25 jaar BEVRIJDING
Zangertjes van Sint Frans
in de bloemen
PULS
PULS
VRIJDAG 17 OKTOBER 1969 No. 42
NEGENTIGSTE JAARGANG
IS
GOEDKOPER
DAM U
DENKT
PEEL EN MAAS
GROTESTRAATG28VE POSTBull MTEL.CZ727 F GiRb^OSOÓH WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
IS
GOEDKOPER
DAN U
DENKT
ADVERTENTIEPRIJS 12 cl par mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER KWARTAAL 2.(buiten Vanray X2S)
mondse pater in het Harzgebergte
een riem onder het hart zingen.
Terwijl iedereen zei dat.het gekken
werk was met zo'n
TROEP KINDEREN
waren uit Engeland overgekomen
via de Rank Organisation. Men had
namelijk onder de medewerkers van
de Rank Organisation in Engeland
gezocht naar degenen, die in 1944 in
deze contreien als soldaten gevoch
ten hadden. Uit de 50-60 aanmeldin
gen heeft men toen een zevental ge
kozen, die in deze strijd gewond
werden. Zij waren zaterdag de gast
van Venrays gemeentebestuur en
speciaal naar Venray gekomen om
oude herinneringen op te halen
Deze en vele andere gasten kon
de heer Leurs als voorzitter van het
herdenkmgscamité welkom heten
alvorens de heer Crasborn zijn in
leiding hield
WAAROM
Waarom, zo vroeg de inleider van
deze tentoonstelling zich af, waarom
nog een dergelijke tentoonstelling,
waarom deze bevrijdingsherinnerin
gen ophalen? Rijt men dan geen
oude wonden weer open, haalt men
geen oud zeer weer opIs dat
alles niet tot meerdere eer en glorie
van mensen, die zich verzetshelden
noemen. Kan men niet veel beter
vergeven en vergeten....?
Hij wees er echter op, dat er geen
Gaf de ene kant de geschiedenis
weer van de oorlog in Nederland, in
een ander deel was speciaal de oor
logsgeschiedenis van plaats en
streek naar voren gebracht, in do
cumenten, foto's, kaarten en andere
herinneringen.
Men was er dank zij de bereid
willigheid van het Oorlogsmu
seum zelfs in geslaagd het inder
tijd in Venray verongelukte ka
non weer voor deze week naar
Venray te brengen, waar het een
pracht stuk speelgoed geworden is
voor de Venrayse jeugd.
Venray's jeugd1, die intussen ge
lukkig ruim gebruik gemaakt heeft
van de gelegenheid deze tentoon
stelling te bezichtigen, evenals vele
nieuwe inwoners van onze plaats,
die zich eerst aan de hand van wat
daar te zien was, zich een voorstel
ling hebben kunnen maken hoe Ven
ray er in 1944 bij lag en hoe deze
hele streek inderdaad de hitte van
het gevecht heeft moeten dragen.
Men is er mede dank zij de be-
heid in schrik en angst. In Venray
alleen meer dan 230, in Overloon
meer dan 100. Hoe moet het dan, zo
vroeg de spreker zich af, geweest
zijn voor de soldaten, die hier in het
bruggehoofd de vijand ten koste van
grote offers terug moesten dringen?
In het Engels sprak hij een dank
woord tot de Engelse gasten, die aan
de lijve hebben ondervonden wat
onze bevrijding heeft gekost
DE ZIN VAN DIT ALLES
Nu terugkijkend komt, aldus bur
gemeester Schols, de vraag naar vo
ren wat er terecht is gekomen van
de idealen, die men na de bevrijding
had. We zien een krachtig herstel
uit de materiële schade; we zien een
welvarender streek dan ooit tevoren.
We zien een vooruitgang op velerlei
terrein, mede bevorderd door vond
sten uit die oorlog. We leven in or
de en in vrijheid. Maar van de an
dere kant is er de ontevredenheid
van een deel der jeugd over zaken
die velen heilig zijn. Ze verwijt de
ouderen helemaal niet vrij te zijn,
maar gebonden aan economische
BEGIN toire genomen.
Toen Pater Wolfgang Schmitz z.g.
bij het schoolbestuur van de St.
Franciscusschool aandrong op de be
noeming van de heer Buys als on
derwijzer, probeerde hij niet alleen
een Haagse mijnheer hier te krijgen
als onderwijzer, maar had hij kenne
lijk een bijbedoeling. Hij had name
lijk in Den Haag deze heer leren
kennen en gemerkt hoe die zon
der officiële diploma's of wat ook
in 9taat bleek jongelui te interesse
ren voor de zang. En aangezien zijn
parochie best een kinderkoor kon
gebruiken, volgde hij die dan mis
schien wel ingewikkelde maar toch
praktische weg om de heer Buys
naar Venray te halenHet
bloed kroop waar het niet gaan kan
en vrij spoedig na zijn in werk-pe
riode, was er al een oproep voor een
koortje. De eerste 6 meldden zich
aan en dat aantal liep vrij snel op
tot een twintigEn daarmede
was dan het koor de Zangertjes van
St. Frans geborenEerst als
kerkkoortje, dat speciaal in het Lof
zijn beste krachten, weggaf, maar al
dra wilden de jongelui ook wel eens
iets anders zingen dan Maria-lied
jes en het Tantum Ergo (weet U
nogen werden profane num
mers, zoals dat heet, op het reper-
NIET ZONDER TEGENSTAND
Toen het koor op een Venlose on
derwijzersdag naar buiten trad om
daar te demonstreren met welke
bescheiden middelen een koor op te
richten en te leiden is, kwam hier,
als een soort reactie, de kritiek los.
Het was of men dat snelle succes het
koor eenvoudig niet gunde. Men had
kritiek op de leiding, men had kri
tiek op de zang-methode, ja zelfs de
fraters Minderbroeders voelden het
koor, dat nog altijd maar een koor
tje was, als een soort concurrent in
de Paterskerk. Een hele vreemde si
tuatie zelfs, waarbij weer de ouders
betrokken werden en dat soms een
hele hoop roddel en onplezierige
dingen lossloeg. Het is een gelukkig
ding dat de heer Buys en met hem
de heer v. d. Tillaart en bestuurs
leden zich daar weinig van aange
trokken hebben. Men is rustig door
blijven gaan.
„Rustig" is misschien hier hele
maal niet op zijn plaats, want dat
koor was allesbehalve rustig. In
overdrachtelijke zin dan. Want op
©en gegeven moment moesten er
uniformen komen. En die kwamen
er, dankzij allerlei akties. Op een
ander moment ging men een Hel-
VOLGENDE WEEK
is dan Venray aan de beurt. Daar is
een balonnenwedstrijd voor de
jeugd, een receptie in Hotel De Kei
zer, bezoek van gastheren, die die
avond de missen opluisteren in Pa
terskerk en Vredeskerk en tenslotte
een galaconcert in Venrays schouw
burg, waaraan behalve de Kon. Har-
monde Euterpe, het Haag Matrozen-
koor, Venrays Mannenkoor en de
Belgisch Hartjes op Maat, natuur
lijk ook het jubilerende koor zelf,
zal deelnemen.
Het slot is een plechtige eucharis
tieviering op zondag 26 oktober in
de Paterskerk, waarbij behalve de
koren die deelnemen aan het gala
concert, ook het Venlo's Symfonie
orkest zijn medewerking verleent.
Tenslotte staan in de komende
maand nog concerten op het pro
gramma in het ziekenhuis, in Huize
Servatius, in de Kruuze en in het
Schuttersveld. Men ziet de jongelui
zijn na tien jaren nog even onrus
tig als ze in de voorbije jaren ge
weest zijn
We kunnen slechts hopen dat Ven
ray die onrust weet te waarderen,
als ze dat in het verleden gedaan
heeftWe hebben er een goed
stel ambassadeurs aan overgehou
den
Heeft het zin om nu 25 jaren na de bevrijding nog herdenkings
bijeenkomsten te houden, tentoonstellingen in te richten, doden
herdenkingen te organiseren? Een vraag, die bü de voorbereiding
van de herdenkingsweek in Venray meermalen naar voren is ge
komen, maar waarop ook het antwoord van verschillende kanten
gegeven is. Op de eerste plaats door de oud-verzetsman de heer
Crasborn, die de tentoonstelling in de schouwburg kwam openen.
Op de tweede plaats door burgemeester drs. Schols in zijn her
denkingsrede in Venrays Vredeskerk
reidwilligheid van velen in geslaagd
een unieke verzameling bijeen te
brengen, die na 25 jaren een goed
beeld en overzicht gaf van wat eens
gebeurde. De samenstellers daarvan
hebben dan ook de dank van Ven
ray verdiend
DODENHERDENKING
Om kwart voor 6 waarschuwden
de zware klokken vah de Petrus-'
Banden dat het-tijd werd voor de;
dodenherdenking in de Vredeskerk. I
Zes Overloonse en 6 Venrayse
jongeren hadden intussen in de cha- ©n staatskundige machtsconcentra-
pelle ardente van het Oorlogsmu- ties, gestuurd door technische ont-
seum aan de daar eeuwig durende j wikkelingen, geleefd worden, zonder
vlam een fakkel ontstoken, die al zelf het leven in eigen hand te ne-
lopende naar Venray werd overge- rnen en persoonlijk op te komen te-
bracht. Zij droegen symbolisch hetgen onrecht en ellende. Men mag
vuur van de bevrijding door 't oude het dan misschien dikwijls niet eens
strijdgebied. Zij volgden de weg die j zijn met de manier, waarop deze
eens de troepen moesten nemen en j kritiek gespuid wordt, dikwijls er-
die voor zovelen hun laatste weg j vaart men dat zij ernstig menen en
geworden is. I in praktijk willen brengen wat wij
j met de mond belijden, aldus drs.
Voor de Vredeskerk werd de fak-Schols. Hij zag veeleer in dit alles
kei overhandigd _aan de voorzitter
van het Oorlogsmuseum, die "op zijn
beurt dit vuur doorgaf aan burge
meester Schols. Deze ontstak voor
de Vredeskerk een herdenMngsvuur
waarna men de kerk betrad.
HERDENKINGSREDE
Het verhaal van de eindfase van
de voorbije oorlog in deze streek
geeft, ook na 25 jaren, een huiver
van ontroering en ontzetting, al
dus begon burgemeester Schols
zijn herdenkingsrede, waarin hij
zich afvroeg waar de mensen in
deze gemeente en in die streek, na
gegaan te zijn door een inferno
van granaten en bommen, brand
en vernieling, dood en verminking,
angst en verdriet, na een evacua
tie, waarin zij alles moesten ach
terlaten, nog de spankracht ge
haald te hebben om op te ruimen,
de resultaten van onze idealen en
ideeën, waarvan we nu schrikken,
nu we er mee geconfronteerd wor
den in onze jongere generatie. Na
tuurlijk liggen in de nieuwe ontwik
kelingen gevaren en risico's. Maar
welke risico's hebben de verzets
mensen niet genomen om de weg
open te houden naar vernieuwing en
verandering, zo vroeg de burge
meester zich af
Het denken aan doden en het her
denken van doden heeft alleen
maar zin, wanneer wij die bood
schap aan ons willen begrijpen en
daar naar willen handelen, met
een groot geloof in de liefde als
oorsprong en deel van ons be
staan.
ZANG EN MUZIEK
D,e gemengde koren van Groenin-
te herstellen en opnieuw te begin»: - i."Vierlingsbeek en Overloon
j ?v> n samen met de Fanfare uit
Overloon onder leiding van de heer
Th. Lamee in deze dodenherdenking
een vocaal en instrumentale uitvoe
ring van Funeral Anthem, Het Al-
lelujah van Handel en Oh Land of
Hope and Glory. Door hun optreden
verleenden zij deze dodenherden
king een spanning en een bewogen
heid, die diepe indruk maakte op de
vele aanwezigen. Hun optreden
werd onderbroken door enkele de
clamaties. Men had expres daarvoor
geen beroepskrachten uitgekozen,
doch wel mensen, die met deze her
denking nauw kontakten hadden. Zo
werd de 18 doden van Jan Campert
voorgedragen door mevr. Kuijper-
Friedberg, een jodin, die in de oor
logsjaren in Venray ondergedoken
was en zo de weg naar de concen
tratiekampen versperd zag. Het be
kende gebed van een soldaat werd
Na in het kort gememoreerd te
hebben hoe ook de bezetting in deze
streek zijn offers had gevraagd,
noemde hij de namen van allen die
in het verzet en in de concentratie
kampen omkwamen. Hij schilderde
de aanwezigen hoe in september
1944 de mensen hier reikhalzend
uitzagen naar de bevrijding. Een be
vrijding, die naar het leek moeite
loos verkregen zou worden, doch waar
toen het bruggehoofd Blerick een
maal een feit was, bitter om gevoch
ten moest worden. Hij memoreerde
het eerste bombardement op St.
Anna en later het bombardement op
Venray zelf. Een verhaal, aldus bur
gemeester Schols, dat helaas één
van die honderduizenden drama's is
geweest, zoals die zich in de laatste
oorlog hebben voorgedaan, maar dat
ons allen toch ook weer in moet
scherpen, dat de historie van deze
voorbije oorlog is opgebouwd op ka
pot gemaakte mensen....
Mensen, die stierven in eenzaam
voorgedragen door de heer A. Ver
meulen, die als dienstplichtige in
1940 zijn aandeel had in de strijd te
gen de Duitsers, een aandeel dat hij
later in het verzet nog vergrootte.
Deken Loonen sprak een kort ge
bed uit, dat besloten werd met een
gezamenlijk Onze Vader.
Het Wilhelmus besloot deze plech
tigheid, die vooral bij de Engelse
gasten diepe indruk maakte en die
door de mensen uit het verzet een
voorbeeld genoemd werd voor heel
Nederland.
ONTVANGST HUIZE SERVATIUS
Na deze plechtigheden bood Ven
rays gemeentebestuur zijn gasten 'n
ontvangst aan in het socio-cultureel
centrum Den Kerkdijk in Huize Ser
vatius.
En daar vielen de gasten voor de
derde maal in verbazing, want dit
nieuwe gebouw presenteerde zich
niet alleen in een overdaad van licht
en kleur; maar de koks hadden hier
een koud buffet aangericht, waar
voor menig groot hotel zich niet
zou behoeven te schamen.
Bij deze ontvangst bood- burge
meester Schols namens zijn collega's
uit Nrd.Limburg en de Engelse gas
ten een boekwerk aan over Rem
brandt voorzien van de handteke
ningen van alle burgemeesters, als
een kleine herinnering aan hun be
zoek aan het oude slagveld en als
een bewijs hoe zeer htm komst door
ons werd geapprecieerd.
Mr. L. Lyes, personeelchef van
Rank Xerox in Mitcheldean en
oud-gediende in deze contreien,
sprak namens de Engelse gasten
een woord van dank. Indertijd
had de grootste indruk op hem
gemaakt, dat ondanks alle ellende
die de mensen hadden doorge
maakt zij de Engelsen buitenge
woon vriendelijk en liefdevol had
den ontvangen. Hetzelfde over
kwam hem nu weer en hij was
dankbaar dat ondanks dat er veel
veranderd was, die stemming t.a.v.
de bevrijders was blijven leven.
een dergelijk toernooi te maken,
ging men en had dusdanig succes
dat men nog een keer werd uitgeno
digd. Daar tussen door maakte men
het nog bonter, want die „hele
troep" ging in een extra-trein naar
Rome, waar ze zongen voor de Paus
en deftig de zingende ambassadeurs
van Nederland genoemd werden.
Men had heel Venray wel op de kop
gezet met koffie-verkoop en biergla
zen en gemeentelijke subsideis, maar
op een gegeven moment konden in
het dagboek lovende Italiaanse
krantenverslagen worden opgeno
men die in kleurrijke zinnen hoog
opgaven over de klankrijkdom van
dit koor. Men sjouwde enkele jaren
daarna naar Loreto, werd als een
der weinigen uitverkoren toe te tre-
end tot de wereldbond van Pueri
Cantores, zong tussen door in Ne
derland op verschillende plaatsen en
in België om tenslotte de grootste
kankeraar duidelijk te maken dat
men er toch wel een tikkeltje van
kon, haalde men op de internatio
nale zangconcoursen in Vught de
eerste prijzen in de eerste afdeling
en de afdeling uitmuntendheid en
kreeg daar de wisselbeker mee naar
huis
Neen, rustig zijn de voorbije tien
jaren allerminst geweestMen
kreeg Franse zangertjes op bezoek,
men gaf links en rechts kerstcon
certen, men „versierde" de Hoog
missen, maar ook de vastelaoveszit-
tingen en stond met de neus vooraan
om H.M. de Koningin een welkom
toe te zingen toen die de Beejekurf
kwam openen.
EN TOCH
Maar toch is dat niet de voor
naamste redenHet f©it dat bij
het intussen 90 leden tellende koor
nog steeds 12 jongelui meezingen,
die bij de eerste 20 van 10 jaren ge
leden waren, geeft meer dan woor
den zeggen kunnen, iets weer van de
sfeer in deze in zich genomen gewo
ne jeugdvereniging. Wie de moeite
doet om het „les-programma" van
de Zangertjes van St. Frans iedere
week in ons blad eens wat nader te
bekijken, ziet niet alleen dat er
iedere avond repetitie is, maar zal
ook zien dat men het niet voor niets
krijgt. Als men als doodgewone jon
gen dait 10 jaren lang volhoudt, moet
er in die club toch wel een bepaal
de sfeer zijn, die dat intussen uitge
groeide kind niet ontberen wil. En
dat is de reden, waarom men nu de
bloemetjes eens echt buiten wil zet
ten.
Het is bijzonder leuk om op een
persconferentie niet alleen de oude
re bestuursleden te zien zitten, maar
ook de vertegenwoordiging van de
jongelui in dat bestuur. Het begrip
„inspraak" is bij de Zangertjes een
doodgewone zaak, zoals ook zij
graag zouden komen tot een gezon
de samenwerking tussen alle ko
ren.
Er is nog een bijzonderheid aan
deze onstuimige groei. Een groot
deel der zanger(tje)s heeft intussen
Als U het nog niet wist, de Zangertjes van St. Frans gaan feest
vieren. Dit weekend onder elkaar, volgend weekend officieel. Ze
herdenken dan hun 10-jarig bestaan en zijn op dat feit om meer
dan een reden trots. Daarom een reeks feestelijkheden, die er zijn
mogen en die o.m. andere bekende jeugdkoren naar Venray bren
gen
begrip en kennis gekregen van mu
ziek. Ze bepalen voortaan mee wat
men wil zingen. Dat is geen kwestie
meer van dirigent of bestuur, neen,
het koor begint zijn eigen capacitei-
ten bliksems goed te kennen en weet
die via genoemde inspraak duidelijk
te maken
Dat alles wil men tot uitdrukking
brengen in een feest, dat heden vrij
dagavond entre-nous is voor de le
den van het koor en morgen zater
dag voor de ouders.
Gast waren verder de colleges van
burgemeester en wethouders van de
gemeenten Meerlo-Wanssum, Broek
huizen, Gru'bbenvorst, Sevenum en
Horst, alsmede raadsleden uit deze
plaatsen, met wier samenwerking
p.m. een onderdeel van deze ten
toonstelling t.w. over het streekge-
beuren in oktober 1944 is samenge
steld geworden.
SPECIALE ENGELSE GASTEN
TENTOONSTELLING
Er waren zaterdag vele gasten
naar Venray gekomen om aanwezig
te zijn bij de opening van de oor-
logs- en verzetstentoonstelling in de
schouwburg en de dodenherdenking
in de Vredeskerk. Namens de Minis
ter van Defensie en de Generale
staf was o.m. aanwezig de tertoriaal
bevélhebber Limburg Kolonel Das
sen, terwijl namens de Britse Am
bassade de councillor mr. R. Faber
acte de presence gaf. Afcent werd
vertegenwoordigd door Kolonel van
Futteren, terwijl de namens de sec
tie Krijsgeschiedenis van de Gene
rale Staf o.m. Luitenant-Kolonel
van O jen naar Venray, gekomen was
met verschillende medewerkers. De
garnizoenscommandant van Roer
mond, alsmede de commandanten
van de vliegbasissen Volkel en de
Peel versterkten het militaire ele
ment onder de gasten, waaronder
vele verzetstrijders waren o.m. de
heer J. Heeren, die de samenwer
kende verzetsorganisaties vertegen
woordigde. Zo ook overste F.M. C.
Offermans, district-commandant der
Rijkspolitie Den Bosch. Het bestuur
van het Oorlogsmuseum o. 1. v. de
heer Jans, alsmede verschillende le
den van het curatorium o.l.v. de
heer van Landschot, waren aanwe
zig naast de Dekens van Horst en
Venray, de statenleden Laurensse en
Loonen, vele hoofden van onder
wijsinstellingen en vertegenwoordi
gers van organisaties.
toekomst zal zijn zonder de bouw
stenen van het verleden, geen toe
komst, als men de lessen van het
verleden niet geleerd heeft. Nu we
thans leven in een gevaarlijke vre
de, want overal ter wereld broeit
het weer, mag en moer men vooral
aan de jeugd een waarschuwend
woord laten horenVrijheid is
als de ademhaling. Zo lang men
niet de keel dicht geknepen wordt
en men naar adem moet hijgen, be
seft men zo dikwijls de waarde en
de betekenis er niet van. Nu vrij
heid weer bedreigd wordt, niet al
leen in de oorlogen, maar ook door
een steeds sterker wordende techno
cratie, is het goed en nuttig vooral
de jeugd te wijzen op de betekenis
van die vrijheid, op de vele, vele
offers, die voor die vrijheid ge
bracht zijn
Moge - aldus de heer Crasborn -
deze expositie getuigenis, afleggen
van de inzet van zo velen, maar
mag men er ook uit leren: de belij
denis van het geloof in een betere
en goede toekomst.
EXPOSITIE
Nadat burgemeester drs. Schols
vervolgens met een kort woord de
tentoonstelling voor geopend had
verklaard, kon men het tentoonge
stelde wat rustiger gaan bekijken.