DE LAATSTE ONTGINNING woeste peel voor boerderijen VRIJDAG 28 JULI 1967 No. 30 ACHT EN TACHTIGSTE JAARGANG SE PEEL EN MAAS El DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY WPPKRI AD l/HHR X/PK1RAV PM OMQTRPIfPM ADVERTENTIEPRIJS IJ ct p. mm. ABONNEMENTS- GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050652 ÏÏCCADLHU 'LIUH VCHnHT C, TV V_J IVI O I r\ C. I\ C TV RRIJS PER KWARTAAL E- (buiten Vumoy 2JS) De Peel, of liever dat laatste stukje peelgrónd dat Venray nog rijk is, blijft ook nu vol tegenstellingen. We hebben U dat onlangs laten zien, toen we van de drukke Beekweg afreden, zo maar een natuurreservaat in, waarin honderden vogels in pais en vree hun leven leiden. En we zagen dat ook nu weer, toen we een kijkje gingen nemen naar de allerlaatste ontginning in onze gemeente, de ontginning van de Heidse Peel. Aan de ene kant honderden sna terende eenden, die zaten te wachten op de opening van het jachtseizoen, aan de andere kant grommende en brommende draglines en bulldozers, die zware ploegen trekken door de oude ontwaterde Peelgrónd. VOORGESCHIEDENIS De zuid- en westgrens van Ven ray is altijd de peel geweest, mage re, dorre gronden, waarin men hoogstens aan de kanten van Deurne nog wat turf vond, maar die overi gens feitelijk slechts een barrière vormden, zonder enig verder nut dan wat heide voor de schapen en voor de koeien. Als de uitvinding van kunstmest de boer wat meer mogelijkheden geeft, wordt eerst onder het Veulen de eerste aanval ingezet op deze on- vructhbare grensgronden. Dan volgt in de twintiger jaren Ysselsteyn en zelfs de regering begint belangstel ling te krijgen wat mede tot uitdruk king komt in de ministeriële naam van het nieuw gevormde kerkdorp in deze ontginningen. Dan weer veel later, in de crisisjaren komt Peel- plan Zuid, dat naar de kant van Griendtsveen op aan, de peel gaat ontsluiten. Werklozen krijgen op die manier werk en jonge boeren op die manier een boerderij. Het is een pro ces waarover men nu maar liever niet veel meer zegt, maar dat na de oorlog toch nog wordt voortge zet. Maar dan komen de machines, bulldozers en ander materiaal, die de schop overbodig gaan maken, al wordt die nog altijd gehanteerd bij de ontginningen van de Vredepeel en de Meerselsepeel. Als dat alle maal achter de rug is, dan ligt er tussen Ysselsteyn en de Deurnese grens nog een 250 ha onontgonnen peelgrónd, de Heidse Peel. HEIDSE PEEL Na al de honderden hektaren, die men aan de Peel ontnomen heeft en die omgevormd zijn tot goed boeren land, scheen dat stukje Venray voor bestemd te zijn tot een soort natuur reservaat, moeilijk begaanbaar, som- pig en nat, een ideale broeiplaats voor eenden en andere watervogels, die elders verdreven waren door de schop en de machines. Maar de Ven- rayse boer, die een monument tot afsluiting van Venrays ontginnings geschiedenis maar flauwekul noem de, bleef toch stiekem dit stuk je Peelgrónd loeren en telde in ge dachten al uit dat er nog zo'n dikke tien boerderijen een plaats zouden kunnen hebben, Maar èn rijk èn ge meente schenen ontginningsmoe en de Heide Peel bleef peel Maar als de ruilverkaveling Lol- lebeek nieuwe mogelijkheden wil brengen in dit Venrayse land, moe ten er ruilmogelijkheden zijn, uit- wijkgronden, die men kan geven aan mensen, die moeten verhuizen, die gronden kwijt raken aan wegen en waterlossingen. En natuurlijk wordt dan gewezen op de Heydse Peel. Al trekken de verantwoordelijke in stanties er niet hard aan om nog te gaan ontginnen, dan heeft men ken nelijk geen rekening gehouden met de Venrayse boer, die juist in de ontginningen heeft geleerd te blijven vechten. Dan komt het moment dat Üe Heydse Peel verkocht gaat wor den en inbreng wordt in de ruilver kaveling. O neen, dat is zo gemak kelijk nog niet gegaan, want Ven rays gemeenteraad wilde deze peel wel verkopen, maar toch precies vertellen hoe hij ontgonnen moest worden, hoe groot de kavels moesten worden en wie er tenslotte op zou komen boeren Maar uiteindelijk werd de grond verkocht en wist men dat ook de Heidse Peel zijn dagen kon tellen. VERJAAGD Dan zijn vijf jaren geleden de eenden en de andere watervogels verjaagd toen men langs het defen siekanaal af een ontwateringsbeek ging graven. Men zat toen al direct met de eerste moeilijkheden. Het hoger gelegen defensiekanaal kon namelijk niet gebruikt worden als ontwateringskanaal en daarom moest parallel aan dit kanaal een beek gegraven worden, van waaruit het water via een pompinstallatie wordt overgepompt in het hoger ge legen defensiekanaal. Ook de afwa- teringssloten in dit stukje peel brachten hun moeilijkheden met zich, want het was er nat en de zwaardere machines zakten tot over hun assen in de venige grond. Maar de sloten zijn er gekomen en lang zaam maar zeker vielen de helft van de gronden droog. Dan kwam de stilte terug, want terwijl men in Venray discussieerde of hier nu bedrijven van 15 of 18 maar zeker niet van 20 ha op ge sticht moesten worden, trokken de mannen van de Grontmy weg naar elders. Het ontginningswerk scheen vergeten en de discussies over groot te en ligging van de kavel verstom den. Men had andere dingen aan zijn hoofd, nu bleek dat de verlegging van de Oostrumse Beek de wereld achter Leunen wel danig op zijn kop zette. En de eenden kwamen terug, wat onwennig eerst, omdat er zoveel water minder was in dat afgelegen stukje peel NIEUWE METHODE Maar in Roermond op de bureaux van de Cultuur Technische Dienst en Grontmy was men deze 250 ha peel beslist niet vergeten. Trouwens de ruilverkaveling Lollebeek kon de ze gronden niet missen, wilde men elders „klaar kanten" krijgen. En zo is dan voor enkele weken weer het startsein gegeven om in derdaad „klaar kant" te gaan maken in de Heidse Peel. De plannen zijn intussen ook gewijzigd. Van de 250 ha worden er goed 120 ontgonnen. De rest blijft liggen voor de eenden en de andere oude bewoners. Op deze 120 hektaren komen vier boer derijen: een graslandbedrijf, drie landbouwbedrijven, elk van 30 ha. Punt uit. Als we wijzen op de oude discus sies hierover in onze raad en achter de stamtafels, dan wijzen de mensen van de Cultuur Technische Dienst dat af. „Dat zijn tenminste rendabe le bedrijven en met die kleinere kunnen we niet gaan prutsen Wie zijn ontginningskennis van vroeger nog eens wil ophalen en de weinige bezoekers wil vertellen dat de beste ontginningsmethode is om eerst de bovengrond terug te schui ven, dan de ondergrond te egalise ren, om over die geploegde en ge- egaliseerde ondergrond dan weer netjes de vruchtbare bovengrond te brengen, komt hier bedrogen uit. Die methode schijnt te kostbaar gewor den. In dit geaccidenteerde terrein heeft men een andere, nieuwe maar ook ruwere methode van ontginnen. Daar schakelt men namelijk mach tige ploegen in, die de hele zaak, dus boven- en ondergrond, tot bijna een meter diep omploegen. Als dat gebeurd is, komen de zware bull dozers het terrein egaliseren en schuiven de geploegde grond van de hoogten in de laagten, zodat men een vlak terrein krijgt. Is dat ge beurd, dan komen le ploegen weer in aktie, die nu weer de omgeploeg de bovengrond naar boven halen en klaar is kees. De mensen van de Grontmy verklaren om strijd dat met deze methode veel geld ge spaard wordt, terwijl toch de struc- Parallel met het defensiekanaal werd een nieuwe brede beek gegraven, waarin verschillende andere ontwateringsbeken uitmonden. NabU de Deurneseweg bevindt zich een pompinstallatie die het water uit deze beek overpompt in het hoger gelegen defensiekanaal. tuur van een ontginningsgrond geen geweld wordt aangedaan. Maar aan de kant van de weg staan wat boe ren met hun hoofd te schudden. Ze zijn kennelijk van mening dat de oude methode toch een stuk voor zichtiger omging met de vruchtbare laag, die volgens hem met deze nieu we methode wel wat te veel ge mengd wordt met de ondergelegen veengronden. GOEDE GROND Maar de mensen van de Grontmy kunnen aan de hand van grondmon sters en grondprofielen duidelijk maken, dat deze weliswaar ruwere methode toch ook van deze laatste peelgronden beste boerengrond zal maken. Ze wijzen op het feit dat de grond goed uitgeloogd is en dat men hier dus geen moeilijkheden heeft met resten van oud veen, zoals die elders wel voorkomen. Ze wijzen op het koffiezand en op Vlijmscherp zijn de voren die door de woeste grond getrok ken worden, 75 cm en méér diep. De omge ploegde grond wordt door bulldozers geëga liseerd, die diep weg zakken in de nu mulle bodem. het loodzand en op de vermenging van de bruine en zwarte grond, dat het een leek voor zijn oog gaat dui zelen. Maar wel kan hij nog opteke nen dat de kwaliteit van deze ont ginningsgrond goed genoemd mag worden en dat hij de vergelijking met andere ontginingsgronden in on ze gemeente glansrijk kan doorstaan. Waarvan dan maar akte genomen. VOOR DE WINTER hoopt men op minstens 80 ha al de groenbemesting in de grond te heb ben en misschien begint men dit jaar zelfs aan de boerderijenbouw. Maar dat is een hoofdstuk, waar de Gront my niets meer mee te maken heeft, al houdt men er kennelijk wel re kening mee dat het graslandbedrijf voorlopig door de Grontmy geëxploi teerd zal worden. Maar dat is nog allemaal toe komstmuziek. Nu klinkt alleen de muziek van de tractoren, de bull dozers, de draglines. En de eenden op het onontgonnen stuk zijn er zelfs al aan gewend. Bergen zand, die van peelgrónd boerengrond worden. Bergen zand, die ook defintieif de ontginnings periode in het Venrayse land gaan afsluiten, nu honderden hektaren peelgrónd al een metamorfose heb ben doorgemaakt. Als wel heel voor zichtig tegen wat omstanaders zeg gen dat dit toch feitelijk wel een historisch gebeuren is, dat waard was in een of ander monument vast gelegd te krijgen, kijken die ons aan. Monument? vragen hun ogen. Dan zegt er een bedachtzaam: „Dat ze urst mer is zien dat ze 't daorop bol- werke't Zeuj d'n urste ontgin- ningsboer nie zien, den ziene nek brekt En met deze nuchtere en prozaïsche opmerking verdwijnt het gedachte monument in het lawaai van de aan trekkende motoren. De peel zelf is monument geworden. Machtige ploegen van wel twee meter hoog, met dikke blinkende ploeg scharen, worden met zware tractoren door de woeste peelgrónd getrok ken, alles omverwerpend wat voor hun „voeten" komt. NIEUWS UIT VENRAY EN OMGEVING Zondagsdienst huisartsen van zaterdagmiddag 12 uur tot zondagnacht 2 uur DR. W. J. A. BLOEMEN Stationsweg 5 Telefoon 1465 Uitsluitend voor spoedgevallen I ZIEKENAUTO QpJ 04780-1692 b.g.g. 2116 ZONDAGDIENST PAROCHIE GEESTELIJKEN VENRAY-KOM PATER SERAPHINUS ELSCHOT Leunseweg 1 - Tel. 1973 bij geen gehoor 2337 De zondagdienst duurt van zon dagmorgen tot maandagmorgen 8 u ZONDAGSDIENST GROENE KRUIS ZR. J. JANSSEN Albionstraat 15. Leunen - Tel. 1361 GROENE KRUIS ZUIGELINGENBUREAU Zuigelingenbureau kom van 23 urn- maandag voor letters A t.m. K; dins dag voor letters L t.m. Z. ZONDAGSDIENST VERLOSKUNDIGEN Vroedvrouw Krupsen-Meeaten Julianasingel 41-43 - Venray TeL 1061 (04780) b«.g. 1102 KADAVERS LANGS DE WEG Het is voor de vakantieganger en de passanten geen prettig gezicht als men langs de weg kadavers ziet lig gen van gestorven varkens. Het wordt hoog tijd dat het Venrayse ge meentebestuur maatregelen zal ne men dat deze kadavers in destruc torbergplaatsen worden opgeborgen totdat het dectructorbedrijf uit Son deze kadavers komt ophalen, vooral met het warme weer. AANRIJDING Zondagmorgen lette de bromfiets- berijder P. A. uit Venray onvoldoen de op het achter hem komend ver keer toen hij de Maasheseweg over stak om verder te brommen op het rijwielpad, dat de bestuurder van de luxe auto J. M. uit Knikkerdorp de bromfietsberijder niet meer kon ont wijken en deze schepte. Gelukkig vielen de verwondingen nogal mee. De schade aan bromfiets en auto waren behoorlijk. In de Gasstraat wilde de be stuurder van de vrachtauto J. H. uit Leidschendam een tegemoetkomende auto vrij baan geven. Daartoe rem de hij af, maar zijn wagen geraakte in een slip en botste tegen de vrachtauto bestuurd door G. S. uit Neer. Het bleef bij materiële schade. Door onverklaarbare oorzaak botste de 20-jarige bromfietser L. v. d. S. uit Venray-Heide op de Deur neseweg in de berm en botste tegen een in de berm staande boom. Hoe wel de bromfietsberijder gewond was liep hij nog naar huis. Zondag morgen moest de huisarts komen, die overbrenging naar het zieken huis noodzakelijk achtte. De brom fiets werd zwaar beschadigd. Op de Stationsweg geraakte vol gens verklaringen van de bestuurder door een storing in de remleiding, de vrachtauto met aanhangwagen, bestuurd door P. V. uit Bergen in een slip en botste tegen een langs de weg staande lichtmast, die afknap te. Vrachtauto werd licht bescha digd. CAFE UITGEBRAND Zaterdagmiddag omstreeks 2 uur brak waarschijnlijk door kortslui ting brand uit in het café van de heer Verbruggen aan de Leunseweg, in exploitatie door de heer Hof. De Venrayse vrijwillige brandweer was binnen de 5 minuten na de brandmelding ter plaatse en werd onmiddellijk geassisteerd door de bluseenheid van de PTT. De vlam men sloegen bij aankomst van de brandweer al boven het dak van het perceel uit. Dank zij snel en door tastend ingrijpen van de brandweer lieden kon het aangrenzend woon huis van de familie Cremers behou den blijven. Het bovenste gedeelte van het café brandde geheel uit ter wijl het benedengedeelte veel wa terschade opliep. Van de inboedel en inventaris kon van het benedenge deelte bijna alles worden gered. Door deze brand werd naast het uit 4 personen bestaand gezin van de exploitant ook zes Marokkaanse gastarbeiders getroffen, waarvan de meesten hun eigendommen verloren zagen gaan. De schade welke 50.000,be draagt wordt door de verzekering gedekt. Deze brand die een groot aantal kijklustigen trok, gaf hinder aan het verkeer op de drukke provinciale weg, dat moest worden omgelegd. Om 3 uur kon de brandweer met het nablussen beginnen. GESLAAGD Op het op 17 juli j.l. gehouden examen voor kraamverzorgster in „De Meihof" te St. Odiliënberg slaagden de dames P. F. M. Janssen en C. H. M. Verhalle uit Venray. KANARIEVERENIGING DE HUISVRIEND Maandelijkse algemene ledenver gadering op maandag 31 juli om 20 uur in café „In den Engel". Op de agenda staan enkele be langrijke punten zoals het kiezen van het tentoonstellingscomité en het inenten van onze vogels. Heren komt U vooral naar deze belangrijke vergadering. Uw bestuur rekent daarop.

Peel en Maas | 1967 | | pagina 1