op te lossen, en
die kans is waardevol, zelfs als
men geen overdreven verwachtin
gen heeft van wat de mensheid er
van maken zal".
DE „SLAG" OM EEN KASTEEL
Dan komt de laatste fase in de
slag om de Maas, de opruiming van
de laatste Duitse weerstandsnesten
in de rij van Limburgse Maasdor
pen, waarvan het kasteel van Geys-
teren de noordelijke kop vormt.
Dit kasteel herbergt nog een Duits
garnizoen van 60 man, waarvan 40
officier-cadetten. Zij zijn voorzien
van ruime voedsel- en munitievoor-
raden en staan in rechtstreeks kon-
takt met de oostelijke oever van de
Maas. Maar vóór alles: deze kleine
vesting bestaat uit een groep fana
tieke soldaten, die bereid zijn te
sterven tot de laatste man en de
laatste kogel.
Het was het le Bataljon van het
Suffolk Regiment, inmiddels van
Overloon naar het deerlijk gehaven
de Oostrum overgebracht, dat uitge
kozen werd om de harde noot van
een aanval te kraken. Die aanval
had plaats op 25 november. Na een
openingsvuur, waaraan alle typen
artillerie, de zware kanonnen, de
„mediums" (middelzware kanonnen),
veldkanonnen, mortieren en machi
negeweren deelnamen, krijgt „D"
Coy, (Compagnie D), het onderdeel
waartoe soldaat Rivers behoort, het
bevel tot de aanval.
Er\frin Max Rivers opereert met
de piat, het anti-tankwapen van de
Engelse infanterie. Ongeveer 200
meter voor het eerste doel breekt
een razend en accuraat gericht ma
chinegeweervuur uit de stellingen
onder de muren van het kasteel los.
Ook beginnen de Duitsers tegelijk
met kanonnert en mortieren de hele
sector onder vuur te nemen. Voetje
voor voetje, of op handen en voeten
kruipend, dringen de Engelsen voor
waarts, door de boomgaarden en
langs de oprijlaan. De verlaten een
mansgaten van de Duitsers komen
daarbij goed van pas. Soldaat Rivers
ligt in een vooruitgeschoven positie
en vuurt al zijn piatgranaten,
kalm en acuraat, in de Duitse stel
lingen. Een van de Duitse machine
geweren brengt hij daarbij tot zwij
gen.
Onder dit bedrijf wordt hij ge
wond. Onverschrokken, zonder enige
dekking van betekenis, terwijl de
kogels langs hem heen gieren, ver
bindt hij zijn eigen wonden. Dan
raakt plotseling ook zijn nevenbuur
man, die een 2 cm mortier bedient,
gewond. Rivers, die met zijn eigen
wapen niets mee.r kan uitrichten bij
gebrek aan munitie, kruipt naar zijn
kameraad, helpt hem bij het ver
binden van de wonde en grijpt dan
de 2 cm mortier. De een na de an
dere granaat komt huilend neer tus
sen de Duitsers. Dan wordt hij plot
seling voor de tweede maal gewond,
maar nu dodelijk. Hij sterft onmid
dellijk op de plaats zelf.
TERUG NAAR OVERLOON
Twee minuten daarna wordt het
bataljon teruggenomen, de verliezen
blijken te groot. Enkele kameraden
nemen de dode mee naar de ver-
bandplaats in Geysteren. Nog de
zelfde dag wordt hij naar Overloon
gebracht en begraven op de kleine
begraafplaats aan de Baansestraat,
in de tuin van de boerderij welke hij
zes weken geleden mee heeft helpen
veroveren. Precies twee maanden la
ter wordt hem zijn tweede kind, een
dochter geboren.
En op 5 juni 1945, als de Suffolks
de lange weg naar Bremen alweer
achter de rug hebben en nu in gar
nizoenen liggen in de buurt van Wa-
rendorf in Westfalen, schrijft Luite
nant Horsebourgh aan Erwin's va
der in New-York: „U kunt namens
mij aan Mevrouw Rivers zeggen dat
haar man de dood van een held
stierf bij de vervulling van zijn
plicht. Hij was een zeer dapper man.
Hij was een van die onbezongen hel
den van de infanterie, die bij hon
derden in de grootste kommer ster
ven in dienst van hun vaderland."
Het nieuws van de dood op het
slagveld van Erwin Max Rothbarth
ging als een schok door de Engelse
universiteitskringen. In Cambridge
ging de vlag halfstok en menige
krant wijdde een waarderend artikel
aan de nagedachtenis van deze be
gaafde jongeman.
Hij kreeg een graf op de Engelse
begraafplaats te Overloon aan de
weg naar Vierlingsbeek, temidden
van bossen die eens in een handge
meen veroverd moesten woeden.
Zijn grafsteen onderscheidt zich
van de anderen. Want in plaats van
het kruis is een ster, de vijfpuntige
Davidsster, teken dat hier een joods
soldaat begraven ligt. Daarboven
staat het teken van zijn Regiment
het Royal Suffolk Regiment: de kan
telen van een vesting met daarom
heen het inscrrift: Montis Insignia
Calpe. Want de geschiedenis van de
Suffolks begint bij de berg Calpe of
tewel Gibraltar.
Zijn naam: E. M. Rivers, 25 novem-
ber 1944, 30 jaar oud.
In werkelijkheid ligt hier Erwin
Max Rothbart, een jonge Duitser
van joodse afkomst, die als vrijwil
liger bij de Engelsen vocht en sneu
velde ter wille van een groot ideaal.
Zoek hem eens op, lezer. In vak 3,
rij C, het 8ste graf.
Voor uw rqbewijs naar
Autorijschool
Aanmelden
Kennedyplein 10 tel. 2471
Poststraat 8 tel. 1429
Erkend A.N.W.B., Bovag,
Vamor gediplomeerd
Dat de Duitsers nog Allerzielen
ojtl. herdenken met het brengen van
een bezoek aan de graven van hun
dierbaren werd zaterdag en zondag
op het Duits soldatenkerkhof in Ys-
selsteyn bewezen, waar een groot
aantal mensen deze dodenakker be
zocht.
In de morgenuren bracht de con
sul der Duitse Bondsrepubliek een
bezoek aan dit kerkhof. Hij legde
namens de Duitse regering een krans
bij het hoogkruis. Aan deze plech
tigheid van dr. W. Viehmann was
geen officieel karakter gegeven.
In de namiddag bracht een depu
tatie van de Volksbund Deutscher
Kriegsgraberfürsorge een bezoek. Er
werd namens deze organisatie een
GESTOLEN AUTO
TEGEN LICHTMAST
Omstreeks 1 uur in de nacht van
zaterdag op zondag botste een per
sonenauto op de Westsingel tegen
een lichtmast. De auto werd totaal
vernield.
Bij aankomst van de politie waren
bestuurder en inzittenden verdwe
nen. Gezien de gehavende toestand
waarin de auto verkeerde, moeten
er gewonden zijn geweest. Omtrent
de indentiteit van bestuurder en in
zittenden stelt de politie een onder
zoek in. De auto was na 12 uur in
dezelfde nacht gestolen toen deze
geparkeerd stond aan de Leunseweg,
Hij behoorde toe aan de Venray er B.
Venrayse gemeentepolitie verzoekt
eenieder die mogelijk getuige is ge
weest van de diefstal dan wel van
de aanrijding op de Westsingel zich
met haar in verbinding te stellen.
IN NIJMEGEN GESTOLEN AUTO
IN OOSTRUM VAST GEREDEN
Op de Zuiderbergweg te Oostrum
trof de gemeentepolitie een perso
nenauto onbeheerd aan. De auto had
zich in een bietenkuil vastgereden.
Omdat autopapieren aanwezig wa
ren kon de politie de identiteit vast
stellen van de eigenaar en dat was
G. L. uit Nijmegen. De hem toebe
horende auto was in de nacht van
zaterdag op zondag te Nijmegen ge
stolen. De eigenaar is inmiddels zijn
wagen ter beschikking gesteld.
TEGEN GEPARKEERDE AUTO
Aan wie de Venrayer J. v. H. de
rekening van de schade, toegebracht
aan zijn geparkeerde auto op het
Henseniusplein moet presenteren,
tracht de Venrayse gemeentepolitie
te achterhalen. De geparkeerde auto
werd beschadigd maar de dader liet
geen visitekaartje achter.
GASTARBEIDER
AANGEREDEN
Voorbijgangers troffen op de Maas-
heseweg een zwaar gewonde gast
arbeider aan. Toen de gemeentepoli
tie arriveerde was het slachtoffer
verdwenen. Een ingesteld onderzoek
bracht aan het licht dat twee land
genoten (het bleek een Turkse gast
arbeider te zijn) zich over de ge
wonde landgenoot hadden ontfermd
en hem naar een eerste hulppost
van Inalfa hadden gebracht en dat
daar eerste hulp verleend was. De
verwondingen waren van dien aard
dat overbrenging naar het zieken
huis noodzakelijk werd geacht.
Omtrent de toedracht van dit on
geluk tracht men klaarheid te krij
gen. Men weet nog niet of de gast
arbeider met zijn fiets is gevallen of
is aangereden.
BESTUURSTER SCHROK
VAN PAARTJE
Een vrijend paartje nabij het zie
kenhuis aan de Merseloseweg kreeg
in het nachtelijk donker de bestuur
ster van de personenauto mevr. H.
J. in de koplampen en zij schrok
daarvan zo dat zij haar wagen links
van de weg liet uitwijken en in de
berm terecht kwam. Daarbij kwam
de wagen in aanraking met afraste
ring en palen. Auto en afrastering
werden beschadigd. Het vrijend
paartje bleek na de botsing verdwe
nen te zijn en de gemeentepolitie
zou gaarne de identiteit vernemen
teneinde na te gaan of de verkla
ringen van de bestuurster juist zijn.
toespraak gehouden, waarna een
krans werd gelegd bij de voet van
het hoofdkruis.
A.s. zondag zal de offioiële doden
herdenking plaatsvinden van de
protestanse gevallenen in het kader
van, „Totensontag".
Op zondag 16 november zal de of
ficiële Duitse dodenherdenking
plaats vinden van alle in de eerste
en tweede wereldoorlog gevallen
Duitsers, maar ook van de omgeko
menen bij bombardementen, concen
tratiekampen en van het verzet.
Het is niet uitgesloten dat voor
deze plechtigheid op Volkstrauertag
de Duitse ambassadeur uit Den
Haag acte de presence zal geven.
Een deputatie van de Bundeswehr
uit Budel is in ieder geval aanwezig
terwijl de omlijsting zal worden
verzorgd door een Duits koor.
Vrijdag is op het kerkhof voor
Duitse gevallenen te Ysselsteyn de
76-jarige Mevr. Maria Schmitz-Ernst
uit Duisburg, bij een bezoek aan dit
kerkhof plotseling overleden.
Ze kwam in gezelschap van een
dochter en schoonzoon het graf be
zoeken van haar zoon, doch heeft
dit niet meer bereikt. Bij de ingang
zakte zij ineen en een snel ontboden
geneesheer kon alleen nog de dood
vaststellen. Zij was door een hart
aanval getroffen.
Het graf dat ze wilde bezoeken
was dat van de Oberwachtmeister
der Polizei Wilhelm Klotz, een zoon
uit haar eerste huwelijk. Haar eer
ste man was gevallen in de eerste
wereldoorlog. Deze Oberwachtmeis
ter is in Nederland omgekomen in
maart 1945 toen nabij de Woeste
Hoeve een aanslag op de gevreesde
en later terechtgestelde Rauter werd
gepleegd. Zijn auto werd nabij de
Woeste Hoeve beschoten en daarbij
stierven genoemde Oberwachtmeis
ter Klotz en de SS Unterschafführer
Exner, die naast genoemde Klotz is
begraven. Rauter, indertijd de hoog
ste Duitse politiegeneraal in ons
land, werd bij die aanslag zwaar
gewond, doch herstelde later. Hij is
na de oorlog hier berecht en ter
dood gebracht. Klotz en Exner zaten
bij hem in de wagen, toen de aan
slag op hem werd gepleegd en wer
den daarbij gedood. Deze aanslag
heeft honderden Nederlanders het
leven gekost, daar de Duitsers op
dezelfde wijze als indertijd in Put
ten, wraak namen op gijzelaars.
dedriebesleHe/-romaits\wiHMJMias
gepres&ueeitJaiitige/eklJoorlnui/kirkxms
WASSERIJ DE PEELPAREL - VENRAY TELEFOON 1586-2300 KEMPWEG 23a - 24