schutterijen PEEL EN MAAS PEEL EN MAAS aan het afsteruen? óóótium in 't nadeden advertenties voor bij voorkeur 's maandags en dinsdags opgeven I tot ziens hii I DIJ pijls WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN SILO -koelkast de luxe- nu 155 liter inhoud! VRIJDAG 5 APRIL 1968 No. 14 NEGEN EN TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 2* POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 10SM51 ADVEKTENTCPftUS 11 et p. n rtus Pa KWAKTAAI L- A KON NEMEN TS Vmroy t I» HOE HET WAS Het is al meermalen betoogd dat een muziekgezelschap in een dorp grotere betekenis heeft dan alleen een soort vryetydsbeste- ding en opluistering van plechtigheden en feesten. Dat werd zaterdag nog eens uitdrukkelyk aangetoond in Oostrum, waar het gouden jubileum van de harmonie weer nieuwe initiatieven bracht. Daar werd het verleden nog eens grondig opgerakeld... En plezierig Oostrums Harmonie heeft inder tijd een zij met veel moeite en zorgen het gouden jubileum aan gegrepen om een gedenkboekje te laten verschijnen, waarin de ge schiedenis van deze gouden muziek vereniging nog eens werd opgehaald en vastgelegd. En juist die geschie denis was voor vele oud-leden een herinnering aan vervlogen jaren en aan het plezier wat men toen on der en met elkaar had. Al lezende in deze ♦geschiedenis ging het ver leden herleven en feitelijk automa tisch kwam men op de gedachte om het „nog eens over te doen Zo hebben oud-leden de hoofden bij elkaar gestoken en heeft men de klok nog eens terug gedraaid, naar anno-du-zal-mal en er een gezellige avond van gemaakt, waarop men zich weer eens terug waande bij Edmond Vandevenne, den Belg, die de Oostrumse jongelieden de eerste beginselen van het musiceren bij bracht, bij een oliepitje in de keu ken. Zo kon zaterdagavond een vol le zaal van het Oostrumse parochie huis weer eens terugbladeren in de geschiedenis bij de repetities van de jongelui bij de stoomketel in de oude zuivelfabriek en kon men nog eens de oprichting beleven van de Oos trumse Fanfare. Ja, men kreeg zelfs het eerste concert weer te horen dat gebracht werd in de café van Jacob van de Voort en men kon A. Camps de onvergetelijke voordracht van E. Vandevenne horen voordragen. Hoe levendig een en ander toeging bleek wel uit het feit dat een van de aan wezigen tegen de ober zei: Schud er nog mar enne ien Jacob De jaz-bands, gevormd uit de le den van de Oostrumse Harmonie, die in de loop van de vijftig jaren gezorgd hebben voor menig muzi kale noot in het Oostrums gemeen schapsleven waren ook weer tot nieuw leven geroepen en menigeen heeft met plezier nog eens geluis terd naar de schlagers van toen Zoals ook menigeen, met alle ple zier ,toch ook met een tikkeltje weemoed geluisterd heeft naar oude voordracht, die voor de oorlog zo veel vreugde brachtenEn met diezelfde weemoed heeft men ge luisterd naar liedjes uit die Oos trumse revues van Jean Hoex zg. als Rats d'r nève en Kiek ze kieke, waarbij men zich afvroeg, waarom het toen wel en nu niet meer kan. Er is veel plezier geweest en de oud-leden van Oostrumse Fanfare en Harmonie hebben velen aan zich verplicht door deze avond aan Oos trums gemeenschap aan te bieden. Het is een waardig slot geworden van een gouden jubileum, dat op deze wijze nog eens overtuigend ge toond heeft dat vriendschap en ge meenschapszin ook een van de grote kenmerken is van een plaatselijk muziekgezelschap. Het laat met het plezier ook weemoed achter om zo véél goeds dat nu verdwenen schijnt. MENSEN UIT VENRAY Jep Janssen van de Laagheidseweg en Toon Thyssen van de Maashees weg gaan er eens voor zitten, als we een praatje komen maken over hun 40-jarig lidmaatschap van de Schuttery St. An na. Het gebeurt in onze dagen neg maar zelden dat iemand het 40-jarig lidmaatschap herdenkt bij een wat we zouden willen noemen ontspanningsvereniging.... Met die uitdrukking zyn de jubilarissen; het dan wel niet eens, maar daarover zullen we het dan dadelyk nog wel hebben.... Jep Janssen kan een staat van dienst overleggen, die er zijn mag. Hij is 35 jaren bestuurslid, waar van 22 jaren secretaris en 13 jaren penningmeester van St. Anna en heeft zich tweemaal koning mogen noemen. Hij heeft verder het toe zicht op en het onderhoud van de nog al kostbare geweren van deze schutterij, terwijl aan hem ook is opgedragen het koken van de eieren die men ieder jaar opnieuw zo rond Pasen op ging halen bij de mensen. Maar dat is een verhaal apart. Toon Thijssen is met zijn 30-jarig bestuurslid-zijn ook al een witte raaf onder de schutters en hij heeft het gepresteerd in de afgelopen 40 jaren 4x de vogel bij het koning- schieten aan flarden te schieten en is dus 4x koning geweest. Daarnaast heeft hij het koningskruis mogen dragen van de hele kring VERLEDEN TIJD Neen, beide jubilarissen zijn be paald niet optimistisch over hun schutterij.... Er zijn moeilijkheden geweest over hun schutsboom, die nabij de Oude Barrier stond, maar gevaar ging opleveren voor de daar gelegerde vakantiegasten. Er zijn moeilijkheden geweest over het clublokaal gildehuis zeggen zij maar dat is allemaal wel op te los sen met wat goede wil en met de nodige medewerking. Er is echter 'n ander probleem. Terwijl 'in Helden een notaris voorop vaat in de schut terij, in Overloon de gilde de voor naamste vereniging is van het dorp, in Geysteren de Baron zich stelt achter het Willibrord-gilde en in vele andere plaatsen (denk maar het oud Limburgs schuttersfeest met zijn duizenden bezoekers) de schut terijen en de gilden bloeien en groeien, schijnt in Venray de fut er uit. Zowel St. Anna als het Zand- akker lijden een kwijnend bestaan en al geeft men nog gul voor een donateurskaart en bij de jaarlijkse eieren-rondgang, nieuwe leden mel den zich niet of maar sporadisch Waar ligt dat aanToon Thijs sen ontkent niet dat de schutters- broeders een glas bier niet versmaad hebben en dat er ook wel eens drankmisbruik geweest is, wat de schutterijen een minder goede naam bezorgd hebben, maar dat zijn jeugd zonden geweest, die men op dit mo ment toch niet meer deze schutte rijen mag aanrekenen VERLEDEN TIJD Waar het om gaat is dat een stuk geschiedenis verdwijnt, dat in an dere plaatsen nog in hoge ere wordt gehouden. Al heeft men dan de of ficiële stukken niet meer. Jep Jans sen weet zijn weetje hierover. Omstreeks 1500 is bijv. al sprake in Venray van schutterij Het Zand- akker, dat schijnbaar zo genoemd is naar een stuk ergens in Venray- zuid. Zo'n schutterij was feitelijk in die dagen de voorloper van wat nu de Bescherming Bevolking is. Alle vakbonden van die dagen, de zgn. gilden hadden meteen ook te zor gen voor de handhaving van de or de en rust en bescherming van hun mensen. Daartoe werd dan een stel weerbare mannen verzameld uit die gilden, die zich bekwaamden in de krijgskunde en feitelijk de politie van die dagen was. Die schutterij vormde op zich weer een gilde dat zich stelde onder bescherming van St. Jan. Wat er de oorzaak van geweest is dat men op het Eindt, zoals een deel van de noordkant van Venray toen heette (Eindstraateen andere schuttersgilde werd opgericht, ligt allemaal in het geschiedkundig duis ter. Feit is dat ze enkele jaren na dat het Zandakker er was, ook Schutterij het Eindt werd opgericht, die als schutspatrones St. Anna kreeg Die schutterijen hebben in de loop van hun meer dan 400-jarige ge schiedenis de nodige ups en downs gekend. Men zat elkander in de ha ren, men kreeg ook hier weer af splitsingen, zoals bijv. schutterij het Hof, waaraan mensen uit de buurt van de Hofstraat lid werden en die St. Petrus als schutspatroon, kozen. Hierboven de Venrayse mannen die in november 1918 naar Den Haag trokken om daar een poging van de Sociali.sten, om de mocht in ons land in handen te nemen, desnoods met geweld te verydelen Van deze groep zyn reeds velen gestorven, doch men hoopt de ..overgeblevenen" in november a.s. weer bijeen te brengen voor een reünie, nu men de 50-verjaardag van dit gedenkwaardig feit gaat vieren. Veler nomen ztfn bekend, van anderen ontbreken de adressen. Zy die zich of hun verwanten op bovenstaande foto herkennen, gelieve zich te melden by de heer J. Poels, Grotestraat 26, Venray. Op deze reünie en wat er mee samen hangt komen wy t.z.t. nader terug. Maar dat was al weer veel later. Naarmate de gilden in macht en kracht achteruit gingen, gingen ook de schutterijen terug en soms werd er jaren niet getraind in de krijgs kunde, wat in feite weinig anders was dan wat schieten op de vogel op de schutspalen van beide schut terijen. Er werden onderlinge wed strijden gehouden, als ze weer eens tot bloei kwamen en van 1711 stamt het document dat het „machtsbe reik" van beide schutterijen afpaal de. Schutterij het Zandakker viel 't gebied tot ten zuiden van de Sta tionsweg, Hofstraat, Marktstraat, Jan Hensensstraat en Merseloseweg. St. Anna „zorgde" voor het stuk Venray dat ten noorden van deze lijn lag. Men had toen al weer eens ruzie o.m. over het eieren-ophalen. EIEREN OPHALEN Want het was niet alleen het voor recht van de schutterijen in de pro cessies vlak achter het Allerheilig ste te mogen lopen, bij Koninklijke bezoeken de hoge gasten te mogen beschermen, men had ook het 'recht' om omstreeks Pasen eieren op te halen bij de burgerij. Jep Janssen kan uit een oud schrift nog laten zien dat men in 1935 het record-bedrag van 1135 eieren wist op te halen. Die werden ten zijne huize dan gekookt en door de schutters verorberd als een soort tegenprestatie voor hun diensten aan de gemeenschap betoond. Het reglement schrijft uitdrukke lijk voor dat geen schutter meer dan 15 eieren krijgt, dat was het maximum. Wat er dan overbleef en nog altijd overblijft gaat naar men sen, die door de paashaas niet zo vlot bedacht worden. Maar terug naar de geschiedenis, waarvan jammer genoeg zo heel weinig bekend is. Daar ligt van bei de schutterijen het oude koningszil ver, zeker de moeite waard om te bekijken. Het zijn zilveren schilden, die die schutters, die tijdens het ko- ningschieten (gewoonlijk in mei) het laatste stuk van de houten vogel er af geschoten en de paal dus vrij maakten, als herinnering aan hun koningschap toevoegden aan de schildjes, die hun voorgangers ter ere van dit heugelijke feit de ver eniging al geschonken hadden. Er liggen wat oude geweren, die zeker verzamelaars van dit spul doen watertanden, er liggen wat oude programaboekjes van een vie ring van een 400 en een 500 jarig bestaan, toen hele feestweiden vol en het oude voetbalveld aan de Leunseweg niet allemaal de op be zoek komende schutters kon bevat tenEr staan enkele vaandels, die dateren uit 1928 toen de zaak weer eens herleefde en o.m. zowel door het Zandakker als St. Anna nieuwe vaandels werden aange schaft. Er zijn wat oude foto's waar op zelfs de staf muziek van het Zandakker in al zijn glorie troont. Ze geven een heel klein beeld van de jongere geschiedenis van beide schutterijen, maar van de oudere is praktisch niets bekend. Na de oor log is er nog een opleving geweest schafte het Zandakker nieuwe uni formen aan en wilde zelfs een flui terscorps oprichten, maar het is al lemaal in de kisten terecht geko men. Zo nu en dan treft men elkaar nog eens onder de schuttersboom en wordt er nog eens geknald, maar de tijd van straffe commando's, van vliegende vaandels en slaande trom men schijnt voor goed voorbij. In Venray tenminste en dat vergalt de feestvreugde van beide jubilarissen toch wel wat, al moet er bij gezegd worden, dat St. Anna toch weer en kele manschappen aan heeft weten werven, die weer nieuwe hoop ge ven voor de toekomst. En in de nazomer hopen bij Het Zandakker Piet Lenssen en Frans Hendriks hun robijnen lidmaatschap daar te herdenken. Maar ook hun plezier is voorbij als ze de unifor men zien liggen doelloos en de ge weren zien hangen, die praktisch niet meer gebruikt worden. Als in mei bij beider gildehuizen de meiboom weer wordt geplant, hoopt men dat de nieuwe lente ook weer nieuw geluid met zich brengt. Het geluid namelijk van herleving en van opstandingMaar of dat de robijnen jubilarissen aan beide kanten nog beleven zullen PARA LOS ESPAfiOLES Y PORTUGUESES DE VENRAY Y ALREDEDORES El domingo proximo es el domin- go de los Ramos, ultimo domingo antes de la solemnidad de Pascua de Resurreccion y principio de la Sa- mana Santa. A las diez y media Misa cantada en Castellano en la Ermita de San José en Smakt. Antes de la Misa acto liturgico de peniten- cia. Quien asiste con corazón atrita en este acto liturgico de penitencia y no puede confesarse no teniendo apta opotunidad, puede comulgar y cumplir con el precepto pascual. En la Misa de domingo proximo se leerè con tres sacerdotes la narración de la Passión de Nuestro Senor segün San Mateo. El sèbado proximo durante todo el dia y el domingo por la mahana hasta que empieza la Misa el Padre Juan da ocasión para confesarse en el locutorio del convento (entrada detras de la Ermita en la escalera). Que no se olviden de llenar el foor- mulario declaratorio de los impues- tos antes del 5 de abril si ha recibido un tal formulario. El domingo después de la Misa en la porter ia el Hermano Portero darè un ramo benedicido a quién le soli- citaré. ♦♦♦4 kleine advertenties van vraag en aanbod worden uitsluitend aangenomen 'egen contante betaling TOONKAMERS MAASTRICHT Wolfstraat 20 ROERMOND Neerstraat 40 VENRAY Paterstraat 23 Voor f 10,40 per maand gedurende 24 maanden (totaal f 249,6 0). ZONDER AANBETALING óf contant voor 10% minder, dus voor f 224,64 GARANTIE: 5 jaar op de koelmachine en 1 jaar op de rest. Bestel nog heden of stuur deze advertentie met Uw naam en adres aan de PLEM, Postbus 1220, MAASTRICHT en U ontvangt dan nadere inlichtingen. Ook de erkende elektro-instaliateur kan U inlichten.

Peel en Maas | 1968 | | pagina 9