Venrayers tegen Treelstra WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN L Uit Peel en Maas Raymond Ceulemans komt naar Leunen VRIJDAG 15 NOVEMBER 1968 No. 46 NEGEN EN TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050652 ADVERTENTIEPRIJS 12 ct p*r mm. ABONNEMENT^ PRUS PER KW ART AAI Mtafl V^roy 2JJ1 VOOR 50 JAREN (II) IE In het overzicht dat wjj U vorige week gaven over de gebeurte nissen in oktober-november 1918 bleek duidelijk dat men in rooms- katholieke en christelijke kringen schijnbaar meer angst had voor de door Troelstra gepreekte r volutie, dan de regering. Deze laat ste volstond immers met een proclamatie, waarin de burgerij tot bezinning en gehoorzaamheid aan het wettig gezag werd aange maand. Zo kreeg men de op zich vreemde geschiedenis dat door leden van de Tweede Kamer weliswaar met medeweten van de regering tot verder strekkende maatregelen werd besloten. Zij riepen zowel uit het Noorden en het Zuiden vrijwilligers op om orde en rust te komen handhaven in die plaatsen, waar men revo lutie verwachtte. De Burgemeester van Venray van die dagen Oscar van de Loo, die juist de openbare lagere scholen in Ven ray had moeten sluiten vanwege de alom heersende Spaanse griep, werd aangezocht om in samenwerking met het Venrayse Tweede Kamerlid Jan Poels te zorgen dat ook pas gedemo biliseerde Venrayse jongelui zich zouden gaan inzetten tegen de door socialisten en communisten geplande revolutie. In Peel en Maas van 16 november 1918 kon men hun vol gende oproep lezen: Wij staan voor een gewichtig en beslissend uur.Wie moge aar zelen en weifelen, wij rekenen er op dat de katholieken hun plicht zullen doen; de katholieke arbei ders het eerst, die men vergeefs trachten zal tot desertie over te halen. Tegen de revolutieleus door de heer Troelstra aangeheven, stellen wij de onze: Voor wet en recht, voor Overheid en Koningin. Venrayers, tooit U allen met oran je, het symbool van orde en ge zag voor alle partijen in deze da gen Dat loog er niet om, maar tevens was er een oproep voor een verga dering in het Patronaat in de Pa- tersstraat waar op de eerste plaats de pas gedemobiliseerde soldaten werden verwacht. Deze uitnodiging ging notabene uit van de Hoofdaal moezenier te VeldeHier hielden de Burgemeester en Jan Poels rede voeringen, waarin juist de gedemo- biliseerden gevraagd werden om zich aan te sluiten bij een Vrijwilligers corps, dat de regering moest be schermen tegen mogelijke revolutie pogingen. Hun oproep had tot ge volg dat 52 Venrayse jonge mannen zich voor dit korps opgaven. Terwijl de doortocht van de ge vluchte Duitse keizer op het Venray se station praktisch in Venray geen belangsetlling getrokken had, was er een drukte van belang toen deze vrijwilligers naar Den Haag vertrok ken. We geloven dat we ook al van wege de sfeer niets beter kunnen doen dan het verslag af te drukken van Peel en Maas uit die dagen over het doen en laten van deze Venray se jongelui, zoals dat te vinden is in Peel en Maas van zaterdag 23 ok tober 1918, onder de kop: EEN ROEMRUCHTE BLADZIJDE IN DE GESCHIEDENIS VAN VENRAY De Venrayers in Den Haag VERTREK Men weet niet goed, waarmede het eerst te beginnen: met de gloeiende redevoeringen van de Burgemeester, waarin hij de oud-gedienden aan spoorde Nederland te gaan beveili gen tegen den aanslag van een re volutie, of met Willem Lucassen, die het eerst de stoute schoenen aantrok om naar Den Haag op te trekken ter verdediging van Nederland en Ko- ninigin, of met Troelstra den „ko ning zonder troon", die eigenlijk in de Tweede Kamer niet meer thuis hoort omdat hij in de laatste dagen zoo uitgekleed is, dat hij nog maar in zijn hemd staat, gelijk Pater Bor- romeus zei, en die geheel Nederland als een man recht overeind heeft gezettegen zichzelf en zijn dier bare kudde: de socialisten. Krek goed. Of te beginnen met den glorievol le uittocht van de ruim 50 „flinke kerels" zoals de Maasbode ze terecht noemde, naar het station, onder commando van Vincen Pijls en Jo- han Claessens, begeleid door het jui chende Venray sche publiek, bere gend met een stroom van sigaren, voorafgegaan door een luidklinkende muziek, die waarachtig nog geen dodenmarsch speelde, terwijl de Burgervader, trots op zijn jongens de Venrayers waren vrijwel van de eersten een woord van vaarwel en aanmoediging sprak. Een groot kruis kregen ze na van allen, niet, wat we daar gewoonlijk onder ver staan, maar een echt vroom chris telijk kruis, dat „alles toch maar goed zou mogen gaan". Want 't zou er spannen. En zie daar, daarom het zoo'n flinke daad was om zoo maar direct, zelfs met verlaten van gezin en huis, bereid te zijn het geweer weer aan de voet te zetten en de patronen droog te houden tegen de oproer van een misdadige bende. Men meende toen algemeen dat een bloedige burger oorlog zou ontstaan, al is, God zij dank, nu juist het tegendeel ge beurd. Dat zullen we dadelijk ver tellen. Voor dergelijke helden was na tuurlijk een le klas coupé gereser veerd, al keken verschillende trein- beambten wel een beetje langs hun neus en meenden onze soldaten te merken dat ze het nu niet geheel en al eens waren met de handhaving van het gezag. Men kan zich begrij pen dat de reis naar Den Haag een lolletje was en dat er op een echt soldateske manier plezier werd ge maakt. En gerookt als ze hebben. De sigaren zijn misschien nog nooit zo goed besteed geweest. IN DEN HAAG In Den Haag ging het naar de Oranje-kazerne. Eerst bruine boonen met vleesch naar binnen om den in wendige mensch wat te versterken ze moesten immers gewend wor den aan de boonen, want wellicht moesten ze blauwe boonen terug geven aan de oproerkraaiers dan een heen en weer loopen en zoeken naar de stroozakken en dekens want het begon als winterweer te worden. Hadden ze nu maar wat kruikjes in bed. Met warm water meent ge? Neen, met oranjebitter Maar het was toch boven alles zaak de hoofden koel te houden, in dezen troebeligen tijd. Toch was er van het spook der revolutie in Den Haag niets te zien: wellicht was het bij hun aankomst ijlings wegge vlucht, want eenigen onzer jongens hoorden een paar menschen zeggen (wellicht van die leelijke socialisten): „Daar heb je nu die Limburgers, die zijn niet mis hoor. De regeering be taalt ze goed en dan schieten ze er maar op los, het kan hun niks schee- lenEn of ze gelijk hadden. Want als het eenmaal zo ver mocht komen dan goed mikken om het op stekende monster aanstonds de vol le laag te geven. Maar 't heeft ge lukkig niet behoeven te zijn, al zei een van de Venrayers nog zo nuch ter-weg: „nou hewwe nog nie ens kunne schiete We hebben Zondagavond eens een kijkje genomen in het Ministerie van Financiën ,waar een tiental voor 24 uren de wacht hadden. Wel een gewichtige post te letten op den brandkast van het heele land. En of het hun was toevertrouwd. De heele kamer zag zwart van de (kruit-, mis) sigarendamp. Ze konden er rustig een lolletje van maken, want ernstig was de toe stand toch niet meer. Toch waren ze op alles goed voorbereid en wist ieder wat in geval van revolutie hem te doen stond. Gewapend met de ge weren en zooveel mogelijk scherpe patronen wist ieder zijn plaats voor het venster, dat hem dan als schiet gat moest dienen. En de portier zou de brandspuit hanteeren. En was het nouw maar warm water geweest, maar neen ijskoud water, meneer, om de socialisten een kleine afkoe ling te bezorgen. Maar bij gebrek aan revolutie buiten, werd binnen alles maar op stelten gezet. „Perdje- speul" gespeeld, met ketelmuziek door het gebouw getrokken, tabak van den minister gepruimd enz. Lief Vaterland mag's ruhig sein We gingen gerust naar bed, al wer den we onderweg nog eens enthou siast gemaakt door het Limburgse volkslied, dat al die dagen niet van de lucht is geweest. DE ORANJEDAG Grote zwermen zeemeeuwen vlo gen boven de stad. Ze waren zeker 't stuur kwijtgeraakt, want ook Den Haag was Maandag 18 November een zee: een zee van menschen, een zee van gejuich en feestelijk gejoel, een op en neer deinen van menschen golven, 't Was eenvoudig onbeschrij felijk, 't beweeg en gezang van die naar schatting plm. 200.000 men schen gade te slaan. Van uit onze staanplaats hadden we éen mooi ge zicht op de opgestelde verenigingen en militairen. Direct trok de aan dacht de Oranje-vlag, waarop met grote letters LIMBURG. Dat deed je goed, als een middeleeuwse voorstel ling: geharnaste ridders rond de standaard. En dan klonk ons volks lied weer op: Waar aan het oud Oranjehuis, 't Volk blijft hou en trouw, met ons dierbaar Nederland, een in vreugd en rouw. Voorwaar het zijn geen ijdele woorden, die van de dichter. Zoo ooit, dan is 't nu gebleken dat de vaderlands liefde en de liefde voor de koningin niet geleden hebben. Maar als de Koningin komt, in een rijtuig gezeten, met Juliaantje en de Prins, getrokken, niet door paarden, maar door niet meer te houden sol daten, stijgt de feestvreugde ten top. 't Is te lang om het allemaal te be schrijven: alleen dit nog, dat de Ko ningin extra boog voor onze Lim burgse militairen met vlag. En ook Minister Ruys onze Ruys herinnerde zich blijkbaar zijn inspectietocht als gouverneur door Limburg voor het hoera geroep van onze Venrayers moest hij nog eens opnieuw groeten. En toen hij later in de stad de Venray ers weer tegenkwam, was het weer groeten, groeten, groeten. En geza menlijk hebben de Limburgers hem 's avonds uit zijn huis gehaald door hun spontane ovatie en hij sprak hen toe in 't plat. Want in alle richtingen trok men de stad door. 't Leek een groot ver broederingsfeest. Kleine afdeeling- tjes met grote vlaggen, vermengd met marechaussees, aangevuurd door een harmonie hosten de straat op en neer. En de socialisten....? Waar wa ren de helden, die het schip van staat besturen wilden. Men zag ze niet. En mogen ze voortaan ook weg blijven. Troelstra vooraan. En dat elen nog mogen doen, zoals de man op de tram zei, dat ze dezen morgen met een heele partij hun lidmaat schap van den socialistischen bond hadden afgezegd. De 23 van Venray van de laatste verkiezing zullen, ho nen we, ook wel niet meer „rood' stemmen. En onze jongens wouwen wel dat er ieder jaar een dergelijke revolutie was VENRAY ZAT NIET STIL U ziet en leest het, het regerings- trouwe Venray blaakte van strijd lust en oranje-gezindheid. Maar niet alleen in Den Haag werd daaraan uiting gegeven, ook in Venray zelf bleef het thuisfront aktief. Terwijl de mannen in Den Haag het Minis terie van Financiën bewaakten en dienst deden, was er zondag 17 no vember wederom een grote verga dering in het Patronaat, waarin de heer Jan Poels een gedegen uiteen zetting gaf over de Politieke toe stand. Er werd een telegram gezon den van aanhankelijkheid aan de Koningin, met o.m. de volgende zin snede: De R.K. Organisaties der werklie den, middenstands- en 1 andbouw verenigingen en alle Venraysche mannen, ten getale van duizend, in vergadering bijeen ter bespreking van den pclitieken toestand, wen- schen Uwe Majesteit uiting te geven van hun onwankelbare trouw en aanhankelijkheid. ZU zijn eenparig en vastbesloten Vorstenhuis en Uwer Majesteits Regeering ten krachtigste te steu nen; zij boden Uwe Majesteit reeds hiertoe vrijwillig hunne zonen, echtgenooten en broeders aan en staan zelve ieder oogenblik gereed Uwe van God ontvangen rechten, zoo noodig met de wapenen in de hand te verdedigen. Zo'n zelfde hoogdravend telegram ging naar Minister Ruys de Beeren- brouck, terwijl aan de wachtmees ter der vrijwilligers in Den Haag Vincent Pijls in een telegram dan gezegd werd, dat zij. Venraysche zonen, „goed en bloed veil hadden voor de Verdediging van Vorstin en Vaderland. Staande deze vergadering werd dan besloten om de 52 revolutie-be dwingers feestelijk in te halen als ze terug zouden komen en een voor dat doel gehouden kollekte bracht 140 op. Met het Limburgs Volkslied en Wien Neerlands Bloed werd deze vergadering besloten. TERUGKOMST Toen bekend werd dat de vrijwil ligers woensdag 20 november terug zouden keren werd dinsdagavond nog een vergadering belegd door de Burgemeester met afvaardigingen van alle Venrayse verenigingen en dat had tot gevolg dat woensdag om streeks half 3 op het Henseniusplein een stoet geformeerd kon worden, zoals Venray die niet meer gekend heeft. Duizenden mensen waren op de been en met de Ruiterclub op kop trok men „in schier eindeloze stoet" naar Oostrum. Venrays fan fare en de fanfare van de Smakt zorgden voor het muzikale opfrisser- tje, terwijl de Burgerlijke en Gees telijke Overheid (met hoofdletters) in een rijtuig en de deputatie van de Paters Franciscanen in een an der rijtuig meetrokken in de stoet, waarin ook 150 gedemobiliseerden strak marcheerden, naast de hand boogschutterijen St. Anna, Diana, St. Hubertus en SL Joris. Naast ook de Middenstand, de Werkliedenvereniging, de Land- bouwbond, het Mannenkoor en Schutterij St. Anna, terwijl er an dere autoriteiten weer in andere rijtuigen meetrokken. De fanfare van Oostrum sloot zich in Oostrum weer bij de stoet aan en dat alle maal trok dan op naar het station, waar wederom de mannen groots gehuldigd werden en in dezelfde feestelijke stoet naar Venray werden teruggebracht. Daar werd weer ge- speechd en ook daar beijverde men zich de moed en de glorie van Ven rays dappere zonen in alle toonaar den te schilderen. HERDENKING We kunnen ons in 1968 misschien een beetje vrqlijk maken om dat re- volutiegedoe en we weten nu ach teraf. dat het allemaal zo'n vaart niet liep. Maar het feit blijft bestaan dat 52 jonge Venrayse mannen in die dagen de lef en de moed hadden om het ongewisse in te trekken om zich daar desnoods in levensgevaar voor bepaalde principes in te zetten. En dat is de moeite van een her denken waard. Het is jammer dat wijlen de heer Jan Poels, zelf een van de vrijwilligers van 1918, deze herdenking, waarvan hij zulk een groot promotor was. niet meer mee kan maken. Maar mede dank zij hem zijn 30 van de 52 deelnemers van 1918 achterhaald, die maandag 18 november a.s. bijeen zullen komen. Om 10.00 uur is een plechtige Eucharistieviering in de Dekenale kerk van St. Petrus-Banden, waarna om 11.00 uur de heren ontvangen worden op het gemeentehuis en daarna zullen aanzitten aan een kof fiemaaltijd, die hen namens het ge meentebestuur zal worden aangebo den. Leden van de groep Venrayse vrij willigers 18 november 1918, die a.s. maandag bijeen zullen zijn: J. Arts, Hoenderstraat 25. Venray J. v. Gerven, Kempweg 22 J. Jacobs, Paterslaan 10 J. Arts, Hoenderstraat 21 P. J. Moorrees, Pr. Hendrikstraat 6 J. Beerkens, Pr. Bemhardstraat 26 M. v. Opbergen, Hoenderstraat 20 H. Litjens, Oude Oostrumseweg 38 H. v. Bergen. Fr. Michelsstraat 15 P. J. Pouwels, Doormanstraat 2 A. Millen, Patersstraat 13 G. v. Gerven ,Pr. Margrietstraat 4 H. Oudenhovc-n, St. Petrusstraat 10 P. Janssen, Willemstraat 5 L. van Osch, Weverslo IA, Heide P. Goumans, Brienshoekweg 8 Jos. Claessens, Catharinastraat 9 M. Geurts, Albionstraat 24 H. Swinkels, Bodestraat 26 M. Wismans, Timmermannsweg 14 M. Derks, Deurneseweg 25 H. de Mulder, Meerloseweg 8 P. Smits, Schaapdijk 8, Venlo M. Michels, Zandstraat 28, Venlo M. Willems, Emmastraat 44, Roosendaal B. Bijker, Camissensingel 245A, Rotterdam J. M. Peeters, Wilhelminaplein 17, Schinveld P. Fleurkens, Leutherweg 17, Venlo Chr. Berbers, Bejaardentehuis Kerkstraat 1, Montfort Th. de Bruijni, Slustraat 29 1, Amsterdam. AUTOMOBIELBEDRIJF BOM STATIONSWEG 183 TELEFOON 2325 OOSTRUM-VENRAY van 16 november 1918 De wapenstilstand. De laat ste schoten zijn Maandagmorgen om elf uur gewisseld. Aan alle fronten is de wapenstilstand ingetreden; de vuurmonden, die meer dan vier ja ren. dood en verderf hebben uitge braakt. zwijgen thans. Hun moord dadig werk is afgeloopcn en voor goed, want deze wapenstilstand staat gelijk met den vrede. In het keizerlijk paleis te Ber lijn zetelt thans Liebknccht en houdt vanaf het balkon redevoeringen tot de Berlijners, terwijl de eens zoo machtige monarch verheugd is, in een kasteeltje bij Utrecht veilig on der dak te zijn. De koningskronen rollen in Duits land in letterlijken zin, over de straat. Alle bondsvorsten zijn afge zet. of hebben bij voorbaat zelf be dankt voor het koningschap of her togschap. De rijkskanselier Ebert heeft in geheel Duitschland de centrale re- publick afgekondigd en Duitsch- Oos ten rijk zal zich bij de Duitsche republiek aansluiten. De voorwaarden van de wapen stilstand. Het volgende is een uit treksel uit de wapenstilstandsvoor waarden: 1. Zij worden zes uren na onder- teekening van kracht. 2. Onmiddellijke ontruiming van België, Frankrijk en Elzas-Lotharin- gen binnen veertien dagen. Wat aan troepen na dezen tijd overblijft wordt geïnterneerd of is krijgsge vangene. 3. Er zullen worden afgestaan 5000 kanonnen in de eerste plaats zware, 30.000 machinegeweren. 3.000 mijn- werpers, 2.000 vliegtuigen. 4. Ontruiming van den linker Rijn oever Mainz. Coblenz, Keulen wor den door den bezetter over een ra dius van 30 km diepte. 5. Op den rechteroever van de Rijn een 30 tot 40 KM diepte neu trale zone; ontruiming in elf dagen. 6. Uit het linker Rijnoevergcbied mag niets worden weggevoerd: alle fabrieken spoorwegen enz. moeten intact worden gelaten. Enz. Tegen Troelstra's revolutie. Mr. Troelstra heeft Maandagavond te Rotterdam de revolutie voor ons land aangekondigd, een revolutie zonder anarchie. a Ex-keizer Wilhelm in ons land. Maandag namiddag is ex-keizer W*il- helm te Maarn, in het hartje van de provincie Utrecht aangekomen. De extra trein had overal aan de sta tions die hij passeerde. Roermond, Venlo, Nijmegen, Arnhem, buiten gewone belangstelling. De omgeving der stations was zwart van men schen. Groot was de drukte ook te Maam zelf, waar uit de verre omgeving duizenden waren toegestroomd om van de aankomst van den gevallen monarch getuige te zijn. Op het perron werd niemand toe gelaten die er niet uit hoofde van zijn ambt of betrekking moest zijn. De ex-keizer logeert in het kasteel Amerongen. De jongste spruit in de Venrayse biljartsport is de vereniging H.G.M. uit Leunen. Deze nauwelijks 2-jari- ge biljartvereniging bruist van ak- tiviteiten. Op de eerste plaats wisten zij reeds door te dringen tot de hoogste klasse van de Venrayse Bil jart Bond. Ook in de KNBB hebben zij reeds naam gemaakt, doordat het lid J. Lucassen enkele weken ge leden in Arnhem beslag legde op de eerste plaats van het aldaar gehou den driebandentoemooi en door zijn hoog moyenne promoveerde naar 'n hogere afdeling. Buiten de prestaties op het groe ne laken hebben zij al eens in de publiciteit gestaan door bij de ope- nign van hun nieuwe biljart Tiny Wijnen uit te nodigen voor een de monstratie. Zeer groot was hiervoor toen de belangstelling. Thans staat er weer een nieuwe demonstratie op het programma. N.l. op vrijdag 2 november zal wereld kampioen Raymond Ceulemans uit België in Leunen in café Martens 'n biljartdemonstratie verzorgen. Deze demonstratie zal o.m. bestaan uit het normale libre-spel, kader, drieban- d ens pel en kunststoten. Als tegenstander van de heer Ceu lemans is uitgenodigd de oud-kam pioen van Noord-Brabant, de heer H. Versteegen uit Langeboom. Deze demonstratie-avond begint 's avonds om 8 uur en Biljartvereni ging H.G.M. nodigt hierbij gaarne alle biljartlicfhcbbers van harte uit om getuige te zijn van het bekwame spel van de heer Ceulemans.

Peel en Maas | 1968 | | pagina 1