VAKANTIE
pïóile
men
Geen financiële
ruimte meer....
Kritiek op
Venrays
bejaarden
centrum
•:"*v
man
new
Kurs
Jaguai
VOOR NIEUWE MINISTER VAN FINANCIEN
Onmiskenbaar wordt een deel van
de politieke crisis, waarin Neder
land zich thans bevindt, veroorzaakt
door de financieel-economische
moeilijkheden waarin de staat der
Nederlanden zich bevindt. Die
moeilijkheden zouden vereenvoudigd
worden wanneer ons bedrijfsleven
kerngezond zou zijn. Wij zien echter
uit tal van berichten dat niet alleen
veel kleine bedrijven hun reserves
verbruikt hebben, maar dat ook gro
te bedrijfseenheden in financiële
moeilijkheden verkeren. Het aantal
bedrijfstakken waarin zich ontbin
dingsverschijnselen openbaren neemt
toe. Het zijn heus niet meer alleen
de scheepsbouw- en textielonder
nemingen.
De theorie dat een volgehouden
geldschepping met als gevolg een
voortdurende groei van de geldinko-
mens als vanzelf moest leiden tot
een voortzetting van de economische
groei, begint in lege orderportefeuil
les en ongebruikte banksaldi haar
ontnuchterend einde te vinden.
De gedachte dat een snelle groei
van de looninkomens gepaard kan
gaan met dalende procentuele win
sten is boerenbedrog. De winsten
per eenheid produkt kunnen voor de
ondernemer alleen achterblijven zo
lang hij nog een reserve heeft in de
opvoering van de produktiviteit van
zijn bedrijf. Een combinatie van de
politiek van prijsbeheersing met
loonsverhoging houdt slechts korte
tijd stand.
AFKOELING
Bij de moderne financieel-econo
mische politiek van de overheid
staan haar een reeks van hulpmid
delen ten dienste. Wij noemden
reeds de prijsbewaking. De overheid
kan ook trachten de snelle vraag
vergroting en daaruit weer voort
vloeiende prijsstijgingen en loons
verhogingen af te remmen door fis
cale maatregelen. Daartoe kunnen
de directe belastingen worden ver
hoogd met een snelle progressie.
Daar weten wij van mee te praten
in Nederland.
Toch gaat ook van dit afkoelings-
middel slechts een korte tijd een ef
fectieve werkingsduur uit. Na ver
loop van tijd bemerken de trekkers
van hogere inkomens dat zij in reële
koopkracht achterop raken. Zij
brengen eveneens progressie in hun
inkomenseisen, daarbij rekening
houdend met het fiscale progressie
effect en dan verscherpen zij de in
komensinflatie.
Wij zien het aan de jongste eisen
van de artsen. Ministers konden of
wilden die eis niet stellen uit poli
tieke overwegingen. Het gevolg is
dan ook dat de komst van werkelijk
vertrouwenwekkende excellenties 'n
zeldzaamheid begint te worden.
INFLATIE
Alhoewel de staat er met hoge
directe belastingen in geslaagd is
ondanks de geweldige prijsstijgingen
de hoogte van de staatsschuld op een
constant niveau te houden, is zij er
toch niet in geslaagd met dit middel
de inflatie in de hand te houden. Zij
heeft grote geldmassa's bij het be
drijfsleven weggezogen door hoge
tarieven van de vennootschapsbe
lasting en moest toch nog als aan
vullende maatregel de beslissing ne
men om het opnemen van kredieten
te gaan beperken. Want die krediet
schepping werkt ook al inflatie in
de hand.
Maar geld is als het bloed in een
mensenlichaam voor het bedrijfsle
ven en derhalve heeft men zijn toe
vlucht genomen tot grote onder
handse leningen bij verzekerings
maatschappijen en pensioenfondsen.
Opnieuw vloeiden er middelen in
het bedrijf, zij het dat de kosten
daarvan steeds stegen. Daarnaast
kan het bedrijfsleven nog manipule
ren met krediettermijnen aan en van
leveranciers. Een dergelijk proces
heeft echter een korte adem. Dat
hebben wij nu bij verschillende on
dernemingen gezien.
HARDE TAAL
Werken de hoge directe belastin
gen niet meer als anti-inflatiemid
del dan zijn er nog de indirecte be
lastingen. Zij treffen direct het ver
bruik. Hoe moeilijk is het echter
deze verhoogde lasten te verkopen
aan een welvaartsdronken bevol
king die gezien heeft dat zij on
danks alle waarschuwingen toch
steeds meer kon eisen. De wals van
een eenmaal in gang gezette geld
ontwaarding kan bijna niet tot stil
stand worden gebracht.
De taal der cijfers is echter kei
hard en elke reserve die wordt aan
gesproken komt tot een nulpunt.
Een reeks van ondernemingen,
waaronder enkele van de grootste,
moet constateren dat de winst ge
daald is. De afdracht aan aandeel
houders met hoge inkomens daalt.
De afdracht aan de staat in de vorm
van belasting vermindert eveneens.
Er blijven te kleine bedragen over
voor nieuwe investeringen.
De kapitaalmarkt klapt dicht on
der druk van dalende winsten en
rentestijging. De hoge inkomens da
len en werpen minder af in de
staatskas. Voor welke situatie komt
de overheidshuishouding dan te
staan?
DWANGPOSITIE
De' minister van financiën zal tot
de conclusie komen dat hij op dat
moment geen belastingverhoging kan
doordrukken. Dan treft hij de con
sumptie en dus nog meer het be
drijfsleven.
Hij profiteert minder van een ver
hoging van de directe belasting om
dat de inkomensstijging een einde
heeft genomen. Hij kan het bedrijfs
leven niet meer middelen aftappen
omdat dit naar lucht hapt door in
vestering en schuldaflossing. Hij kan
zelfs moeilijk grote bedragen gaan
lenen omdat hij daarmee de rente
hoog houdt en het om investerin
gen roepende bedrijfsleven in de
weg zit.
Een regering in die situatie kan
het beste de staatsuitgaven beper
ken. Er moeten zo weinig mogelijk
nieuwe financiële lasten worden
aanvaard en de reeds bestaande
moeten worden vertraagd. Als men
op zo'n moment de staatsuitgaven
bewust gaat opvoeren zou de infla
tie en de kostenstijging aanhouden
en daarmee zouden via de bezuini
ging in het bedrijfsleven duizenden
mensen op straat worden gebracht.
NIEUWE RUIMTE
Paren wij echter op dat moment
een inkrimping van de staatsuitga
ven aan een belastingverlaging dan
is er een kans dat het bedrijfsleven
van de particulieren nieuw kapitaal
krijgt en door zelffinanciering haar
investeringsprogramma weer op
gang brengt.
Het ziet er naar uit dat de ko
mende regering langs deze weg weer
nieuwe financiële ruimte kan schep
pen voor het particulier initiatief.
Zij moet daarbij hopen op het juis
te psychologisch effect. Zij moet er
daarbij tevens van uitgaan dat de
grote buurlanden, met name West-
Duitsland, hun vertraging in de
groei eveneens kunnen opvangen.
Het is niet zeker dat zij daarin sla
gen.
De snelle opeenvolging van dis
conto-verlaging in de bondsrepu
bliek is geen goed teken. Een met
moeite bijeen gekomen regering zal
straks voor de krachttoer staan voor
zichzelf en het verzwakte bedrijfs
leven nieuwe financiële ruimte te
scheppen. Geen geringe opgave,
waarbij wij alle steun moeten geven
om de thans trager draaiende wel
vaartsmolen meer vaart te geven.
Laten wij meeblazen in de zeilen en
geen storm van tegenwind verwek
ken. Het zou funest kunnen zijn.
De vakanties zijn weer bijna achter de rug en menig huismoeder
slaakte een zucht van verlichting toen zoon- of dochterlief weer
schoolwaats ging. Het weer heeft bepaald niet meegewerkt en zo
had men de lieve jeugd nogal eens in huis. Een huis, dat dikwijls
bepaald niet is ingericht voor vakantievierende jeugd.
Het is misschien goed dit „vakan
tie-probleem" reeds nu al aan de or
de te stellen, want „ergens" zit het
verschillende huismoeders bepaald
niet lekker, nu ze deze paasvakantie
als een soort generale repetitie voor
de grote vakantie achter de rug
hebben.
Wie zo oppervlakkig bekijkt wat
er de kleinere en de grotere jeugd
ten dienste staat met de vakanties
en speciaal met de grote vakantie,
als de schooldeuren meer dan een
maand dicht gaan, die zou zeggen,
dat het nog al ermee door kan. Er
is een pracht van een kinderspeel
tuin in het Vlakwater, waar men al
het mogelijke gedaan heeft en nog
doet om het de jeugd zoveel moge
lijk naar de zin te maken. Er is een
zwembad, waar ze de hele lange dag
door zich bezig kunnen houden in
het water en op de zonne-weiden.
Er is een kindervakantieweek, die
verzorgd wordt door het comité kin
dervakantiewerk, waarin vele vrij
willigers en vrijwilligsters twee we
ken van hun eigen vakantie opoffe
ren om met de jeugd op te trekken
(afgezien van de tijd, die ze beschik
baar stellen voor al het voorberei
dende werk). Er zijn kermisdagen,
die vertier brengen, dus al met al, is
er nog al wat te doen om de jeugd
bezig te houden en voor de jeugd om
bezig te zijn. Voeg daarbij nog het
feit, dat verschillende kinderen al
dan niet met hun ouders op vakan
tie gaan of dagtochtjes maken, dan
moet het zo op het eerste gezicht
toch wel lukken, zou men zo den
ken.
En toch, wie zijn oor te luisteren
legt, hoort wel andere dingen. Dan
wordt men er óp gewezen, dat er 'n
vrij grote groep van kinderen is, die
helemaal niet op vakantie gaat, in
die zin, dat zij al die tijd thuis (moe
ten) blijven. En de meeste van de
bovengenoemde aktiviteiten mogen
dan beslist prijzenswaardig zijn, ze
zijn en blijven mooi-weer aktivitei
ten. Bij slecht weer bieden ze te
weinig soulaas.
Heel veel huisvrouwen, wier werk
onder de schoolvakanties dan wel
een weinig aangepast kan worden
aan die vakanties, maar overigens
gewoon door moet gaan, zien dan
ook tegen de grote vakantie op als
tegen een berg. „Moeder, wat zal ik
vandaag gaan doen?" is een vraag,
die vele van hen tot wanhoop
brengt. Want „Ga maar een straatje j
om" kan de remedie niet zijn. De
straat is en wordt met de dag als
speelterrein in alle opzichten ge
vaarlijk, afgezien van het feit, dat
de kinderen er trouwens op uitge
keken zijn.
Speelterreinen bij huis zijn er veel
te weinig. We hebben ons daar in
het verleden nog wel druk over ge
maakt en al is er in West hier en
daar wat aan gedaan, over het alge
meen zijn er te weinig speelplaatsen.
Dan wordt er gevoetbald en geravot
in plantsoenen en perken en de
klachten zijn niet van de lucht. Wij
als volwassenen klagen dan over
vernielzucht van de jeugd, maar we
vergeten in de geest van het kind te
denken, dat niet altijd naar het
Vlakwater kan, niet altijd kan gaan
zwemmen.
Moeten over het algemeen jeugd
verenigingen zich niet meer met dit
probleem bezig houden? Niet alleen
met de vakantie-problemen van de
wat oudere jeugd, maar ook voor de
jeugdigen. Natuurlijk kan men stel
len dat dit een zaak is van de ouders
en dat is en blijft het ook op de
allereerste plaats, maar van de an
dere kant kan men zich voorstellen
dat een stel kinderen op een flat nu
niet bepaald hun vakantie daar door
kunnen brengen. Zou het b.v. ge
vonden kunnen worden dat de open
bare leeszaal en bibliotheek geopend
blijft gedurende de vakantie. In het
verleden sloot die de deuren voor
veertien dagen.
We zijn zo gelukkig in ons cul
tureel centrum een ontmoetingspunt
te hebben, dat ook voor jeugd, zo
wel jongere als oudere geschikt te
maken is. Hier heeft ze toch met
name het hele souterrain tot haar
beschikking, waar ze in en uit lopen
kan, waar ze kan lezen, knutselen,
met elkaar praten, platen draaien,
elkaar kunnen vinden. Alleen is er
nog steeds niets aan gedaan en dat
is toch feitelijk zonde. Normaal
schijnt ons al een schreeuwende be
hoefte aan een dergelijke ruimte te
bestaan en in de vakantie zeker,
maar dan zal er nu een begin ge
maakt moeten worden.
We geloven, dat allen, die zulks
aangaat, zich dienen af te vragen
of er genoeg positiefs in Venray te
genover het feit gesteld wordt, dat
vele kinderen in onze plaats op de
straat aangewezen zijn om hun „va
kantie te vieren". Zo neen, dan zijn
er nog enkele maanden tijd om aan
dacht te schenken aan meer alge
mene aktiviteiten voor jongere en
oudere jeugd.
BEJAARDEN-ZORGEN
In Levensavond, het orgaan van
de Unie van diocesane kath. bonden
van bejaarden en gepensioneerden in
Nederland stond in het laatste num
mer het volgende te lezen:
Blijkens een bericht uit Venray
zal daar een bejaardencentrum
worden gebouwd. Als oud-aan
nemer vind ik de opzet van het
plan buitengewoon. Het complex
zal wel een sieraad voor de ge
meente worden, maar als ik dan
de prijzen lees, dan begrijp ik
niet, hoe een gemeente zo'n plan
kan laten opzetten voor de be
jaarden en ook vraag ik me dan
af, wie dergelijke prijzen kan be
talen. Het is toch te gek. Dit is
geen gebouw meer voor de door
snee bejaarden, maar voor men
sen die over kapitaal beschikken.
Ik erger me, als ik hier of daar
die gebouwen zie staan want er
staan al méér van deze onzinni
ge en dure gebouwen. Naar mijn
mening moeten we voor de be
jaarden geen hoogbouw, maar
laagbouw toepassen. Een bejaar
dendorp, met tuintjes, bloemen,
wandelpark, enz. Het moet meer
landelijk worden, want in zo'n
flatgebouw kunnen mensen van
het platteland niet leven. Liften,
trappenhuizen en boven in de
lucht wonen, dat is voor de be
jaarden toch niets.
Er zal wel tegengeworpen wor
den, dat men dan meer bouw
grond nodig heeft, maar de bouw
kosten zijn stukken goedkoper.
Wel is het aan te bevelen, bij zo'n
complex een verzorgingshuis te
bouwen, niet te luxe van opzet,
want hieraan is voor de bejaar
den nog een groot gebrek. Verder
moet een bejaardencentrum ook
niet aan drie straten worden ge
bouwd, maar in een rustige buurt
buitien al dat jagende verkeer.
Want hoeveel ongelukken gebeu
ren er niet?
Het bouwen van een bejaarden
centrum wordt, geloof ik, een
wedijver tussen gemeenten, wie
het mooiste bejaardengebouw
heeft. Maar of de bejaarden het
ook kunnen betalen, daaraan
wordt niet gedacht. Wij moeten
geen bejaardengebouwien gaan
zetten voor verfraaiing van een
stad of een dorp, maar gebouwen
waarin de mensen rustig kunnen
leven en waarvan ze de onkos
ten ook kunnen betalen. Alles
eenvoudig maar netjes. De hui
dige gang van zaken heeft me al
lang ge-ergerd.
Ik vind het hoog tijd, dat men
hiertegen een actie gaat voeren,
want ook wij, bejaarden, moeten
hiervoor offers brengen.
We geloven, dat men niet zonder
meer aan dit stuk voorbij kan gaan
en het is jammer dat de redaktie van
„Levensavond" deze zaak niet nage
gaan is, omdat de bejaarden en spe
ciaal de Venrayse bejaarden hier
toch wel een heel verkeerde indruk
gaan krijgen.
Laten we derhalve even ingaan op
de klachten, die hier naar vonen ko
men. Het treft dat een oud-aanne
mer dit stuk geschreven heeft, die
dus met kennis van zaken zou moe
ten kunnen oordelen over wat hij
zelf neerschrijft.
Dat hij geschrokken is van de prijs
is aan te nemen. De aannemings-
prijzen zijn de laatste jaren inder
daad nogal „de lucht" ingevlogen,
maar is het plan, zoals men dat voor
Venray heeft opgezet, daarom te.
luxe? Zoals bekiend wordt zowel de
bejaardenflat als het verzorgings
huis gebouwd volgens het woning
wet-systeem. Dat wil zeggen, zo uit-
K67=KEUS '67. OFWEL: HET ENORM GROTE AANTAL COS-
TUUMS, COMBINATIES EN JASSEN IN ONZE UNIEKE COLLEC
TIE '67. DUS UZELF VOORAL NIET TEKORT DOEN EN EVEN
BIJ ONS KOMEN KIJKEN.
iuro-cup I
Mercedes
ie-Heerenveen
Euro-cup I
Mercede
Qnifi-Hporo-j
i r°0"^ReCTe Baronie-Heer
^.«aes Sns bl°$coo~ Ro\\en»e^
The Man From U.N.C.L.E.
9 S°ec/Vo0P™
VW r»® «V
9- rfSr c,*<0
Vakantie in
fienfu/fl
ekenbaljf ^jsSÊj
st/n
Première
The Man
Vakantie
M Ajax-Fe
cht Streekbt
Euro-c
Mercedes
Toon H
■^'csuKamp
o Neem lie
Samen naa
Toon Hermans
vlieg er
gekleed als maar mogelijk is
Mede door de Rijksbijdragen is dit
op het ogenblik de minst kostbare
manier van bouwen. Elke andere
wijze zou alleen maar meer geld
kosten en dus de kostprijs van het
pension e.d. duurder maken Men
kan dus zeker niet zeggen dat dit
te luxe is. En hoe een oud-aannemer
het bestaan kan, te schrijven, dat een
soort bungalow-dorp goedkoper en
aardiger zou zijn, blijft zelfs voor de
niet-deskundigen een open vraag
Niet alleen zou dan de grondprijs
veel duurder zijn dan nu, maar dat
men 96 bungalowtjes voor 2 perso
nen niet kan bouwen tegen dezelfde
prijs als nu de flats het verwar
ming, met hetzelfde communicatie
systeem, met hetzelfde alarm-sys
teem, kan zelfs een klein kind be
grijpen. Zo'n project zou stukken
duurder komen, met als gevolg
duurdere prijzen.
We geloven dat schrijver twee
dingen dooreen haalt. Er wordt in
Venray gebouwd: een bejaardenflat
met wooneenheden voor 2 personen.
Daarin kan ieder bejaard echtpaar
komen, dat van plan is door de Mi
nister volgens de woningwetbouw-
regelen vast te stellen huur te be
talen. Ze vinden daarin centrale
verwarming, liften en wat dies meer
zij en kunnen eventueel een beroep
doen op de centrale keuken. Er
niemand, die bejaarden zal dwingen
hierin te gaan wonen, ze kunnen
even goed van hun eigen woning
gebruik blijven maken of eventueel
verhuizen naar bejaardenwoningen,
die elders in Venray zijn gebouwd.
Daarnaast wordt een verzorgings
huis geboüwd, waarin bejaarden ko
men, die verzorging behoeven. Een
gebrekkige oude man, ejen invalide
oude dame, die vinden hierin hun
gehele verzorging. Daarvoor wordt
dit verzorgingshuis op de eerste
plaats gebouwd. Er zal in de meeste
gevallen een medisch-sociale indi
catie bij nodig zijn om een plaats te
kunnen krijgen, dat wil dus zeggen,
dat inderdaad wordt vastgesteld of
er besliste noodzaak is, dat zo'n be
jaarde opgenomen wordt. Zou zo
iemand niet in staat zijn, de verzor-
gingsprijzen, die nog altijd niet vast-
gesetld zijn, te betalen, dan springt
daarin bij de Bijstandswet, Daar
hoeft men dus geen enkele zorg over
te hebben, dat is doodgewoon een
recht, dat iedere verzorgïngsbehoe-
vende bejaarde heeft. Die verzor-
gingsprijzen we zeiden het reeds
zijn nog niet vastgesteld.
Als het gebouw gereed is, stelt de
Minister ook hier de huurprijs vast
van het „naakte" verzorgingsge
bouw. De woningbouwvereniging
stelt het tegen deze prijs beschik
baar aan het Stichtingsbestuur, dat
niet alleen het gebouw aan moet
kleden en inrichten, doch ook moet
zorgen voor centrale keuken, ver
warming, personeel e.d. Eerst dan
kan men kostprijzen vast gaan stel
len voor de resp. kamers. Doch het
zij nogmaals gezegd: als de nood
zaak blijkt, dat men in dit gebouw
moet opgenomen worden, dan komt
de financiële regeling van een
ander beslist wel in orde
We heben dus hierboven hopen-
lijk aangetoond, dat Venray beslist
geen bejaardenhuis gaat bouwen
omdat dat zo mooi staat en feitelijk
bij de stand van de gemeente hoort,
maar doodgewoon uit noodzaak.
Tientallen bejaarden zijn al naar
buiten Venray gemoeten en tiental
len staan te springen om geholpen
te worden. We hopen ook aange
toond te hebben, dat het geen luxe
bedoening wordt, maar dat gezocht
is naar de goedkoopste wijze van
bouwen, die op dit moment moge
lijk is. Daarnaast hopen we de schrik
van vele bejaarden weggenomen te
hebben over eventuele betalings
moeilijkheden
We willen nu nog even ingaan op
de bewering alsdat het fout is een
dergelijk complex neer te zetten aan
drie drukke straten. Schrijver zou 't
liever wat achteraf en wat rustiger
hebben.Ja, daarover zijn in vak
kringen al heel wat discussies ge
houden. Maar de stelling, dat men
de bejaarden niet de wereld uit
moet helpen maar naar de wereld
toe moet halen, heeft op dit moment
toch bij de mensen, die het weten
kunnen, de overhand. Men moet een
stel bejaarden niet ergens achteraf
op een kluitje zetten, maar hen mid
den in het volle leven brengen. Het
is dus bewust gedaan, dat men dit
bejaardencomplex aan een van Ven
rays grootste singels bouwt met goe
de verbindingswegen naar het cen
trum, betrekkelijk dicht bij postkan
toor en winkels, betrekkelijk dicht
bij ziekenhuis en woonbuurten.
Zo blijft er contact met de maat
schappij -en zit men niet als een stel
letje uitgestotenen op de dood te
wachten. Zo ligt 't bijv. in de bedoe
ling dat juist in dat verzorgings
tehuis een grote recreatieruimte
kom, waarvan ook andenen dan de
inwonenden bejaarden gebruik kun
nen maken, zoals bv. de soos e.d.,
alles met het doel de bejaarden ge
woon in het gemeenschappelijk le
ven van iedere dag mee te laten
doen.
Dit ingezonden stuk toont aan, dat
er nog veel onbegrip heerst bij onze
bejaarden over wat er gedaan gaat
worden en over dat wat komen gaat.
We vragen ons af, of het niet de
taak is van de bejaarden vereniging
in samenwerking met het stichtings
bestuur ter zijner tijd hierover eens
in verenigingsverband wat meer te
verteliep en eventuele misverstan
den uit de weg te ruimen.