schutterijen
PEEL EN MAAS
PEEL EN MAAS
aan het afsteruen?
óóótium in 't nadeden
advertenties
voor
bij voorkeur
's maandags
en dinsdags
opgeven
I
tot
ziens
hii
I
DIJ
pijls
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
SILO -koelkast de luxe- nu 155 liter inhoud!
VRIJDAG 5 APRIL 1968 No. 14
NEGEN EN TACHTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 2* POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 10SM51
ADVEKTENTCPftUS 11 et p. n
rtus Pa KWAKTAAI L-
A KON NEMEN TS
Vmroy t I»
HOE HET WAS
Het is al meermalen betoogd dat een muziekgezelschap in een
dorp grotere betekenis heeft dan alleen een soort vryetydsbeste-
ding en opluistering van plechtigheden en feesten. Dat werd
zaterdag nog eens uitdrukkelyk aangetoond in Oostrum, waar
het gouden jubileum van de harmonie weer nieuwe initiatieven
bracht. Daar werd het verleden nog eens grondig opgerakeld...
En plezierig
Oostrums Harmonie heeft inder
tijd een zij met veel moeite en
zorgen het gouden jubileum aan
gegrepen om een gedenkboekje te
laten verschijnen, waarin de ge
schiedenis van deze gouden muziek
vereniging nog eens werd opgehaald
en vastgelegd. En juist die geschie
denis was voor vele oud-leden een
herinnering aan vervlogen jaren
en aan het plezier wat men toen on
der en met elkaar had. Al lezende
in deze ♦geschiedenis ging het ver
leden herleven en feitelijk automa
tisch kwam men op de gedachte om
het „nog eens over te doen
Zo hebben oud-leden de hoofden
bij elkaar gestoken en heeft men de
klok nog eens terug gedraaid, naar
anno-du-zal-mal en er een gezellige
avond van gemaakt, waarop men
zich weer eens terug waande bij
Edmond Vandevenne, den Belg, die
de Oostrumse jongelieden de eerste
beginselen van het musiceren bij
bracht, bij een oliepitje in de keu
ken. Zo kon zaterdagavond een vol
le zaal van het Oostrumse parochie
huis weer eens terugbladeren in de
geschiedenis bij de repetities van de
jongelui bij de stoomketel in de oude
zuivelfabriek en kon men nog eens
de oprichting beleven van de Oos
trumse Fanfare. Ja, men kreeg zelfs
het eerste concert weer te horen dat
gebracht werd in de café van Jacob
van de Voort en men kon A. Camps
de onvergetelijke voordracht van E.
Vandevenne horen voordragen. Hoe
levendig een en ander toeging bleek
wel uit het feit dat een van de aan
wezigen tegen de ober zei: Schud
er nog mar enne ien Jacob
De jaz-bands, gevormd uit de le
den van de Oostrumse Harmonie,
die in de loop van de vijftig jaren
gezorgd hebben voor menig muzi
kale noot in het Oostrums gemeen
schapsleven waren ook weer tot
nieuw leven geroepen en menigeen
heeft met plezier nog eens geluis
terd naar de schlagers van toen
Zoals ook menigeen, met alle ple
zier ,toch ook met een tikkeltje
weemoed geluisterd heeft naar oude
voordracht, die voor de oorlog zo
veel vreugde brachtenEn met
diezelfde weemoed heeft men ge
luisterd naar liedjes uit die Oos
trumse revues van Jean Hoex zg. als
Rats d'r nève en Kiek ze kieke,
waarbij men zich afvroeg, waarom
het toen wel en nu niet meer kan.
Er is veel plezier geweest en de
oud-leden van Oostrumse Fanfare
en Harmonie hebben velen aan zich
verplicht door deze avond aan Oos
trums gemeenschap aan te bieden.
Het is een waardig slot geworden
van een gouden jubileum, dat op
deze wijze nog eens overtuigend ge
toond heeft dat vriendschap en ge
meenschapszin ook een van de grote
kenmerken is van een plaatselijk
muziekgezelschap. Het laat met het
plezier ook weemoed achter om zo
véél goeds dat nu verdwenen
schijnt.
MENSEN UIT VENRAY
Jep Janssen van de Laagheidseweg en Toon Thyssen van de
Maashees weg gaan er eens voor zitten, als we een praatje komen
maken over hun 40-jarig lidmaatschap van de Schuttery St. An
na. Het gebeurt in onze dagen neg maar zelden dat iemand het
40-jarig lidmaatschap herdenkt bij een wat we zouden willen
noemen ontspanningsvereniging.... Met die uitdrukking zyn
de jubilarissen; het dan wel niet eens, maar daarover zullen we
het dan dadelyk nog wel hebben....
Jep Janssen kan een staat van
dienst overleggen, die er zijn mag.
Hij is 35 jaren bestuurslid, waar
van 22 jaren secretaris en 13 jaren
penningmeester van St. Anna en
heeft zich tweemaal koning mogen
noemen. Hij heeft verder het toe
zicht op en het onderhoud van de
nog al kostbare geweren van deze
schutterij, terwijl aan hem ook is
opgedragen het koken van de eieren
die men ieder jaar opnieuw zo rond
Pasen op ging halen bij de mensen.
Maar dat is een verhaal apart.
Toon Thijssen is met zijn 30-jarig
bestuurslid-zijn ook al een witte
raaf onder de schutters en hij heeft
het gepresteerd in de afgelopen 40
jaren 4x de vogel bij het koning-
schieten aan flarden te schieten en
is dus 4x koning geweest. Daarnaast
heeft hij het koningskruis mogen
dragen van de hele kring
VERLEDEN TIJD
Neen, beide jubilarissen zijn be
paald niet optimistisch over hun
schutterij.... Er zijn moeilijkheden
geweest over hun schutsboom, die
nabij de Oude Barrier stond, maar
gevaar ging opleveren voor de daar
gelegerde vakantiegasten. Er zijn
moeilijkheden geweest over het
clublokaal gildehuis zeggen zij
maar dat is allemaal wel op te los
sen met wat goede wil en met de
nodige medewerking. Er is echter 'n
ander probleem. Terwijl 'in Helden
een notaris voorop vaat in de schut
terij, in Overloon de gilde de voor
naamste vereniging is van het dorp,
in Geysteren de Baron zich stelt
achter het Willibrord-gilde en in
vele andere plaatsen (denk maar het
oud Limburgs schuttersfeest met
zijn duizenden bezoekers) de schut
terijen en de gilden bloeien en
groeien, schijnt in Venray de fut er
uit. Zowel St. Anna als het Zand-
akker lijden een kwijnend bestaan
en al geeft men nog gul voor een
donateurskaart en bij de jaarlijkse
eieren-rondgang, nieuwe leden mel
den zich niet of maar sporadisch
Waar ligt dat aanToon Thijs
sen ontkent niet dat de schutters-
broeders een glas bier niet versmaad
hebben en dat er ook wel eens
drankmisbruik geweest is, wat de
schutterijen een minder goede naam
bezorgd hebben, maar dat zijn jeugd
zonden geweest, die men op dit mo
ment toch niet meer deze schutte
rijen mag aanrekenen
VERLEDEN TIJD
Waar het om gaat is dat een stuk
geschiedenis verdwijnt, dat in an
dere plaatsen nog in hoge ere wordt
gehouden. Al heeft men dan de of
ficiële stukken niet meer. Jep Jans
sen weet zijn weetje hierover.
Omstreeks 1500 is bijv. al sprake
in Venray van schutterij Het Zand-
akker, dat schijnbaar zo genoemd is
naar een stuk ergens in Venray-
zuid. Zo'n schutterij was feitelijk in
die dagen de voorloper van wat nu
de Bescherming Bevolking is. Alle
vakbonden van die dagen, de zgn.
gilden hadden meteen ook te zor
gen voor de handhaving van de or
de en rust en bescherming van hun
mensen. Daartoe werd dan een stel
weerbare mannen verzameld uit die
gilden, die zich bekwaamden in de
krijgskunde en feitelijk de politie
van die dagen was. Die schutterij
vormde op zich weer een gilde dat
zich stelde onder bescherming van
St. Jan.
Wat er de oorzaak van geweest is
dat men op het Eindt, zoals een deel
van de noordkant van Venray toen
heette (Eindstraateen andere
schuttersgilde werd opgericht, ligt
allemaal in het geschiedkundig duis
ter. Feit is dat ze enkele jaren na
dat het Zandakker er was, ook
Schutterij het Eindt werd opgericht,
die als schutspatrones St. Anna
kreeg
Die schutterijen hebben in de loop
van hun meer dan 400-jarige ge
schiedenis de nodige ups en downs
gekend. Men zat elkander in de ha
ren, men kreeg ook hier weer af
splitsingen, zoals bijv. schutterij het
Hof, waaraan mensen uit de buurt
van de Hofstraat lid werden en die
St. Petrus als schutspatroon, kozen.
Hierboven de Venrayse mannen die in november 1918 naar Den Haag trokken om daar een poging van de Sociali.sten, om de mocht in ons
land in handen te nemen, desnoods met geweld te verydelen Van deze groep zyn reeds velen gestorven, doch men hoopt de ..overgeblevenen"
in november a.s. weer bijeen te brengen voor een reünie, nu men de 50-verjaardag van dit gedenkwaardig feit gaat vieren. Veler nomen ztfn
bekend, van anderen ontbreken de adressen. Zy die zich of hun verwanten op bovenstaande foto herkennen, gelieve zich te melden by de heer
J. Poels, Grotestraat 26, Venray. Op deze reünie en wat er mee samen hangt komen wy t.z.t. nader terug.
Maar dat was al weer veel later.
Naarmate de gilden in macht en
kracht achteruit gingen, gingen ook
de schutterijen terug en soms werd
er jaren niet getraind in de krijgs
kunde, wat in feite weinig anders
was dan wat schieten op de vogel
op de schutspalen van beide schut
terijen. Er werden onderlinge wed
strijden gehouden, als ze weer eens
tot bloei kwamen en van 1711 stamt
het document dat het „machtsbe
reik" van beide schutterijen afpaal
de. Schutterij het Zandakker viel 't
gebied tot ten zuiden van de Sta
tionsweg, Hofstraat, Marktstraat,
Jan Hensensstraat en Merseloseweg.
St. Anna „zorgde" voor het stuk
Venray dat ten noorden van deze
lijn lag. Men had toen al weer eens
ruzie o.m. over het eieren-ophalen.
EIEREN OPHALEN
Want het was niet alleen het voor
recht van de schutterijen in de pro
cessies vlak achter het Allerheilig
ste te mogen lopen, bij Koninklijke
bezoeken de hoge gasten te mogen
beschermen, men had ook het 'recht'
om omstreeks Pasen eieren op te
halen bij de burgerij.
Jep Janssen kan uit een oud
schrift nog laten zien dat men in
1935 het record-bedrag van 1135
eieren wist op te halen. Die werden
ten zijne huize dan gekookt en door
de schutters verorberd als een soort
tegenprestatie voor hun diensten aan
de gemeenschap betoond.
Het reglement schrijft uitdrukke
lijk voor dat geen schutter meer
dan 15 eieren krijgt, dat was het
maximum. Wat er dan overbleef en
nog altijd overblijft gaat naar men
sen, die door de paashaas niet zo
vlot bedacht worden.
Maar terug naar de geschiedenis,
waarvan jammer genoeg zo heel
weinig bekend is. Daar ligt van bei
de schutterijen het oude koningszil
ver, zeker de moeite waard om te
bekijken. Het zijn zilveren schilden,
die die schutters, die tijdens het ko-
ningschieten (gewoonlijk in mei) het
laatste stuk van de houten vogel er
af geschoten en de paal dus vrij
maakten, als herinnering aan hun
koningschap toevoegden aan de
schildjes, die hun voorgangers ter
ere van dit heugelijke feit de ver
eniging al geschonken hadden.
Er liggen wat oude geweren, die
zeker verzamelaars van dit spul
doen watertanden, er liggen wat
oude programaboekjes van een vie
ring van een 400 en een 500 jarig
bestaan, toen hele feestweiden vol
en het oude voetbalveld aan de
Leunseweg niet allemaal de op be
zoek komende schutters kon bevat
tenEr staan enkele vaandels,
die dateren uit 1928 toen de zaak
weer eens herleefde en o.m. zowel
door het Zandakker als St. Anna
nieuwe vaandels werden aange
schaft. Er zijn wat oude foto's waar
op zelfs de staf muziek van het
Zandakker in al zijn glorie troont.
Ze geven een heel klein beeld van
de jongere geschiedenis van beide
schutterijen, maar van de oudere is
praktisch niets bekend. Na de oor
log is er nog een opleving geweest
schafte het Zandakker nieuwe uni
formen aan en wilde zelfs een flui
terscorps oprichten, maar het is al
lemaal in de kisten terecht geko
men. Zo nu en dan treft men elkaar
nog eens onder de schuttersboom en
wordt er nog eens geknald, maar de
tijd van straffe commando's, van
vliegende vaandels en slaande trom
men schijnt voor goed voorbij. In
Venray tenminste en dat vergalt de
feestvreugde van beide jubilarissen
toch wel wat, al moet er bij gezegd
worden, dat St. Anna toch weer en
kele manschappen aan heeft weten
werven, die weer nieuwe hoop ge
ven voor de toekomst.
En in de nazomer hopen bij Het
Zandakker Piet Lenssen en Frans
Hendriks hun robijnen lidmaatschap
daar te herdenken. Maar ook hun
plezier is voorbij als ze de unifor
men zien liggen doelloos en de ge
weren zien hangen, die praktisch
niet meer gebruikt worden.
Als in mei bij beider gildehuizen
de meiboom weer wordt geplant,
hoopt men dat de nieuwe lente ook
weer nieuw geluid met zich brengt.
Het geluid namelijk van herleving
en van opstandingMaar of dat
de robijnen jubilarissen aan beide
kanten nog beleven zullen
PARA LOS ESPAfiOLES Y
PORTUGUESES DE VENRAY Y
ALREDEDORES
El domingo proximo es el domin-
go de los Ramos, ultimo domingo
antes de la solemnidad de Pascua de
Resurreccion y principio de la Sa-
mana Santa. A las diez y media
Misa cantada en Castellano en la
Ermita de San José en Smakt. Antes
de la Misa acto liturgico de peniten-
cia. Quien asiste con corazón atrita
en este acto liturgico de penitencia
y no puede confesarse no teniendo
apta opotunidad, puede comulgar y
cumplir con el precepto pascual. En
la Misa de domingo proximo se leerè
con tres sacerdotes la narración de
la Passión de Nuestro Senor segün
San Mateo.
El sèbado proximo durante todo
el dia y el domingo por la mahana
hasta que empieza la Misa el Padre
Juan da ocasión para confesarse en
el locutorio del convento (entrada
detras de la Ermita en la escalera).
Que no se olviden de llenar el foor-
mulario declaratorio de los impues-
tos antes del 5 de abril si ha recibido
un tal formulario.
El domingo después de la Misa en
la porter ia el Hermano Portero darè
un ramo benedicido a quién le soli-
citaré.
♦♦♦4
kleine advertenties
van vraag en aanbod
worden uitsluitend aangenomen
'egen contante betaling
TOONKAMERS
MAASTRICHT Wolfstraat 20
ROERMOND Neerstraat 40
VENRAY Paterstraat 23
Voor f 10,40 per maand
gedurende 24 maanden
(totaal f 249,6 0).
ZONDER AANBETALING
óf
contant voor 10% minder,
dus voor f 224,64
GARANTIE:
5 jaar op de koelmachine
en 1 jaar op de rest.
Bestel nog heden
of stuur deze advertentie
met Uw naam en adres aan de
PLEM, Postbus 1220,
MAASTRICHT en U ontvangt
dan nadere inlichtingen.
Ook de erkende elektro-instaliateur
kan U inlichten.